หน้าหนังสือทั้งหมด

สวดมนต์ ฉบับวัดพระธรรมกาย
8
สวดมนต์ ฉบับวัดพระธรรมกาย
…วัง ภาคา จะ ปะนัสสะ ภะคะวะโต สาวะเกตุ อะนุสาสะนี, พะหุลา ปะวัตตะติ, รูปัง อะนิจจัง, เวทะนา อะนิจจา, สัญญา อะนิจจา, สังขารา อะนิจจา, วิญญาณัง อะนิจจัง, รูปัง อะนัตตา, เวทะนา อะนัตตา, สัญญา อะนัตตา, สังขารา …
บทสวดมนต์นี้ประกอบด้วยสาธยายเกี่ยวกับทุกข์ และการเข้าถึงความจริงของรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ โดยระบุว่าเป็นสิ่งที่ไม่เที่ยงและไม่ใช่ตัวตน นอกจากนี้ยังมีการแสดงถึงการปล่อยวางแล…
ความหมายและกำเนิดของเบญจขันธ์
49
ความหมายและกำเนิดของเบญจขันธ์
…ปทั้ง ๔ ดิน น้ำ ลม ไฟ นาม ๔ ได้แก่ เวทนา คือ การรู้และรับอารมณ์ทุกข์ สุข ไม่สุขไม่ทุกข์ ดีใจ เสียใจ สัญญา คือ จำรูป จำเสียง กลิ่น รส สัมผัส สังขาร คือ ความคิดดี คิดชั่ว คิดไม่ดีไม่ชั่ว วิญญาณ คือ ความรู้แจ…
บทนี้พูดถึงเบญจขันธ์หรือขันธ์ ๕ ที่มีองค์ประกอบประกอบด้วยรูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร และวิญญาณ ซึ่งมีสภาพเกิดขึ้น ตั้งอยู่ และแตกสลายไป โดยอธิบายประเภทและกำเนิดของสังขาร ๔ รูปแ…
การสุตตกถา: ขันธ์ ๕ เป็นภาระอันหนัก
12
การสุตตกถา: ขันธ์ ๕ เป็นภาระอันหนัก
…นโลก สัตว์โลกหญิงชาย คฤหัสถ์ บรรพชิต ทุกถ้วนหน้ามีขันธ์ ๕ เป็นภาระหนัก ขันธ์ ๕ ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ รูป คือ ร่างกาย เวทนา คือ สัญญา คือ สังขาร คือ วิญญาณ คือ ขันธ์ ๕ เป็นการะอย่างไร ? ค…
…เห็นขันธ์ ๕ ว่าเป็นภาระอันหนักที่สร้างความทุกข์ให้กับสัตว์โลก ทุกคนมีขันธ์ ๕ ประกอบด้วย รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ โดยเสนอว่าการดูแลและปล่อยวางขันธ์ ๕ นี้คือหนทางของการพ้นทุกข์และเข้าสู่นิพพาน พร…
พระมงคลเทพมุนี และสัจธรรม 4 ประการ
26
พระมงคลเทพมุนี และสัจธรรม 4 ประการ
…ธรรมดา สิ่งทั้งปวงนั้นดับไปเป็นธรรมดา” แล้วพระองค์เสด็จโปรดพระยส แสดง “อนัตตลักขณสูตร” ว่ารูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ไม่ใช่ตัว เพราะเป็นไปเพื่อความอาพาธ ป่วยไข้ ไม่ได้เป็นไปตามใจหวัง ทรงถามพระยส พระปัญจ…
…ได้เกิด 'ธรรมจักขุ' เข้าใจว่าทุกสิ่งมีความเกิดและดับตามธรรมดาและระลึกถึงความไม่ใช่ตัวตนของรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ทำให้สามารถหลุดพ้นจากอาสวะต่างๆ ได้ และสามารถเข้าถึงการรู้แจ้งได้ rằng ชาติของตนได…
ความหมายและองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์
103
ความหมายและองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์
…สัตว์ บุคคล ตัวตน เรา เขา สิ่งที่แยกกันไว้เป็นกลุ่มเป็นกอง หรือเป็นพวกๆ จำนวน 5 อย่าง คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ โดยรูปนั้นเรียกว่า “รูปขันธ์” เป็นส่วนของ “ร่างกาย” อีก 4 อย่าง คือ เวทนา สัญญา สังขา…
…งการมีศีลธรรมและความประพฤติที่ดี สำหรับองค์ประกอบของชีวิตมนุษย์จะประกอบด้วยขันธ์ 5 ซึ่งคือรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ รูปขันธ์นั้นเกี่ยวข้องกับร่างกายประกอบจากธาตุ 4 ได้แก่ ธาตุดิน น้ำ ไฟ และลม ในขณะท…
การสนทนาระหว่างพระพุทธเจ้าและสัจจกะ
283
การสนทนาระหว่างพระพุทธเจ้าและสัจจกะ
