ข้าพเจ้า : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 6 / 80

Boประช พญานกแขกเต้า ๓๔ เรามีเวรต่อกันมาก่อน” พญานกแขกเต้าได้ฟังดังนั้นแล้ว จึงกล่าวว่า “ข้าพเจ้า มิได้มีเวรกับท่าน ฉางของข้าพเจ้าก็ไม่มี แต่ข้าพเจ้านำเอา ข้าวสาลีนี้ไปเปลื้องหนี้เก่า ให้เขากู้หนี้…

ในเนื้อเรื่องนี้ พญานกแขกเต้าได้พูดถึงการให้กู้หนี้และการทำบุญเพื่อช่วยเหลือทั้งบุตรและผู้ที่ต้องการความช่วยเหลือ ผ่านการเลี้ยงดูและให้ประโยชน์ซึ่งกันและกัน โดยยกตัวอย่างการเลี้ยงดูบุตรและช่วยนกทุพพลภ

ข้าพเจ้าฟังคำสั่งสอนของพระองค์แล้ว ยินดีอยู่ในพระศาสนา วิชชา ๓ ข้าพเจ้าก็ บรรลุแล้ว คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า …

ข้อความนี้กล่าวถึงการที่ผู้บรรลุธรรมได้ฟังคำสั่งสอนของพระพุทธเจ้าและได้รับความรู้ในพระศาสนา เรียนรู้การกำจัดความเพลิดเพลินและทำลายความมืดในจิตใจ การเข้าใจถึงตัวตนและความสำคัญของการปฏิบัติธรรม พบถึงการ

…ถระแล้ว ก็ตรัสชื่นชมว่า “น่าอัศจรรย์ ท่านภารทวาชะ พุทธวจนะเป็น พระวาจาที่ถูกต้องดีแท้ เพราะในคราวใด ข้าพเจ้าไม่ได้ระวังกาย วาจา ใจ ไม่มีสติ เข้าไปภายในเมือง ในคราวนั้นความโลภก็ ครอบงำาใจข้าพเจ้ายิ่งขึ้น แต่เม…

พระปิณโฑลภารทวาชเถระได้สอนว่า การอบรมกาย จิต และปัญญาเป็นสิ่งจำเป็นในการมีสติและควบคุมใจไม่ให้ตกอยู่ในอำนาจของความโลภ พระพ Buddha สอนให้รักษาประตูอินทรีย์ทั้ง 6 เพื่อไม่ให้ความรู้สึกหรืออารมณ์เข้ามาคร

…มื่อพระราชาทรงหายกลัวได้เสด็จเข้าไปสนทนากับพระเถระว่า “ท่านผู้เจริญ ขอพระคุณเจ้าจงบำเพ็ญสมณธรรมเถิด ข้าพเจ้า จักทําความขวนขวายในปัจจัย ๔ แด่พระคุณเจ้าเอง” พลาง เปลื้องผ้าคาดเอวถวายพระองคุลิมาล พระราชาตรัสชมเช…

ในเนื้อเรื่องนี้ พระพุทธองค์ได้แสดงให้เห็นถึงอำนาจของธรรมะที่สามารถทำให้อบรมจิตใจขององคุลิมาลที่มีความทุศีลให้กลับคืนสู่สติปัญญาและความสงบได้ โดยไม่ต้องใช้ความรุนแรงหรือการบังคับใดๆ พระราชาได้มีการสนท

ธรรมะเพื่อประชา ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๒ ชนะ สัจจกนิครนถ์) ๑๓๘ ข้าพเจ้าไม่มีทางเอาตัวรอดได้เลย ข้าแต่พระโคดม ข้าพเจ้า เลื่อมใสขอพระโคดมพร้อมด้วยภิกษุสงฆ์ จงรับนิมนต์เพื่อฉ…

บทความนี้นำเสนอถึงชัยชนะของพระพุทธเจ้าเหนือสัจจกนิครนถ์ โดยเปรียบเทียบปัญญาของพระองค์กับที่คิดว่ามีปัญญามากที่สุด ในที่สุดสัจจกนิครนถ์ยอมรับในพระปัญญาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่ประเสริฐสุด ซึ่งย้ำให้เห็

