วาโยธาตุ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…ขัดแย้ง ๆ ในเกวัฏฏสูตรและอรรถกถาติตถายตนสูตรกล่าวไว้ว่า “รูป” ประกอบด้วย ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ และอากาศธาตุ ธาตุ แปลว่า ทรงไว้” หมายถึง สิ่งที่ทรงสภาวะของมันอยู่เองตามธรรมดาของเหตุปัจจัย ปฐวีธาต…

…ารอธิบายถึงองค์ประกอบต่าง ๆ ของรูปขันธ์ที่ประกอบด้วยธาตุต่าง ๆ ได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ, วาโยธาตุ, และอากาศธาตุ จึงทำให้ผู้อ่านเข้าใจถึงความสำคัญของสุขภาพจิตและร่างกาย และความสัมพันธ์ระหว่างจิตกับร…

…ตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อนและเย็น มีหน้าที่ ทำให้วัตถุต่างๆ สุก และละเอียดนุ่มนวล ให้ความอบอุ่น ฯลฯ วาโยธาตุ คือ 1 ธาตุลม มีลักษณะ เคร่งตึงและเคลื่อนไหว ทำให้สิ่งต่างๆ เคลื่อนจากที่เดิมไปได้ อากาศธาตุ คือ ช่อ…

แนวคิดเกี่ยวกับธาตุในธรรมชาติมีความสำคัญในการศึกษา สรรพสิ่งทั้งหลายไม่ว่าจะเป็นชีวิตหรือไม่มีชีวิตล้วนเกิดจากธาตุ ธาตุทั้ง 4 ได้แก่ ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ และธาตุลม ในขณะที่ธาตุ 6 เพิ่มธาตุอากาศและธาต

…ณเตโช ทำให้ปรากฏอาการทรุดโทรมของร่างกายเกิดขึ้น เช่น ผมหงอก ฟันหัก ตามัว เนื้อหนังเหี่ยว เป็นต้น 4. วาโยธาตุ วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะเคร่งตึงและเคลื่อนไหว โดยธาตุลมที่มีลักษณะเคร่งตึงเรียกว่า วิตถัมภนวาโย…

…าวถึงธาตุทางร่างกาย ได้แก่ เตโช ที่มีความร้อนสูงที่สามารถทำให้ร่างกายวิปริตได้ พร้อมทั้งความสำคัญของวาโยธาตุหรือธาตุลมที่มีผลต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทั้งภายในและภายนอก ความสมดุลของธาตุเหล่านี้ส่งผลต่อสุขภา…

…ายในตน ธาตุ 4 ที่มีอยู่ภายในตนนี้ เมื่อนับโดยพิสดารแล้วมี 42 คือ ปฐวีธาตุ 20 อาโปธาตุ 12 เตโชธาตุ 4 วาโยธาตุ 6 ปฐวีธาตุ ได้แก่ ปฐวีธาตุที่มีอยู่ในโกฏฐาสที่มีลักษณะเป็นก้อนเป็นแท่ง มี 20 คือ เกสา (ผม) โลมา (ขน…

…แห่งธาตุ การพิจารณานี้แบ่งธาตุออกเป็น 42 ประเภท รวมถึงปฐวีธาตุ (20), อาโปธาตุ (12), เตโชธาตุ (4) และวาโยธาตุ (6). ธาตุแต่ละประเภทมีความสำคัญและหน้าที่ที่แตกต่างกันในร่างกาย โดยปฐวีธาตุรวมถึงองค์ประกอบที่เป็นเ…

…ี้นี่แล ตามที่ ตั้งอยู่ ตามที่ดำรงอยู่ โดยความเป็นธาตุว่า มีอยู่ในกายนี้ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ วาโยธาตุ ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เปรียบเหมือนคนฆ่าโค หรือลูกมือของคนฆ่าโคผู้ขยัน ฯลฯ วาโยธาตุ ดังนี้ ฉันนั้น ก็พ…

ธาตุทั้ง 4 ประกอบขึ้นเป็นร่างกาย ไม่ว่าจะเป็นหญิง ชาย สัตว์ หรือบุคคล เมื่อพิจารณาถึงธาตุดังกล่าว เราจะเห็นว่าเป็นเพียงรูปแบบที่เกิดจากกรรม การพิจารณาโดยย่อและพิสดารเป็นหนทางในการเข้าใจ โดยอุปมาคล้ายก

