หน้าหนังสือทั้งหมด

ธรรมะเพื่อประชาชน
444
ธรรมะเพื่อประชาชน
…มมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน ปฐมวิหารสูตร ว่า “อนุปุพพวิหาร คือธรรมเป็นเครื่องอยู่ตามลำดับ ประการ ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน อากาสา นัญจายตนฌาน วิญญาณัญจายตนฌาน อากิญจัญญายตน ฌาน เนวสัญญานาสัญญายตนฌาน และสัญ…
บทความนี้พูดถึงจุดหมายปลายทางของชีวิตคือการไปสู่นิพพาน ซึ่งเป็นบรมสุข พระบรมศาสดาได้แสดงให้เห็นว่าชีวิตมีทุกข์และต้องมุ่งหาหนทางเพื่อการบรรลุพระอรหันต์ ผ่านการทำจิตให้สงบนิ่งและทำสมาธิ.
สัญญาเวทยิตนิโรธและการเข้าฌานสมาบัติ
445
สัญญาเวทยิตนิโรธและการเข้าฌานสมาบัติ
…ึกสมาธินั้น ฌานสมาบัติเกิดขึ้นได้ทั้ง กับนัก ปฏิบัติในพุทธศาสนา และนักบวชนอกพุทธศาสนา ตั้งแต่ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌานไล่เรื่อยไปในระดับที่เป็นอรูปฌาน หากผู้ปฏิบัติแม้สามารถทำใจให้หยุดนิ่งถึงขั้น ได้ฌา…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารจิตใจให้หยุดนิ่งและการเข้าถึงฌานสมาบัติในระดับต่างๆ ซึ่งสามารถเกิดขึ้นได้ทั้งกับนักปฏิบัติในพุทธศาสนาและนอกพุทธศาสนา การเข้าถึงสัญญาเวทยิตนิโรธนั้นต้องใช้การปฏิบัติที่ถูกต้องต
ธรรมะและอรูปพรหมชั้นสูงสุด
448
ธรรมะและอรูปพรหมชั้นสูงสุด
ธรรมะเพื่อประชาชll สัญญาเวทยิตนิโรธ ๔๔๗ จตุตถฌาน ตติยฌาน ทุติยฌาน ปฐมฌาน เป็นปฏิโลม และ อนุโลมย้อนกลับขึ้นไปใหม่อีกครั้งหนึ่ง คือทรงเข้าออกฌานต่างๆ ไปตามลำาดับ ถึงสั…
บทความนี้กล่าวถึงการเข้าถึงอรูปพรหมชั้นสูงสุดคือ เนวสัญญานาสัญญายตนภูมิ ซึ่งเป็นภูมิที่สูงที่สุดในระดับอรูปพรหม โดยมีปฏิสนธิจากจิตวิบากที่ละเอียดอ่อน เมื่อพระพุทธองค์เสด็จดับขันธปรินิพพาน เกิดเหตุการณ
ธรรมะเพื่อประชา: ความเข้าใจในจิตและการพิจารณาความไม่เที่ยง
529
ธรรมะเพื่อประชา: ความเข้าใจในจิตและการพิจารณาความไม่เที่ยง
…รงขับเคลื่อนเร็วแรง เข้าสู่ภายในจิต ไปสู่สภาวธรรมที่ละเอียดยิ่งๆ ขึ้น จากโลกียฌาน คือ ตั้งแต่ปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน ก็เลื่อนชั้นเข้าสู่โลกุตรฌาน เข้าถึงกายธรรมโคตรภู กายธรรมพระโสดาบัน กายธรรมพระสกิท…
เนื้อหานี้พูดถึงวิธีการควบคุมจิตใจและพิจารณาความงามที่เปลี่ยนแปลงไปเป็นความไม่งาม โดยเริ่มต้นจากการพิจารณากระดูกฟันของหญิง ที่สื่อถึงความไม่เที่ยงของชีวิต เมื่อใจสามารถประพฤติเป็นกลาง ย่อมทำให้เข้าถึง
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5