…องพระพุทธองค์ เกิดความเคารพเลื่อมใสว่า “เรื่องที่ พระองค์กล่าวมานั้น น่าอัศจรรย์จริง ไม่เคยมีมาก่อน ข้าพเจ้า มาสนทนาไต่ถามด้วยถ้อยคำที่ไม่เหมาะสมเช่นนี้ แต่พระองค์ยัง

ในบทสนทนาตอนนี้ พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงการหลับในช่วงกลางวันและสะท้อนถึงการตื่นรู้จากกิเลส นิครนถ์นำเสนอความคิดเห็นเกี่ยวกับการหลับ และพระพุทธเจ้าถือเป็นผู้ตื่นรู้ที่ไม่มีอาสวะให้เบียดเบียน โดยเฉพาะเ

…พื่อประช มหาโควินทสูตร (ตอนที่ ๕ พบ มหาพรหม) ๓๑๑ คิดดังนี้ มหาโควินทพราหมณ์จึงถามสนั่งกุมารพรหมว่า “ข้าพเจ้า เป็นผู้มีความสงสัย ขอถามท่านสนังกุมารพรหมว่า สัตว์ตั้งอยู่ใน อะไรและศึกษาอยู่ในอะไร จึงจะถึงพรหมโลก…

ในตอนที่ ๕ ของมหาโควินทสูตร มหาโควินทพราหมณ์สนทนากับสนั่งกุมารพรหมเกี่ยวกับการศึกษาธรรมเพื่อถึงพรหมโลก โดยเป็นการตั้งอยู่ในความรู้สึกที่ไม่มีการยึดถืออัตตามากนัก และการศึกษาทางจิตใจในความกรุณา เพื่อหล

…ช พากันทูลว่า “ข้าแต่ มหาเทวาธิราช ในสมัยที่ข้าพระองค์เป็นมนุษย์ พระเจ้าเนมิราช เป็นพระอาจารย์ของพวกข้าพเจ้า พวกข้าพเจ้าตั้งอยู่ใน โอวาทของพระองค์ จึงได้ทิพยสมบัตินี้มาครอบครอง ข้าพเจ้า ทั้งหลายใครจะเห็นพระอง…

เรื่องราวของพระเจ้าเนมิราช เป็นบัณฑิตและกษัตริย์ที่ปราบข้าศึกด้วยกุศลธรรม พระองค์ได้บำเพ็ญกุศลพระราชทานไทยธรรมให้ประชาชน ขณะบริจาคทาน พระองค์เกิดสงสัยว่าทานหรือพรหมจรรย์มีผลมากกว่ากัน ท้าวสักกะจึงแสดง

…แก่การรับทักษิณาทาน เป็นผู้ที่บุคคลทั่วไปควรทำอัญชลี และเป็นเนื้อนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า ข้าพเจ้า บูชาอย่างยิ่ง ในพระสงฆ์หมู่นั้น” การที่พระสงฆ์เป็นเนื้อนาบุญอันเลิศของโลกนั้น เพราะ ท่านมีศีล สมาธิ…

…ธิ์และอานุภาพ. พระสงฆ์เห็นได้ว่าเป็นเนื้อนาบุญที่สมบูรณ์ด้วยศีล สมาธิ ปัญญาตามหลักอริยมรรคมีองค์ ๘. ข้าพเจ้าจึงบูชาพระสงฆ์อย่างยิ่งเพื่อเป็นการเคารพ.

…็นนักหนา ช่วยเล่าบุพกรรมให้อาตมาฟังหน่อยเถิด” มหารถเทพบุตรได้เล่าบุพกรรมของตัวเองให้พระเถระ ฟังว่า “ข้าพเจ้าโชคดี ที่ได้เกิดในยุคสมัยของพระกัสสปสัมมา- สัมพุทธเจ้า ได้ถวายมหาทานกับพระผู้มีพระภาคเจ้าพร้อมด้วย พ…

นี่คือเรื่องราวของมหารถเทพบุตรที่เล่าถึงบุพกรรมที่ทำให้เขาเจริญรุ่งเรืองในสวรรค์ โดยมีการถวายมหาทานและรักษาศีล ๕ เมื่อไปถึงสวรรค์ชั้นดาวดึงส์ เขาได้เล่าถึงการทำกรรมดีและการฟังธรรมที่ช่วยส่งเสริมให้เขา