…ย ทั่วไปเป็นเตโชธาตุ (ธาตุไฟ) สิ่งที่ทำให้อิริยาบถใหญ่น้อยเคร่งตึงตั้งมั่นและเคลื่อนไหวไปมา ได้เป็น วาโยธาตุ (ธาตุลม) จากนี้ก็มีการพิจารณาทั้งทางวาจาและใจพร้อมกันไป มีดังนี้ ยถา ปฏิจจ กฏฐา เอว ปฏิจจ อฏฐยาที่ …

…ที่อาศัยของคนคือสิ่งที่ดูดีนั้น แท้จริงแล้วประกอบขึ้นจากธาตุต่างๆ ทั้งปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และวาโยธาตุ การพิจารณาด้วยการทำความเข้าใจสิ่งต่างๆ โดยการวิเคราะห์ตามลักษณะและคุณสมบัติของธาตุสามารถนำไปสู่การป…

…็นเตโชธาตุ สิ่งใดทำให้ อิริยาบถใหญ่น้อยเคร่งตึงตั้งมั่นก็ดี ทำให้เคลื่อนไหวไปมาได้ก็ดี เหล่านี้เป็น วาโยธาตุ 5.3.2 วิธีพิจารณาโดยพิสดาร มีวิธีการพิจารณาตามลำดับดังต่อไปนี้ 1) พิจารณาโดยสสัมภารสังเขป คือ พิจาร…

…ปฐวีธาตุซึ่งเป็นส่วนที่แข็งหรือกระด้าง, อาโปธาตุซึ่งเป็นน้ำ, เตโชธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับความร้อน, และ วาโยธาตุซึ่งเกี่ยวข้องกับการเคลื่อนไหว. การพิจารณาธาตุมีการแบ่งออกเป็นสองวิธีการคือ สัมภารสังเขป และ สัมภารว…

…าตุ คือ ธาตุดิน มีลักษณะแข้นแข็ง อาโปธาตุ คือ ธาตุน้ำ มีลักษณะเหลว เตโชธาตุ คือ ธาตุไฟ มีลักษณะร้อน วาโยธาตุ คือ ธาตุลม มีลักษณะพัดไปมา 5. สฬายตนะ คือ แดนติดต่อ 6 แดน ดังนี้ 1. จักขวายตนะ (อายตนะคือตา) 2. โสต…

…สิการ มีการจำแนกเป็นนามขันธ์ 3 ส่วนรูปเรียกว่ามหาภูตรูป 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ อาโปธาตุ เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ นอกจากนี้ยังมีสฬายตนะซึ่งประกอบด้วย 6 แดนติดต่อกัน ได้แก่ จักขวายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะ ชิวหายตนะ กา…

…้อน ให้ความอบอุ่นกับร่างกาย ช่วยเผาผลาญอาหาร ที่รับประทานไปแล้ว ให้ย่อยสลายได้ และประการสุดท้าย คือ วาโยธาตุ เป็นรูปอาศัยซึ่งพัดไปมาได้ เช่น ลมพัดขึ้นเบื้องบน ลมพัดลงเบื้องล่าง ลมหายใจเข้าออก นี่คือลักษณะการท…

…ความเข้าใจเกี่ยวกับธาตุทั้งสี่ที่ทำให้ร่างกายมนุษย์ดำรงอยู่ ได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ ซึ่งจะมีบทบาทสำคัญในการรักษาความสมดุลทางร่างกายและจิตใจ โดยธาตุเหล่านี้หากมีความไม่สมดุลจะส่งผลให้ข…

… อภิกุกมาท ชนกญฺจ ติ จิตฺตญฺจาติ อภิ...จิตต์ อภิกกม...จิตฺตโต ชายตีติ อภิ... จิตตชา ฯ วาโย เอว ธาตุ วาโยธาตุ ฯ อภิ... จิตตชา จ สา วาโยธาตุ จาติ อภิ...ธาตุ อภิ...ธาตุยา อธิโก อภิ...ธิโก อภิกกม...ธิโก จ โส กลาโ…

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา นำเสนอแนวคิดทางธรรมเกี่ยวกับกายวิญญัติ และกระบวนการที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและความเข้าใจด้านอภิธมฺม. เนื้อหามุ่งเน้นการเสริมสร้างความตระหนักรู้ในการเชื่อมโยงระหว่างสภาพจิตกับกาย.