…ี่ ท่านกล่าวไว้แต่ก่อน ไม่สอดคล้องกับคำที่ท่านกล่าวไว้แต่ก่อน ข้อที่ท่านกล่าวว่า เวทนาเป็นตัวของเรา สัญญาเป็นตัวของเรา สังขารเป็นตัวของเรา วิญญาณเป็นตัวของเรา ท่านสามารถบังคับบัญชาเวทนา สัญญา สังขาร และวิญ…
ในบทสนทนานี้ พระพุทธเจ้าทรงถามสัจจกะเกี่ยวกับจิตใจและร่างกาย โดยยกตัวอย่างการควบคุมรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ สัจจกะไม่สามารถตอบได้ว่ามนุษย์สามารถควบคุมความรู้สึกหรือร่างกายได้หรือไม่ และได้เร…
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
67
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
…ม่เที่ยง เป็นทุกข์ ไม่ใช่ตัวตน ซึ่งพระมงคลเทพมุนีได้อธิบายลักษณะของการเห็น ที่เกิดขึ้นว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เรียกว่า ขันธ์ 5 รูป จะกล่าวในที่นี้ เฉพาะรูปหยาบๆ คือสิ่งซึ่งธาตุทั้ง 4 ดิน น้ำ ลม ไ…
…ขุ เพื่อเข้าใจขันธ์ 5 และความไม่เที่ยงของชีวิต โดยพระมงคลเทพมุนีเสนอว่าขันธ์ 5 ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งมีลักษณะไม่เที่ยง โดยฐานะของขันธ์ 5 มีการเกิดขึ้นและดับไป ไม่เป็นตัวตน เมื่อวิเคร…
ขันธ์ 5: ความหมายและธรรมชาติ
98
ขันธ์ 5: ความหมายและธรรมชาติ
… บุคคล ตัวตน เรา เขา สิ่งที่แยกกันไว้เป็นกลุ่มเป็นกอง หรือ เป็นพวกๆ จำนวน 5 อย่างนั้น คือ รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ โดยส่วนรูปเป็นรูปขันธ์ อีก 4 อย่าง คือ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ เป็นนามขันธ์ หรือจัด…
บทนี้นำเสนอเกี่ยวกับขันธ์ 5 ซึ่งเป็นการศึกษาในเชิงปริยัติที่ช่วยให้เข้าใจความหมายและธรรมชาติของขันธ์ 5 ว่าเป็นกลุ่มกองแห่งรูปและนามที่ประกอบกันเป็นหน่วยเดียว สัตว์ทุกชนิดไม่ว่าจะเป็นมนุษย์หรือเทวดา ล้
ความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 และปฏิจจสมุปบาท
217
ความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 และปฏิจจสมุปบาท
…หมายถึง ความแก่ของรูปที่ปรากฏ ออกมาในลักษณะ อวัยวะหย่อนยาน หนังเหี่ยวย่น หูตาฝ้าฟาง ความแก่ของเวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณที่ปรากฏออกมาในลักษณะ การรับรู้ต่างๆ ไม่ชัดเจน ความจำเสื่อม ความคิดไม่แจ่มชัด มรณะ คือ…
…่าวถึงความเสื่อมโทรมของขันธ์ 5 ในแต่ละภพแต่ละชาติ ซึ่งอธิบายถึงความแก่ในปัจจัยต่าง ๆ เช่น รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่ส่งผลต่อการรับรู้ ส่วนความสัมพันธ์ของปฏิจจสมุปบาทอธิบายว่าทุก ๆ องค์นั้นมีความส…
การเกิดและความแก่ของมนุษย์
251
การเกิดและความแก่ของมนุษย์
…ทันที กายมนุษย์เป็นทุกข์นั้น ก็เพราะอุปาทาน คือ ความยึดมั่นถือมั่นในขันธ์ทั้ง 5 อันได้แก่ รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณว่าเป็นตัวตน บุคคล เราเขา ของเราของเขา จึงได้ชื่อว่า รูปูปาทานักขันโธ เวทนูปาทานักข…
บทความนี้อธิบายถึงกระบวนการเกิดและความแก่ของมนุษย์ โดยใช้แนวคิดของดวงธรรมและขันธ์ทั้ง 5 ที่แสดงให้เห็นความทุกข์จากการถือมั่นในกายและใจ การเกิด ความแก่ และความเจ็บไข้ที่มนุษย์ต้องเผชิญนั้นสัมพันธ์กับดว
อนัตตลักขณสูตร: การเข้าใจอนัตตาในธรรมะ
386
อนัตตลักขณสูตร: การเข้าใจอนัตตาในธรรมะ