…นั้นกับพระโพธิสัตว์ว่า “ชายผู้นี้ทำกรรมหยาบช้า ชีวิต ของเขาเปรอะเปื้อนด้วยบาป เต็มไปด้วยมลทินทุกวัน ข้าพเจ้า จึงไม่จําเป็นต้องพูดกับชายผู้นั้น แต่ตัวท่านนี้เป็นผู้ทรงศีล เป็น ผู้แสวงหาความหลุดพ้น ทำตนให้หมดสิ…

ในบทนี้เทพธิดาได้ให้ข้อคิดแก่พระโพธิสัตว์เกี่ยวกับการหลีกเลี่ยงกรรมชั่วที่แม้เพียงเล็กน้อย โดยเตือนพระโพธิสัตว์ให้มุ่งมั่นในทางธรรมและไม่เสียเวลาให้กับสิ่งที่ไร้สาระ ทำให้พระโพธิสัตว์ฉุกคิดว่าชีวิตของ

… ความว่า “เตน เม ตาทิโส วณฺโณ เตน เม อิธมิชุฌติ อุปฺปชฺชนฺติ จ เม โภคา เย เกจิ มนโส ปิยา เพราะบุญที่ข้าพเจ้าทำแล้วนั้น วรรณะของข้าพเจ้า งดงามเช่นนี้ เพราะบุญนั้น ความปรารถนาทุกอย่างของ ข้าพเจ้าจึงสำเร็จ และโภ…

บทความนี้กล่าวถึงการทำบุญและการมุ่งไปสู่นิพพานซึ่งเป็นเป้าหมายหลักของทุกชีวิต ไม่ว่าจะเป็นผู้มีอำนาจหรือผู้ยากไร้ โดยการทำใจนิ่งและเข้าถึงธรรมกายเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้สรรพสัตว์หลุดพ้นจากความทุกข์ ด้ว

…ฉทที่ ๑ ชื่อจิตตสังคหวิภาค 0 ขอความนอบน้อมจงมีแด่พระรัตนตรัย อภิธัมมัตถสังคหบาลี คาสถาเริ่มต้นปกรณ์ ข้าพเจ้า (ชื่ออนุรุทธาจารย์) ขอถวายอภิวาท พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผู้มีพระภาคอันชั่งไม่ได้ พร้อมทั้งพระสัทธรรมแล…

ในเอกสารนี้เราจะสำรวจอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งเป็นปกรณ์ที่สำคัญในพระอภิธรรม โดยมีการอภิปรายถึงองค์ประกอบหลัก ได้แก่ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน นอกจากนี้ยังมีการนำเสนออย่างเคารพต่อพระรัตนตรัยและพระสัมมาสั

…และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 10 อภิธัมมัตถสังคหฎีกาแปล [ชื่ออภิธัมมัตถวิภาวินี] คาถาเริ่มต้น ข้าพเจ้า" ผู้ชื่อว่าสุมังคละ ขอถวายนมัสการ พระพุทธเจ้า ผู้มีพระกรุณาและพระญาณ อันหมดจดโดยพิเศษ พระธรรมอันพระ…

…มมัตถวิภาวินี โดยเริ่มจากการไหว้พระพุทธเจ้าและพระสงฆ์ ต่อต้านอุปสรรคทางอรรถศาสตร์ที่เป็นความเลวร้าย ข้าพเจ้าจะแสดงอรรถวรรณนาอย่างย่อเพื่อให้เข้าใจแก่นักอภิธรรมที่มีจิตตั้งมั่นในธรรม ข้อความนี้สำคัญสำหรับกุลบุ…

…วยสามารถแห่งรูปาวจรจิต ในจิต ๑๒ ด้วยสามารถแห่ง อรูปาวจรจิต ฯ เหตุในคำว่า อปฺปมญฺญาโย น ลพฺภนฺติ นี้ ข้าพเจ้า ได้กล่าวแล้ว ฯ บทว่า ปจฺเจกเมว คือ เฉพาะอย่างหนึ่ง ๆ ๆ จริงอยู่ อัปปมัญญา

