โลกุตตร : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 16

…กาน กริยาชวนาน จ น ลพานุติ ปฏิฆชวนาน จาติ โทมนสฺสชวนาน เจว ทิฏฐิสมปยุตตวิจิกิจฉาสหคตกิริยาชวนาน จ ฯ โลกุตตร ฯเปฯ สมุปฺปชฺชนฺตีติ จตุนฺนํ มคฺคาน เอกจิตตกขณิกภาเวน บุคคลนฺตเรส อสมภวโต เหฏฐิมานญฺจ อุปรูปริสมาปต…

ในหน้า 152-153 ของหนังสืออภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา มีการกล่าวถึงเรื่องจตุตถปริจเฉทวณฺณนาและการอธิบายเกี่ยวกับสนธาชาติ โดยภายในนั้นมีการอ้างถึงวิปากนามและจิตตปริจเฉทอย่างละเอียดในการวิเคราะห์ พร้อมแนวคิดที

…มาสงฺกปฺปาทีหิ สห เอกโต คริตตฺตา ฯ อินฺทฺริยธมฺมา โสฬส ปญฺจนฺนํ เวทนินฺทฺริยานํ เวทนาสามัญเญน ติณณ์ โลกุตตรินทริยาน ปญฺญินทรียสฺส จ ญาณสามัญเญน จ เอกโต คริตตฺตา รูปารูป- ชีวิตินทริยานญฺจ วิสุ วิสุ คณิตตฺตา ฯ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธรรมและการวิจัยทางจิตวิทยา เช่น การใช้แนวคิดอภิธรรมในการเข้าใจอารมณ์และความรู้สึกต่างๆ อาทิเช่น โสมนัส โทมนัส และการแบ่งแยกความรู้สึกออกเป็นประเภทต่างๆ เพื่อการปฏิบัติตนในทางที่ถูกต

…ธาพลวเสน ทวิกิจฺจตฺตา ฯ เอโส อุตตมาน โพธิปักขิยภาเวน วิสิฏฐาน สตฺตตฺติสธมฺมานํ ปวโร อุตตโม วิภาโค ๆ โลกุตตร อฏฺฐวิเธปิ สพฺเพ สตฺตตฺติสธมฺมา โหนฺติ ฯ สงฺกปปปีติโย น วา โหนติ ทุติยาภิชฌานิเก สงฺกปฺปสฺส จตุตถปญ…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดหลักเกี่ยวกับอภิธรรมอย่างละเอียด โดยประยุกต์ใช้หลักการต่างๆ เช่น สติ สมาธิ และปัญญา ในการพัฒนาและทำความเข้าใจโลกของอภิธรรมนั้น ๆ พร้อมทั้งเชื่อมโยงแนวทางการพัฒนาจิตใจไปสู่ความเข้า

…ภาว์ คจฉันตีติ อาห ปุริมานิ ชวนานีติอาทิ ฯ อวิเสสวจเน เจตุถ” โลกิยกุสลา กุสลาพยากตชวนาเนว ทฏฺฐพฺพาน โลกุตตรชวนานํ อาเสวนภาวสุส อนุทธฏตตา ฯ เอวจ กตฺวา วุตต์ ปฏฐานฏฐกถาย โลกุตตโร ปน อาเสวนปจฺจโย นาม นตฺถิติ ฯ …

บทนี้กล่าวถึงความสัมพันธ์และการตีความของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา พร้อมกับการวิเคราะห์การทำงานของจิตและการประพฤติปฏิบัติในแง่ของอภิธรรม โดยชี้ให้เห็นถึงการสัมพันธ์ระหว่างเหตุและผลของจิตตเจตสิกและรูปธรรม แ

…เนส อปปนาวเสน สมาธิสส ปติฏฺฐาตุมสกุกุเณยยตฺตา ฯ อปปนาภาว์ อปฺปตฺวา สมาธิ อุปจาร ภาเวเนว ปติฏฺฐาติ ฯ โลกุตตรสมาธิ ปน ทุติยจตุตถารูปสมาธิ จ สภาวธมฺเมปิ ภาวนาวิเสสวเสน อปปน ปาปุณาติ ฯ วิสุทธิ ภาวนานุกฺกมพเลน หิ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา อธิบายเรื่องการปฏิบัติสมาธิและผลที่เกี่ยวข้องกับอารมณ์ เช่น ความสบายใจและความปวดร้าว รวมถึงการพัฒนาอารมณ์ใหม่ๆ เพื่อนำไปสู่การเกิดผลดีในการปฏิบัติธรรม โดยนำเสนอวิ

