หน้าหนังสือทั้งหมด

การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
332
การระงับความโกรธและการเข้าใจในธรรม
…ือนกัน มังใดบุคคลมีใจฟุ้งซ่านด้วยอุจจาระทุกจลส... ย่อมไม่รู้ ไม่เห็นอุบายเป็นเครื่องสลัดออกซึ่งสิ้น มิทธะ ที่บังเกิดขึ้นแล้วตามความเป็นจริง. สัง.ม. (พุทธ) มก. ๓๐/๓๒๓ ๓๘. ความหดหู่ ซึมเซา ๓๘.๑ เพราะความหดห…
บทนี้พูดถึงการควบคุมและระงับความโกรธ โดยยกตัวอย่างถึงความอดกลั้นซึ่งถือว่าเป็นชัยชนะที่แท้จริงของบัณฑิต เมื่อไม่โกรธตอบจะช่วยให้เห็นประโยชน์แก่ทุกฝ่าย นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงความฟุ้งซ่านและความหดหู่ ซ
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
57
ถีนมิทธะและวิธีแก้ไขในการนั่งสมาธิ
บทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข หลายครั้งและหลายคนที่นั่งสมาธิ อาจจะรู้จักกับการนั่งแล้วหลับกันมาไม่มากก็น้อย บางคนนั่ง…
บทนี้อธิบายเกี่ยวกับถีนมิทธะซึ่งเป็นอาการที่เกิดขึ้นเมื่อผู้ปฏิบัติสมาธิรู้สึกง่วงและขาดความกระตือรือร้น โดยมีการเปรียบเทียบว่าถ…
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกามฉันทะ พยาบาท และถีนมิทธะ
15
การทำความเข้าใจเกี่ยวกับกามฉันทะ พยาบาท และถีนมิทธะ
…กิดความสงบสุขได้ เมื่อเกิดขึ้นกับผู้ใด ผู้นั้นต้องทำลายนิวรณ์ตัวนี้เสียก่อนจึงจะทำใจให้สงบได้ 3. ถีนมิทธะ เป็นนิวรณ์ข้อที่ 3 ถีนะและมิทธะเป็นคำติดกัน แต่มิใช่กิเลสตัวเดียวกันเป็นกิเลส ที่มักเกิดขึ้นมาด้วยก…
…กข์ได้ พยาบาท ถือเป็นความคิดหรือความรู้สึกไม่ชอบใจ ที่เกิดจากโทสะและอาจส่งผลต่อจิตใจให้ไม่สงบ และถีนมิทธะ เกี่ยวข้องกับความท้อแท้และความเกียจคร้าน ซึ่งก่อให้เกิดอุปสรรคในการทำสมาธิและการใช้ชีวิตอย่างมีสุข …
กิเลส พันห้า ตัณหาร้อยแปด
265
กิเลส พันห้า ตัณหาร้อยแปด
…คือ ความเย่อหยิ่งถือตัว ทิฏฐิ คือ ความ เห็นผิด วิจิกิจฉา คือ ความสงสัยลังเลใจในสิ่งที่ควรเชื่อ จีน- มิทธะ คือ ความหดหู่ใจ อุทธัจจะ คือ ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ อหิริกะ คือ ความไม่ละอายต่อทุจริตต่างๆ และกิเลสตัว…
บทความนี้อธิบายถึงกิเลสที่มีทั้งหมด ๑,๕๐๐ ชนิด โดยแบ่งเป็น ๑๐ ชนิดใหญ่ที่ก่อให้เกิดความรู้สึกต่างๆ รวมถึงตัณหา ๑๐๘ ที่ทำให้เกิดความไม่พอใจและทุกข์ในชีวิต โดยมีการนำเสนอว่าตัณหานั้นเกิดจากการสัมผัสประส
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
… ๑ อหิริกะ อโนตตัปปะ ๑ อุทธัจจะ ๑ โลภะ ๑ ทิฏฐิ ๑ มานะ ๑ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ถีนะ ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศลฯ เจตสิก ๑๕ เหล่านี้ คือ สัทธา ๑ สติ ๑ หิริ ๑ โอตตัปปะ ๑ อโลภะ ๑ อโทสะ ๑ …
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา (หน้า 89)