ธรรมะเพื่อประชาช อนัตตลักขณสูตร ៣៨៥ พระพุทธองค์ตรัสย้ำว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ หรือขันธ์ ๕ นั้น เป็นอนัตตา และทรงถามปัญจวัคคีย์ ว่า รูป์ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา “ดูก่อ…
บทนี้ถ่ายทอดความสำคัญของอนัตตาในธรรมะที่พระพุทธองค์ตรัสเกี่ยวกับขันธ์ ๕ ซึ่งประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ทั้งหมดนี้เป็นของไม่เที่ยงและสร้างความทุกข์ พระพุทธองค์ได้ผ่านการถามปัญจวัคคีย์เพื…
ธรรมะเพื่อประช: การปล่อยวางอย่างพระอริยะ
500
ธรรมะเพื่อประช: การปล่อยวางอย่างพระอริยะ
…ณะเสวยอารมณ์ ความ จ๋าได้หมายรู้ จ๋ารูป รส กลิ่น เสียง สัมผัส ธรรมารมณ์ที่เกิด ทางใจได้ ท่านเรียกว่า สัญญา สังขาร คือ การปรุงแต่งจิต ที่เป็นส่วนดี เรียกว่า กุศล ที่เป็นส่วนไม่ดีท่านเรียกว่า อกุศล หรือเป็นกล…
เนื้อหาเกี่ยวกับขันธ์ 5 ในพระพุทธศาสนาที่ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งทุกข์ทางกายและจิตใจ จำเป็นต้องพิจารณา โดยขันธ์ 5 นี้ไม่เที่ยง เป็นทุกข์และอนัตตา …
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๒ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
137
ธรรมะเพื่อประชา: ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๒ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
…สนะ สาวก ของเราในธรรมวินัยนี้ ย่อมเห็นเบญจขันธ์ด้วยปัญญาอันชอบ ตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า รูป เวทนา สัญญา สังขารและ วิญญาณอันใดอันหนึ่ง ทั้งที่ล่วงไปแล้ว ทั้งที่ยังมาไม่ถึง ทั้งที่เกิด ขึ้นเฉพาะในบัดนี้ ที…
…วสสนะเกี่ยวกับการเห็นเบญจขันธ์ด้วยปัญญา โดยพระองค์ทรงแสดงให้เห็นถึงความสำคัญของการเข้าใจในรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ทั้งหมดที่กล่าวถึงไม่ใช่ของเรา ซึ่งเสริมสร้างความเข้าใจในคำสอนของพระโคดมและการปฏิบ…
ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๒ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
138
ชัยชนะครั้งที่ 5 (ตอนที่ ๒ ชนะ สัจจกนิครนถ์)
…อนอัคคิเวสสนะ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ เห็นเบญจขันธ์ด้วยปัญญาอันชอบ ตามความเป็นจริงอย่างนี้ว่า รูป เวทนา สัญญา สังขารและวิญญาณ อันใดอันหนึ่งทั้งที่ล่วงไปแล้ว ทั้งที่ยังไม่มาถึง ทั้งที่เกิดขึ้นเฉพาะในบัดนี้ ที่เ…
… นั่นไม่ใช่ตนของเรา' จึงทำให้จิตหลุดพ้นจากการยึดมั่น หรือความทุกข์ โดยการเข้าใจธรรมชาติของรูป เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณว่าเพียงเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นและดับไปตามเวลา เมื่อไม่มีการยึดมั่นและการถือว่าเป็นตน จ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
467
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ปฐโม ภาโค
… อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 467 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 467 ๆ สัญญา จาติ จสทฺโท เอวสททตฺโถ ฯ สญฺญาวาติปี ฯ วิวิเธนากาเรน ปสฺสตีติ วิปสฺสนา สัญญา ฯ โคจรสุส ภาโว โคจรภาโ…
เนื้อหานี้พิจารณาถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ซึ่งให้ความสำคัญกับแนวคิดต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับสัญญาและการระบุความหมายของสิ่งต่างๆ ในหัวข้อหลายด้าน ตั้งแต่การวิปัสสนาไปจนถึงความเข้าใจในภาพรวมของสัญญาแ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
