รูปขันธ์ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ลเทพมุนี 3.1.1 ขันธ์ 5 พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ในภารสูตรว่า มนุษย์แต่ละคนประกอบด้วยขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์ เวทนา ขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ ขันธ์ แปลว่า หมู่ พวก หมวด หรือ กอง ดังบทว่า “ขนฺ…

…ระพุทธศาสนา โดยระบุว่ามนุษย์แต่ละคนมีองค์ประกอบที่เรียกว่า ขันธ์ 5 รวมถึงการแบ่งขันธ์เป็น 2 กอง คือ รูปขันธ์และนามขันธ์ ซึ่งนามขันธ์ประกอบด้วยจิตที่เป็นธาตุละเอียดไม่สามารถมองเห็นได้ ด้วยเนื้อหาที่สรุปถึงความ…

แนวคิด 1. มนุษย์แต่ละคนประกอบด้วยขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ขันธ์ 5 นี้แบ่งออกเป็น 2 กองก็ได้คือ รูปขันธ์ 1 แ…

เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วย รูปขันธ์ และ นามขันธ์ แสดงถึงความสัมพันธ์ระหว่างร่างกายและจิตใจ ขันธ์ 5 ยังแบ่งเป็นขันธ์ส่วนหยาบและละเอียด ร…

…มานัส เป็นต้น ก็ให้ ทราบว่าเป็นอย่างเดียวกัน สรุปมนุษย์ประกอบขึ้นจากขันธ์ 5 โดยย่อแบ่งเป็น 2 กองคือ รูปขันธ์ หมายถึง ร่างกาย และ นามขันธ์ หมายถึง จิต หรือ ใจ และใจนั้นไม่ได้เป็นอย่างเดียวกับสมองอย่างที่หลายคน…

บทความนี้อธิบายถึงความหมายของจิตและขันธ์ 5 ในทัศนะของพระไตรปิฎก โดยแบ่งเนื้อหาเป็นสองกองคือ รูปขันธ์ ซึ่งหมายถึง ร่างกาย และนามขันธ์ ซึ่งหมายถึง จิตหรือใจที่ไม่เหมือนสมอง นอกจากนี้ยังมีการอธิบายถึงองค…

…ิเก วา ตะเทกัชฌัง อภิสัญญูหิตวา อภิสังข์ปิตวา อะยัง วุจจะติ รูปักขันโธ พระวิภังค์ (แปล) ขันธ์ 5 คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ วิญญาณขันธ์ บรรดาขันธ์ทั้งหมด รูปขันธ์ เป็นอย่างไร รูปอย่างใดอย่า…

พระวิภังค์อธิบายถึงขันธ์ 5 ที่ประกอบด้วยรูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ โดยเน้นว่ารูปขันธ์เป็นการรวบรวมลักษณะที่เกิดขึ้นใน…

…ว้เป็นกลุ่มเป็นกอง หรือเป็นพวกๆ จำนวน 5 อย่าง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ โดยรูปนั้นเรียกว่า “รูปขันธ์” เป็นส่วนของ “ร่างกาย” อีก 4 อย่าง คือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เรียกรวมว่า “นามขันธ์” เป็นส่วนของ…

…พฤติที่ดี สำหรับองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์จะประกอบด้วยขันธ์ 5 ซึ่งคือรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ รูปขันธ์นั้นเกี่ยวข้องกับร่างกายประกอบจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน น้ำ ไฟ และลม ในขณะที่นามขันธ์เกี่ยวข้องกับใจ …

เนื้อหาบทที่ 5 ขันธ์ 5 5.1 ความหมายของขันธ์ 5 5.2 ธรรมชาติของขันธ์ 5 5.3 องค์ประกอบของขันธ์ 5 5.3.1 รูปขันธ์ 5.3.2 เวทนาขันธ์ 5.3.3 สัญญาขันธ์ 5.3.4 สังขารขันธ์ 5.3.5 วิญญาณขันธ์ 5.4 ประเภทของขันธ์ 5 5.5 ขันธ…

