กาล : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 9 / 86

…าปิยเต เป็นกิริยาอาขยาต ปจ ธาตุ เป็นไปในความหุง, ณาเป และ ย ปัจจัย, อิ อาคม, เต วัตตมานาวิภัตติ บอก กาล บท วจนะ บุรุษ ดังก่อน, เป็นเหตุกัมมวาจก กล่าวกรรมผู้เหตุ คือบอกว่า เป็นกิริยาของ โอทโน ซึ่งเป็นของท…

ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับกิริยาศัพท์ที่ใช้ในการทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทำและสิ่งที่ทำ โดยยกตัวอย่างจากบาลี เพื่อแสดงถึงหลักการในวจีวิภาค เช่น การใช้คำว่า 'ปาจาปิยเต' ที่เกี่ยวข้องกับการหุงข้า

… ยุ กิริยากิตก์ (๑๓๘) กิตก์ที่เป็นกิริยา เรียกว่ากิริยากิตก์, กิริยากิตก์นี้ ประกอบด้วยวิภัตติ วจนะ กาล ธาตุ วาจก ปัจจัย, เหมือน อาขยาต ต่างแต่ไม่มีบทและบุรุษเท่านั้น

ในภาคที่ ๒ ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค เราจะได้พบกับแนวคิดเกี่ยวกับกิตก์และอาขยาต โดยเฉพาะในเรื่องของการกำหนดความหมายและการประยุกต์ใช้ในบริบทต่างๆ เช่น การทำ กรรม และการพรรณนา ที่อิงจากธาตุ หรือประเภทต่า

…ท อุปสงฺกมติ อมงกุฎโต อยู่ ตติโย อานิสโส สีลวโต สีลสมฺปทาย ปุน จปร คหปตโย สีลวา สีลสมฺปนฺโน อสมมฬโห กาล กโรติ อย จตฺตโถ อานิสโส สีลวโต สีลสมฺปทาย ปุน จปร คหปตโย สีลวา สีลสมฺปนฺโน กายสฺส เทา ปรมมรณา สุคติ…

สีลนิทฺเทโสอธิบายความสำคัญของการรักษาสีลในชีวิตประจำวัน การมีสีลจะนำไปสู่อานิสสที่ดีในทั้งปัจจุบันและอนาคต ซึ่งมีการแบ่งอานิสสสีลวาออกเป็นประเภทต่างๆ ได้แก่ สีลวา สีลสมฺปนฺโน และการเชื่อมโยงกับกลุ่มบุ

…าฬวลลีห์ พนธิตวา นิปชชาเปฯ เถโร สถานปนโนว สตฺต ทิวสาน วิปสฺสน์ วๆเตตวา อนาคามิผล สมปาปุณิตวา ตตฺเถว กาล กตฺวา พรหม โลเก นิพฺพตฺติ ฯ อปรมฺปิ เถร ตมฺพปณฺณีที่เป ปูติลตาย พนฺธิตวา นิปชฺชาเปส ฯ โส ทวทาเห อาค…

เนื้อหานี้เกี่ยวกับวิสุทธิมรรคและการปฏิบัติของสาวกในพระพุทธศาสนา โดยเสนอแนะวิธีการต่างๆ ที่จะช่วยให้บุคคลเข้าถึงความรู้และความเข้าใจในหลักธรรม การนิทัศน์เกี่ยวกับการใช้ชีวิตและการฝึกจิตที่ถูกต้อง เพื่

…่ 114 วิสุทธิมคฺเค ปฏิปชฺชาติฯ นน ตัว อาวุโส ปาจีนขณฑราชยา วณฺณ์ อภาสีติ ฯ ก ปน ภนฺเต ตุมหาก เอตตก์ กาล วสิตฏฐาเน น โกจิ อติเรก ปริกขาโร อตฺถิติ ฯ อาม อาวุโส มญฺจ สงฆ์ก ติ ปฏิสามิตเมว อญฺญ์ กิญจิ นตฺถิติ…

เนื้อหานี้แสดงถึงความสำคัญของวิสุทธิมคฺเคและการปฏิบัติตามคำสอนที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา โดยมีการกล่าวถึงสถานที่ และการสนทนาระหว่างพระอาวุโสในแง่ของการศึกษาธรรม และการดำรงชีวิตในฐานะผู้ปฏิบัติศาสนาท