27
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - ทุติโย ภาโค
…ณ เย โลปญฺจ ยวตมิจจาทินา ปุ๋ยสฺส ญโญ ปรเทวภาโส ฐาเน ฯ อปป...ณตฺตาติ อปฺปมาณาติ ปเท เหตุ ฯ อปปมาณาติ สัญญา ฯ ตา เอวาติ สัญญี ฯ อปปมญญาติ สัญญา ฯ [๓๕] อาจริโย โจทน์ สมุฎฐาเปตวา วิสัชเชนโต อาห ๆ นน จาที่ ฯ อา…
…ละการใช้ศัพท์เฉพาะในวิชาการเกี่ยวกับอภิธรรม โดยเสนอให้เห็นความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งต่าง ๆ เช่น อารมณ์ สัญญา และอการที่เกิดขึ้นในจิตใจ และการจับคู่ของคำเป็นการเชื่อมโยงที่ชัดเจนในกรอบของปรัชญาและพระธรรม
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
14
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… สยญชาติ อุปาทิยตีติ กตฺตา ฯ อญฺเญที่ติ อุปาทิยตีติ กตฺตา ฯ นาติ ปฏิเสธ ฯ ตนฺติ สฤณี ฯ อุปา...ปนฺติ สัญญา ฯ ยนฺติ อุปา...วาติ กตฺตา ฯ นาติ ปฏิเสโธ ฯ เป็นจิต อุปาทิยตีติ กตฺตา ฯ ตเทวาติ สฤณี ฯ อุปาทายรูปนฺต…
…ถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอแนวคิดในเรื่องการตีความหมายของอุปาทา ซึ่งเป็นหนึ่งในกระบวนการเข้าใจจิตและ สัญญา ต่างๆ โดยเชื่อมโยงกับภูตหรือองค์ประกอบของธรรมชาติและการปรากฏของรูปที่มีเหตุผล. งานนี้ช่วยให้ผู้ศึกษ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
38
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
… สมฺปิณฺฑนตฺโถ ๆ ตตฺถาติ นิทธารณ์ ฯ อิตถีนนฺติ องคชาตนฺติ สมพนฺโธ ๆ องคชาตนฺติ สัญญี ฯ อิตถีลิงคนติ สัญญา ฯ สราธิปปายาติ สฤณี ฯ อิตถีนิมิตตภูมิ สัญญา ฯ อิตถี...นสสาติ ปจฺจยาติ” สมพนฺโธ ๆ ...ปัจจัยภาวโตติ อ…
บทความนี้นำเสนอข้อมูลที่เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา ในหน้าที่ 38 โดยมีการอภิปรายเกี่ยวกับอวิชชา และอาทิเช่น ปมต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับการเข้าใจอภิธมฺมในหลายแง่มุม ซึ่งช่วยให้มีความเข้าใจท
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 185
185
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 185
…อนุสยา นาม นนฺ ภเวย อิติ โจทนา ฯ ยที่ติ ปริกปุโป ฯ อปฺปหันตเถนาติ อนุสยาติ ตติยา วิเสสน์ ฯ อนุสยาติ สัญญา ฯ นนฺติ ปุจฉา ฯ สพฺเพปิ อปปหีนาติ ทวย์ กิเลสาติ วิเสสน์ ฯ กิเลสาติ ภเวยยุนฺติ ปกติกตฺตา ฯ อนุสยาติ …
เนื้อหานี้พูดถึงการอธิบายเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยมีการกล่าวถึงเรื่องกิเลสาและอนุสยา โดยระบุถึงการวิเคราะห์ทฤษฎีต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะ รวมถึงการสอบถามเกี่ยวกับอนุสยาและการแสดงถึง
สมาธิและปัญญาในพระพุทธศาสนา
83
สมาธิและปัญญาในพระพุทธศาสนา
…มีเท่านี้ นี่ที่เรียกว่าปริยัติธรรม นิสัตตนิชีวธรรม ยกเอารูปออกเสีย กับวิญญาณออกเสีย เหลือแต่ เวทนา สัญญา สังขาร ๓ อย่างนี้ท่านจัดเป็นนิสัตตนิ วธรรม ไม่ใช่ สัตว์ไม่ใช่ชีวิต แสดงหลักไว้ดังนี้แสดงธรรมออกไปเป…
…ด้แก่ คุณธรรม เทศนาธรรม ปริยัติธรรม และนิสัตตนิชีวธรรม นอกจากนี้ยังมีการกล่าวถึงวิญญาณ รูป และเวทนา สัญญา สังขาร เป็นต้น เพื่อให้ผู้คนที่ปฏิบัติธรรมรู้ว่ามีหลักทางธรรมที่สำคัญในการดำเนินชีวิต