หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
407
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: การประพฤติกรรมในภาวนา
…407 พรรณนาความปริเฉทที่ ๕ [ข้อความเบื้องต้น] ประกอบความว่า เบื้องหน้าแต่นี้ คือแต่การแสดงไขปัจจัยไป ข้าพเจ้า (ชื่ออนุรุทธาจารย์) จักกล่าวกรรมฐาน คืออารมณ์ที่ชื่อว่า เป็นกรรมฐาน เพราะเป็นเหตุที่ตั้งแห่งการประพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการแสดงและคำอธิบายกรรมฐานและวิธีการปฏิบัติในการภาวนา โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อเข้าใจลักษณะต่างๆ ของจริตและการวิเคราะห์ทางธรรม ที่เป็นพื้นฐานสำคัญในการพัฒนาภาวนา ทั้งสมถะและวิปัสสนา และยังไ
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
22
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…กขึ้น แสดงในคัมภีร์ทั้ง ๒ นั้นว่า เป็นอุปมาบุพพบท กัมมธารยะ ก็มีรูป ความ เหมือนศัพท์ คือ สงฺขปณฺฑร์ ข้าพเจ้าจึงจัดไว้เป็นพวกเดียวกัน ส่วนในฎีกาแห่งสัตถสารัตถชาลินี กล่าวว่าศัพท์ คือ กากซูโร คน กล้าเพียงดังกา …
เนื้อหาพูดถึงการวิเคราะห์ศัพท์ในบาลี โดยเฉพาะการเปรียบเทียบกากสูโร และสีหสูโร พร้อมอธิบายความเป็นปฐมพหุพพิหิ รวมถึงความแตกต่างของศัพทในบริบทต่าง ๆ ที่อาจจะเป็นปัญหาหรือมีการตีความที่หลากหลายในศาสตร์ขอ
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
23
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…พบทกัมมธารยะ ไม่มีอุปมานุตตรบท. ในสัททนิติ ยกเอา อุปมาบุพพบท เป็น พหุพพิหิเสีย แสดงแต่ อุปมานุตตรบท ข้าพเจ้า เห็นควรจะมีทั้ง ๒ อย่าง จึงนำมารวมไว้เป็นหมวดเดียวกัน เรียกว่า วิเสส โนปมบท. อีกประการหนึ่ง ในคัมภี…
…งธรรมนัติและปรัชญา ประเด็นนี้สำคัญในวจีวิภาคที่ศึกษาเกี่ยวกับรูปแบบการสร้างคำและการวิเคราะห์บทความ. ข้าพเจ้ายังได้อธิบายถึงบทและตัวอย่างที่ใช้ในหนังสือและคัมภีร์ต่าง ๆ ด้วย
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
24
บาลีไวยกรณ์: วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
…รือ อิตถีลิงค์ เป็นคุณของบทอื่น ว่าเป็น พหุพพิหิ ถ้าเป็นนปุสกลิงค์ กิริยาวิเสสนะ ว่าเป็น อัพยยีภาวะ ข้าพเจ้าพิจารณาตามรูปความ แล้ว เห็นคล้ายอัพยยีถาวะ แปลกแต่ไม่เป็น นปุสกลิงค์ เอกวจนะ เหมือนอัพยยีภาวะเท่านั้…
