ธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 49 / 70

…กขันธ์ ๒ ขึ้น แสดงไว้ ฯ ท่านอาจารย์ทำไว้ในใจว่า ก็พระนิพพาน พระผู้มีพระภาค ทรงสงเคราะห์ลงในอายตนะและธาตุ มิใช่หรือ ? เพราะเหตุไร จึงไม่ สงเคราะห์ลงในขันธ์ จึงได้กล่าวคำเป็นอาทิว่า เภทาภาเวน ดังนี้ ฯ เพราะ…

…แห่งธรรมต่าง ๆ ที่มีความแตกต่างและเกิดจากเหตุปัจจัย มุ่งเน้นไปที่การวิเคราะห์ธรรมะทั้ง 12 อายตนะ 18 ธาตุ และความเข้าใจเกี่ยวกับวัฏฏะและผลกรรม นอกจากนี้ยังอภิปรายถึงรายละเอียดของตัณหาที่นำมาซึ่งทุกข์

…ปปายะแก่คนสัทธาจริต ฯ ความตาย ความสงบ สัญญา และการกำหนด (มรณัสสติ อุปสมานุสสติ อาหาเรปฏิกูลสัญญา จตุธาตุววัตถาน) เป็นสัปปายะแก่คนพุทธิจริตฯ ส่วนกรรมฐานแม้ ทั้งหมดที่เหลือ เป็นสัปปายะแม้แก่คนมีจริตทุกอย่าง…

ในเรื่องของสัปปายะ มีความแตกต่างในแต่ละประเภทของจริต โดยมีการแยกประเภทกรรมฐานตามจริตที่ต่างกัน เช่น กายคตาสติและอานาปานะที่เหมาะกับคนประเภทที่แตกต่างกัน โดยอุปจารภาวนาและอัปปนาภาวนาก็มีบทบาทในกรรมฐานแ

…ือเกียจคร้าน ลักษณะอาการของความเพียรที่ตั้งขึ้นได้ ทรงตัวอยู่ได้ ก้าวหน้าไปได้ เรียกว่า กำหนดเป็น ๓ ธาตุ คือ อารัมภธาตุ เริ่มต้นทรงตัวขึ้น นิกกมธาตุ ทรงตัวนำเนินไป ปรักกมธาตุ ทรงตัวก้าวหน้าไป คือความเพียร…

บทความนี้กล่าวถึงการตั้งความเพียรในพุทธศาสนา โดยเฉพาะจากคำสอนของสมเด็จพระญาณสังวร ซึ่งรวมถึงการระวังบาป การละบาป การทำบุญ และการรักษาบุญ นอกจากนี้ยังนำเสนอพระมหาชนกเป็นตัวอย่างของความเพียรพยายาม ที่ไม

…เดิน นั่ง นอน กิน ดื่ม ทำ พูด คิด, ชื่อว่า อาขยาต ในอาขยาตนั้น ท่านประกอบ วิภัตติ กาล บท วจนะ บุรุษ ธาตุ วาจก ปัจจัย, เพื่อ เป็นเครื่องหมายเนื้อความให้ วิภัตต (๑๐๕) วิภัตตินั้นท่านจำแนกไว้เพื่อเป็นเครื่อง…

เนื้อหาของเอกสารในส่วนของอาขยาตและวิภัตติในภาษาบาลี โดยอธิบายเกี่ยวกับศัพท์กล่าวกิริยาและการจำแนกแต่ละวิภัตติเพื่อเป็นเครื่องหมายรู้แสดงถึงกาล บท และวจนะ. เนื้อหาแบ่งออกเป็นหมวดต่าง ๆ และอธิบายถึงวิภั

…กิริยาศัพท์ คือ ปจติ ท่านประกอบทุติยาวิภัตติ กรรมศัพท์ ไม่เป็นสำคัญในวาจก เพราะว่าถ้ากิริยาศัพท์เป็นธาตุมี กรรมเหมือน ปจติ, กรรมศัพท์นั้นก็มี, ถ้ากิริยาศัพท์เป็นธาตุไม่มี กรรม, ก็ไม่มี. ปจติ เป็นกิริยาอาข…

บทความนี้เน้นการศึกษาและอธิบายหลักการของกิริยาศัพท์ในบาลี โดยเฉพาะกัตตุวาจก และกัมมวาจก ซึ่งกล่าวถึงการระบุตัวผู้ทำและกรรมในประโยค ตัวอย่างเช่น 'สูโท โอทนํ ปจติ' ชี้ให้เห็นว่าผู้ทำคือ 'พ่อครัว' ซึ่งหุ

