อนัตตลักขณสูตร: การเข้าใจอนัตตาในธรรมะ : หน้า 386/607

ธรรมะเพื่อประชาช อนัตตลักขณสูตร ៣៨៥ พระพุทธองค์ตรัสย้ำว่า รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ หรือขันธ์ ๕ นั้น เป็นอนัตตา และทรงถามปัญจวัคคีย์ ว่า รูป์ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย พวกเธอสำคัญ ความนั้นเป็นไฉน รูปเที่ยงหรือไม่เที่ยง” พระปัญจวัคคีย์ทูลว่า “อนิจฺจํ ภนฺเต ไม่เที่ยง พระพุทธเจ้าข้า” “ก็สิ่งใดไม่เที่ยงสิ่งนั้น เป็นทุกข์หรือเป็นสุขเล่า” “เป็นทุกข์ พระพุทธเจ้าข้า” “ก็สิ่งใด ไม่เที่ยง เป็นทุกข์ มีความแปรปรวนเป็นธรรมดา ควรหรือจะ ตามเห็นสิ่งนั้นว่า นั่นของเรา นั่นเป็นเรา นั่นเป็นตัวตนของเรา” พระปัญจวัคคีย์ก็กราบทูลว่า “ข้อนั้น ไม่ควรเลย พระพุทธเจ้าข้า” จากนั้นพระบรมศาสดาก็ทรงถามธรรมะในเรื่องของขันธ์ ๕ ไปตามลำดับ ตั้งแต่ เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ว่าเที่ยง หรือไม่เที่ยง ทุกรูปก็ตอบเหมือนกันว่า ไม่เที่ยง เป็นทุกข์และ ก็เป็นอนัตตา ไม่ใช่ตัวตนที่แท้จริง พระพุทธองค์ตรัสต่อไปว่า ตสมาติ ภิกฺขเว ยงกิญจิ รูป อตีตานาคตปัจจุบันน์ “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย เพราะเหตุนั้นแล รูปอย่างใดอย่างหนึ่งที่เป็นอดีต ปัจจุบัน และอนาคต ภายใน หรือภายนอก หยาบหรือละเอียด เลวหรือประณีต ไกลหรือใกล้ ทั้งหมดก็เป็นแต่สักว่ารูป เธอทั้งหลายพึงเห็นรูปนั้นด้วยปัญญา อันชอบตามเป็นจริงอย่างนี้ว่า นั่นไม่ใช่ของเรา นั่นไม่เป็นเรา นั่นไม่ใช่ตัวตนของเรา