การสังคายนาพระธรรมวินัยหลังพระพุทธปรินิพพาน : หน้า 36/100

ใกล้รุ่งของคืนวันเพ็ญขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน ๖ ณ สาลาโภทยาน สมเด็จพระสัมพุทฌเจ้า เสด็จดับขันธปรินิพพาน ยังความเศร้าเสียใจให้แก่เหล่าพุทธบริษัทฯ ทั่วกลังมีภิคุณูมว่า พระสุภัททะได้กล่าวจากจังหวุดมินิพระธรรมวันยังเป็นเหตุให้พระมหากัสสปะเรียกประชุมสงฆ์เพื่อสังคายนาพระธรรมวินัยขึ้นเป็นครั้งแรก ณ ถ้ำสตฺตบรรลุพูฆ เมืองราชคฤห์ หลังพุทธปรินิพพานได้ ๓ เดือน อีกอรปีต่อมา ราว พ.ศ.๑๐๐ ได้เกิดกรณีพิภพานเมื่อภูมิชั่วยุบศิษย์บุตรเมืองเวลาสีได้บัญญัติและประพฤติดีตวตฺถ ๑๐ ประการ ซึ่งขัดต่อพทธบญัตติ จึงเป็นเหตุให้มีการสังคายนาครั้งที่ ๒ ขึ้น ถามาอีกร้อยกว่าปี ความเจริญรุ่งเรืองของพระพุทธศาสนาทำให้มีเดียถิ่นอำนาจมากปลอมเข้ามาเวช เพื่อหวลลาลักษณา เป็นเหตุให้พระเจ้าอโศกมหาราชเห็นภัยที่เกิดขึ้น จึงทรงเป็นองค์อุปถัมภ์ในการสังคายนาครั้งที่ ๓ ณ อโศการาม เมืองปัฏฐ์บุตร