หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
…คคตา ๑ ชีวิตนทรีย์ ๑ มนสิการ ๑ ชื่อว่าสัพพจิตตสาธารณะ (มีทั่วไปแก่จิตทั้งปวง) เจตสิก 5 เหล่านี้ คือ วิตก ๑ วิจาร ๑ อธิโมกข์ ๑ วิริยะ ๑ ปีติ ๑ ฉันทะ ๑ ชื่อว่าปกิณณกะ ฯ เจตสิก ๑๓ เหล่านี้ บัณฑิตพึงทราบว่า อ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
วิจารและปีติในทุติยฌาน
165
วิจารและปีติในทุติยฌาน
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 163 วิจาร ไม่มีวิตก เพราะวิตกวิจารระงับไป มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่ สมาธิอยู่ ด้วยประการฉะนี้ ทุติยฌานปฐวีกสิณอันละองค์…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุทุติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปฐมฌาน โดยพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อวิตกและวิจารระงับไป จะเกิดปีติและสุขจากสมาธิแทน โดยอธิบายว่าธรรมทั้งหลายในปฐมฌานและทุติยฌานมีความแตกต่าง…
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณืวิเสสสฺว
233
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณืวิเสสสฺว
…ปปวตฺตา ธมฺมา ปญฺจกฺขนฺธา ฉ ทวารานิ ฉ อารมณานิ ฉ วิญญาณานิ ฉ ผสสา ฉ เวทนา 2 สัญญา 2 เจตนา 2 ตัณหา 2 วิตกกา 2 วิจารา 2 ธาตุโย ทส กสิณานิ ทวาส โกฏฐาสา ทวาทสายตนานิ อฏฐารส ธาตุโย พาวีสตินทริยานิ ติสโส ธาตุโย…
…งขารา และความเข้าใจในญาณต่างๆ อธิบายถึงกระบวนการทางจิตใจและการรับรู้บนฐานของพุทธศาสตร์ เช่น ความคิด วิตก และวิจารณ์ โดยใช้แนวคิดที่ต้องการเข้าใจธรรมชาติของจิตเป็นหลัก ซึ่งเชื่อมโยงกับประสบการณ์ในชีวิตประจ…
การทำความเข้าใจความเพียรในพระพุทธศาสนา
121
การทำความเข้าใจความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ะจิต) นี้ เรียกว่า ปธาน ถามว่า ประโยคเป็นไฉน ? แก้ว่า อุปกิเลสทั้งหลาย ภิกษุผู้ ปรารภความเพียรละได้ วิตกทั้งหลาย (ของเธอ) รำงับไป (ด้วย ภาวนานุโยคใด ภาวนานุโยคอันเป็นเหตุละอุปกิเลสรำงับวิตก) นี้ เรียกว่า …
…ปฏิบัติจะต้องประกอบไปด้วยความมุ่งมั่นเพื่อลดละความวุ่นวายทั้งหลายป นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงการปราบวิตกด้วยการปฏิบัติที่เหมาะสมเพื่อให้เข้าถึงรัฐมนต์แห่งการบรรลุธรรมในระดับสูงสุดได้.
