ความสำคัญของสถานที่และบุคคลในการบรรลุธรรม : หน้า 51/101

การที่พระองค์ตรัสสอนดังนี้ ย่อมจะเห็นได้ว่า สถานที่ปฏิบัติธรรมหรือที่มีสภาพแวดล้อมเหมาะแก่การปฏิบัติธรรมมีความสำคัญอย่างมากต่อการบรรลุธรรม เพราะถึงแม้จะได้บุคคลที่มีคุณสมบัติเหมาะสมแก่การบรรลุธรรมมาแล้ว แต่ถ้าสถานที่สกปรกคร่ำครึ การบำบัดเจ็บป่วยก็ผิดเครื่อนไม่พระองค์ตรัวยิ่งเป็นต้นแบบการทำวาณเพื่อนสหธรรมิก็ไม่รากฏก้าวก่ายทำกวาน การอยู่ร่วมกันกับคนต่างๆ อยู่ ไม่มีพระองค์ตรัวยำ้ให้เวลาสอนเพื่อให้ความรู้ ให้กำลังใจ ให้การเตือนสติในการมั่นเพียรวนา การเข้าไปอยู่ในสภาพแวดล้อมเช่นนั้น ย่อมอยากที่จะบรรลุธรรม ดังนั้น การฝึกอบรมคนและสถานที่ที่เหมาะแก่การอบรมคน จึงเป็นสิ่งที่แยกจากกันไม่ได้ในการทำงานเผยแผ่พระพุทธศาสนา เพราะถึงแม้ดนต์รดี แต่สถานที่ไม่มี ก็ไม่บรรลุธรรม หรือได้สถานที่ดี แต่คนไม่ดี ก็ไม่บรรลุธรรม จำเป็นต้องได้ทั้งคนดีและสถานที่ดีจะเป็นโอกาสบรรลุธรรม เพราะเหตุนี้ การฝึกอบรมคนนี้มีฐานตั้งแต่เสก ๔ และปฏิบัติธรรม ๓ จึงเป็นส่วนสำคัญในการขยายพระบวชนำให้คุณสมบัติดีจงเป็นประการ ที่เหมาะแก่การบรรลุธรรมในแต่ละงานในตำแหน่งที่เขาเรียนรู้กันมาด้วยนอกจากนี้ การที่พระองค์ตรับรู้เบิกบานใจสอนและมีวาระปฏิบัติที่ดีงามในแต่ละวันด้วย การที่พระองค์ตรัวยิ่งเป็นต้นแบบการปฏิบัติจริง ในวิธีประจำวันด้วย การที่พระองค์ตรัดูพระอรหัตถูบิภากรที่ควรเป็นของพระองค์ในแต่ละวัน ก็จะยิ่งมีผลอย่างมากต่อการฝึกอบรมและการเจริญธรรม ทำให้เป็นที่ตั้งแห่งการอาศัยของลูกชุนเป็นนิมิต ส่งผลให้พระพุทธศาสนาแผ่ขยายไปได้อย่างรวดเร็ว ส่วนการฝึกบุคคลในกลุ่มที่ ๒ คือลูกชุนซึ่งมีความเพียรในการปราบบิเลสให้เป็นพระอรหัตในแต่ละคน พระองค์ทรงประกอบกิจแห่งพระบรมราชานุภาพเพื่อเป็นทั้งนโยบาย และเป็นการสรุปอริยบารมีองค์ ๑ ให้พระองค์ตั้งเป้าไว้เป็นต้นแบบแนวปฏิบัติของพระพุทธศาสนา และเป็นการสรุปอริยบารมีองค์ ๑ ให้พระองค์ตั้งเป้าว่าจะเป็นต้นแบบการปฏิบัติจริงของพระองค์ในแต่ละวันด้วย การที่พระองค์ยิ่งเป็นต้นแบบการปฏิบัติอย่างมั่นคงในแต่ละวันแล้ว ย่อมจะเป็นกำลังใจให้พระพุทธศาสนาแผ่ขยายต่อไปอย่างรวดเร็ว