…า ฯ ตโต ปจฺจยปริคคหโต ปริ ตถา ปริคคหิเตสุ ปจฺจตฺต ลกฺขณาทิววตฺถานวเสน ปจฺจยาวๆถานวเสน จ ปริคคหิเตสุ โลกุตตร วชฺเชสุ ติภูมิปริยาปนเนส นามรูเปส อตีตาทิเภทภินเนสุ ขนฺธาทิ นยมารพฺภ ปญฺจกฺขนฺธฉทวารฉฬารมฺมณฉทวารปป…

เนื้อหาในบทนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและการวิเคราะห์ประเด็นสำคัญของอภิธรรม. แสดงให้เห็นถึงหลักการและวิธีการปฏิบัติในด้านต่างๆ และความสำคัญของการเข้าใจในอภิธมฺมตฺถ. ในแต่ละส่วนมีการเชื่อมโยงกับความ

…ิปสฺสนาย ปริปาโก สงฺขารุเปกขาญาณ์ ติ อาคมม ปฏิจจ ฯ อิทานิ อปปนา อุปฺปชฺชิสฺสตีติ อิทานิ อปปนาสงขาโต โลกุตตรมคโค อุปฺปชฺชิสฺสตีติ วตฺตพฺพกฺขเณ ฯ ยงกิญจิติ สงฺขารุเปกขาย คริเตสุ ตีสุ เอก ยังกิญจิ ฯ วิปสฺสนาย ม…

เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติและการเข้าใจในธรรมชาติของสังขารและการปฏิบัติตามมรรค มีการพูดถึงญาณที่เกี่ยวข้องกับการหยั่งรู้และมุมมองทางธรรมะอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในก

…ุปสฺสนาว อตฺตสุญญตาการานุปสฺสนโต สุญญตานุปัสสนา นาม วิโมกฺขมุข ปฏิปกฺขโต วิมุตติวเสน วิโมกขสงขาตสฺส โลกุตตรมคุคผลสฺส ทวาร โหติ ฯ สงขาเรส อนิจฺจนฺติ ปวตฺตา อนุปสฺสนา อนิจฺเจ นิจฺจนฺติ ปวตฺติ สัญญาจิตตทิฏฐิวิป…

บทนี้กล่าวถึงประเด็นต่าง ๆ ของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา โดยเน้นถึงหลักการเช่น อนิจจาและสุญญตา รวมถึงมุมมองต่อวิปัสสนา ความฝึกฝนเกี่ยวกับความไม่แน่นอนของวัตถุ และการเข้าใจจิตใจในเชิงลึก สำหรับผู้ที่ศึกษาอภ

… บรรดาอรรถแห่งพระอภิธรรม ๔ อย่างนั้น จิตอันดับแรกมี 4 อย่าง คือ กามาจิต ๑ รูปาจรจิต ๑ อรูปาวจรจิต ๑ โลกุตตรจิต ๑ ฯ บรรดาจิต ๔ อย่างนั้น กามาวจรจิตเป็นไฉน ? จิต ๔ เหล่านี้ คือ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ประกอบด้วย…

…ษาจิตในอภิธัมมัตถสังคหาที่แบ่งประเภทตามสภาวะของจิต ๔ ประเภท ได้แก่ กามาจิต รูปาจรจิต อรูปาวจรจิต และโลกุตตรจิต โดยมุ่งเน้นที่การอธิบายคุณสมบัติและความสัมพันธ์ระหว่างจิตแต่ละชนิด และผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต โ…

…า ฯ จิตทั้ง ๔ นี้ คือ โสดาปัตติมรรคจิต ๑ สกทาคามิมรรคจิต ๑ อนาคามิมรรคจิต ๑ อรหัตตมรรคจิต ๑ ชื่อว่า โลกุตตรกุศลจิต ฯ จิตทั้ง ๔ นี้ คือ โสดาปัตติผลจิต ๑ สกทาคามิผลจิต ๑ อนาคามิ ผลจิต ๑ อรหัตตผลจิต ๑ ชื่อว่า โ…