บทที่ 5 นี้นำเสนอความหมายและองค์ประกอบของขันธ์ 5 ที่ประกอบไปด้วย รูปขันธ์, เวทนาขันธ์, สัญญาขันธ์, สังขารขันธ์, และวิญญาณขันธ์ ซึ่งมีความสำคัญในการเข้าใจชีวิตมนุษย์ ตามหลักค…

…นอนัตตา ไม่ใช่ตัวตนของเรา 5.3 องค์ประกอบของขันธ์ 5 ขันธ์ มีองค์ประกอบอยู่ 5 อย่าง ดังต่อไปนี้ 5.3.1 รูปขันธ์ รูปขันธ์ คือ กองแห่งธรรมชาติที่จะต้องแตกสลายไปด้วยเหตุต่างๆ มีหนาวและร้อน เป็นต้น เช่น หนาวจัด เย็น…

…ป็นทุกข์ และเป็นอนัตตาที่ทำให้ขันธ์ 5 มีชีวิตที่ไม่สามารถบังคับบัญชาได้ องค์ประกอบของขันธ์ 5 ได้แก่ รูปขันธ์และองค์ประกอบของมหาภูตรูป 4 คือ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ซึ่งมีลักษณะเฉพาะต่างๆ ที่ส่งผลต่อก…

…ติดอยู่ที่ปลายขนจามรี ที่มัชฌิมบุรุษ” สลัดเสียแล้ว 7 ครั้ง ตั้งอยู่ในกำเนิดธาตุธรรมเดิมนั้นแหละ คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ ซ้อนกันอยู่เป็นชั้นๆ เข้าไปข้างใน ใสละเอียดยิ่งกว่…

…านที่ 7 เพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย เป็นการมีญาณในการรู้ความจริงเกี่ยวกับชีวิตผ่านขันธ์ 5 ซึ่งประกอบด้วย รูปขันธ์, เวทนาขันธ์, สัญญาขันธ์, สังขารขันธ์, และวิญญาณขันธ์ การศึกษาเรื่องนี้จึงมีความสำคัญในการแสดงให้เห็…

…โกรธ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม หรือ เราโกรธขันธ์ 5 อายตนะ 12 หรือธาตุ 18 ในขันธ์ 5 นั้น เราโกรธ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ หรือว่า วิญญาณขันธ์ ในอายตนะ 12 นั้น เราโกรธจักขวายตนะ รูปายตนะหร…

การแผ่เมตตาเป็นวิธีหนึ่งที่ช่วยให้เกิดความสุขและสามารถเข้าถึงพรหมโลกรวมทั้งวิธีการบรรเทาความโกรธโดยการพิจารณาและแยกธาตุต่าง ๆ ให้เห็นว่า ธาตุเป็นสิ่งที่ไม่ควรนำมาสู่ความโกรธอย่างแน่นอน หากเรามีการพิจา

…งพระสุกปทเสนสัมพาน หรือเรียกว่า นิพพานเป็น คือ ดับเหตุโดยสิ้นเชิง แต่ยัง ทรงมีบุญจันต์ (บัณธ์ ๕ คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ วิญญาณขันธ์) เหลือ อยู่ และภายหลังทรงบรรลุ พระอุปาเสสนิพพาน หรือเรียกว่า นิพพ…

การอยู่ในกามสุขัลลิกนิโก คือ การหมกมุ่นในกามสุข ที่ประกอบด้วยกามคุณ 5 หรือลักษณะทางกายที่ให้ความสุข เช่น รูป เสียง กลิ่น รส และสัมผัส อย่างไรก็ตาม การอัตตลิกฺกนฺตนิโก หมายถึงการทำร้ายตนเพราะไม่ประสงค์

…ุกคนก็ต้องคืนทั้งนั้น ขอยิ้มเขามาใช้ไม่ใช่เอง ตัวเลย ความเป็นจริงเป็นอย่างนี้ (ร. 611) เบญจขันธ์ ๕ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขาร ขันธ์ วิญญาณขันธ์ ขันธ์มีเท่าใด ถิฏฐิพฤติชาติเหล่า ย่อมเป็น อนิจจา ทุก…