…ขตของบาลีไวยกรณ์ ผ่านการเปรียบเทียบกับสันสกฤตและการวิเคราะห์ว่าทำไมคำบางคำจึงมีสมบัติเป็นอัพยยีภาวะ ข้าพเจ้าพิจารณาตามรูปความและเกิดการวิเคราะห์ที่สำคัญของประเภทของสมาสและการใช้ในหรือไม่ในบริบทที่จำเป็น
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
31
บาลีไวยากรณ์ วากยสัมพันธ์
…น 'อโห วต ม ชโน 'สุทโธ" ติ ชาเนยยา" ติ อาฉติ, เอวญ โว ภิกขเว สิกขิตพพ. อุทาหรณ์ที่ ๑ ห้ามนามอื่นว่า ข้าพเจ้า จักถามท่านแล ไม่ถามคนอื่น. ที่ ๒ ห้ามคุณอื่นว่า นายดิสส์เป็นคน ถือธนูเท่านั้น ไม่ได้เป็นอื่น ที่ ๓ …
ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับนิบาตในบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะในหมวดของอวธารณัตถนิบาตที่ใช้ในการแสดงความหมายของนาม คุณ และกิริยาอย่างชัดเจน ตัวอย่างที่ได้ให้มานั้นช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการใช้ภาษาบาลีได้อย่
ประโยค - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 26
28
ประโยค - อุภัยพากยปริวัตน์ ภาค ๑ - ๒ - หน้าที่ 26
…บัดนี้ ดิถี ที่ 4 ถึงพร้อมแล้ว, เพราะ เหตุนั้น ท่าน ท. ประชุมกันแล้ว ในที่นี้ เพื่อจะฟัง ซึ่ง ธรรม, ข้าพเจ้า จักกล่าว ซึ่งธรรมนั้น ตามกาล ๒๕๔. แนะเพื่อน ช้าง เผือก มาถึงแล้ว มัน ยืนแล้ว ในโรง ในวัง, พรุ่งนี้ …
ในบทนี้ มีการพูดถึงการทำความดีในชีวิตประจำวัน การรักษาทรัพย์สิน และการประชุมเพื่อฟังธรรม นอกจากนี้ยังมีการแนะนำให้ไปดูช้างเผือก และการนิมนต์พระภิกษุไปที่วัด ในส่วนของการใช้ภาษา มีการกล่าวถึงการใช้คำว่
ประวัติพระมหากัสสปเถระ
54
ประวัติพระมหากัสสปเถระ
…ระศาสดา. ประโยคเหล่านี้ ผู้เรียนจงแปลเป็นมคธ ๕๑๔. ขอ ท่าน ท. จงแสดง ซึ่งคุณ แห่งพระเถระ แม้อื่น แก่ ข้าพเจ้า อีก. พระมหากัสสปเถระ ได้เป็นผู้ อันพระศาสดา สรรเสริญแล้ว ในเพราะคุณคือธุดงค์ ๕๑๕. ท่านเป็นบุตร ของใ…
เนื้อหาเกี่ยวกับประวัติของพระมหากัสสปเถระ ตัวตน มูลเหตุการบวช และความเป็นมาของพระองค์ และเรื่องราวในช่วงชีวิตเมื่อยังเป็นคฤหัสถ์ ในการที่มารดาบิดานำหญิงสาวมาสู่ขอเพื่อเป็นภรรยาให้แก่ท่านซึ่งท่านไม่ประ
การบริโภคอย่างมีสติในพระพุทธศาสนา
96
การบริโภคอย่างมีสติในพระพุทธศาสนา
…์) เพราะสามเณรนั้น พิจารณาโดยชอบแล้วจึงบริโภค ดังเธอกล่าว (ประวัติของตน) ไว้ว่า "พระอุปัชฌายะกล่าวกะข้าพเจ้าผู้กำลังบริโภค ข้าวสาลีอันเย็นสนิทว่า "แน่ะสามเณร เจ้าอย่า เป็นผู้ไม่สำรวม เผาลิ้น (ตัวเอง) เลย" ข้า…
