ข้อความต้นฉบับในหน้า
คำว่า "ลัฏฐี" ในคัมภีร์นี้ก็พระพุทธศาสนากวนความ
55
The Term Laddhi in Theravāda Buddhist Scriptures
ปรากฏในคัมภีร์ว่าแต่เริ่มมาปรากฏในคัมภีร์ครูอย่อต่อระหว่าง
ยุคต้นกับยุคอภิวรรณ คือ "นิทเทส" โดยใช้เรียกขาน "นิกายนอก
พระพุทธศาสนา" ต่อมาได้มีการใช้เพิ่มขึ้นมากในคัมภีร์ "อรรถถถถถ"
โดยเพิ่มมิติการใช้ไปถึง "พระกิริยาที่เป็นปฏิปัติต่อพระพุทธเจ้า
และพระสาวก" โดยเฉพาะอย่างยิ่งในคัมภีร์ "อรรถถถถของกถาวตฺ" ได้มีการใช้เรียก "พระพุทธศาสนิกายอื่น" เพิ่มเติมมาตามลำดับ
จากข้อมูลข้างต้นทำให้เราเห็นว่า ทัศนคติของการใช้คำว่า "ลัฏฐี"
ในคัมภีร์พระพุทธศาสนาเจราอว่ามีลักษณะการใช้ค่อนข้างไปใน "ด้านลบ"
เพียงฝ่ายเดียว คล้ายกับเป็นคำที่เกิดขึ้นมาใช้ในการเวียรกลุ่มหรือบุคคล
ที่เป็นปฏิปัติตแนวคิดของพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในฝ่าย
เถรวาท (วิภัชวาท) ดังที่ปรากฏอยู่ใน "อรรถถถถของกถาวตฺ" ซึ่งคำว่า
"ลัฏฐี" ในภาษาไทยก็มีลักษณะการใช้ไปในทิศทางเดียวกัน เมื่อมีการ
ใช้งานในด้านของศาสนาและความเชื่อ ดังนั้นจึงอาจกล่าวได้ว่า ทัศนี
การใช้คำว่า "ลัฏฐี" ในภาษาไทย อาจได้รับอิทธิพลมาจากคัมภีร์อรรถถถถถ
ที่ได้กล่าวไว้ในข้างต้น บทความนี้ผู้เขียนเริ่มต้นจากการศึกษา
วิจัยเชิงคัมภีร์ในพระไตรปิฎกและอรรถถถถของกถาวตฺก่อน ในการศึกษา
ขั้นต่อไป จะเป็นการศึกษาถึงทัศนคติของคนในสังคมต่อคำว่า "ลัฏฐี"
โดยนำมาเปรียบเทียบกับผลการศึกษาในบทความนี้ เพื่อให้เห็นถึง
ความสอดคล้องและความขัดแย้งกัน อันจะนำไปสู่ความเข้าใจที่ถูกต้อง
ในการใช้คำดังกล่าว