…้าง ตติยาวิภัตติบ้าง. โอทนํ ซึ่งข้าวสุก เป็นกรรม ดังกล่าวแล้วในหนหลัง, ปาเจติ เป็นกิริยาอาขยาต. ปฏฺ ธาตุ เป็นไปในความหุง, เณ ปัจจัย, ติ วัตตมานาวิภัตติ บอก กาล บท วจนะ บุรุษ ดังก่อน เป็นเหตุกัตตุวาจก กล่า…

เนื้อหาที่เกี่ยวกับกิริยาศัพท์ในบริบทของบาลีไวยากรณ์ โดยเฉพาะการใช้ภาววาจกและกฎเกณฑ์ต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการกำหนดความหมายของคำและการสร้างประโยค เช่น การใช้ประธานและกรรม รวมถึงตัวกัตตา ด้วยการยกตัวอย

…้ทำ และเป็นประธานของกิริยาศัพท์ คือ ปาจาปิยเต ท่านประกอบ ปฐมาวิภัตติ. ปาจาปิยเต เป็นกิริยาอาขยาต ปจ ธาตุ เป็นไปในความหุง, ณาเป และ ย ปัจจัย, อิ อาคม, เต วัตตมานาวิภัตติ บอก กาล บท วจนะ บุรุษ ดังก่อน, เป็น…

ในบทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับกิริยาศัพท์ที่ใช้ในการทำงาน และความสัมพันธ์ระหว่างผู้ทำและสิ่งที่ทำ โดยยกตัวอย่างจากบาลี เพื่อแสดงถึงหลักการในวจีวิภาค เช่น การใช้คำว่า 'ปาจาปิยเต' ที่เกี่ยวข้องกับการหุงข้า

ประโยค๑ - บาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค ภาคที่ ๒ อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 173 กัตตุวาจก (๑๑๘) แจก ภู ธาตุเป็นตัวอย่าง ๑. วตฺตมานา ปุริส. เอก. พหุ ป. ภวติง ภวนฺติ. ม. ภวสิ. ภวถ. 8. ภวามิ. ภวาม. ๒. ปญฺจมี ๓.…

บทนี้เน้นการแจกแจงธาตุของคำในภาษาบาลี โดยให้ตัวอย่างในประเภทต่างๆ เช่น วตฺตมานา และ แสดงการจัดระเบียบคำในแต่ละประเภท ทำให้…

… อาขยาต และ กิตก์ - หน้าที่ 176 ๓. ลบ หิ - ปญฺจมี เสียบ้างก็ได้ แต่เมื่อลบ อย่าทีฆะ อ เป็น อา ในหมวดธาตุทั้งปวง ๔. ลบ ยุย ที่สุดแห่ง เอย สตฺตมี คงไว้แต่ เอ บ้างก็ได้ ในหมวดธาตุทั้งปวง, และมักใช้ เอถ อัตตโ…

บทที่ 176 ของบาลีไวยากรณ์ วจีวิภาค เน้นการลบและการใช้งานของคำในหมวดธาตุ เช่น การลบ หิ-ปญฺจมี และการใช้งาน อีในคำอื่นๆ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายความสำคัญของการเลือกใช้คำอย่าง…

…ม. ๘. กาลาติปตฺต อย่าจยิสส. อปาจยิสส์สุ อย่าจยิสเส. อย่าจยิสสถ อปาจยิสส์, อปาจยิสสามหา (๑๒๕) แจก ปจ ธาตุ ลง ณาเป ณาย ปัจจัย เป็น ตัวอย่าง. ๑. วตฺตมานา ๒. ปญฺจมี ปุริส. เอก. พหุ. เอก. พหุ. ป. ปาจาเปติ ปาจา…

บทเรียนนี้จัดลำดับการศึกษาไวยากรณ์บาลีภาคที่ ๒ เน้นที่การทำความเข้าใจการใช้งานของคำและรูปแบบต่าง ๆ ในภาษาบาลี โดยพิจารณาถึงรูปแบบคำเช่น ปาเจยฺย และ อปาเจส การใช้คำเหล่านี้ในประโยคและวิธีการสร้างคำในบร