…ฺวา วนฺทิตวา นิสีทิ ฯ เถโร กสฺมา อาคโตสีติ ปุจฉฯ ธมฺม โสต ภนฺเตติฯ อาวุโส อภัย ทีฆมชุฒิเมสุ ม กาเลน กาล ปุจฉนฺติ อวเสสํ ปน เม ที่สมตตานิ วสุสาน น โอโลกิตปุพพ์ อใจ ตัว รตฺติ มม สนฺติเก ปริวตฺเตหิ อหนฺเต ท…

บทนี้นำเสนอคำสอนเกี่ยวกับการทำสมาธิและการปฏิบัติตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยมีการบอกถึงการสนทนาของพระเถระที่นำมูลเหตุการทำกรรมฐานมาใช้ในการปฏิบัติธรรมเพื่อไปสู่การตรัสรู้ในพระเสรีภาพในด้านต่างๆ ภายใน

…ปริกฺขารา ตาม โข ปน เสนาสเน เถรา ภิกขุ วิหรติ พหุสฺสุตา อาคตาคมา ธมฺมธรา วินยธรา มาติกาธรา เต กาเลน กาล อุปสงฺกมิตวา ปริปุจฺฉติ ปริปญหติ อิธ ภนฺเต กถ อิมสฺส โก อตฺโถติ ตสฺส เต อายสมนฺโต อวิว เจว วิวรนุติ…

เนื้อหาที่นำเสนอในเรื่องนี้ กล่าวถึงปฐวีกสิณและแนวทางการเรียนรู้ในพุทธศาสนา โดยมีการยกตัวอย่างคำสอนและแนวทางการปฏิบัติที่เหมาะสมสำหรับพระภิกษุสงฆ์ในเวลาที่เหมาะสม โดยเน้นการใช้ชีวิตอย่างมีสติและเป็นกา

…สสิต วิราคนิสสิตนฺติ" เอวมากตา สหชาตธมฺมาน มชฺฌตตาการภูตา อุเปกขา อย โพชฌงคุเปกขา นาม ฯ ยา ปน กาเลน กาล อุเปกขานิมิตต์ มนสิกโรตีติ” เอวมากตา อนจุจารทฺธนาติสิถิลวิริยสงฺขาตา อุเปกขา อย วิริยุเปกขา นาม ฯ ย…

เนื้อหาเกี่ยวกับอุเปกขาในธรรมะของพระพุทธเจ้า ซึ่งมีความสำคัญในการใช้ชีวิตและการทำสมาธิ อธิบายถึงความเข้าใจและการปฏิบัติเกี่ยวกับอุเปกขาในรูปแบบต่าง ๆ เพื่อพัฒนาจิตใจและเข้าถึงความสงบ นำเสนอหลักการและก

…โต สเร นิมิตต์ อคฺคเหสิฯ ต์ เอโก วจฉปาลโก ทณฺฑโมลุพฺภ ติฏฐนฺโต สีเส สนุนรุมภิตวา อฏฐาสิ ฯ โส ตาวเทว กาล กตฺวา ตาวตีสาวเน ทวาทสโยชน์เก กนกวิมาเน นิพฺพตฺติ สุตตปปพุทโธ วิย ๆ ตตฺถ อัจฉราสังฆปริวุฒิ อตฺตานํ …

บทความนี้สำรวจเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งประกอบด้วยการเทศนาและการเข้าใจธรรม โดยเน้นความสำคัญของการปฏิบัติธรรมและการเข้าใจในปัญญาที่สูงส่ง การบรรยายถึงเหตุการณ์และตัวละครในการเทศนา ทำให้

…ที่ติ วตฺถิโก เอว สนฺทิฏฐิ อรหที่ติ สนฺทิฏฐิโก ฯ อตฺตโน ผลทาน สนฺธาย นาฬิส กาโลติ อกาโล ฯ อกาโลเยว อกาลิโก ฯ น ปญฺจาหสตฺตาหาทิเภท กาล เขเปตวา ผล ททาติ ๑. องฺ.ติก. ๒๐/๑๕๕ - ๒. ม. ยุ, อริยมคโค...นิพฺพาน...…