บทความนี้พูดถึงหลักธรรมที่ปรากฏในคัมภีร์พุทธโบราณ โดยเฉพาะเรื่องเบญจขันธ์และการปล่อยอุปาทานทั้งในกายมนุษย์และกายทิพย์ เนื้อหาได้อ้างอิงคำสอนจากคัมภีร์ที่เกี่ยวข้องกับการทำความเข้าใจในความไม่เที่ยงแท้ข

…ว่า เป็นทุกข์, ต้นมา เป็นเหตุให้ทุกข์เกิด " และโดยผิดผลโดยอ้อมเป็นต้นว่า ขึ้น ๕ เป็นในน? ขึ้น ๕ คือ รูปขันธ์ ดังนี้แล้ว ท้องนึ่งอยู่ด้วยอาเสมอ ๆ ย่อมทำกรรมได้ ส่วนในสังจะ ๒ ข้อนอกจาก พระโยคาวจร ย่อมทำกรรมได้ด…

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับมังคลตัณหา การอธิบายคำหลักจากพระพุทธศาสนาเกี่ยวกับทุกข์และธรรมชาติต่างๆ ที่มีผลต่อการทำกรรม ความสัมพันธ์ระหว่างความตั้งใจและการดำเนินชีวิตในธรรมที่พระองค์ประทานให้ รว

…้าที่ 353 ในคัมภีร์ปัฏฐาน โดยประการทั้งปวง ฯ ๑ บรรดาบัญญัติ นามและรูปเหล่านั้น รูปธรรม ท่านเรียกว่า รูปขันธ์ ธรรมชาติ ๕ อย่าง คือ อรูปขันธ์ ๔ กล่าวคือจิตเจตสิก และ นิพพาน ท่านเรียกว่าอรูป และว่านามฯ ธรรมชาติท…

ในบทนี้กล่าวถึงการแยกประเภทของบัญญัติในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยแบ่งออกเป็นสองประเภทหลักคือ ปัญญาปิยัตตาบัญญัติ และปัญญาปนโตบัญญัติ อย่างไรก็ตาม บัญญัติทั้งหลายสามารถเรียกได้ว่ามีอยู่ในสภาวะที่จิตต้องแส

…ราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงตรัสคำเป็นต้นว่า บัณฑิตรวมย่อมรูปนั้นเข้าในที่ เดียวกัน เรียกกองนี้ว่า รูปขันธ์ ฯ แต่ขันธ์เหล่านี้นั้น พระผู้มี พระภาคตรัสไว้เพียง ๕ อย่างเท่านั้น ด้วยอำนาจการกำหนดหมายว่า ภาชนะ โ…

บทความนี้มีการวิเคราะห์ธรรม 33 อันสูงสุดที่เกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยแสดงถึงรายละเอียดของกิจ 2 อย่าง คือ สัมธินทรีย์และสัทธาพละ การผสมผสานระหว่างโลกุตตรจิตและโลกิยจิต แล

…น โลกิยจิตก็มีได้ ในเวลาวิสุทธิทั้ง ๖ เป็นไป ตามสมควรแก่การประกอบ ฯ ในสัพพสังคหะ พึงทราบขันธ์ ๕ คือ รูปขันธ์ ๑ เวทนาขันธ์ ๑ สัญญาขันธ์ ๑ สังขารขันธ์ ๑ วิญญาณขันธ์ ๑ ฯ อุปาทานขันธ์ ๕ คือ รูปปทานขันธ์ ๑ เวทนูปา…

บทความนี้นำเสนอความเข้าใจในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา โดยเน้นไปที่ธรรม ๓๓ ในโลกุตตรจิต รวมถึงขันธ์ ๕ อุปาทานขันธ์ ๕ อายตนะ ๑๒ และธาตุ ๑๘ ซึ่งสำคัญต่อการศึกษาและเข้าใจอริยสัจ ๔ในพุทธศ

…บน้ำเลี้ยงของหัวใจ ก็อยู่ในเอกัคคตารมณ์ และถ้าจมลงมาก ก็หลับไปเลย อย่างนี้เป็นต้น ในขันธ์ทั้ง 5 คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ ก็มี เห็น จำ คิด รู้ ทังสี ทั้งสี่อย่าง เจืออยู่ด้…