…อ, อิ, ณ, ตเว, ติ, ๆ, ยุ ในบาลีไวยากรณ์นี้ ข้าพเจ้าจะเลือกคัดเอาแต่ปัจจัยที่ใช้เป็น สาธารณะทั่วไปแก่ธาตุทั้งปวง มาสำแดงในที่นี้, ส่วนปัจจัยที่จำเ ธาตุบางตัว ไม่สาธารณะแก่ธาตุอื่น จะยกไว้สำแดงในหนังสืออื่น…

ในบทความนี้มีการวิเคราะห์ปัจจัยที่ใช้ประกอบนามกิตก์ในบาลีไวยากรณ์ พร้อมอธิบายถึงกลุ่มปัจจัยหลัก 3 ประเภท ได้แก่ กิตปัจจัย, กิจปัจจัย และกิตกิจจุปัจจัย โดยจัดเรียงเป็นหลักฐานสำหรับนักศึกษา แต่ละประเภทม

…ิต ปริกขารนิติวุตต์ โหติ ฯ อุปปันนานนุติ ชาตาน ภูตาน นิพฺพตฺตานํ ฯ เวยยาพาธิกานนฺติ เอตฺถ พยาพาโธติ ธาตุกุโขโภ ติสมุฏฐานา จ กุฏฐิคณฑ์ปีฬกาทโย พยาพาธโต อุปปันนาตา เวยยาพาธิกา ฯ เวทนาติ ทุกขเวทนา อกุสลวิปาก…

บทความนี้เน้นที่การศึกษาสีลและปริกขาในพระพุทธศาสนา โดยอธิบายถึงความสำคัญของสีลในการป้องกันและการรักษาให้ชีวิตมีความสงบสุขและเป็นระเบียบ รวมถึงการวางแผนการปฏิบัติในชีวิตประจำวันเพื่อให้มีความสมดุลและมี

…ตวา ปริภุญชนเตน ต์ สมปาเทพพฯ ตตฺถ ทุวิธ ปัจจเวกขณ์ ปัจจยาน ปฏิลาภกาเล จ ปริโภคกาเล จฯ ปฏิลาภกาเล หิ ธาตุวเสน วา ปฏิกูลวเสน วา ปจจเวกขิตวา ฐปิตานิ จีวราน ตโต อุตตรี ปริภุญชนฺตสฺส อนวชฺโชว ปริโภโค ปริโภคกาเ…

สีลนิทเทโสนี้มีเนื้อหาที่เกี่ยวข้องกับการใช้ชีวิตตามหลักธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการบริโภคและการมีสติในการประกอบอาชีพ ผู้ที่มีอาชีพบริสุทธิ์จะต้องมีการพิจารณาเกี่ยวกับการดำเนินชีวิต การใช้ทรัพย์สิน

…เตติ ฯ โส ปสนฺนจิตฺโต เถร์ วนฺทิตวา ตุมหาทิสาน ภนฺเต สพฺพตฺถ อรญฺญวาโสเยว ถูปาราโม จตุนฺนํ พุทฺธานํ ธาตุนิธานภูฐาน โลหปาสาเท สปปายธมฺมสฺสวน มหาเจติย ทสฺสน์ เถรทสฺสนญฺจ ลภติ พุทธกาโล วัย วตฺตติ อิเธวจ ตุมเ…

เนื้อหานี้แสดงถึงความสำคัญของวิสุทธิมคฺเคและการปฏิบัติตามคำสอนที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา โดยมีการกล่าวถึงสถานที่ และการสนทนาระหว่างพระอาวุโสในแง่ของการศึกษาธรรม และการดำรงชีวิตในฐานะผู้ปฏิบัติศาสนาท

…ยสานา เอกพฺยญฺชเนปิสฺส กงฺขา นาโหสิฯ กุรุธยศิริวาสี" นาคตเถโร อฏฐารส วสุสาน ปริยาที่ ฉฑเฑตวา ภิกขุน ธาตุกถ์ อุททิสฯ เตสํ คามวาสิกตุเกเรหิ สุทธิ์ สํสนเทนฺตานํ เอกปญฺโหปิ อุปปฏิปาฏิยา อาคโต นาโหสิฯ มหาวิหาเ…

