หน้าหนังสือทั้งหมด

บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
324
บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ฯ [อธิบายองค์ฌานและองค์มรรค คำที่ควรกล่าวในจำพวกเหตุ ข้าพเจ้าได้กล่าวแล้วในหนหลัง นั่นแล ฯ ธรรมชาตมีวิตกเป็นต้นเหล่านั้น ชื่อว่าฌาน เพราะอรรถว่า เข้าไปเพ่ง กล่าวคือเข้าไปคิดคำนึกอารมณ์ และเพราะอรรถว่า เผา…
บทความนี้นำเสนอการสงเคราะห์บาปในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการแบ่งหมวดธรรม 14 อย่าง รวมถึงการอธิบายองค์ฌานและองค์มรรคอย่างละเอียด ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงประเภทของบาป ตั้งแต่โลภะ อวิชชา และปฏิฆะ ซึ่งมีการจัด
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณืวิเสสสฺว
233
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณืวิเสสสฺว
…ปปวตฺตา ธมฺมา ปญฺจกฺขนฺธา ฉ ทวารานิ ฉ อารมณานิ ฉ วิญญาณานิ ฉ ผสสา ฉ เวทนา 2 สัญญา 2 เจตนา 2 ตัณหา 2 วิตกกา 2 วิจารา 2 ธาตุโย ทส กสิณานิ ทวาส โกฏฐาสา ทวาทสายตนานิ อฏฐารส ธาตุโย พาวีสตินทริยานิ ติสโส ธาตุโย…
…งขารา และความเข้าใจในญาณต่างๆ อธิบายถึงกระบวนการทางจิตใจและการรับรู้บนฐานของพุทธศาสตร์ เช่น ความคิด วิตก และวิจารณ์ โดยใช้แนวคิดที่ต้องการเข้าใจธรรมชาติของจิตเป็นหลัก ซึ่งเชื่อมโยงกับประสบการณ์ในชีวิตประจ…
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
11
สมาธิและฌานในพุทธศาสนา
…นกตามอานุภาพและอารมณ์ มีปริตต ปริตตารมณ์สมาธิเป็นต้น (จตุกกะที่ ๓] ปฐมฌานประกอบด้วยองค์ ๕ ด้วยอำนาจ วิตก วิจาร ปีติ สุข
บทนี้สำรวจความหมายของสมาธิในพุทธศาสนา แบ่งสมาธิเป็น 4 ประเภทตามอานุภาพและอารมณ์ ได้แก่ ปริตตปริตตารมณ์, ปริตตอัปปมาณารมณ์, อัปปมาณปริตตารมณ์ และอัปปมาณอัปปมาณารมณ์ โดยระบุว่าคุณสมบัติของสมาธิแต่ละประเ
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
12
สมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค ภาค ๑ ตอน ๒
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 11 และสมาธิอันข่มนิวรณ์ได้แล้ว ต่อนั้น ทุติยฌาน วิตก วิจาร สงบไป เหลือองค์ ๓ ต่อนั้น ตติยฌาน ปีติคลายไป เหลือองค์ ๒ ต่อนั้น จตุตถฌาน ละสุขเสีย เหลือองค์…
บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับสมาธิและฌานในวิสุทธิมรรค โดยบรรยายความหมายของฌาน ๔ รวมถึงทุติยฌาน ตติยฌาน และจตุตถฌาน พร้อมกับอธิบายการประกอบสมาธิและการจัดประเภทสมาธิ ทั้งหานภาคิยะ ฐิติภาคิยะ วิเสสภาคิยะ
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
41
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ิยาของตน " นั้นต่อไป คำว่า จริยา ได้แก่จริยา ๖ คือ ราคจริยา โทสจริยา โมหจริยา สัทธาจริยา พุทธิจริยา วิตกจริยา แต่อาจารย์ลางพวกประสงค์เอา จริยา ๑๔ ทั้งจริยา 6 นี้ โดยสังสัคคะ ( ความระคนกัน ) และ สันนิบาต (…
เนื้อหาเกี่ยวกับความเข้าใจในกรรมฐานและจริยาที่เหมาะสมกับแต่ละบุคคล ความสำคัญของการเข้าไปหากัลยาณมิตรเมื่อกายใจมีความพร้อม ในบทนี้จะพูดถึงจริยา ๖ และการแบ่งกลุ่มของจริยา ๑๔ ดังที่ได้กล่าวไว้ การที่ราคะ
อารมณ์และปัญญาในวิสุทธิมรรค
43
อารมณ์และปัญญาในวิสุทธิมรรค
… จึงมีส่วนเสมอกันแห่งคน โทสจริต ฝ่ายว่าคนโมหจริต เมื่อพยายามทำกุศลธรรมที่ยังไม่เกิด ให้เกิดขึ้นอยู่ วิตกทั้งหลายที่เป็นอันตราย (ต่อการทำกุศล) มักจะ เกิดขึ้น ( ทั้งนี้ ) เพราะวิตกมีลักษณะใกล้ต่อโมหะ จริงอย…
บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ โทสะ และปัญญาในบริบทของการทำกุศลธรรม โดยชี้ให้เห็นว่าโทสะและปัญญานั้นมีอิทธิพลต่อการกระทำของมนุษย์ ปัญญาเป็นคุณลักษณะที่ไม่พัวพันกับโทสะ ขณะที่โทสะมักจะหาความผ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