…ลี โดยอธิบายถึงความแตกต่างระหว่างกุศล วิบาก และกิริยา และการจำแนกจิตเป็นประเภทต่าง ๆ รวมถึงจิตประเภทโลกุตตรและจำนวนที่แตกต่างกันจึงเป็นความรู้ส่วนหนึ่งในการศึกษาพระธรรมที่เกี่ยวข้องกับจิตใจ มีกุศลจิตและวิบาก…

…างเดียวกัน ฉะนั้น จึงรวม เป็นจิต ๒๐ ถ้วน ชื่อว่า มรรคจิต และผลจิตก็มีจำนวนเท่านั้น ฉะนั้น จึงรวมเป็นโลกุตตรจิต ๔๐ ถ้วน ๆ [สังหคาถา] ก็บัณฑิตแบ่งอนุตตรจิต (โลกกุตตรจิต) ออกไปเป็นอย่างละ ๕ โดยความต่างแห่ง การป…

บทความนี้กล่าวถึงการแบ่งประเภทของจิตตามอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายถึงจิต 5 ประเภทที่เป็นส่วนประกอบของฌานต่างๆ ทั้งปฐมฌานและอนุตตรจิต รวมถึงการใช้งานจริงในด้านจิตวิญญาณ การศึกษาเหล่านี้สำคัญในทางธรรม

…มมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 63 คาถาว่า จตุมคฺคปุปเภเทน เป็นต้น ประกอบความว่า โลกุตตร จิตอย่างประเสริฐ คือที่เรียกว่าอย่างยิ่ง เพราะไม่มีจิตอื่นจะยิ่งไปกว่า ตน ท่านลงมติไว้ 4 ประการ อย่…

บทนี้อธิบายถึงโลกุตตรจิตซึ่งเป็นจิตที่มีความประเสริฐที่สุด โดยได้เสนอมุมมองเกี่ยวกับการตัดกิเลสและการบรรลุถึงสัมมาสมาธิผ่…

…าะผลสมาบัติเท่านั้นเป็นไปด้วยอำนาจการ ยึดอารมณ์ คือพระนิพพาน เพื่ออยู่เป็นสุขในปัจจุบัน เพราะฉะนั้น โลกุตตรกิริยาจิตจึงไม่มีแม้โดยประการทั้งปวงฉะนี้แล ฯ คำว่า ทวา ทสากุสลานิ เป็นอาทิ เป็นการรวมการนับจิตเป็นไ…

…่าง ๆ เพื่อทำความเข้าใจในการศึกษาอย่างลึกซึ้งยิ่งขึ้น อธิบายถึงความยึดมั่นในกามตัณหาและการดำรงอยู่ในโลกุตตรธรรมอย่างมีประสิทธิภาพ.

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 69 รูปาวจรจิตและโลกุตตรจิต เพราะฉะนั้น ฌานอย่างหนึ่ง ๆ มีปฐมฌาน เป็นต้น ท่านจึงได้กล่าวไว้ ๑๑ อย่าง คือ โลกียฌาน ๓ อย่าง โล…

…และความสำคัญของอำนาจแห่งฌานในการคำนวณกุศลและวิบาก พร้อมทั้งการนำเสนอข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับรูปาวจรและโลกุตตรจิต เพื่อความเข้าใจที่ลึกซึ้งในศาสตร์นี้อย่างถูกต้อง สามารถศึกษาเพิ่มเติมได้ที่ dmc.tv.

…ิก โสภณสาธารณาเจตสิก ๑๕ ประกอบได้ใน ៨ โสภณจิต (กุศลจิต) ๕๕ แม้ทั้งหมดก่อน ๆ ก็วิรัติที่แน่นอน ได้ ในโลกุตตรจิตทั้ง ๘ โดยส่วนเดียวแท้ แม้โดยประการทั้งปวงฯ แต่ บรรดาโลกิยจิต เฉพาะในกามาวจรกุศลจิตเท่านั้น วิรัต…

…ะทำของเจตสิกในโลภมูลและโทสมูล อีกทั้งยังชี้ให้เห็นถึงโสภณเจตสิกที่ประกอบกับโสภณจิต 55 และการวิรัติในโลกุตตรจิต 8 โดยมีการอภิปรายถึงอัปปมัญญาและปัญญาที่เกิดในจิต 28 ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญในการเข้าถึงความเข้าใจในค…