171
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5
…อเสวยอาหารหยาบให้กายมีกำลังแล้ว สงัดจากอกุศลธรรมทั้งหลาย นั่งบำเพ็ญเพียรใต้ต้นโพธิ์ ทรง บรรลุปฐมฌาน ทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌานไปตามลำาดับ เมื่อจิตเป็นสมาธิตั้งมั่นไม่หวั่นไหวก็เข้าถึงพระธรรมกาย ทรง น้อมจิตไ…
ในบทนี้ พระพุทธองค์ทรงวิเคราะห์ถึงความเพียรในการบรรลุญาณทัสสนะ โดยมีการย้อนระลึกถึงความสงบใจที่สำคัญต่อการตรัสรู้ หลังจากการละทิ้งการเคร่งครัดในพิธีกรรม พระองค์เสวยอาหารเพื่อฟื้นฟูกำลัง และบำเพ็ญเพียร
ธรรมะเพื่อประช: ชัยชนะครั้งที่ 4
206
ธรรมะเพื่อประช: ชัยชนะครั้งที่ 4
…็จอุบัติขึ้นในโลกหลายพระองค์แล้ว พวกพรหมก็ยังไม่จุติเลย อายุในพรหมโลกของผู้ได้ปฐมฌานยืนนานถึง ๑ กัป ทุติยฌาน ๔ กัป ตติยฌาน ๒๔ กัป จตุตถฌาน ๕๐๐ กัป ใน บรรดาพรหมผู้บรรลุจตุตถฌาน หากเจริญสมาบัติมีอากาสานัญ จายตน…
บทความนี้นำเสนอการเปิดเผยว่าพรหมโลกไม่ได้ยั่งยืนอย่างที่เข้าใจ โดยมีอายุยืนที่ยาวนานมาก แต่ที่แท้จริงแล้ว พระนิพพานคือความสุขอันแท้จริงที่มีความเที่ยงที่ผู้บรรลุสามารถเข้าถึงได้ ซึ่งมนุษย์มีอายุสั้นเห
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 412
412
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้า 412
…ต สังฆฏน ๆ ฆฏ สังฆาฏ นนทาที่ห์ ยุ ฯ วตถาลมพนาน สงฺฆภูมิ วตถา...ภูมิ วตถาลมพนสงฆฏนสฺส พล วตถา...พล ฯ ทุติยฌาน อาทิ เยส์ ตติยฌานาทีน ตานิ ทุติยฌานาทีนี้ ฯ จสทฺโท ปญฺจวิญญาณญจ ทุติ....นิ จาติ โยเชตพฺโพ ฯ เหฎฐา ป…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยาบนหน้าที่ 412 ซึ่งประกอบด้วยอรรถาธิบายถึงการเข้าใจธรรมะในรูปแบบต่างๆ และการพัฒนาจิตตภาวนา เนื้อหายังมีการพูดถึง สถานะและวัตถุของการศึกษาอภิธมฺม.ตลอดจนการวิเ
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - หน้าที่ 6
6
อภิธมฺมตฺถสงฺคห - หน้าที่ 6
…กวีสสต์ โหติ ฯ วิตก วิจาร ปีติ สุเขกคฺคตาสหิต ปฐมชฺฌานโสตาปัตติมคฺคจิตต์ วิจาร ปีติ สุเข กคฺคตาสหิต ทุติยฌานโสตาปัตติมคฺคจิตฺติ ปีติสุเขกคุคตาสหิต ตติยชุฌานโสตาปตฺติมคฺคจิตต์ สุเขกคฺคตาสหิต จตุตถฌาน โสตาปัตติ…
…มฺมตฺถสงฺคหปาลิยา โดยมีการอธิบายเกี่ยวกับการฝึกจิตในฌานต่างๆ การพัฒนาจิตในรูปแบบต่างๆ เช่น ปฐมชฌาน, ทุติยฌาน, ตติยฌาน และจตุตถฌาน ทั้งนี้ยังอธิบายลักษณะของจิตที่เกิดจากการปฏิบัติให้สามารถเข้าใจในธรรมมะได้มากข…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