เนื้อหาพูดถึงธรรมชาติทั้ง 4 ที่สัมพันธ์กันเหมือนข่ายใยแมงมุม โดยเฉพาะการทำหน้าที่ของจิตซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของขันธ์ 5 ที่แสดงถึงอารมณ์ที่ส่งผลต่อจิตใจ การเปลี่ยนแปลงของจิตตามอารมณ์ต่างๆ เช่น โลภะ โทสะ แล

…อ่านตำราทางพระพุทธศาสนามักจะพบคำว่า สัตว์" เสมอๆ คำนี้ แปลว่า ผู้ติดข้องพอใจ ยินดีอยู่ในขันธ์ 5 คือ รูปขันธ์ เวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ และวิญญาณขันธ์ หมายถึง สิ่งมีชีวิตที่ มีกายและวิญญาณ ได้แก่ มนุษย…

บทความนี้อธิบายความหมายของคำว่า สังสารวัฏ เชื่อมโยงกับการเวียนเกิดเวียนตายซึ่งเกี่ยวข้องกับกรรม มันยกตัวอย่างการเกิดที่เกิดจากการกระทำดีและชั่ว รวมถึงผลที่ตามมาของการกระทำดังกล่าว ดังนั้น ผู้ที่ศึกษา

…งที่เป็นอนาคต ทั้งที่เป็นปัจจุบัน เป็นไปในภายใน หรือมีในภายนอกก็ตาม หยาบหรือละเอียดก็ตาม... นี่เป็น รูปขันธ์ เวทนาอย่างใดอย่างหนึ่ง ทั้งที่เป็นอดีต ทั้งที่เป็นอนาคต ทั้งที่เป็นปัจจุบัน เป็นไปภายใน หรือมี ในภา…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับขันธ์ 5 ตามที่พระพุทธองค์ทรงสอนรวมถึงข้อสังเกตของพระมงคลเทพมุนี ขันธ์แบ่งเป็นหยาบและละเอียด ทั้งภายในและภายนอกผู้พิจารณาเห็นกาย เวทนา จิตธรรมมีความสำคัญในการเข้าใจตัวเอง ทั้งนี

…ิดต่างขณะกัน ย่อม เป็นปัจจัยแก่นามรูป ในปฏิสนธิกาลและปวัติกาลแม้ทั้ง ๒ ฯ บทว่า วิปากกฺขนฺธา ได้แก่ อรูปขันธ์ที่เป็นวิบากมีปฏิสนธิวิญญาณเป็นต้นฯ จริงอยู่ รูปแม้มีกรรมเป็นสมุฏฐานก็ไม่ได้โวหารว่าวิบาก เพราะศัพท์…

บทความนี้กล่าวถึงเจตนาที่เกิดพร้อมกัน รวมถึงอิทธิพลของเจตนาต่อรูปกายและกรรม รวมทั้งการวิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างนามรูปและเจตนาในกระบวนการเกิดและการเปลี่ยนแปลงทางธรรมชาติ โดยสรุปเจตนาจะถูกมองว่าเป็นป

…ำเนินไปได้ตรงทาง เกิดความผิดพลาดได้ยาก สรูปได้ว่า องค์รวมของชีวิตคือ องค์รวมของขันธ์ 5 ที่ดำเนินไป รูปขันธ์แสดงภาวะกิจกรรมทางกายภาพ เวทนาขันธ์แสดงความรู้สึกสุข ทุกข์หรือเฉยๆ สัญญาขันธ์แสดงภาคจำสิ่งที่เก็บไว้…

บทความนี้สำรวจประเภทการอาหารและความสำคัญของอาหารต่อชีวิต โดยเฉพาะการเชื่อมโยงกับขันธ์ 5 อาหารไม่ได้มีเพียงแค่สิ่งที่รับประทาน แต่ยังหมายถึงสิ่งที่ทำให้ชีวิตสมดุล ทั้งด้านกายภาพและด้านนามธรรม ชีวิตที่ข