…รรมที่เป็นผลให้ประสบกับความสงบสุขและความผาสุก โดยยืนยันว่าวิสุทธิมคฺคสฺสเป็นทางไปสู่นิพพานที่ปราศจากกาลเวลา และการเข้าถึงสัจธรรมโดยผ่านการปฏิบัติ

ประโยค - บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์ - หน้าที่ 249 กาลกิริยา ใน ภุญชติ, อโธมุโข วิเสสนะ ของ โส. เอว ศัพท์ อวธารณะ เข้ากับ ภุญชติ ๔. วิสาขา สยกัตตา ใน อาห,…

บทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์และการใช้งานของกาลกิริยาและวิสาขาในภาษาบาลี ซึ่งเป็นส่วนสำคัญของไวยากรณ์ในการเข้าใจและใช้ภาษาอย่างถูกต้อง ผ่านตัวอย่าง…

…วาฬมิค ยกุข สรุป โจร วธกาภิภูตา วิย มรณสมเย ภย์ สนฺตาส สมโมหมาปชฺชนฺติ เอว์ อนาปชชิตวา อภโย อสมมฬโห กาล กโรติ ฯ สเจ ทิฏเฐว ธมฺเม อมต์ นาราเธติ กายสฺส เภทา สุคติปรายโน โหติ ฯ ตสมา หาว อปฺปมาท์ กยิราถ สุเม…

เอกสารนี้นำเสนอเรื่องราวเกี่ยวกับวิสุทธิมรรคที่กล่าวถึงขั้นตอนและวิธีการในการปฏิบัติภาวนา โดยเฉพาะในด้านการเจริญสมาธิ และความหมายของมรณานุสสติที่สำคัญในการค้นหาความจริงของชีวิต นอกจากนี้ยังมีการเตือนส

… ปญฺจสนธิก กมฺมฏฺฐานํ อุคฺคณฺหนฺโต อตฺตนาปิ น กลมติ อาจริยมปี น วิเทเสติ ตสฺมา โถก อุททิสาเปตวา พหุ กาล สชฌายิตวา เอว์ ปญฺจสนธิก กมฺมฏฺฐานํ อุคคเหตุวา อาจริยสฺส สนฺติเก วา อญฺญตร วา ปุพเพ วุตตปปกาเร เสนา…

เนื้อหาในหน้าที่ 68 ของวิสุทธิมคฺค อธิบายเกี่ยวกับ กมฺมฏฺฐาน เป้าหมาย การทำสมาธิ และวิธีการที่เกี่ยวข้องในพุทธศาสนา รวมถึงการทำความเข้าใจในด้านต่างๆ ของวิสุทธิมคฺค เพื่อการพัฒนาจิตใจและการภาวนา ได้นำเ

…ฺสามีติ เตหิ เตหิ อุปาเยหิ ธน์ สำหริตวา ม โปเสสิ ภาตา ภคินี ปุตโต ธิตา จ หุตวาปี อิทญฺจิทญจ อุปการ อกาลีติ ตตฺร เม นปฺปฏิรูป์ มน์ ปทเสตุนุติ ฯ สเจ ปน เอวมปี จิตต์ นิพฺพาเป น สกโกติเยว อถาเนน เอว เมตตานิส…

บทความนี้นำเสนอเรื่องของวิสุทธิมคฺคสฺสและคำสอนเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรม โดยเน้นที่การนิพพานและแนวทางที่ช่วยให้เข้าสู่สถานะนั้น จะมีการพูดถึงความสำคัญของใจและการทำสมาธิ รวมถึงผลดีที่เกิดจากการปฏิบัติตามว

…ุสาน พหุน วสสสตานี พหุน วสสสหสุสาน พหูนิ วสฺสสตสหัสสานิ เทโว น วสฺสตีติ” วุตต์ ฯ วสฺสุปชีวิโน สตฺตา กาลํ กตฺวา พฺรหฺมโลเก นิพฺพตฺตนฺติ บุปผผลุปชีวิโน จ เทวตา ฯ เอว์ ทีเฆ อภิธาน วีตวตฺเต ตตฺถ ตตฺถ อุทก ปร…

เนื้อหานี้ว่าด้วยอภิญญาที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติธรรม มีการกล่าวถึงวิธีการและหลักการของอภิญญาที่ถูกต้อง โดยยกตัวอย่างการดำเนินงานของพระที่ได้บรรลุธรรม และการศึกษาพฤติกรรมและกลไกของอภิญญาตลอดจนข้อที่คว