บทความนี้พูดถึงคำว่า อัญญสมานเจตสิก และโสภณเจตสิก ในอภิธัมมัตถสังคหและอภิธัมมัตถวิภาวีนี โดยวิเคราะห์ธรรมที่เกี่ยวข้องกับอุเบกขาและความสงเคราะห์ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในจิต ซึ่งเกี่ยวพันกับฌานหมวด ๕ และการ

…ดับไป วิบาก (จิต) ก็เกิดขึ้น โดยเป็นตทาลัมพนะ เพราะฉะนั้น ไม่มีตทาลัมพนะเกิดในลำดับแห่งกิริยาชวนะ ฯ ข้าพเจ้า จะกล่าวแก้ในคำของเกจิอาจารย์นั้น ๆ ถ้าว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าจึงตรัส ตทาลัมพนะไว้แม้ในลำดับแห่งอัพยาก…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการตีความในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาเกี่ยวกับจิตวิปัลลาสและตทาลัมพนะ ซึ่งไม่มีแก่พระขีณาสพ ท่านอาจารย์ได้อธิบายถึงความแตกต่างระหว่างโสมนัสและโทมนัส และเหตุผลที่พระ

…เป็นลักษณะ ที่พระอนุรุทธาจารย์ ได้กล่าวไว้แล้ว ด้วยสามารถแห่งจิต เจตสิก นิปผันนรูป และนิพพาน บัดนี้ ข้าพเจ้า (พระสุมังคลาจารย์) จักกล่าวสมุจจัย (การรวม) คือสมุจจัยราศี (กองการรวม) ซึ่งต่างด้วยอกุศลสังคหะเป็นต…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหะชี้ให้เห็นถึงการจัดกลุ่มวัตถุธรรมที่มีลักษณะต่างๆ โดยแบ่งแยกตามอำนาจและคุณภาพของธรรม มีการสงเคราะห์ธรรมที่เป็นอกุศล, กุศล, และโพธิปักขิยธรรม โดยใช้คลังความหมายที่อธิบาย

…สังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 324 อย่าง ทั้งโดยอำนาจพระสูตรทั้งโดยอำนาจพระอภิธรรม ฯ ข้าพเจ้า ได้กล่าวการสงเคราะห์ (ประมวล) พวกบาปคืออกุศลไว้ ๕ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้แล ฯ ก็บรรดาธรรม ๑๔ อย่าง…

…าปในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการแบ่งหมวดธรรม 14 อย่าง รวมถึงการอธิบายองค์ฌานและองค์มรรคอย่างละเอียด ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงประเภทของบาป ตั้งแต่โลภะ อวิชชา และปฏิฆะ ซึ่งมีการจัดแบ่งตามฐานต่าง ๆ อธิบายการคิดคำนึงแล…

…งธรรมที่เกิดจากปัจจัยเหล่าใด ซึ่งเป็นสังขตะ เพราะถูกปัจจัยปรุงแต่ง โดยประการใด คือโดยอาการใด บัดนี้ ข้าพเจ้า พระสุมังคลาจารย์ จักกล่าววิภาคนั้น คือประเภทของธรรมที่เกิดจาก ปัจจัยเหล่านั้น ๑ ของปัจจัยเหล่านั้น …

บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ปัจจัยแห่งธรรมที่มีผลกระทบต่อการเกิดขึ้นของนามธรรมและรูปธรรม โดยการอธิบายถึงปัจจัยหลายอย่างที่เป็นอุปการะต่อความเกิดและการตั้งอยู่ของธรรม รวมถึงการอธิบายถึงความเชื่อมโยงขอ

… - หน้าที่ 394 อภิธัมมัตถสังคหบาลีแปล ปริเฉทที่ ๕ (ชื่อกัมมัฏฐานสังคหวิภาค) [สังคหคาถา] ต่อจากนี้ไป ข้าพเจ้า (ผู้ชื่อว่า อนุรุทธาจารย์) จักกล่าวกัมมัฏฐานทั้ง ๒ อย่าง แห่งภาวนา ๒ คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา …

เนื้อหาในปริเฉทที่ ๕ ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงการเข้าใจในกัมมัฏฐานแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา พร้อมการบรรยายประเภทของกรรมฐานและภาวนา รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับนคริยมจิต การ