… โส กาโย ชาติ ผนทมานกาโย นนทิยเต ผนทน์ ฯ เหตุ เอว เหตุโก ฯ สพเพน สทฺเทน สกตฺเถ โก ๆ ผนทนเหตุกา จ สา วาโยธาตุ จาติ ผนทนเหตุกวาโยธาตุ ฯ ผนฺทมานกาโย จ ผนฺทนเหตุกวาโยธาตุ จาติ ผนท... วาโยธาตุโย ฯ ผนทมานกาย....ตูห…

อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา เป็นเอกสารทางพระพุทธศาสนาที่เจาะลึกถึงปรัชญาและแนวความคิดพื้นฐานของอภิธรรมในปัจจุบัน การศึกษานี้จะอธิบายถึงแนวคิดต่างๆ ซึ่งรวมถึงการกระทำและผลของการปฏิบัติ ตามความเข้าใจใน

…ังคหฎีกา - หน้าที่ 197 อภิธมฺมตฺถวิภาวินี หน้าที่ 198 เอกาวชุชนวีถีย์ สตฺตสุ ชวเนส สตฺตมชวนสมุฏฐานา วาโยธาตุ วิญญัตติวิการสหิตา ปฐมชวนาที่สมุฏฐานา วาโยธาตุ ลทโธ ปตฺถมฺภา เทสนฺตรุปฺปตฺติเหตุภาเวน เลยติ จิตตช์ …

เนื้อหานี้เกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหและอภิธรรมมภาวิภาวินี โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับสูญญตา, จิตใจ, และวัตถุทางธรรม โดยยกตัวอย่างมาจากคัมภีร์และงานวิจัยที่เกี่ยวข้องเพื่อให้ผู้อ่านเข้าใจลึกซึ้งถึงธรรมชาติข

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 50 วิสุทธิมคเค คตสฺส วาโยธาตุ กุปปติ คตตานี ทุกฺขนฺติ ฯ ยสฺส ปน พหุกา โหนติ ตสฺส อุฏฐานนิสชชาที่สุ น อฏฺฐิน กฎกฎายนฺติ ทีฆมปิ อตฺ…

เนื้อหานี้กล่าวถึงวิสุทธิมคฺคและแนวทางในการศึกษาธรรมะเพื่อการเข้าถึงความหลุดพ้น รวมถึงการแยกแยะสภาวะต่างๆที่เกิดจากการปฏิบัติธรรม โดยอิงหลักการในพุทธศาสนาและการวิเคราะห์สภาวะของโลกีย์และโลกุตตรธรรม โด

…ยาปถาน เยน เกนจิ อากาเรน จิตตฺตา ยถาจิต ยถา จิตตฺตาว ยถาปณิหิต กาย อตฺถิ อิมสฺมึ กาเย ปฐวีธาตุ ฯเปฯ วาโยธาตุ เอว ธาตุโส ปัจจเวกฺขติ ฯ ที่ วุตต์ โหติ ฯ ยถา โคฆาตกสฺส คาวี โปเสนฺตสฺสปิ อาฆาตน์ อาหรนฺตสฺสปิ อาหร…

ในบทนี้อธิบายเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างจิตและธาตุ โดยมีการวิเคราะห์การกระทำและอิริยาบถที่ส่งผลต่อการรับรู้ ของประสบการณ์ทางกายภาพว่ามีความเชื่อมโยงกับธรรมชาติแห่งสติและสัญญา ข้อความแสดงให้เห็นว่าการ

…ุส อาวหติ ฯ ตาย จ ปน ปริปาจิโต อย กาโย น ปูติภาว์ ทสฺเสติ ฯ องคมคานุสฎา เจตฺถ สมุทรณ์วัตถุมานลักขณา วาโยธาตุ ปฐวี ปติฏฐิตา อาโปสงฺคหิตา เตชานุปาลิตา อิม กาย วิตฺถมภูติ ฯ ตาย จ ปน วิตฺถมภิโต อย กาโย น ปริปตติ …

เนื้อหาเกี่ยวกับความหมายและลักษณะของสมาธิในด้านต่างๆ เช่น การทำงานของธาตุทั้งสี่ และการพิจารณาสิ่งต่างๆ ที่เกิดขึ้นภายในตัวตน บทนี้กล่าวถึงความสำคัญของการมีสมาธิในการดำเนินชีวิต โดยหยิบยกตัวอย่างการให