27
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ตถา วสฺสสตสหัสสานิ สฎฐิญฺจ วสวัตติสุ ปฐมชฺฌานวิปาก ปฐมชฺฌานภูมิย์ ปฏิสนธิภวงคจุติวเสน ปวตฺตติ ฯ ตถา ทุติยฌานวิปาก ตติยฌานวิปากญฺจ ทุติยฌาน ภูมิย์ ฯ จตุตถฌานวิปาก ตติยฌานภูมิย์ ฯ ปญฺจมชุฌานวิปาก จตุตถฌานภูมิย์…
เนื้อหาประกอบด้วยการศึกษาผลกระทบของอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา โดยเฉพาะเกี่ยวกับกามสุคติและความเชื่อมโยงกับการเกิดในมนุษย์และเทวดา รวมถึงบทวิเคราะห์อายุปริมาณของมนุษย์และผู้อาศัยในสวรรค์ การศึกษานี้ยังนำเสน
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
30
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและวิปากาในอภิธรรม
…ตวา พฺรหฺม ปาริสชเชส อุปฺปชฺชติ ตเมว มชฺฌิม ภาเวตวา พฺรหฺมปุโรหิเตสุ ปณีต์ ภาเวตวา มหาพรหเมสุ ฯ ตถา ทุติยฌาน ตติยฌานญฺจ ปริตต์ ภาเวตวา ปริตตาเภสุ มัชฌิม ภาเวตวา อปฺปมาณาเภส ปณีต์ ภาเวตวา อาภสฺสเรส ฯ จตุตถฌานํ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาและวิปากาที่กล่าวถึงเหตุและผลในรูปแบบต่างๆ และการจัดประเภทของวิปากาที่เกี่ยวข้องกับกุสล หน้าที่หลักคือการเสนอมุมมองในบริบททางพุทธศาสนา โดยเฉพาะในด้านการพัฒนาจิต แล
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
109
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
…ามาวจร โสภณจิต ๑๒ สุขสันตีรณจิตและหสนจิต ๒ และมหัค คตจิต และโลกุตตรจิต กล่าวคือจิตที่ประกอบในปฐมฌาน ทุติยฌาน พราราชวรญาณมุนี ต่อมาเป็นพระเทพวราภรณ์ (เปลี่ยน ปุณโณ ป.ธ. ๙) วัดบุรณ ศิริมาตยาราม พระนคร แปล.
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเน้นการศึกษาธรรมที่ประกอบด้วยจิตและเจตสิก 53 อย่าง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส แ
การวิเคราะห์สมาธิในพระธรรม
107
การวิเคราะห์สมาธิในพระธรรม
…หีนมชฺฌิมปณีตวเสน ติวิโธ ฯ ทุติยตฺติเก ฯ ปฐมชฺฌานสมาธิ สทฺธิ์ อุปจารสมาธินา สวิตทุกสวิจาโร ปัญจกนเย ทุติยฌาน สมาธิ อวิตกกวิจารมตฺโต โย หิ วิตกกมาเตเยว อาทีนว ทิสวา วิจาเร อทิสวา เกวล วิตกกรุปหานมตฺติ อากงขมาโ…
เนื้อหาในบทนี้พรรณนาเกี่ยวกับสมาธิและการฝึกปฏิบัติในรูปแบบต่างๆ โดยมีการอธิบายถึงเอกคคตา สุขสหคโต และความสำคัญของสมาธิในกระบวนการทำฌาน รวมถึงประเภทของสมาธิ เช่น ปฐมชฌาน สมาธิ อุปจารสมาธิ และการพัฒนาสม
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
111
