ข้อความต้นฉบับในหน้า
พระพุทธศาสนา
การสังคายนาคครั้งที่ 3 และเหตุการณ์ที่นำไปสู่สังคายนาคครั้งที่ 3
ของพระเจ้าโกศึงในมิลาศจันทร์ ปี 1/9/71-107 ณ บูดงปัญจ์บุตรพวกเดียรถีย์ขาดลาภักระยะ นุ่งผ้าเหมือนกันกิริ ปลอมบวญใจพระพุทธศาสนาจำนวนมาก มาแสดงอิทธิ์ ทำล้างบัญญัติ ทำลายสมณศักดิ์ ทำให้สงฆ์ไม่ทำสงฆ์รวมด้วยถึง 7 ปี พระเจ้าโศนมหาราชจึงทรงเปิดให้ชาวมุ่งผู้นำไบต์บังอารักธรรมกันนี้ แต่จะทำย่อมลงแต่ก็ยังมีสงฆ์ร่วมกันมากเหล่าเดิรดี้ พระเจ้าโศนพระเนรกรมองเรื่องด่วนที่สุด จึงสอบถามพวกฤา พระองค์ให้สั่งให้และพระองค์ไม่ออม อามาตย์ยังไม่ฟังกิริยา 2-3 รูป พระเจ้าโศนทราบเรื่องดีจึงวินิจฉัยว่าการสองพระองค์ไม่มีอร ะและพิรุธใดเลย พระเจ้าสงฆาธิโรธีติธรรมดี จึงสอบถามพระภิกษุ เช่นว่า พระพุทธเจ้า สอนได้อย่างไร ภิกษุในลอบบอดตอบเป็นท่านสองสักติมิ บ้าง อุดมฤทธิ์บ้าง พระเจ้าโศนให้สั่งให้ไปชมชุดขาวเป็นจำนวนมากถึง 60,000 รูป ส่วนภิกษุฝ่ายธรรมวินัย พากันตอบว่า วิจิราชา"
ครั้นกำลังติ๊กภูจะปลอมบวชได้แล้ว พระเจ้าโศนจึงอาราธนาให้สมทบอุปบุตรและพระโมคลิลฬายุจิ ถือโอกาสตลอดครั้งที่ 3 โดยเลือกพระอรหันต์จำนวน 1,000 รูปเข้าร่วมสังคายนา ณ อโศการามทำอยู่ 9 เดือนจึงเสร็จ ทำสังคายนาเมื่อพระเจ้าโศนสวยรวยได้ 8 ปี พระโคศินสุเทวะได้จารึกวิธีอิทธิฤทธิ์ เพื่อไว้ใช้แต่งกับพระพุทธศาสนิกอื่น เพื่อรักษาพระพุทธมณฑลรัฐไว้ (เกลี้ยง โพธิ์นิมะ, 2542 : 185-186)
ส่วนในอรรถกถาพระวันนั้นได้กล่าวไว้คร่าวๆ เนื้อหาข้างต้นมีรายละเอียดคอมคุมแล้ว อาจารย์เกลี้ยงอาจให้มีปะเด็นต่อกว่าก ในนิคริรโอตตานและในคลาวจิร์
พระพุทธศาสนาฯ (แบบชิ้นนี ฉบับมหาภิไธยสงครามวิทยายุคน 2539) มหาภูวราวิทยายุคน พระไตรปิฎกฉบับอรรถกถา 1 ชุด 91 เล่ม กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาภูวราวิทยายุคน 2532 พระราชธรรมสิบทิศ(ระเบียบ จิตตกลโก) ประมวลศาสตร์พระพุทธศาสนา - พิมพ์ครั้งที่ 4 -- กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาภูวราวิทยายุคน 2542 เสียรี โพธิ์นิมะ : ประมวลธรรมพระพุทธศาสนา - พิมพ์ครั้งที่ 4 -- กรุงเทพมหานคร : โรงพิมพ์มหาภูวราวิทยายุคน 2543 สมภพ มหานนท์ชัย พระพุทธศาสนามายาน - พิมพ์ครั้งที่ 2 -- กรุงเทพมหานคร : คณะสาธารณสุข 2550 สุชาติ หงษา ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา กรุงเทพมหานคร : คณะยาม 2550