…อยู่ในกลางวัน ก็ย่อมไม่แจ่ม ไม่กระจ่าง เพราะถูกแสงอาทิตย์ในกลางวันข่มประการหนึ่ง เพราะ ไม่ได้ราตรี (กาล ) เป็นสภาคกัน โดยความเป็นโสม ( คือแสงอ่อน ด้วยกัน ) หรือโดยความที่ราตรีเป็นสภาพที่สนับสนุนตน ประการ…

บทความนี้พิจารณาความบริสุทธิ์ของอุเบกขาในฌาน ตั้งแต่ฌานเบื้องต่ำไปจนถึงจตุตถฌาน โดยใช้ล比จันทรเลขาเป็นสัญลักษณ์ในการเปรียบเทียบว่าทั้งสติและสัมปยุตธรรมสามารถเป็นบริสุทธิ์ได้ในสภาพที่เหมาะสม การค้นหาควา

…็นกรรมวัฏในอดีต ธรรม ๕ มี วิญญาณ เป็นต้น ( คือ วิญญาณ นามรูป สฬายตนะ ผัสสะ เวทนา ) จัดเป็นวิปากวัฏในกาลบัดนี้ ด้วยถือเอา (คือกล่าวถึง) ตัณหา อุปาทาน ภพ ก็เป็นอันถือเอา ( คือกินความถึง ) อวิชชา สังขารด้วย…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์กรรมวัฏและวิปากวัฏตามหลักพระพุทธศาสนา โดยระบุถึงองค์ประกอบต่างๆ อย่างอวิชชา สังขาร ตัณหา และอุปาทานที่ส่งผลต่อวิญญาณและเวทนา อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมทั้ง 5 และการ

…นลิงค์อะไร วจนะอะไร และจะใช้อายตนิบาตไหนจะเหมาะกัน วิภัตติอาขยาย เมื่อลงที่ท้ายธาตุ เป็นเครื่องหมาย กาล บท วจนะ บุรุษ วาจก และปัจจัย ทั้งนี้ เพื่อส่องเนื้อความให้ชัดเจนขึ้นกว่าปกติ การันต์ คำนี้ได้แก่สระ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับกรรมวิธีการใช้บาลีไวยากรณ์ในนามและอัพยยศัพท์ โดยเฉพาะการใช้วิภัตตินามและวิภัตติอาขยายที่มีความหมายแตกต่างกัน การอธิบายลักษณะของการันต์ในภาษาบาลี รวมถึงการแบ่งประเภทการันต์ตามกา

…นด้วยอำนาจความสิ้นแห่งอายุ ดังอายุ อันมีประมาณสก ๑๐๐ ปีของคนทุกวันนี้ เพราะความไม่มีสมบัติ เช่น คติ กาล และอาหารเป็นต้น นี้ชื่อว่ามรณะเพราะสิ้นอายุ ส่วน มรณะใดย่อมมีแก่บุคคลทั้งหลายผู้มีปัจจัยเครื่องสืบต…

เนื้อหาเกี่ยวกับมรณสติซึ่งหมายถึงการระลึกถึงความตาย โดยชี้ให้เห็นถึงความขาดแห่งชีวิตินทรีย์และความสัมพันธ์กับกรรมที่ทำไว้ในอดีต อีกทั้งอธิบายลักษณะของมรณะที่เกิดจากอำนาจของกรรมต่างๆ ขอเสนอมุมมองที่หลา

…า อนิมิตฺตโต คือ โดยไม่มีกำหนด หมายความว่า โดยไม่มีขีดคั่น จริงอยู่ ธรรม ๕ ประการนี้คือ ชีวิต พยาธิ กาล สถาน ที่ทอดร่าง และคติ ของสัตว์ทั้งหลายในชีวโลก ไม่มีนิมิต รู้ไม่ได้ ในธรรม ๕ ประการนั้น อันชีวิตชื…

…่เกี่ยวข้องกับชีวิตและการตาย รวมถึงความไม่แน่นอนของอายุและปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดความตาย เช่น พยาธิและกาลเวลา โดยไม่มีการกำหนดขอบเขตที่แน่นอนว่าชีวิตจะสิ้นสุดเมื่อใด สิ่งเหล่านี้ช่วยให้ผู้อ่านมีความเข้าใจท…