135
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒
…ระ มหากัจจานเถระกล่าวไว้ในคัมภีร์เปฎกะว่า " สมาธิเป็นปฏิปักษ์ต่อ กามฉันท์ ปีติเป็นปฏิปักษ์ต่อพยาบาท วิตกเป็นปฏิปักษ์ต่อถีนมิทธะ สุขเป็นปฏิปักษ์ต่ออุทธัจจกุกุจจะ วิจารเป็นปฏิปักษ์ต่อวิจิกิจฉา" ดังนี้ โดยนั…
…วรณ์ทั้งหลายในวิสุทธิมรรค ซึ่งเป็นข้าศึกต่อองค์ฌาน โดยพระมหากัจจานเถระได้อธิบายถึงความที่สมาธิ ปีติ วิตก สุข และวิจาร เป็นปฏิปักษ์ต่ออารมณ์ต่างๆ ของนิวรณ์ ทั้งนี้ การข่มไว้ของนิวรณ์ที่กล่าวถึงในบทเพลงคือก…
การวิเคราะห์ปฐมฌานในวิสุทธิมรรค
148
การวิเคราะห์ปฐมฌานในวิสุทธิมรรค
…่ากามาวรจิตนอกนี้แห่ง องค์ ๕ นั้น ในองค์ ๕ นั้น เอกัคคตาพระผู้มีพระภาคเจ้ามิได้ทรงชี้ไว้ ในปาฐะว่า สวิตกก สวิจาร์...นี้ก็จริงอยู่ถึงอย่างนั้นเอกกัคคตา ก็นับเป็นองค์ได้แท้ เพราะตรัสไว้ในวิภังค์ว่า " คำว่าฌ…
บทความนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ปฐมฌานในวิสุทธิมรรค โดยอธิบายลักษณะและความงามสามประการที่เกี่ยวข้องกับปฐมฌาน พร้อมอธิบายความแตกต่างระหว่างองค์ญาณในบริบทของจิตและการปฏิบัติทางพุทธศาสนา โดยมีการอ้างอิงถึงค
วิจารและปีติในทุติยฌาน
165
วิจารและปีติในทุติยฌาน
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 163 วิจาร ไม่มีวิตก เพราะวิตกวิจารระงับไป มีแต่ปีติและสุขอันเกิดแต่ สมาธิอยู่ ด้วยประการฉะนี้ ทุติยฌานปฐวีกสิณอันละองค์…
บทความนี้กล่าวถึงการบรรลุทุติยฌานซึ่งมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างจากปฐมฌาน โดยพิสูจน์ให้เห็นว่าเมื่อวิตกและวิจารระงับไป จะเกิดปีติและสุขจากสมาธิแทน โดยอธิบายว่าธรรมทั้งหลายในปฐมฌานและทุติยฌานมีความแตกต่าง…
การบรรลุธรรมและองค์ฌานในวิสุทธิมรรค
233
การบรรลุธรรมและองค์ฌานในวิสุทธิมรรค
…ิบัติก็ดี ในผลแห่งการปฏิบัติก็ดี ก็ละได้นิวรณ์ทั้ง ๕ พระโยคาวจรละได้ดังนี้ อนึ่ง องค์ฌานทั้งหลายคือ วิตก อันมีการปักจิตลงจำเพาะในนิมิตนั้นแล เป็นลักษณะ วิจาร อันยังกิจคือการตามเฟ้นนิมิตให้สำเร็จ ปีติ อันม…
บทนี้กล่าวถึงการบรรลุธรรมวิเสสที่ผู้ปฏิบัติได้รับ รวมถึงองค์ฌานทั้งหลายและการละนิวรณ์ทั้ง 5 ที่พระโยคาวจรสามารถทำได้ผ่านการยึดมั่นในสมาธิและความสุข โดยจัดการวิเคราะห์ความสำคัญระหว่างการปฏิบัติกับผลลัพ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
260
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - หน้าที่ 258
…ชาเวทนาเป็นต้น สัญญา ๖ มีรูปสัญญาเป็นต้น เจตนา ๖ มีรูปสัญเจตนาเป็นต้น หมวดตัณหา ๖ มีรูปตัณหาเป็นต้น วิตก ๖ มีรูปวิตกเป็นต้น วิจาร ๖ มีรูปวิจาร เป็นต้นขันธ์ ๕ มีรูปขันธ์เป็นต้น กสิณ ๑๐ , อนุสติ ๑๐ สัญญา ๑๐…
ในบทนี้เราได้เรียนรู้เกี่ยวกับอริยสัจทั้ง 4 และความสำคัญของการรู้จักการเจริญและการละในธรรมะ โดยเน้นเรื่องจักษุและความสัมพันธ์กับทุกข์รวมถึงการตีความภพต่างๆ เช่น กามภพ รูปภพ อรูปภพ ศัพท์ในบทฐาน ตัวอย่า
การทำความเข้าใจความเพียรในพระพุทธศาสนา
121
การทำความเข้าใจความเพียรในพระพุทธศาสนา
…ะจิต) นี้ เรียกว่า ปธาน ถามว่า ประโยคเป็นไฉน ? แก้ว่า อุปกิเลสทั้งหลาย ภิกษุผู้ ปรารภความเพียรละได้ วิตกทั้งหลาย (ของเธอ) รำงับไป (ด้วย ภาวนานุโยคใด ภาวนานุโยคอันเป็นเหตุละอุปกิเลสรำงับวิตก) นี้ เรียกว่า …
…ปฏิบัติจะต้องประกอบไปด้วยความมุ่งมั่นเพื่อลดละความวุ่นวายทั้งหลายป นอกจากนี้ ยังมีการกล่าวถึงการปราบวิตกด้วยการปฏิบัติที่เหมาะสมเพื่อให้เข้าถึงรัฐมนต์แห่งการบรรลุธรรมในระดับสูงสุดได้.
