อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 335 : หน้า 335/442

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 335 เพราะมีกิจ ๒ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งสัมธินทรีย์ และสัทธาพละ ฯ เป็นวิภาคอันประเสริฐ คือยอดเยี่ยม แห่งธรรม ๓๓ อันสูงสุด คือ วิเศษสุด เพราะเป็นฝ่ายแห่งธรรมเครื่องตรัสรู้ฯ ธรรม ๓๓ ทั้งหมด มีในโลกุตตรจิตทั้ง ๘ ดวง ฯ บางทีไม่มีสังกัปปะและปีติ คือบางที่มี ไม่ได้ เพราะสังกัปปะไม่เกิดในจิตที่ประกอบด้วยฌานมีทุติยฌานเป็นต้น และเพราะปีติไม่เกิดในจิตที่ประกอบด้วยจตุตถฌาน และปัญจมฌาน ฯ แม้ในโลกิยจิต โพธิปักขิยธรรมบางเหล่าก็มีได้ในโลกิยจิตบางดวง เป็นอย่าง ๆ ไป ไม่มีในโลกิยจิตบางดวง ตามสมควรแก่การประกอบ คือตามอำนาจที่เหมาะสมแก่กิจนั้น ๆ ในเวลาวิสุทธิ 6 มีสีลวิสุทธิ ๆ เป็นต้นเป็นไป ฯ ન [อธิบายขันธ์ ๕] ๆ สภาคธรรม (ธรรมที่มีส่วนเหมือนกัน) นั้น ๆ ซึ่งแตกต่างกัน ด้วยความต่างแห่งกาลมีอดีตกาล อนาคตกาล และปัจจุบันกาลเป็นต้น ชื่อว่าขันธ์ เพราะอรรถคือกองรวมในที่เดียวกัน ๆ เพราะเหตุนั้น พระผู้มีพระภาคจึงตรัสคำเป็นต้นว่า บัณฑิตรวมย่อมรูปนั้นเข้าในที่ เดียวกัน เรียกกองนี้ว่า รูปขันธ์ ฯ แต่ขันธ์เหล่านี้นั้น พระผู้มี พระภาคตรัสไว้เพียง ๕ อย่างเท่านั้น ด้วยอำนาจการกำหนดหมายว่า ภาชนะ โภชนะ กับข้าว พ่อครัว และผู้บริโภค เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึง กล่าวคำว่า รูปกฺขนฺโธ เป็นอาทิ ฯ จริงอยู่ รูปตั้งอยู่ในฐานะคล้าย กับภาชนะ เพราะเป็นที่อาศัยแห่งเวทนาฯ เวทนาตั้งอยู่ในฐานะ