…สดารแล้ว ด้วยอาการ ๔๒ คือ ปฐวีธาตุ... ด้วยอาการ ๒๐ อาโปธาตุ... ด้วยอาการ ๑๒ เตโชธาตุ... ด้วยอาการ ๔ วาโยธาตุ....ด้วยอาการ ๖ ดังนี้แล นี่เป็นพรรณนาความแห่งบาลีในธาตุววัฏฐาน (วิตถารนัย) นั้น (เท่านี้) ก่อน ๑. ใ…

…มีบทบาทสำคัญต่อจิตและสรีระทั้งยังเชื่อมโยงกับธาตุทั้ง 4 ซึ่งได้แก่ ปฐวีธาตุ, อาโปธาตุ, เตโชธาตุ และ วาโยธาตุ อธิบายถึงการพิจารณาและความเข้าใจในธาตุผ่านทางสูญญากาศและการหายใจ

…ีความร้อนเป็นลักษณะ มีความทำให้ย่อยเป็นรส มี การให้ความอ่อน (แก่ร่างกาย) ไว้เรื่อย เป็นเครื่องปรากฏ วาโยธาตุ มีความพะยุงไว้เป็นลักษณะ มีความเคลื่อนไหวเป็นต้น รส มีความแสดงท่าทาง (ต่าง ๆ) ได้ เป็นเครื่องปรากฏ …

… แสดงถึงคุณสมบัติที่หยาบและเป็นที่อาศัย, อาโปธาตุ ที่มีคุณสมบัติไหลได้, เตโชธาตุ ที่มีความร้อน, และ วาโยธาตุ ที่มีการเคลื่อนไหว และการแสดงท่าทางต่าง ๆ ซึ่งใช้เป็นตัวอย่างในการเข้าใจถึงลักษณะที่สำคัญในธาตุเหล่…

… โดยเป็นเครื่องยึดให้ติดกัน แห่งมหาภูต ๓ (นั้น) က เตโชธาตุ อันตั้งอยู่ในปฐวีธาตุ อาโปธาตุช่วยยึดไว้ วาโยธาตุ ช่วยพะยุงไว้ (นั่นแหละ) เป็นปัจจัย โดยเป็นเครื่องทำให้อุ่นแห่ง มหาภูต ๓ (นั้น) วาโยธาตุ อันตั้งอยู่…

เนื้อหานี้กล่าวถึงธาตุทั้ง ๔ และบทบาทของมหาภูต ๓ ที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะการช่วยยึดและรักษาของธาตุต่างๆ โดยไม่มีความคิดคำนึงว่าตนเป็นส่วนหนึ่งของธาตุ แสดงถึงความเชื่อมโยงกันระหว่างธาตุเพื่อทำให้ร่างกายค

…ลไปมาได้ เรียกธาตุไฟว่า เตโชธาตุ เป็นธาตุที่ทำให้ร้อนหรือเย็น และทำให้เกิดการย่อย และเรียกธาตุลมว่า วาโยธาตุ เป็นธาตุที่ทำ หน้าที่ค้ำจุนธาตุอื่น ทำให้สิ่งต่างๆ เคร่งตึง หรือสั่นไหว ธาตุทั้ง 4 นี้เป็นองค์ประกอ…

บทความนี้สรุปความหมายของธาตุตามพระพุทธศาสนา เนื้อหาแบ่งธาตุออกเป็น 2 กลุ่ม คือ ธาตุ 4 (ดิน, น้ำ, ไฟ, ลม) และ ธาตุ 6 พร้อมอธิบายบทบาทและความหมายของแต่ละธาตุในจักรวาล ทั้งในการทำกรรมฐานและการศึกษา ฐานข้

…บาลี เรียกว่า อากาศธาตุ คือ ช่องว่างระหว่างธาตุดินและธาตุน้ำ เป็นที่อาศัย หรือเป็นที่เคลื่อนไปมาของ วาโยธาตุ ซึ่งจริงๆ แล้วอากาศธาตุนี้ก็มีอยู่ในธาตุ 4 เช่นกัน แต่เนื่องจากเป็นเรื่องละเอียดเข้าใจได้ยาก แก่คนท…

บทความนี้อธิบายถึงธาตุ 6 ซึ่งประกอบด้วย ธาตุดิน ธาตุน้ำ ธาตุไฟ ธาตุลม ธาตุอากาศ และธาตุวิญญาณ โดยเน้นความแตกต่างระหว่างธาตุ 4 ที่มีอยู่ในทุกสิ่งไรก็ตาม และธาตุ 6 ที่มีเฉพาะในสิ่งมีชีวิต เช่น มนุษย์และ