เนื้อหาดังกล่าวเน้นการศึกษาความสำคัญของวิสุทธิมคฺคในบริบทของพระธรรมวินัย โดยสำรวจการระบุและบรรยายถึงการศึกษาของพระภิกษุทั้งหลาย รวมถึงการยกตัวอย่างการปรับประยุกต์ใช้อาจารย์หลักในการปฏิบัติธรรม และการถ

…ี่สุ อญฺญตรจริโตติ ก็จริตสุส จ บุคคลสส ที่ สปปายนฺติ ฯ ตตฺร ปุริมา ตาว ติสฺโส จริยา ปุพพาจิณณนิทานา ธาตุโทสนิทานา จาติ เอกจฺเจ วทนฺติ ฯ ปุพเพ กร อิฏฐิปปโยคสุภกมุมพหุโล ราคจริโต โหติ สคฺคา วา จริตวา อิฐปปน…

เนื้อหาทางพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับกรรมและผลของกรรม โดยพิจารณาถึงจริยาที่เกิดจากการมีทะนาวิตกและอารมณ์ที่เกี่ยวข้องกับการกระทำ ซึ่งเป็นพื้นฐานสำคัญในทางวิสุทธิมคฺค เพื่อความเข้าใจในทุกข์และการปฏิบัติธรรม.

…อุปปนฺนสฺส วา ธมมวิจยสัมโพชฌงคสส ภิยโยภาวาย เวปุลลาย ภาวนาย ปาริปูริยาติ” ฯ ตถาฯ อตฺถิ ภิกฺขเว อารมภธาตุ” นิกุกม ธาตุ ปรกฺกมธาตุ ตตฺถ โยนิโสมนสิการพหุลีกาโร อยมาหาโร อนุปฺปนฺนสฺส วา วิริยสมโพชฌงฺคสฺส อุปป…

เนื้อหานี้อธิบายถึงการใช้วิธีการภาวนาเพื่อบรรลุถึงความรู้และความเข้าใจในธรรม ตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยมีการกล่าวถึงความสำคัญของการใช้โยนิโสมนสิการในการพิจารณาธรรมอย่างลึกซึ้ง รวมไปถึงการเสนอแนวทา

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสุล (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 183 ปฐวีกสิณนิทเทโส ธาตุเล ปหฏวิจิตรเกณฺฑโก วิย อากาเส อุปปติวา มหาเจติยง เณเยว ปติฏฐาสิ ฯ ตถา คิริกณฑกวิหารสุส" อุปนิสสเย ว…

เนื้อหาในเอกสารนี้สำรวจเรื่องของธาตุและอากาศในแนวทางของวิสุทธิมคฺคสฺส โดยเฉพาะเมื่อพูดถึงการจัดตั้งและการปรากฏตัวของเจติยในอากาศ รวมถึงส…

…มุมนีย์ โหติ ตสฺมา ติ วชฺเชตวา ยตฺถ จิตสฺส อารมฺมณญจ วิภูติ หุตวา ขายติ จิตฺตญฺจ กมุมนีย์ โหติ ตตฺถ ธาตุพพฯ ปฏิวาตานุวาติ จ ปหาตพุฒิฯ ปฏิวาเต จิตสฺส หิ กุณปคนเธน อุพฺพาฬหสฺส จิตต์ วิธาวติ อนุวาเต จิตสฺส ส…

บทนี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคสฺสในแง่มุมต่างๆ เช่น การมองเห็น, อารมณ์ของจิต, และการปฏิบัติที่ถูกต้องเพื่อเสริมสร้างจิตใจที่มีความสุข โดยเฉพาะการเข้าใจอารมณ์และการใช้จิตในทางที่ถูกต้อง ซึ่งจะส่งผลต่อการผ่อน

…า ทส กสิณาน ทส อนุสสติโย อุทธุมาตก สัญญาทิวเสน ทส. สญฺญา เกสาทโย ทวดที่สาการา ทวาทสา ยตนานิ อัฏฐารส ธาตุโย กามภวาทโย นา ภวา ปฐมาที่น จตุตาริ ฌานาน เมตตาภาวนาทโย จิตสุโส อปฺปมญญาโย จิตสุโส อรูปสมาปตฺติโย ป…

บทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและความสำคัญของการปฏิบัติในพุทธศาสนา รวมถึงการเข้าใจหลักอริยสัจ และการสร้างสัมมาทิฏฐิ โดยตัวเนื้อหาจะเน้นการพัฒนาจิตและการยกระดับความรู้ในทางพุทธศาสนา พร้อมทั้งอธิบ