หน้าหนังสือทั้งหมด

การเจริญกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
126
การเจริญกัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…ต่อไป คงใช้พิจารณาโกฏฐาสะ 32 เหล่านั้นด้วยใจ คือ 1. อนุปุพฺพโต การพิจารณาไปตามลำดับ เริ่มตั้งแต่ สี สัณฐาน ที่ตั้ง ที่เกิด ขอบเขต ให้ถูกตรงตามหลักแห่งข้อนี้ คือ พิจารณาที่ไปตามลำดับไม่ลักลั่น 2. นาติสีฆโต ก…
เอกสารนี้เสนอการพิจารณาในมนสิการโกสัลละ 10 อย่างซึ่งต้องการให้ผู้ปฏิบัติระลึกถึงหลักการอย่างหนักแน่น ข้อปฏิบัติทั้งหมดต้องดำเนินการด้วยความระมัดระวังในขั้นตอนต่าง ๆ เพื่อให้การพิจารณาไม่คลาดเคลื่อนไปจ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - อตฺถ โยชนา
34
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - อตฺถ โยชนา
… ฯ สัณฐาเนติ อภิมานนฺติ อาธาโร ฯ วิย อุปมาโชตโก ๆ อิตติ วตฺตพฺพาติ ปเท นิทสฺสน์ ฯ อภิธมฺมาวตารฎีกาย สัณฐาน วิชาติ วุตต์ ฯ อห์ สัณฐาน ผุสามีติ อภิมญญน์ วิชาติ อตฺโถ ๆ วุตตาจน์ สาเธนฺโต อาห วุตต์ เหตุนุติอาทิ…
บทนี้พูดถึงการวิเคราะห์และการอธิบายอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา โดยนำเสนอแนวคิดและหลักการสำคัญต่าง ๆ นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับการศึกษาความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งต่าง ๆ และการกำหนดแนวทางในปรัชญา ซึ่งจะช่วยให้ผู้อ่
ความเข้าใจเกี่ยวกับความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
48
ความเข้าใจเกี่ยวกับความปฏิกูลในวิสุทธิมรรค
…อง เป็นต้น นี้แลเป็นความปฏิกูลโดยโอกาสแห่งผล ทั้งหลายนั้น พระโยคาวจรจึงกำหนดความปฏิกูล ๕ ส่วน โดยสี สัณฐาน กลิ่น ที่อาศัย และโอกาส แห่งโกฏฐาสทั้งปวง ดุจกำหนดความปฏิกูล แห่งผมทั้งหลายฉะนั้นเถิด แต่ว่าโดย (ลั…
…ลียด เนื่องจากเกิดในที่ไม่สะอาด เช่น ป่าช้าและเทขยะ พระโยคาวจรได้กำหนดความปฏิกูลออกเป็น 5 ส่วนตามสี สัณฐาน และกลิ่น ที่เกี่ยวข้องกับโกฏฐาส ทั้งนี้ยังมีการอธิบายลักษณะของขนว่ามีจำนวนและความแตกต่างอย่างไร ซึ่…
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
80
วิสุทธิมรรค แปล ภาค ๒ ตอน ๑
…ี่ผิดกับตน ก็เช่นเดียวกับผมนั่นแล [สรุป] ก็แล เมื่อพระโยคาวจรกำหนดโกฏฐาสทั้งหลาย มีผมเป็นอาทิ โดยสี สัณฐาน ทิศ โอกาส และตัดตอนอย่างนี้แล้ว มนสิการว่าปฏิกูล ๆ โดยประการ ๕ ทางสี สัณฐาน กลิ่น ที่อาศัย และโอกาส…
…การใช้ภาพพจน์เกี่ยวกับพวงมาลาของดอกไม้เพื่อสื่อถึงการรับรู้ในธรรมชาตินั้นน่าสนใจ โดยการพิจารณาทางสี สัณฐาน และกลิ่น เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ชัดเจนในกระบวนการสำนึกและค้นหาความจริงเกี่ยวกับตนเองและสิ่งรอบตัว…
การพิจารณาผมในเชิงปฏิกูล
104
การพิจารณาผมในเชิงปฏิกูล