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสกุล
…ิ ลภติ จิตฺตสฺส เอกคุคติ อย วุจจติ วีมิสาสมาธิติ" เอว อธิปติวเสน จตุพุพิโธ ฯ ปญฺจก ฯ ย จตุกฺก วุตติ ทุติยฌาน ติ วิตกกมตฺตา- ติกุกเมน ทุติย์ วิตกกวิจาราติกุกเมน ตติยนติ เอว ทวิธา ภินฺทิตวา ปญฺจ ฌานาน เวทิตพฺพา…
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับ กมฺมฏฺฐานและความหมายของสมาธิในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะในแง่ของการพัฒนาจิตใจ ผ่านแนวทางการฝึกสมาธิทั้งหลาย การทำความเข้าใจในขั้นตอนต่าง ๆ ที่ช่วยให้บุคคลเข้าถึงจิตที่มีความสงบโดยก
วิสุทธิมคฺเคและการเข้าถึงจิตระดับสูง
202
วิสุทธิมคฺเคและการเข้าถึงจิตระดับสูง
…ติ ฯ เสส ปฐมชฺฌาเน วุตฺตนยเมว ฯ ๆ เอว อธิคเต ปูน ตามปี วุฒิตนเยเนว ปญฺจหากาเรหิ จิณณวศินา หุตวา ปคุณทุติยฌานโต วุฏฐาย อย สมาปฤติ อาสนุนวิตกฺกวิจารปจฺจตฺถิกา ยเทว ตตฺถ ปีติคต์ เจตโส อุพพิลาวิต เอเตเนต์ โอฬาริก…
วิสุทธิมคฺเคเป็นการศึกษาเกี่ยวกับการพัฒนาจิตที่สูงขึ้นผ่านการเข้าสู่ฌาน ปฐมหนึ่งในการปฏิบัติกรรมฐาน โดยมีวิจารณ์เกี่ยวกับการเข้าถึงระดับฌานที่สูงขึ้น และการสร้างปีติและสุขในจิตใจ รวมถึงการเข้าใจความสำ
วิสุทธิมคฺคของการปฏิบัติในจิตนิพพาน
212
วิสุทธิมคฺคของการปฏิบัติในจิตนิพพาน
…ิ อุปฺปชฺชติ วิตกก วิจารภาเว" จ เนว อุปฺปชฺชติ ยตฺถ ปน อุปฺปชฺชติ ตตฺถ วิตกวิจารภาเว อปฺปที่นาเอว จ ทุติยฌานุปจาเร วิตกวิจาราติ ตตฺถสฺส สิยา อุปฺปตฺติ ฯ น เตวว ทุติยฌาน ปหินปจฺจยตฺตา ฯ ตถา ตติยฌานุปจาเร ปในสุ…
เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจในศิลปะการปฏิบัติข้ามกฎแห่งอารมณ์ในฌาน โดยเฉพาะความหลุดพ้นจากทุกข์ เพื่อบรรลุถึงนิพพาน การวิเคราะห์เจตนาของจิตในอริยสัจสี่ และการกำหนดอารมณ์ให้มีประสิทธิภาพสูงสุดในการทำให้เก
อิทธิวิธนิตเทโส: การเข้าใจจิตและอภิญญา
215
อิทธิวิธนิตเทโส: การเข้าใจจิตและอภิญญา
…นาน เวทิตพฺพาน ฯ วุตตกเหติ ธมฺมเสนาปตินา อิทธิยา กตมา จิตสุโส ภูมิโย วิเวกชภูมิ ปฐมฌาน์ ปิติสุขภูมิ ทุติยฌาน อุเปกขาสุขภูมิ ตติยฌาน อทุกขมสุขภูมิ จตุตถฌาน อิทธิยา อิมา จิตสุโส ๑. ยุ. วิกุพฺพนามโนมยาอิทธิโยปี …
บทความนี้กล่าวถึงแนวคิดของอิทธิวิธนิตเทโสในพุทธศาสนา โดยเน้นถึงการทำงานของจิตและสถานะของอภิญญาที่มีผลต่อการพัฒนาทางจิตใจ การอธิบายรายละเอียดเกี่ยวกับอิทธิวิธนิตเทโสและประเภทต่าง ๆ ของจิตที่เกี่ยวข้อง
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
366