พระสิวลีเถระและพระนางสุปปวาสา
238
พระสิวลีเถระและพระนางสุปปวาสา
…รา ทรงปรารถนา พระสิวลีเถระ ศรีพระธรรมเทคนานี้ ว่า "โย อิ้ม" เป็นต้น. [พระนางสุปปาวาสารงอกล้นๆได้ด้วยวิตก ๓ ข้อ] ความคิดเห็นว่า ในสมัยหนึ่ง พระกิจของพระโกษงค์ พระ นามว่าศุปปวาสา ทรงครรภ์สัน ๗ ปี มีครรภ์นอง…
ในข้อความนี้กล่าวถึงพระศาสดาที่ประทับอยู่ในป่าสิงคุณธารา และพระนางสุปปวาสาที่มีครรภ์นานถึง 7 ปี ซึ่งมีการอภิปรายเกี่ยวกับธรรมะและทุกข์ที่เกิดขึ้น รวมถึงคำสอนจากพระศาสดาเกี่ยวกับการมีสุขและความทุกข์ โด
ทางลัดในการเข้าถึงธรรม
110
ทางลัดในการเข้าถึงธรรม
…แต่แท้จริงแล้ว หากได้ศึกษาให้ลึกลงไปจะพบว่าวิถีทางในการเข้าสู่งธรรม ซึ่งทำให้เราเข้าผ่านขั้นตอนของ “วิตก” กับ “วิจาร” ไปอย่างรวดเร็ว ดังเรื่องของ พระสัปทาสเถระ ที่บวชมนานถึง ๒๕ พรรษา แต่ว่าบรรลุธรรมสักที …
การฝึกสมาธิเป็นเรื่องยากสำหรับหลายคน แต่มีขั้นตอนที่เรียกว่า องค์แห่งสมาธิ ซึ่งรวมถึงการนึกดวงแก้ว การพิจารณา และความรู้สึกอิ่มเอิบและสงบ. โดยเฉพาะการนึกถึงบุญที่ทำในอดีตสามารถช่วยให้จิตใจเข้าถึงธรรมไ
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ
494
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ
หลักฐานธรรมกายในคัมภีร์พุทธโบราณ 1 ฉบับวิชาการ ว่่าสงบรสบได้ การสงบรเสียบเป็นสุข ... กายสงบรสบ คืองมาหายใจหยุด วิสังขรสงบ คือความตรีคตรองหยุด จิต สงบรสบ คือใจหยุด อยู่ที่ศูนย์กลางของดวงธรรมที่ทำใ
หลักสูตรนี้กล่าวถึงความสงบในระดับกาย วิตก และจิต โดยชี้ให้เห็นถึงการเข้าถึงพระรัตนตรัยที่จริง โดยการตั้งจิตที่ศูนย์กลางของดวงธรรมซึ่งทุกคนมีเ…
การต่อสู้ระหว่างธรรมะกับวิบากกรรม
62
การต่อสู้ระหว่างธรรมะกับวิบากกรรม
…น ฉัน ไ ห้ สร้าง บุ ญ เดี ยว ฉั น ก็ จะ เป็น อย่าง เ รา แม้ จ ะ เจอ ข้อ กา ถก า งอย่างไร ก็ อย่า ไป วิตก กัง วล ทำ ต่อ ไป ให้ ลูก นะ เมื่อกำ ลัง ทรัพย์ ไม่ พอ ที่จะ ทำ ท น น อย่าง เต มที่ เ รา ก็ ทำ เท่า …
บทความนี้พูดถึงการสู้กับวิบากกรรมที่เข้ามาในชีวิต โดยเน้นว่าการทำบุญนั้นสำคัญและควรรักษาศีลและเจริญภาวนาเพื่อหลีกหนีจากทุกข์ แม้จะรู้สึกว่าวิบากกรรมมากมายก็ยังควรมีศรัทธาในการทำดี และร่วมมือกันสร้างบุ