เนื้อหาพูดถึงการบริโภคอาหารของภิกษุในพระพุทธศาสนา ซึ่งควรมีความระมัดระวังและรู้ประมาณในการฉัน โดยยกตัวอย่างในชีวิตประจำวันที่แสดงถึงการรักษาอารมณ์และความสำนึกในการบริโภค เช่น การเปรียบเทียบกับการเผลอล
ประเภทของปิณฑปาติกภิกษุ
144
ประเภทของปิณฑปาติกภิกษุ
…กษุทั้ง ๒ ประเภทว่า 'อาวุโส เรามาไปฟังธรรมกันเถิด" ในภิกษุ ๒ รูปนั้น รูปหนึ่งกล่าวว่า 'ท่านผู้เจริญ ข้าพเจ้า (ติดขัดด้วย) คน ๆ หนึ่งนิมนต์ให้นั่ง (คอย)' อีกรูปหนึ่งกล่าวว่า "ท่านผู้เจริญ แม้ข้าพเจ้าก็ได้รับนิ…
เอกสารนี้ศึกษาประเภทของปิณฑปาติกภิกษุที่มี ๒ จำพวก คือ ประเภทที่ถืออย่างอุกฤษฎ์และกลาง โดยอธิบายวิธีการรับภิกษาและการอยู่ร่วมกับชุมชน การก์เล่าตำนานเกี่ยวกับภิกษุในหมู่บ้าน มีการเสนอมุมมองเกี่ยวกับการ
คำอธิบายบาลีไวยากรณ์
1
คำอธิบายบาลีไวยากรณ์
คำชี้แจง ในคราวทำคำอธิบายบาลีไวยากรณ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๔๘๑ ข้าพเจ้า รับภาระแต่งอภิบายสมัญญาภิธานและสนธิ ตามที่ปรากฏในหนังสือ เล่มนี้. สมัญญาภิธานนั้น มีทั้งความรู้เบื้…
เอกสารนี้เป็นคำอธิบายบาลีไวยากรณ์ ซึ่งรวมถึงสมัญญาภิธานและสนธิ โดยผู้เขียนมีเป้าหมายที่จะช่วยให้ผู้อ่านเข้าใจระบบการใช้ภาษาบาลีอย่างถูกต้อง รวมถึงการออกเสียงและการเขียนสะกดที่ถูกต้อง ก้าวสู่การเรียนรู
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
31
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
… " อาวุโส ท่านจงบอกกรรมฐานแก่ฉันด้วยเถิด " พระจุฬาภัยจึงว่า " พระคุณท่านพูดอะไร เจ้าข้า กรรมฐานนั้น ข้าพเจ้า ก็ฟังมาในสำนักของพระคุณท่านนั่นเอง มิใช่หรือ ข้าพเจ้าจักบอก กรรมฐานอะไร ( อีก )เล่า ที่พระคุณท่านยั…
ในบทนี้พูดถึงการสนทนาระหว่างพระอภัยเถระกับพระจุฬาภัยเกี่ยวกับกรรมฐาน พระจุฬาภัยได้ให้กรรมฐานแก่พระอภัยเถระซึ่งเป็นพระโสดาบัน ในขณะเดียวกันได้สื่อสารถึงความสำคัญของการบรรลุมรรคผลในการปฏิบัติและให้เกียร
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
80
อธิบายบาลีไวยากรณ์ นามและอัพยยศัพท์
…น คนใช้, เพื่อกัน เรา (โบราณ) ผู้ใหญ่ ผู้น้อย เรา ทั่วไปหลายคน ทั่วไปไม่ใช่เจ้านาย และขุนนางชั้นสูง ข้าพเจ้า ข้าเจ้า ทุก ม ใช้เป็นกลางทั่วไป คำแปลของปุริสสัพพนาม คือ ๓ ตุมห อมห ที่กล่าวมา แล้วนี้ ยังไม่สิ้นเช…
บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอุดมบุรุษในภาษาบาลี โดยเจาะลึกถึงปุริสสัพพนามที่ใช้ในการสนทนา รวมถึงประเภทต่างๆ ของการใช้คำ เช่น อิฉัน ผู้ใหญ่ สามัญ และคำแปลที่แตกต่างกันตามกาลสมัยและท้องถิ่น ผู้เขียนแสดงให้เ
วิถีธรรมครอบแผ่ คด ตอน ๑
231
วิถีธรรมครอบแผ่ คด ตอน ๑
…ยา) ไม่ เพราะเหตุนี้นั่น พึงทราบดิว่า ปัจจัยธรรมทั้งหลาย (นั่นแหละ) ชื่อว่าเป็นปฏิสมุทยา คำบังใดที่ ข้าพเจ้า กล่าวว่าไว้ดังนี้ คำนันพึงทราบว่าเป็นคำกล่าวชอบแล้ว ส่วนความเข้าใจไปอั้นใดเกิดขึ้นในบทปฏิสมุทนั้นว่…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการอธิบายปัจจธรรมและปฏิสมุทยาที่มีความสำคัญในกระบวนการเข้าใจธรรมะ โดยอ้างอิงถึงคำตรัสของพระผู้พระภาคเจ้า ซึ่ง asserted ว่าทุกสิ่งมีเหตุและปัจจัยตามธรรมชาติ และการเกิดขึ้นของปัจจัยนั้
พระพุทธเจ้าและเหตุกรรม
146
พระพุทธเจ้าและเหตุกรรม
…น มาหปุญฺญา | ชาตา]; เกน โลภปติุตล อิติา | ชาตา]; เกน เปรัล เปสานิการา ชาตา. [สามาวติ. ๒/๒๕ ] ข้าพเจ้า พระองค์ ผู้เจริญ กันบงุชูชุตตรา เกิดเปนผู้อม เหตุกรรมอะไร; เกิดเป็นผู้ มีปัญญามาก เหตุกรรมอะไร; เ…
บทความนี้สำรวจความเชื่อมโยงระหว่างจริยาของพระพุทธเจ้ากับเหตุกรรมที่ส่งผลต่อการเกิดและสถานะต่างๆ ในชีวิต เช่น การเกิดเป็นผู้มีปัญญา หญิงรับใช้ และอื่นๆ เนื้อหายังรวมถึงการตีความบทในคาถาและการนำเสนอวิธี
ปฐมสมันต์ป่ากามเปล ภาค ๕
10
ปฐมสมันต์ป่ากามเปล ภาค ๕
ประโยค - ปฐมสมันต์ป่ากามเปล ภาค ๕ เอวินัยปฏิภิทังกัลสิ้น." ก็เพื่อจะสงวนธรรมพระวินัยนั่น ข้าพเจ้ากล่าว มาดิภาคดังต่อไปนี้ว่า "พระวินัยปิฏกนี้ ผู้ใดกล่าวไว้ กล่าวในภาค ใด กล่าวในเพราะเหตุใด ผู้ใดตรไ…
ในเนื้อหานี้มีการอธิบายถึงความสำคัญของพระวินัยปิฏก โดยการอ้างอิงคำกล่าวของท่านพระอุบาลีเถร ซึ่งเป็นขั้นตอนสำคัญในประวัติศาสตร์การสืบทอดพระพุทธศาสนา ผ่านการวิเคราะห์คำและแสดงเนื้อความแห่งพระวินัย เพื่อ
ปฐมสมันต์ปาฐกถา: คำถามและการอธิบาย
52
ปฐมสมันต์ปาฐกถา: คำถามและการอธิบาย
…ครกล่าว และกล่าวในกาลใดนาน " เป็นคำนี้ อันอธิฑฐาธรประกาศแล้ว ด้วย ลำดับแห่งคำเพียงเท่านี้. บัดนี้ ข้าพเจ้า กล่าวเฉลยในบทว่า " กล่าว ไว้เพราะเหตุใด " นี่ต่อไป:- เพราะท่านพระอธิฑฐาธร ถูกพระมหาสมดัสปะถามถึ…
บทความนี้กล่าวถึงการพูดคุยเกี่ยวกับปฐมสมันต์ปาฐกถาด้วยการตั้งคำถามเกี่ยวกับวัตถุและนิทานต่างๆ บทนี้ได้บันทึกการสนทนาระหว่างท่านพระมหาสมดัสกับท่านพระอธิฑฐาธร โดยมีการอธิบายถึงเหตุผลในการบัญญัติและเนื้อ