พระสิวลีเถระและพระนางสุปปวาสา
238
พระสิวลีเถระและพระนางสุปปวาสา
…รา ทรงปรารถนา พระสิวลีเถระ ศรีพระธรรมเทคนานี้ ว่า "โย อิ้ม" เป็นต้น. [พระนางสุปปาวาสารงอกล้นๆได้ด้วยวิตก ๓ ข้อ] ความคิดเห็นว่า ในสมัยหนึ่ง พระกิจของพระโกษงค์ พระ นามว่าศุปปวาสา ทรงครรภ์สัน ๗ ปี มีครรภ์นอง…
ในข้อความนี้กล่าวถึงพระศาสดาที่ประทับอยู่ในป่าสิงคุณธารา และพระนางสุปปวาสาที่มีครรภ์นานถึง 7 ปี ซึ่งมีการอภิปรายเกี่ยวกับธรรมะและทุกข์ที่เกิดขึ้น รวมถึงคำสอนจากพระศาสดาเกี่ยวกับการมีสุขและความทุกข์ โด
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
23
สาระสำคัญพระธรรมเทศนา
…นาคืบหนึ่ง กายมนุษย์ละเอียด เข้าฌานแล้วจะไปไหนก็คล่องแคล่ว เมื่อเข้าฌานเช่นนั้นแล้วก็คล่องแคล่ว เกิดวิตกว่านี่อะไร ไม่เคยเห็น ตรึกตรอง วิจาร เกิด วิตก คือ ตรวจตรา ดูสีสันวรรณะ รอบเนื้อรอบตัวซ้ายขวา หน้าหล…
บทความนี้กล่าวถึงสาระสำคัญของพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับสมาธิในพุทธศาสนา โดยชี้ให้เห็นถึงความสำคัญของการสละอารมณ์และการเข้าถึงฌาน ซึ่งทำให้ผู้ปฏิบัติสามารถเข้าใจธรรมชาติที่แท้จริงของจิตได้อย่างชัดเจน นอกจาก
Understanding Meditation in Buddhism
171
Understanding Meditation in Buddhism
…ิ หมายถึงสมาธิระดับฌาน (หมายถึงข้อที่ 3) ซึ่งมีอยู่ 4 ขั้น ดังต่อไปนี้ 1. ปฐมฌาน มีองค์ประกอบ 5 คือ วิตก ความตรึกแต่ลมหายใจเข้าและออก วิจาร ความตรองหรือพิจารณาลมหายใจเข้าและออก ปีติ ความอิ่มเอิบใจ สุข เสว…
บทความนี้อธิบายถึงระดับต่าง ๆ ของสมาธิในพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งได้เป็น ขณิกสมาธิ, อุปจารสมาธิ, และอัปปนาสมาธิ พร้อมทั้งแสดงถึงประโยชน์ของสมาธิในการเข้าถึงนิพพาน ซึ่งหมายถึงการดับทุกข์และกิเลส การบรรลุถึงนิ
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
121
องค์ 5 และการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
องค์ 5 คือวิตก (ความตรึกหรือคิด) วิจาร (ความตรองหรือพิจารณา) ปีติ (ความอิ่มใจ) สุข (ความสบายใจ) และเอกัคคตา (ความม…
บทความนี้ครอบคลุมการศึกษาองค์ 5 ในการปฏิบัติฌาน ซึ่งประกอบด้วยวิตก, วิจาร, ปีติ, สุข และเอกัคคตา. องค์เหล่านี้ช่วยสร้างสมาธิและความตั้งมั่นในการปฏิบัติจนสามารถบรรลุถึ…
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
123
สมาธิเบื้องต่ำและสมาธิเบื้องสูงในพระพุทธศาสนา
…ย์ละเอียด เมื่อเห็นดวงจิต ของตนว่าเป็นสมาธิ จึงเข้าฌาน เมื่อเข้าฌานแล้วจะไปไหนก็คล่องแคล่ว จึงเกิด “วิตก” (คิด) ขึ้นว่า นี่อะไร รูปพรรณสัณฐานเป็นอย่างนี้ ไม่เคยพบเห็นมาก่อน จึงตรึกดู (ปักจิตลงสู่อารมณ์ฌาน…
เอกัคคตาในสมาธิและฌานเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา โดยที่สมาธิเบื้องสูงนำไปสู่การเข้าถึงปฐมฌานและทุติยฌาน กายมนุษย์ละเอียดหรือกายฝันมีบทบาทในการเข้าฌาน โดยการทำจิตใจให้หยุดนิ่ง เริ่มจากสมาธิเบื้องต่ำจนถ
การบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
217
การบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา
มหาบพิตร อีกประการหนึ่ง ภิกษุบรรลุ “ทุติยฌาน” มีความผ่องใสแห่งใจภายในเป็น ธรรมเอกผุดขึ้น เพราะวิตก วิจารสงบไป ไม่มี วิตก ไม่มีวิจาร มีปีติและสุขเกิดแต่สมาธิอยู่ เธอทํากายนี้แหละให้ชุ่มชื่น เอิบอิ่ม …
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุฌานในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะ 'ทุติยฌาน' และ 'ตติยฌาน' ที่ถูกอธิบายถึงความผ่องใสภายในที่เกิดจากสมาธิ รวมถึงความรู้สึกปีติและสุขที่เกิดขึ้นในร่างกาย เมื่อภิกษุมีอุเบกขาและสติสัมปช
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
220
อารมณ์ในฌานระดับต่างๆ
ตาราง แสดงอารมณ์ในฌานระดับต่างๆ อารมณ์ วิตก | วิจาร ปีติ ฌาน สุข อุเบกขา เอกัคคตา ปฐมฌาน 0 - ทุติยฌาน ตติยฌาน จตุตถฌาน O=อารมณ์ที่เกิดขึ้นในองค…
บทเรียนนี้อธิบายอารมณ์ที่เกิดขึ้นในฌานระดับต่าง ๆ รวมทั้งผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา วิญญาณ และอื่น ๆ โดยเฉพาะอุเบกขาที่เด่นชัดในจตุตถฌาน โดยไม่มีข้อจำกัดที่อารมณ์เหล่านี้จะเกิดแค่ในฌานระดับใดระดับหนึ่งเท
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
12
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 11 และสมาธิอันข่มนิวรณ์ได้แล้ว ต่อนั้น ทุติยฌาน วิตก วิจาร สงบไป เหลือองค์ ๓ ต่อนั้น ตติยฌาน ปีติคลายไป เหลือองค์ ๒ ต่อนั้น จตุตถฌาน ละสุขเสีย เหลือองค์…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับสมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค โดยบรรยายความหมายของฌาน ๔ รวมถึงทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน พร้อมกับอธิบายการประกอบสมาธิและการจัดประเภทสมาธิ ทั้งหานภาคิยะ ฐิติภาคิยะ วิเสสภาคิยะ
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
41
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ิยาของตน " นั้นต่อไป คำว่า จริยา ได้แก่จริยา ๖ คือ ราคจริยา โทสจริยา โมหจริยา สัทธาจริยา พุทธิจริยา วิตกจริยา แต่อาจารย์ลางพวกประสงค์เอา จริยา ๑๔ ทั้งจริยา 6 นี้ โดยสังสัคคะ ( ความระคนกัน ) และ สันนิบาต (…
เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในกรรมฐานและจริยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ความสำคัญของการเข้าไปหากัลยาณมิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
40
อารมณ์และผลของสมถกัมมัฏฐาน
…ธรรม ปรากฏเกิดขึ้นเป็นลำดับ และองค์ธรรมนี้เองที่ไปข่มกิเลสดังกล่าวไว้ องค์ธรรมที่เกิดขึ้นนี้ คือ 1) วิตก คือ การยกจิตขึ้นสู่อารมณ์ จดจ่ออยู่กับอารมณ์ใดอารมณ์หนึ่งโดยเฉพาะ เมื่อวิตก เกิดขึ้นแล้ว ย่อมข่มถีน…
การเจริญสมถกัมมัฏฐานต้องรักษาจิตให้มีอารมณ์เดียว อารมณ์ของสมถะทำให้จิตสงบ มี 40 วิธีแบ่งเป็น 7 หมวด โดยการปฏิบัติอย่างต่อเนื่อง จะทำให้จิตเกิดสมาธิ ส่งผลให้กิเลสสงบ โดยมีองค์ฌาน 5 ที่ช่วยข่มนิวรณ์ 5 จ
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
… เหมือนคนประคองน้ำเต็มขันเดินไปไม่ให้หก เมื่อนั้นจิตก็จะรวมเองโดยอัตโนมัติ และองค์ฌานอีก 4 องค์ คือ วิตก วิจาร ปีติ และสุข ก็จะเกิดขึ้น อย่างเต็มที่ เพราะฉะนั้นเอกัคคตาจึงมีความสำคัญมากในการทำสมาธิ เพราะเ…
