หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
161
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…้าที่ 161 กทาจิ ทสวสฺสายุกตฺตา ๆ โย จิร ชีวติ โส วสฺสสต์ ชีวติ อปป์ วา ภิยโย วา ทุติยมฺปิ วสฺสสติ น ปาปุณาติ อิท ปน อชฺชตุตนกาลิเก สนฺธาย วุตต์ ฯ ทิพพาน ปญฺจวสฺสสตานีติ มนุสสาน ปญฺญาสวสุสานิ เอกทิน ฯ ตทน…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียากล่าวถึงข้อมูลที่สำคัญเกี่ยวกับการใช้ชีวิต และความคิดเห็นเกี่ยวกับความยืนยาวของชีวิตมนุษย์ นอกจากนี้ยังได้กล่าวถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับเครื่องมือและแนวทางในการด
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและการปฏิสนธิ
190
อภิธมฺมตฺถสงฺคหและการปฏิสนธิ
…อธิคนฺตฺวา มคฺคผลญาเณน สัจฉิกตวา ตโตเยว สฏฐ สมุจฺฉินน สิเนหพนฺธนา สม์ นิรุปธิเสสนิพพานธาตุ เอสสนฺติ ปาปุณิสสนฺติ ฯ อิติ อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา นาม อภิธมฺมตฺถสังคหวคุณนาย ปญฺจมปริจฺเฉทวณฺณนา นิฏฐิตา ฯ ฉฎฐปร…
เนื้อหานี้สำรวจการปฏิสนธิและอภิธมฺมตฺถในวิธีการที่ละเอียด โดยชี้ให้เห็นถึงความสัมพันธ์ระหว่างการเกิดใหม่และอวิชชา รวมถึงการอธิบายเกี่ยวกับอุปสรรคและแนวทางในการเข้าถึงนิพพานจากทฤษฎีอภิธรรม ซึ่งมีการนำเ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
219
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…นํ ตญหาสภาวาน ทิฏฐิสภาวานญฺจ เอเกกสงฺคหิตตฺตา ฯ กิเลสา ปน สุตฺตนฺตวเสน อภิธมฺมวเสนปี ทส ฯ อิติ เอว์ ปาปาน อกุสลาน สงฺคโห นวธา วุตฺโต ฯ เอตฺถ จ นวฏฺฐสงฺคหา โลภ- ทิฏฐิโย สตฺตสงฺคหา อวิชชา ปฏิโฆ ปญฺจ สงฺคโห…
บทนี้สำรวจหลักการอภิธมฺมตฺถในบริบทต่าง ๆ โดยมีการลงลึกในนว สัญโญชนาและการศึกษาลักษณะต่าง ๆ ของกิเลสที่ส่งผลในการดำรงชีวิตของบุคคล รวมถึงการทำความเข้าใจเกี่ยวกับอสุภะและการดำเนินชีวิตตามแนวทางของอภิธรร
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
245
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ปนิชฌานลกฺขณูปนิชฌานวเสน อุปคนฺตฺวา อาลมพน์ นิชฌานกา วิตกกาทโย ฌานปจฺจโย ฯ สุคติโต ทุคคติโต ปุญฺญโต ปาปโต วา นิยยานตฺเถน อุปการกา สมมาทิฎฐาทโย มคฺคปจจโย ฯ ปรมตฺถโต ภินนาปิ เอกีภาว คตา วิย เอกุปปาทาทิสงฺข…
เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา ซึ่งอธิบายเกี่ยวกับการเข้าถึงอภิธรรมและหลักสำคัญในการพัฒนาสติในชีวิตประจำวัน รวมถึงการสัมผัสกับอาหารและการอุปการในสรรพสิ่ง ทั้งนี้เนื้อหายังได้กล่าวถึงความสำคั
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
274
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…รูป อปายาทิโต สังขารนิมิตฺตโต จ วุฏฐานโต วุฏฐานสังขาติ มคฺค์ คจฺฉตีติ วุฎฐานคามินี ฯ อภิสมโภนฺตนฺติ ปาปุณนต์ ฯ ปริชานนฺโตติ เอตตก ทุกข์ น อิโต อูนาธิกฤติ ปริจฺฉิชช ชานนฺโต ฯ สจฺฉิกโรนโตติ อารมฺมณกรุณาเสน…
เนื้อหานี้นำเสนอการศึกษาอภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับการปฏิบัติและการเข้าใจในธรรมชาติของสังขารและการปฏิบัติตามมรรค มีการพูดถึงญาณที่เกี่ยวข้องกับการหยั่งรู้และมุมมองทางธรรมะอย่างลึกซึ้ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในก
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
42
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…วยประการอย่างนี้แล้ว บัดนี้ เพื่อ จะตั้งชื่อจิตที่พ้นไปจากจิตเหล่านั้นว่า โสภณะ จึงกล่าวคำมีอาทิว่า ปาปาเหตุกมุตฺตานิ ดังนี้ ฯ จิตอันพ้นจากจิตที่ชื่อว่าปาปะ เพราะ พราะให้บุคคลที่ถูกครอบงำ
…สั่นน้ำหนักและผลของอารมณ์ต่างๆ ที่ส่งผลต่อจิตใต้สำนึก และการเปลี่ยนแปลงของจิตเมื่อพ้นจากการครอบงำของปาปะ โดยให้อธิบายถึงความแตกต่างของจิตชนิดต่างๆ ผ่านการคำนวณและการพิจารณาในบริบทที่กว้างขวาง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
311
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 311
…ินิเวส (ความถือมั่นว่านี้เท่านั้นจริง อย่างอื่นเปล่า) ว่า อัตตวาท (วาทะว่าตน) ฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] ปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) นี้ ท่านกล่าวไว้ ๕ อย่าง คือ อาสวะ โอฆะ โยคะ และคันถะ มีอย่างละ ๓ โดยวัตถุธรรม …
ในหน้า 311 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี ท่านเสนอแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับปาปสังคหะ (อกุศลสังคหะ) ซึ่งมีการกล่าวถึง 5 อย่าง ได้แก่ อาสวะ, โอฆะ, โยคะ, และคันถะ โดยมีรายละเอียดของ…
การมีมิตรและญาติในพุทธศาสนา
38
การมีมิตรและญาติในพุทธศาสนา
…ิจ และเป็นผู้ช่วยรู้สึกด้วยในสมบัติวิบัติ ก็แต่มิตรนี้มี ประเภทต่าง ๆ เมื่อย่อกล่าวก็เป็น ๒ ข้อ คือ ปาปมิตร สหายที่เป็นคนไม่ดี กล่าวโดยอริย โวหารว่า มิตตปฏิรูป คนเทียมมิตร ก็มี กัลยาณมิตร สหายที่เป็นคนดี…
บทความนี้สนทนาเกี่ยวกับความสำคัญของญาติและมิตรในชีวิตมนุษย์ตามหลักพุทธศาสนา โดยระบุว่าหากบุคคลมีการคบหากับมิตรที่ดี เช่น กัลยาณมิตร จะส่งผลให้เกิดความเจริญ ในขณะที่การมีมิตรที่ไม่ดีอาจนำไปสู่ความเสื่อ
บทบรรยายเกี่ยวกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
42
บทบรรยายเกี่ยวกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
(สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส) ปาปุเณ อนุปุพเพน จะบรรลุธรรมเป็นที่สิ้นสังโยชน์ได้โดยลำดับ ดังนี้ สพฺพสโยชนกุขย์ ๔๒ ตามเรื่องนี้ สันนิษ…
บทความนี้มีเนื้อหาเกี่ยวกับสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ที่ทรงเป็นที่รักของประชาชนและบทบาทในการปกครองพระราชวงศ์ โดยเน้นการทรงบำเพ็ญญาติ และความมีมิตรธรรมต่อพระราชวงศ์และข้าราชการ การทรงทำห
การอบรมบุตรในพระพุทธศาสนา
64
การอบรมบุตรในพระพุทธศาสนา
…จ้า ก็ได้ประทานพระบรมพุทโธวาทไว้แก่สิงคาลมาณพ ตัรสหน้าที่มารดาบิดาจะพึงทำนุบำรุงบุตร ๕ สถาน (๑) คือ ปาปา นิวาเรนติ ห้ามจากโทษ อันลามก ๑ กลยาเณ นิเวเสนฺติ ให้ตั้งอยู่ในคุณดีงาม ๑ สิปป์ สิกฺขาเปนติ ให้ศึกษ…
บทความนี้กล่าวถึงแนวทางการอบรมบุตรตามคำสอนของพระพุทธเจ้าที่มุ่งหวังให้นำทางให้บุตรหลานสามารถอยู่ในสังคมได้ดี โดยแบ่งออกเป็น 5 สถานที่สำคัญ เช่น ห้ามจากบาป, ให้ศึกษาศิลปะ, การมีครอบครัวที่ดีและการจัดสร
พระคุณพิเศษของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
79
พระคุณพิเศษของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า
…ยา ชนสมควรจะทำพระอริยบุคคล ให้เป็น มิตร. กล่าวโดยเฉพาะสหายผู้สนิทและผู้มีเมตตาชื่อว่ามิตรได้ในคำว่า ปาปมิตโต กลยาณมิต โต มีมิตรเลว มีมิตรดี, เพื่อนร่วมการงานเป็นแต่สหายบ้าง อมาตย์บ้าง ไม่ชื่อว่มิตร ต่อเป…
บทความนี้จะพรรณนาถึงพระคุณพิเศษของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส และมิตรสมบัติที่มีบทบาทสำคัญในการสร้างความเจริญหรือเสื่อมเสียให้กับชีวิต มิตรที่ดีและมิตรที่เลวมีอิทธิพลต่อผู้คนทั้งในด้านบวก
พระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
93
พระคุณของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส
…่น้อมไป. ฉันทะในคำว่า ฉนฺโท กา โม ฉันทะก็คือกาม ดังนี้ ประสงค์เอากามฉันทะในพระนิวรณ์, ฉันทะ ในคำว่า ปาปญฺเจ ปุริโส กยิรา น นํ กยิรา ปุนปฺปุนํ น ตมุห์ ฉันท์ กยิราถ ทุกโข ปาปสฺส อุจจโย ที่มีความว่า บุรุษมท…
บทความนี้พรรณนาถึงพระคุณพิเศษ 3 ประการของสมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระยาวชิรญาณวโรรส ได้แก่ กัตตุกัมยตาฉันทะ ซึ่งหมายถึงความพอใจที่จะทำบุญและทำความดี บุคคลัญญุตา ซึ่งกล่าวถึงการมีจิตใจที่ดีและสามารถทำควา
พระราชประสานวิธีการปกครองประชาชน
262
พระราชประสานวิธีการปกครองประชาชน
…ะการหนึ่ง โดยทำนองมารดาบิดาปกครองบุตรธิดาด้วยปศาสนวิธี อันมีมาในสิงคาลกสูตร ในทีฆนิกาย ปาฏิกวรรคว่า ปาปา นิวาเรนติ ห้ามไม่ให้ทำความชั่ว ด้วยทรงตั้งพระราชกำหนดกฎหมายห้ามปรามประชาชนทั้งหลายไม่ให้ประพฤติกาย…
เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารจัดการและพระราชวิธีการปกครองของพระมหากษัตริย์ที่มุ่งหวังให้ประชาชนมีความสงบสุข โดยการใช้ทั้งการกำราบและการส่งเสริมให้ประชาชนมีการศึกษาเพื่อป้องกันความไม่สงบในสังคม การตั้งพระร
พระเจ้า พรหมทัตต์ และการบำเพ็ญกุศลธรรม
288
พระเจ้า พรหมทัตต์ และการบำเพ็ญกุศลธรรม
…้ว ปรารถนาความเพียร บำเพ็ญกุศลธรรมเพื่อ บรรลุคุณที่เกษมจากโยคะ คือสังกิเลสธรรมอันประกอบสัตว์ไว้ในภพ ปาปุเณ อนุปุพเพน จะพึงบรรลุธรรมเป็นที่สังโยชน์ได้โดยลำดับ ดังนี้. สพฺพสโยชนกขย่ ។ ตามเรื่องนี้ สันนิษฐา…
พระเจ้า พรหมทัตต์ทรงเป็นที่รักและเคารพจากประชาชน การบำเพ็ญกุศลธรรมของพระองค์ทำให้เข้าถึงความก้าวหน้าของจิตใจและสังคม พระองค์ต้องการที่จะนำมาซึ่งความสงบสุขให้แก่มวลชน โดยการดูแลปกครองให้มีความยุติธรรมแ
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
350
อาชญากรรมและมิตรภาพในพระพุทธศาสนา
…เป็นผู้สนิทสนมกัน มีเมตตาในกันด้วย จึงได้ชื่อว่มิตร, มิตรนั้นมีทั้ง ดีแลชั่ว ได้ในคำว่า กลยาณมิตฺโต ปาปมิตฺโต มิตรดีเรียกกัลยาณมิตร มิตรชั่ว เรียกว่า ปาปมิตร. ลักษณะเครื่องกำหนดรู้มิตร ๒ ประเภทนั้น ในสิง…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาคดีอาชญากรรมและการรับสารภาพ ชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของอาชีวะสำหรับทั้งฝ่ายบรรพชิตและคฤหัสถ์ นอกจากนี้ยังอธิบายเกี่ยวกับลักษณะของมิตรและอมิตรในทางพระพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นสอง