การปฏิสนธิและการถวายภิกษาของพระเถระ
66
การปฏิสนธิและการถวายภิกษาของพระเถระ
…ปรดข้างหน้าเกิด' ดังนี้ ถึง 3 ปี วานนี้ได้ เพียงคำพูว่า ' นินทด์โปรดข้างหน้าเกิด' เมื่อเป็นเช่นนั้น ข้าพเจ้า จึงได้พูดอย่างนี้ หมายเอาการปฏิสนธิสนั้น." [ โมคคลีพราหมณ์เลื่อนใสในพระเถระ ] ฝ่ายพรหมนธ์คิดว่า "สม…
ในบทความนี้นำเสนอเรื่องราวการถวายภิกษาและการกล่าวเท็จของพระเถระที่ไปพบกับพรหมนธ์ โดยพรหมนธ์ตั้งคำถามเกี่ยวกับคำพูดของพระเถระ และการแสดงความเคารพต่อสูญเสียนั้น ทั้งยังมีการเชื่อมโยงถึงการปฏิสนธิและการฝ
ปฐมสมันปภาสักถามแปล ภาค ๑ หน้า 143
148
ปฐมสมันปภาสักถามแปล ภาค ๑ หน้า 143
…บด้วยพระดีปราโมทย์อย่างยิ่ง ดูมีพระองค์อันน้ำอุดมดุจดั่งน้ำในโสรสร่งแล้ว จงจัดรับม่า "ท่านผู เจริญ! ข้าพเจ้า จะปฏิบัติตามพระธาตุอย่างไร" พระเถระทูลว่า " ขอพระองค์ได้ทรงศรัทธาวางไว้ นบนพระทองช้างนั่นแหละก่อน ม…
บทความนี้นำเสนอเนื้อหาเกี่ยวกับการประดิษฐานพระธาตุในบริบทของพระราชาและศรัทธาที่ทรงมีต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีการบรรยายถึงการจัดพิธีบูชาที่มีความร่วมมือจากเทวดาและมนุษย์ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงการสร
ปฐมสมันตปางกามภาค ๑ - หน้า 172
177
ปฐมสมันตปางกามภาค ๑ - หน้า 172
…วาสิกแห่งอันเทวาสิก ทั้งหลาย ของพระมหาธิฏฐเถร " ได้เน้นพระวันปฏิรูปนี้มาถึง ทุกวันนี้ เพราะเหตุนี้ ข้าพเจ้าจึงกล่าวว่า " ก็ถือว่าดียิ่งส่งคายมา มา พระเถรทั้งหลาย มีพระมณินเป็นต้น ได้ผ่านพระวันปฏิรูปมา สู่กะน…
บทความนี้กล่าวถึงการสืบทอดทางด้านพระวันปฏิรูปและอาจารย์ต่าง ๆ ในพุทธศาสนา รวมถึงการเน้นพระวันปฏิรูปที่ยังคงมีอยู่ในบุคคลต่าง ๆ โดยยกตัวอย่างพระมหาเถรและพระอิริยภูะที่มีความสำคัญต่อการเรียนการสอนในสำนั
การเจริญอานาปัสสติกรรมฐาน
275
การเจริญอานาปัสสติกรรมฐาน
…เจ้าในเวลานั้นกล่าวว่า แห่งการเจริญไว้ในอาธิการนี้ นิทานแห่งพระวันก็จะเป็นภาระหนึงถึง เพราะฉะนั้น ข้าพเจ้า จะทำเพียงการประกาศเนื้อความแห่งพระบาลีเท่านั้น ด้วยประการฉะนี้. ถดว่าด้วยปฐมฐาน จบ
บทความนี้นำเสนอการเจริญอานาปัสสติกรรมฐานตามหลักปฐมสมันตปาสาทิกา โดยเฉพาะการให้ความสำคัญกับการศึกษา และปฏิบัติตามพระบาลีเพื่อให้เกิดความเข้าใจ การเล่นสล็อตในระดับที่ลึกซึ้ง และเพื่อความสะดวกในการเข้าถึ