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว
…า ปน นาติมนุทา นาติติกฺขา วฏฺฏติฯ ตสฺมา เอส นาติมนุทาย นาฬิกขาย วิปสฺสนาย เต สงฺขาเร วิปสฺสติ ฯ ตโต ทุติยฌาน สมาปชฺชิตวา วุฏฺฐาย ตตฺถ สงฺขาเร ตเถว วิปสฺสติ ฯ ตโต ตติยฌาน ฯเปฯ ตโต วิญญาณญจายตน์ สมาปัชชิตวา วุฏ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงธรรมะที่เกี่ยวข้องกับวิสุทธิมคฺค สถานะของสังขารและวิวัฒนาการของวิปัสสนาตามอุดมคติทางพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงการปฏิบัติทั้งสามประเภทของวิปัสสนา ได้แก่ สังขารปริคคุณหณกวิปัสสนา ผลสมาบ
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
12
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 11 และสมาธิอันข่มนิวรณ์ได้แล้ว ต่อนั้น ทุติยฌาน วิตก วิจาร สงบไป เหลือองค์ ๓ ต่อนั้น ตติยฌาน ปีติคลายไป เหลือองค์ ๒ ต่อนั้น จตุตถฌาน ละสุขเสีย เหลื…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับสมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค โดยบรรยายความหมายของฌาน ๔ รวมถึงทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน พร้อมกับอธิบายการประกอบสมาธิและการจัดประเภทสมาธิ ทั้งหานภาคิยะ ฐิติภาคิยะ วิเสส…
การศึกษาเกี่ยวกับสมาธิในวิสุทธิมรรค
14
การศึกษาเกี่ยวกับสมาธิในวิสุทธิมรรค
…นี้แล สมาธิเป็น ๔ โดยจำแนกตามอิทธิบาทที่เป็นอธิบดี (ปัญจกะ ( สมาธิหมวด ๕ )] พึงทราบฌาน ๕ เพราะแบ่ง (ทุติยฌานในจตุกนัย) เป็น ๒ โดยวิธีอย่างนี้ คือ ทุติยฌานที่กล่าวในจตุกนัย (นั่นแลแบ่ง ) เป็น ทุติยฌาน เพราะวิต…
บทความนี้นำเสนอการแบ่งประเภทของสมาธิในวิสุทธิมรรค เช่น ฉันทสมาธิ, วิริยสมาธิ และจิตตสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายถึงความเศร้าหมองและความผ่องแผ้วแห่งสมาธิ รวมทั้งแหล่งข้อมูลที่เกี่ยวข้องในวิภังค์เพื่อให้ผู้สนใ
การศึกษาเกี่ยวกับวิตกและวิจารในฌาน
138
การศึกษาเกี่ยวกับวิตกและวิจารในฌาน
…นชอบแต่ในความเป็นไปโดยต่อ เนื่องกัน ด้านความต่างกันแห่งวิตกและวิจารนั้นย่อมปรากฏอยู่แล้ว ในปฐมฌานและทุติยฌาน ๑. อีกนัยหนึ่ง วิตกเป็นดังมือที่จับไว้มั่น วิจารเป็นดังมือที่ขัดสี ปริพฺภมณ์ บินวน มหาฎีกาว่า ที่แม…
บทความนี้นำเสนอการศึกษาเกี่ยวกับวิตกและวิจารในสภาวะแห่งฌาน ตามที่กล่าวในอรรถกถาต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในสองฌานแรก แสดงให้เห็นถึงบทบาทของวิตกที่ทำหน้าที่เป็นผู้จับอารมณ์ และวิจารที่ทำหน้าที่ตรวจสอบอารม