การคบมิตรในพระพุทธศาสนา
351
การคบมิตรในพระพุทธศาสนา
…ตรัสว่า พาหิร ภิกขเว องคนติ กริตวา นาญ เอกงค์ สมนุปสฺสามิ ย์ เอว์ มหโต อนตฺถาย สวตฺตติ ยถยท์ ภิกขเว ปาป มิตตตา ภิกษุทั้งหลาย ทำปัจจัยภายนอกให้เป็นเหตุแล้ว เราย่อมไม่แลเห็นเหตุแม้อันหนึ่งอื่น อันเป็นไปเพื…
การคบมิตรเป็นปัจจัยสำคัญในการนำไปสู่ความเจริญหรือความเสื่อม โดยพระพุทธเจ้าตรัสถึงความสำคัญของการเลือกคบมิตรดีเพื่อร่วมกันทำความดี ขอให้พึงเลือกมิตรที่สนับสนุนและช่วยเสริมสร้างพลังให้แก่กัน เพราะความเป
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
355
ความสำคัญของสัจจะในราชธรรม
…มุสาไป ข้ามปรโลกเสียแล้ว คือไม่กลัวภัยในปรโลก บาปอันผู้นั้นไม่พึงทำ เป็นไม่มี มธุวา มญฺญติ พาโล ยาว ปาป๊ น ปจฺจติ ยทา จ ปจฺจติ ปาป อถ ปาปาน คจฺฉติ ។ ชนพาลย่อมสำคัญเห็นการทำบาปว่าหวาน ตลอดกาลที่บาปยังไม่ส…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความสำคัญของสัจจะในบริบทของราชธรรมและการปกครองของพระราชาธิบดี โดยเน้นว่าพระราชาจะต้องรักษาสัจจะเพื่อความเชื่อมั่นของประชาชน และยังมีการอธิบายถึงผลกระทบของการละเมิดสัจจะในมุมมองของยุค
คำศัพท์และคำอธิบายทางบาลี
27
คำศัพท์และคำอธิบายทางบาลี
…ตฺตโม บุรุษสูงสุด ๑๓.ปญฺญาธานํ ทรัพย์คือปัญญา ๑๔.กตกุสโล มีกุศลอันทำแล้ว ๑๕.วนรุกฺโข ต้นไม้ในป่า ๑๖.ปาปรหิโต เว้นแล้วจากบาป ๑๓.ปุญฺญสมมติ สมมติว่าบุญ ๑๘.ทินฺนยโส มียศอันท่านให้แล้ว ๑๙.มหิฬามุโข ๒๐.คหฎฐปพ…
เนื้อหานี้นำเสนอศัพท์บาลีที่มีความสำคัญและการใช้งานในชีวิตประจำวัน รวมถึงการอธิบายความหมายของคำ ความเชื่อมโยงระหว่างคำต่างๆ ในบริบทของวิชาการและวรรณกรรม เพื่อช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจและใช้งานอย่างถูกต้อง
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
42
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
ประโยค๑ - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 145 ศัพท์ที่ลง ตม ปัจจัย อย่างนี้ ปาปตโม เป็นบาปที่สุด, ปณฺฑิตตโม เป็นบัณฑิตที่สุด, หีนตโม เลวที่สุด, ปณีตตโม ประณีตที่สุด ศัพท์ที่ลง อิส…
…โดยเฉพาะการใช้ปัจจัยต่างๆ เช่น ตม, อิสสก, อึย และ อิฏฐ เพื่อสร้างคำคุณศัพท์และอภิวิเสสคุณศัพท์ เช่น ปาปตโม และ ปาปิสสโก รวมถึงการแสดงคำวิเคราะห์ในบริบทต่างๆ ผลลัพธ์ของการใช้คำที่มีปัจจัยที่แตกต่างกันทำให…
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
43
บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต
ประโยค๑ - บาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาสและตัทธิต - หน้าที่ 146 นอกจาก ปาปิสสโก ที่ท่านยกขึ้นแสดงเป็นอุทาหรณ์ ในคัมภีร์ ศัพทศาสตร์นั้น ๆ. ในตทัสสัตถิตัทธิต มีปัจจัย ๔ ตัว คือ…
บทนี้นำเสนอเกี่ยวกับบาลีไวยกรณ์ วจีวิภาค สมาส และตัทธิต โดยอธิบายถึงปัจจัยต่างๆ ที่มีในแต่ละคำพร้อมทั้งใช้ตัวอย่างประกอบเช่น เมธา, มายา และตโป เพื่อให้เห็นถึงความหมายและการใช้งานของศัพท์ในภาษาบาลี สาม