หลักเมตตาธรรมและอภัยทานในวันสงกรานต์ : หน้า 67/104

๒. ถือหลักเมตตาธรรม ความเมตตาธรรมเป็นคุณธรรมอันสูงสุดของโลก ให้สิ่งมีชีวิตทุกชนิดได้รับความสุขตลอดไป ท่านจึงจัดให้มีการปล่อยสัตว์ปล่อยปลา ให้ชีวิตสัตว์เป็นทาน ในวันสงกรานต์ ชาวบ้านจะพากันไปตามห่วงน้องงูเหล่ยงด ถาพปลาน้อยยึดดังง่วงวันตายอยู่ ก็จะจับจะซ้อนเอาไปปล่อยตามแม่น้ำ ลำคลองใหญ่ ๆ ๓. ถือหลักอภัยทาน คนเราอยู่ด้วยกันก็เหมือนสิ้นกันกับพัง อดที่จะกระทบกันโกรธกันไม่ได้ แต่ไม่ควรผูกใจ รักความอึดอัดขัดเคืองจากการกระทบระทั่งไวในใจเป็นรมเดือนรมปี ตามธรรมเนียมไทยใครรู้ว่าทำผิดทำพลาดลงเกินใครไว้ เขาจะใช้โอกาสวันสงกรานต์นี้ขอขมาาลาโทษ ส่วนคนที่โดนขมาขอขมาลาโทษ มาขอขมาในความผิด ก็ต้องให้อภัยเขาด้วย แล้วเวลานั้นไม่จำเป็นต้องรื้อฟื้นเรื่องผิดพลาดขึ้นมาจะใน เดียวพูดพลอดไปจะกลับโกรธขึ้นมาใหม่อีก คนที่มีโกรธขออภัยแล้ว ยังไม่ยอมให้อภัยเขา บัญติทั้วหลายตำหนิว่าเป็นคนพาล ด้วยเหตุนี้พุทธศาสนิกชนไทยเรา แม้มิเรื่องบาดความด้านใจหนักหนาแค่ไหน ก็ไม่โกรธง่ายมี เขาจะถือโอกาสวันสั้นนี้ปีเก่านี้เปลี่ยนจัดการปิดบัญชีบาป เปิดบัญชีบาปกันเป็นประจำทุกปี ปย่าตายาย ของเรานอก จากจะถือหลักให้มีอภัยแล้ว ท่านยังถือว่าเป็นโอกาสที่ทุกคนจะได้แสดงน้ำใจจริงต่อกัน กิจกรรมในช่วงวันสงกรานต์ตามหลักการต่างๆ ท่านผู้นำของแต่ละบ้านกะเตรียมงานกันอย่างรอบคอบ ซึ่งใช้เวลาน้อยเท่าเดิมถ้ามีการเลี้ยงพระบ้านด้วย สิ่งที่น่าต้องเตรียมโดยทั่วไปได้แก่ ๑. เตรียมของใช้ในงาน เช่น โต๊ะหมู่บูชา ฯลฯ ๒. เตรียมสถานที่ ได้แก่สถานที่สำหรับรับพระสงฆ์ที่มารับบาตรหรือละอาทิตย์ตาหารสถานที่สำหรับให้ลูกหลานมารดน้ำดำหัว มารดน้ำขอพรผู้ใหญ่ ตลอดจนที่สำหรับเลี้ยงข้าวปลาอาหาร สังสรรค์กันระหว่างพี่ ๆ น้อง ๆ เครือญาติทีเคารพนับถือ ๓. เตรียมคน ในการจัดงานจะต้องมีการจุดอาหารเลี้ยงคน แม่ครัวพ่อครัวตลอดจนคนล้างถ้วยล้างชาม คนปิดกวาดเช็ดดู จะต้องใช้ใคร่บำต้องรีบไปไว้วาน ไปทาบทามเขาให้มา ช่วยเสียแต่เนิ่น ๆ เพราะว่าวันอย่างนี้ใคร ๆ ก็อยากจัดงานสำหรับครอบครัวของตน ถ้า Char ไปจะไม่ได้คนที่เรามายตาเอาไว้ ๔. เตรียมกาย คือต้องเตรียมเครื่องแต่งตัวให้เหมาะสม และควรเตรียมสุขภาพด้วยการไปหาหมอตรวจก่อนประจำเสียเลย ๕. เตรียมใจ คือทำไว่วันสงกรานต์คงมีลูกหลานมากราบขอขมา มากราบขอพรท่านผู้ใหญ่ต้องเตรียมคำให้พรว่า ถ้านั้นคนนี้มาจะให้พรเขาว่าอย่างไร เมื่อเตรียมพร้อมหมดทุกอย่างแล้วก็จัดงานได้ ส่วนมากปู่ย่าตายาย ท่านจัดงานสงกรานต์อย่างนี้ สบายจังปัจจุบันใครจะทำอย่างไรอย่าให้หลุดจากหลักการที่ผู้ใหญท่านวางไว้ เมือไทยจะได้เมินเป็นสุข เป็นสุขเมืองยืมตลอดไป... เมษายน ๒๕๕๖ อยู่ในบุญ