…ง มี การสงเคราะห์ ในเจตสิกเหล่านั้น ด้วยการ ประกอบตามที่สมภพโดยประการ ๕ คือ ธรรม ๓๖ ได้ในอนุตตรจิต (โลกุตตรจิต), ธรรม ๓๕ ได้ในมหัคคตจิต, ธรรมแม้ ๓๘ ได้ในกามาวจร โสภณจิต, ธรรม ๒๗ ได้ในอกุศลจิต และ ธรรม ๑๒ ได้…

เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที

…จุตตถฌาน ฯ ธรรม เหล่านั้นนั่นเอง ที่สหรคตด้วยอุเบกขา ท่านสงเคราะห์ลงในจิตที่ ประกอบด้วยปัญจมฌาน ๆ ในโลกุตตรจิตทั้ง ๘ มีการสงเคราะห์เพียง ๕ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งฌานหมวด ๕ แม้โดยประการทั้งหมด ด้วย ประการฉะนี้ ฯ …

…ามแตกต่างกันของธรรมในแต่ละระดับของจิต ได้แก่ ปฐมฌานถึงปัญจมฌาน รวมถึงอาการที่ปรากฏในอนุตตรจิตที่เป็นโลกุตตรจิต โดยมีการกล่าวถึงธรรมจำนวน ๓๖-๓๕ และ ๒๔-๓๓ ซึ่งตั้งอยู่ในอนุตตรจิต โดยมีอาการ ๕ อย่าง

…ุติ ชื่อว่าทวารวินิมุตจิต (จิตพ้นจากทวาร)ฯ บรรดาจิตเหล่านั้น จิต ๓๖ คือ ทวิปัญจวิญญาณ และมหัคคตชวนะ โลกุตตรชวนจิต ชื่อว่าเอกทวาริกจิต (จิตที่เป็นไปในทวารเดียว) ตามสมควร ฯ ส่วน มโนธาตุ ๓ ชื่อว่าปัญจทวาริกจิต …

บทความนี้นำเสนอรายละเอียดเกี่ยวกับทวารทั้งห้าตามอภิธัมมัตถสังคหะ ได้แก่ จักขุทวาร, โสตทวาร, มานทวาร, ชิวหาทวาร, กายทวาร, และมโนทวาร โดยอธิบายถึงการเกิดของจิต ๔๖ ภายใต้ปัญจทวารและทวารวินิมุตจิตที่มีงาน

…ท่านั้น แม้โดยประการทั้ง ปวงฯ อกุศลจิตและกามาวจรชวนจิต ที่เป็นญาณวิปยุต มีอารมณ์ได้ ทุกอย่าง เว้นแต่โลกุตตระ ฯ กามาวจรกุศลจิต ที่เป็นญาณสัมปยุต และอภิญญากุศลจิต กล่าวคือปัญจมฌานจิต มีอารมณ์ได้ทุกอย่าง เว้น อ…

…งจิตในประเภทต่าง ๆ เช่น กามาวจรวิบากจิต อกุศลจิต และกามาวจรกิริยาจิต ซึ่งมีอารมณ์ได้ทั้งสิ้น เว้นแต่โลกุตตระ สำหรับอรูปาวจรจิตยังมีความซับซ้อนเช่นกัน สำหรับโลกุตตรจิตนั้นมีพระนิพพานเป็นอารมณ์ ส่วนการสงเคราะห…

… และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 121 อุเบกขามีการเสวยอารมณ์ที่เป็นกลางเป็นลักษณะ ฯ มหัคคตจิตและ โลกุตตรจิต ชื่อว่า ๔๔ อย่าง เพราะมีอย่างละ ๑๑ โดยต่างแห่งโลกิยะ และโลกุตตระ ฯ บทว่า เสสานิ คือที่เหลือจากจิ…

เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์อุเบกขาเป็นกลางซึ่งเกี่ยวข้องกับมหัคคตจิตและโลกุตตรจิต มาจากการสังเคราะห์โลภะและเหตุอันมีส่วนเกี่ยวโยง สิ่งเหล่านี้ถูกพิจารณาว่าเป็นรากเหง้าของการดำรงอ…