89
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา (หน้า 89)
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 89 [ถนะและมิทธะ ความท้อแท้ ชื่อว่าถีนะ ฯ ภาวะแห่งจิตที่ดิ่งลงด้วยอำนาจความ ไม่ขะมักเขม้นและความจมลง ชื่อว่านะ ฯ ควา…
ในบทนี้ได้กล่าวถึงความเข้าใจในถนะและมิทธะ โดยอธิบายถึงสภาวะจิตที่ท้อแท้หรือไม่ขะมักเขม้นในรูปแบบต่าง ๆ และการมีอุปกรณ์ที่ไม่พร้อมสำหรับการทำง…
บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
324
บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…สงเคราะห์ลงใน ๔ ฐาน, มานะและอุทธัจจะ สงเคราะห์ลงใน ๓ ฐาน, ถีนะสงเคราะห์ลงใน ๒ ฐาน, บาป คือ กุกกุจจะ มิทธะ อหิริกะ อโนตตัปปะ อิสสะ และนิคูหนา (มัจฉริยะ) สงเคราะห์ลงในฐานเดียว ฯ [อธิบายองค์ฌานและองค์มรรค คำท…
บทความนี้นำเสนอการสงเคราะห์บาปในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการแบ่งหมวดธรรม 14 อย่าง รวมถึงการอธิบายองค์ฌานและองค์มรรคอย่างละเอียด ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงประเภทของบาป ตั้งแต่โลภะ อวิชชา และปฏิฆะ ซึ่งมีการจัด
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
158
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
…า "พระโยคาวจรจึงถ่ายถอนเสียซึ่งฉันทะในกาม ทั้งหลาย ซึ่งปฏิฆะ ซึ่งอุทธัจจะ ( กุกกุจจะ ) และ ( ถีนะ ) มิทธะ ครบ ๕ ทั้งวิจิกิจฉา (เข้าฌาน ) มีใจอันทำความบันเทิงในวิเวก ยินดีอยู่ในฌานนั้น ดุจพระราชาผู้เสด็จไปส…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าฌานที่เกิดจากการทำลายอุปกิเลสทั้งห้าซึ่งขัดขวางสมาธิ โดยเปรียบเปรยถึงการเสด็จเข้าอุทยานที่สะอาด และการมีจิตใจเย็นและมีความผาสุกในการปฏิบัติธรรม การขยายปฏิภาคนิมิตซึ่งเป็นขั้นตอน
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
175
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
…มนสิการ อุทธัจจะ กรุณา มุทิตา สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ มานะ อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ ถีนะ มิทธะ ที่เรียกว่า เยวาปนกะ คือกำหนดไม่ได้ว่า ธรรม ข้อไหนจะเกิดขึ้น
เนื้อหาเกี่ยวกับอุเบกขาและสังขารุเบกขาที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค แบ่งประเภทของอุเบกขาออกเป็นหลายชนิด รวมถึงการนำสมาธิและวิปัสสนามาใช้ในการควบคุมความรู้สึกและการวางเฉย ผลของการฝึกปฏิบัติตามหลักแนวคิดทางพุทธ
การขัดเกลาจิตใจตามหลักพุทธศาสนา
162
การขัดเกลาจิตใจตามหลักพุทธศาสนา
…่งนอกจากจะเป็นเรื่องของความคิด วสัยทัศน์ และทัศนคติแล้ว ยังเพิ่มเรื่องของอารมณ์ เช่น ถึง : ความหดหู มิทธะ : ความวังเวงเหงา ทุกจงจะ : ความเดือดร้อนใจเขามาด้วย และที่เห็นได้ชัดคือบาป-อกุศลเหล่านี้จะถูกจัดออก…