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคองจิตให้เป็นกลางจะทำให้จิตรวมเป็นหนึ่งได้ โดยมีองค์ฌานต่างๆ เกิดขึ้นตามมา ความสำคัญของเอกัคคตาคือ
ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
44
ฌานและอภิญญาในพระพุทธศาสนา
1. ปฐมฌาน ประกอบด้วยองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข และเอกัคคตา 2. ทุติยฌาน จิตประกอบด้วยองค์ฌาน 3 คือ ปีติ สุข เอกัคคตา 3. ตติยฌาน ประก…
การศึกษานี้เสนอความรู้เกี่ยวกับฌานในพระพุทธศาสนา ซึ่งแบ่งเป็น 4 ฌานที่มีองค์ฌานต่างกัน โดยฌานแรกมีองค์ 5 องค์ และนำไปสู่อภิญญาที่เป็นผลพิเศษจากการบรรลุฌาน 4 ที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถทำกิจพิเศษได้ อภิ
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
63
ระดับของสมาธิในพระธรรมเทศนา
…ดำเนินใจผ่านเข้าไปถึงพระนิพพานได้ สมาธิที่เกิดขึ้นเป็นสมาธิระดับอัปปนาสมาธิ คือ ปฐมฌาน มีองค์ 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา ปฐมมรรคนี้เป็นจุดเริ่มของสมาธิในปริยาย เบื้องสูง 54 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม …
บทความนี้สำรวจถึงการปฏิบัติสมถะของพระมงคลเทพมุนีที่แบ่งออกเป็นสองระดับคือ สมาธิโดยปริยายเบื้องต่ำ และเบื้องสูง ทั้งสองระดับเน้นการเข้าถึงสภาวะจิตที่สงบและละเอียดที่เริ่มจากการกำหนดบริกรรมนิมิตจนถึงการ
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
109
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
…ัญญาก็เป็น ธรรมที่เกิดเร็วเหมือนโทสะ คือ เกิดสว่างจ้ารู้แจ้งขึ้นมาในทันใดนั้นเหมือนกัน โมหะจริต กับ วิตกจริต ที่จัดว่ามีความเสมอภาคกันนั้น คือ โมหะมีอาการสงสัย ลังเลใจอยู่ ส่วนวิตกก็คิดแล้วคิดอีก อันเป็นอ…
…าะสมเพื่อการเข้าสู่ภาวะสงบ การวิเคราะห์จริตโดยการแบ่งประเภทและอธิบายถึงความหมายในเชิงลึก เช่น โมหะ, วิตก, ราคจริต และการร่วมกันของธรรมต่างๆ นอกจากนี้ยังมีการแนะนำกัมมัฏฐาน 40 กอง ที่เหมาะสมกับแต่ละจริต เพ…
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
61
การบรรลุฌานและการแผ่เมตตาในกัมมัฏฐาน
…ฌานอันละนิวรณ์ 5 คือ กามฉันทะ พยาบาท ถีนมิทธะ อุทธัจจะกุกกุจจะ วิจิกิจฉา และประกอบด้วยองค์ฌาน 5 คือ วิตก วิจาร ปีติ สุข เอกัคคตา เมื่อบรรลุถึงขั้นปฐมฌานเป็นฌานลาภีบุคคลแล้ว ต่อจากนั้นเมื่อพยายามเจริญภาวนา…
การบรรลุฌานเริ่มต้นจากการเจริญเมตตาจนถึงอัปปนาสมาธิ เป้าหมายคือการเสริมสร้างสมาธิและขจัดนิวรณ์ 5 ด้วยการทำภาวนาอย่างต่อเนื่อง โดยมีการแผ่เมตตาไปยังทิศต่างๆ และทั่วโลกเพื่อสร้างความสงบและเชื่อมโยงกับทุ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
260
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
…ชาเวทนาเป็นต้น สัญญา ๖ มีรูปสัญญาเป็นต้น เจตนา ๖ มีรูปสัญเจตนาเป็นต้น หมวดตัณหา ๖ มีรูปตัณหาเป็นต้น วิตก ๖ มีรูปวิตกเป็นต้น วิจาร ๖ มีรูปวิจาร เป็นต้นขันธ์ ๕ มีรูปขันธ์เป็นต้น กสิณ ๑๐ , อนุสติ ๑๐ สัญญา ๑๐…
ในบทนี้เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับอริยสัจทั้ง 4 และความสำคัญของการรู้จักการเจริญและการละในธรรมะ โดยเน้นเรื่องจักษุและความสัมพันธ์กับทุกข์รวมถึงการตีความภพต่างๆ เช่น กามภพ รูปภพ อรูปภพ ศัพท์ในบทฐาน ตัวอย่า