…ผมสีขาว ก็พึงพิจารณาว่ามีสีขาว แต่ถ้าเห็นมีสีเจือกัน ให้พิจารณานึกเอา ที่มีสีมากกว่า แล้วจึงพิจารณา สัณฐาน ทิศ โอกาส และปริจเฉทแล้ว จึงกำหนดความเป็นปฏิกูล 5 ประการ โดยสี สัณฐาน กลิ่น ที่อาศัยอยู่ และโอกาส 1…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาผม โดยวิเคราะห์จากสี สัณฐาน ชนิด และกลิ่น ร่วมถึงการระบุว่าผมเป็นสิ่งปฏิกูลถ้ามีลักษณะเช่นนั้น โดยเน้นความรู้สึกของผู้คนต่อสิ่ง…
อนุสฺสติกมฺมฏฺฐานนิทเทโส
35
อนุสฺสติกมฺมฏฺฐานนิทเทโส
…ก นลาฏฏฐิ เอก มุทธนฏฐิ นว สีสกปาลจีนิติ เอว์ ติมตฺตานํ อฏฺฐิ สตานิ ฯ ตานิ สพฺพานปี วณฺณ โต เสตานิ ฯ สัณฐานโต นานา สัณฐานาน ๆ ตตฺถ หิ อคฺคปาทงคุลีอฏฐินี กตกพืชสัณฐานาน ๆ ตทนนุตรานิ มัชเฌปพพฏจีน ในสฏฐิสณฺฐานา…
บทนี้ชี้ให้เห็นถึงอนุสติในพุทธศาสนาและการวิเคราะห์กรรมที่เกี่ยวข้องกับสภาวะต่าง ๆ โดยใช้เทคนิคและศัพท์เฉพาะในการอธิบายความหมาย เช่น การทำกรรมและสภาพต่าง ๆ ของการดำเนินชีวิต ข้อสำคัญคือต้องเข้าใจว่าการ
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การอธิบายรูปร่างของกระดูก
57
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - การอธิบายรูปร่างของกระดูก
ประโยค๘ - วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - - หน้าที่ 57 สัณฐานดังหน่อเป้งที่ปอเปลือก กระดูกแข้งท่อนเล็ก สัณฐานดังคัน ธนู" ท่อนใหญ่ สัณฐานดังหลังที่เหี่ยว ๆ กระดูก…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการอธิบายรูปร่างของกระดูกในร่างกาย โดยใช้เปรียบเทียบกับวัตถุต่าง ๆ เช่น แสดงลักษณะของกระดูกแข้งว่าเหมือนหน่อเป้ง เป็นต้น รวมถึงการอธิบายรูปร่างของกระดูกซี่โครง กระดูกสันหลัง กระดูกอก
การกำหนดนิมิตในผมและโกฏฐาส
45
การกำหนดนิมิตในผมและโกฏฐาส
…ฉันนั้น ได้เห็นเทียว จึงถือเอานิมิต” ครั้นถือเอานิมิตอย่างนี้แล้วจึงกำหนดลักษณะโกฏ ฐาสทั้งปวง โดยสี สัณฐาน ทิศ โอกาส (ที่ตั้ง) และตัดตอนแล้ว จึงกำหนดความเป็นปฏิกูล ๕ ประการ โดยสี สัณฐาน กลิ่น ที่อาศัย อยู่ …
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการพิจารณานิมิตในผม ซึ่งรวมถึงการถอนผมและการตรวจสอบลักษณะของโกฏฐาสตามสีและสัณฐาน . เนื้อหายังระบุถึงการพิจารณาความเป็นปฏิกูลของโกฏฐาสและการเลือกลักษณะซึ่งมีความสำคัญในการปฏิบัติธรร…
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - สาธยายกรรมฐาน
33
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑ - สาธยายกรรมฐาน
…ี้ โกฏฐาส ทั้งหลายก็จะปรากฏ คือชัด (เป็นถ่องแถว) ดังแถวนิ้วมือ และดัง แถวกระทู้รั้วฉะนั้น [ทางใจ-สี-สัณฐาน-ทิศ-โอกาส-ตอน] ก็ทางวาจา ทำสาธยายอย่างใด ถึงทางใจ ก็พึงทำสาธยาย อย่างนั้นแหละ เพราะการสาธยายทางวาจา…