เนื้อหาเกี่ยวกับการวิเคราะห์กิเลสและบาปในพุทธศาสนา โดยแบ่งออกเป็นชั้นต่างๆ ตามหลักพระบาลี เช่น พระสกทาคามิ พระอนาคามิ และพระอรหันต์ ที่สามารถขัดเกลาได้ถึง 5 ตัว รวมถึงการสำรวจลักษณะและการจัดลำดับของบา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
99
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ม่ปรารถนาให้สมบัติของตนทั่วไปกับคนอื่น และผู้เศร้าใจในเพราะ ทุจริตที่ตนทำแล้วสุจริตที่ตนมิได้ทำฯ ถีนมิทธะย่อมได้เฉพาะใน พวกสสังขาริกจิตอย่างเดียว เพราะถีนมิทธะมีความไม่ให้สำเร็จประ โยชน์ในการงานเป็นปกติ ไม…
ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงพวกจิตที่มีทิฏฐิวิปยุตและอิสสาที่สามารถเกิดขึ้นได้เฉพาะในปฏิฆจิต พร้อมอธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและจิตที่แตกต่างกัน โดยเฉพาะการกระทำในพวกอสังขาริกจิต และการเกิดเจตสิกในโลภ
การปฏิบัติธรรมและอุปสรรคที่พบ
5
การปฏิบัติธรรมและอุปสรรคที่พบ
…ทที่ 3 พยาบาทและวิธีแก้ไข 3.1 ลักษณะของพยาบาท 3.2 สาเหตุของพยาบาท 3.3 วิธีการแก้ไขพยาบาท บทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข 4.1 ลักษณะของจีนมิทธะ 4.2 สาเหตุของถิ่นมิทธะ 4.3 การแก้ไขถีนมิทธะ บทที่ 5 อุทธัจจกุกกุจ…
หนังสือเล่มนี้นำเสนอสารบัญที่ละเอียดเกี่ยวกับอุปสรรคในการปฏิบัติธรรม ตั้งแต่การวิเคราะห์อุปสรรคจิตที่เป็นสมาธิ, ความหมายของนิวรณ์, ไปจนถึงปัญหาอย่างกามฉันทะและวิธีการแก้ไข รวมทั้งพยาบาทและการจัดการกับ
หน้า13
54
บทที่ 4 ถีนมิทธะ และวิธีแก้ไข บ ท ที่ 4 ถี น ม ท ธ ะ แ ล ะ วิ ธี แก้ไข DOU 45
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
417
ธรรมะเพื่อประชา: รักษาใจให้เข้าถึงธรรม
…บไข้ได้ป่วยอะไร สุขภาพร่างกาย แข็งแรง จิตใจแข็งแกร่ง ในกลางกายสว่างไสวด้วยกายธรรม อรหัต จึงไม่ถูกถีนมิทธะ คือความง่วงเหงาหาวนอนครอบงำ และมีความสดชื่นเบิกบานกว่าคนปกติทั่วไป ปริพาชกพอได้ฟังสิ่งที่ท่านเล่า ก…
พระเถระเล่าถึงประสบการณ์การบวชเป็นเวลา 80 พรรษา โดยไม่มีความกังวลใจหรือความเจ็บป่วย และทำความเพียรโดยตลอด ซึ่งเขาได้บรรลุถึงวัตถุประสงค์สูงสุดในพระพุทธศาสนา โดยไม่มีความยินดีในลาภสักการะ และมีสุขภาพที
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
194
ระดับของการเจริญสมาธิและอุปสรรค
…ปองร้าย ความอาฆาต การผูกพยาบาทอาฆาตปองร้ายนั้นเปรียบเสมือน ไฟที่เผาผลาญจิตใจของเรามิให้สุขสงบ 3. ถีนมิทธะ คือ ความท้อแท้ และความเกียจคร้าน กิเลส 2 ชนิดนี้เปรียบเสมือนเชื้อราที่จับต้นไม้ หรือพืชผักให้เหี่ยว…
…สมาธิ และอัปปนาสมาธิ โดยอุปสรรคในการเจริญสมาธิคือ นิวรณ์ที่มีด้วยกัน 5 อย่าง คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ ซึ่งทำให้จิตไม่สงบและไม่ได้รับผลดีในการทำสมาธิ อุปสรรคเหล่านี้ทำให้ผู้ฝึกสมาธิต้องระมัดระวังและหาวิ…
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
183
สาระสำคัญของการเจริญภาวนา
…องการเจริญสมาธิ ขณิกสมาธิ • อุปจารสมาธิ อัปปนาสมาธิ 10.9 อุปสรรคของการเจริญสมาธิ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจกุกกุจจะ วิจิกิจฉา 172 DOU บท ที่ 10 ส า ร ะ ส าคั ญ ข อ ง ก า ร เ จ ริ ญ ภ า ว น า
บทที่ 10 นำเสนอสาระสำคัญของการเจริญภาวนา โดยแบ่งเนื้อหาเป็นส่วนต่าง ๆ ได้แก่ ความหมายและประเภทของการเจริญภาวนา เช่น สมถภาวนาและวิปัสสนาภาวนา รวมถึงคำที่เกี่ยวข้อง เช่น กรรมฐานและสมาธิ พร้อมทั้งอธิบายค
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
117
พระสัมมาสัมพุทธเจ้ากับนิวรณ์ 5
…้จะ พยายามปฏิบัติธรรม ก็ยากที่จะซาบซึ้งในรสแห่งธรรม ไม่อาจพบความสุขอันเกิดจากฌานได้ฉันนั้น 7.3.3 ถีนมิทธะ คือ ความหดหู่ ความง่วงเหงา ซึมเซา ขาดความกระตือรือร้นในการทำกิจกรรม ต่างๆ ขาดกำลังใจและความหวังในชี…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเปรียบพยาบาทเหมือนโรค หลายคนที่มีพยาบาทย่อมมีความทุกข์และเจ็บปวดในกายและใจ จึงต้องฝืนทำทุกอย่างด้วยความทรมาน ซึ่งทำให้ยากที่จะพบความสุข ในขณะที่ผู้ที่มีความหดหู่และความฟุ้งซ่านย่
รู้ทันความผูกพัน
15
รู้ทันความผูกพัน
… ตลาด คิดอะไรไม่ออก ต้อง ทำใจเราให้โปร่ง เพราะถ้า พยาบาทเมื่อไรจะทำให้ใจ เราเสื่อมคุณภาพของใจ 3. ถีนมิทธะ ได้แก้ ความท้อถอย หงอยหรือ 4. อุทธัจจะ ดั่งแก่ ความฟุ้งซ่าน รำคาญใจ ถ้าเราอยู่ในช่วงที่มีเรื่องฟุ้ง…
ความผูกพันที่ทำให้เราไม่สามารถก้าวไปข้างหน้า สืบเนื่องจากความโลภ ความโกรธ ความท้อถอย และความฟุ้งซ่านที่เกิดขึ้นในจิตใจ ตามพระพุทธศาสนา มีทั้งหมด 5 ประการที่ทำให้เราติดอยู่ในนิรันดร์ เหล่านี้ต้องการการ
หน้า19
66
กิจกรรม หลังจากนักศึกษาได้ศึกษา บทที่ 4 ถีนมิทธะและวิธีแก้ไข จบโดยสมบูรณ์แล้ว โปรดทำแบบประเมินตนเองหลังเรียนบทที่ 4 และกิจกรรมในแบบฝึกปฏิบัติบทที่ 4…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
232
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…หิตได้ บุพโพก็เป็นอันละได้ ด้วยฉะนั้น โดยนัยเดียวกัน เพราะความที่เป็นผู้มีความเพียรอันปรารภ แล้ว ถีนมิทธะก็ละได้ อุทธัจจกุกกุจจะละได้ด้วยอำนาจการตาม ประกอบธรรมอันสงบที่ทำความไม่ต้องร้อนใจ ( ในภายหลัง ) เพร…
บทความนี้สำรวจแนวคิดที่นำเสนอในวิสุทธิมรรคเกี่ยวกับการปฏิบัติกรรมฐาน โดยเน้นที่ความสำคัญของอุทธุมาตกอสุภและผลของการควบคุมจิตใจผ่านกรรมฐาน ซึ่งผู้ปฏิบัติต้องมีความเพียรพยายามในการพัฒนาจิตใจ ปฏิกูลในการ