…องการสาธยายที่ช่วยให้จิตมุ่งมั่นและไม่วอกแวก เพื่อการเข้าถึงโกฏฐาสได้ชัดเจน โดยมีการอธิบายถึงมิติสี สัณฐาน ทิศ และโอกาสของโกฏฐาสที่ช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถกำหนดและตัดตอนการปฏิบัติได้ดียิ่งขึ้น การทำซ้ำจะช่วย…
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
274
ความเป็นหญิงและชายในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…ห้รู้ว่า "เป็นหญิง" ฯ กิริยามีการยืนการเดินและการนั่ง เป็นต้นไม่องอาจ ชื่อว่าการเยื้องกรายของหญิง ฯ สัณฐาน (ทรวดทรง) ของหญิง ชื่อว่าอากัปปะ (รูปทรง) ของหญิงฯ แม้ลักษณะมีเพศแห่ง ชายเป็นต้น พึงทราบโดยนัยที่กล…
…เช่น อาการ การเคลื่อนไหว และอวัยวะเฉพาะ เป็นต้น โดยระบุถึงเหตุที่ทำให้ระบุได้ว่าเป็นหญิงหรือชาย ผ่านสัณฐานและภาวะต่างๆ เพื่อนำมาใช้ในการศึกษาวิเคราะห์ในทางอภิธรรม โดยอ้างอิงถึงการศึกษาจากอาจารย์ที่รวบรวมไว้…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
434
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
…รจเน ฯ นนฺทาทีหิ ยุ ฯ วิเสสิยาตีติ วิสิฏโฐ โย อากาโร ชเนน ฯ รจนาย วิสิฏโฐ รจนาวิสิฏโฐ ฯ สฏฐ ฐิยเตติ สัณฐาน ฯ ติ ต สัณฐาน ตติสัณฐาน ฯ ตติสัณฐาน อาทิ ยสฺส อาการสุส โส ตติสัณฐานาที ฯ ตติสัณฐานาที จ โส อากาโร จ…
เนื้อหานี้นำเสนอความเข้าใจเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา โดยมีการอธิบายคำต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องและการนำเสนอรูปแบบการวิเคราะห์อย่างละเอียด เนื้อหาครอบคลุมหัวข้อต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้อง เพื่อความเข้าใจ
การพิจารณาอสุภะในพระพุทธศาสนา
18
การพิจารณาอสุภะในพระพุทธศาสนา
…พนี้อยู่ในวัยใด เป็นเด็ก วัยกลางคน หรือเป็น คนชรา โดยไม่ต้องสนใจว่าเป็นเพศหญิงหรือเพศชาย 3. พิจารณา สัณฐาน โดยกำหนดดูว่า สัณฐานตรงนี้ ตรงนั้น คือ ศีรษะ คอ แขน มือ ท้อง อก เอว แข้ง ขา เท้า เป็นต้น 4. พิจารณา…
…พื่อสร้างนิมิตในการพิจารณาความไม่เที่ยงของร่างกายและถอนความลุ่มหลงจากรักใคร่ ด้วยการวิเคราะห์สี วัย สัณฐาน ทิศ ที่ตั้ง และขอบเขตของซากศพ สุดท้าย การพิจารณาอสุภะจะช่วยให้เกิดปฏิภาคนิมิตที่สามารถนำไปสู่การปล่…
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
125
ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ
4.4.5 ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ โดยความเป็นสี สัณฐาน ทิศ โอกาส ปริจเฉท ตามธรรมดาคนทั้งหลาย เมื่อได้เห็นกันและกันแล้ว ย่อมสำคัญผิดยึดถือว่าเป็น คนนั้น คน…
การพิจารณาโกฏฐาสะตามความเป็นสีและสัณฐานช่วยลดความทุกข์ของจิตใจโดยการทำให้เห็นความจริงแท้ของร่างกาย ทำให้ผู้ปฏิบัติหลุดพ้นจากการยึดมั่นถือมั…
บทที่ 4: กายคตาสติ
92
บทที่ 4: กายคตาสติ
…จริญกายคตาสติกัมมัฏฐาน 4.4.1 การท่องจำอาการ 32 4.4.2 ลักษณะของการท่องด้วยวาจา 4.4.3 การพิจารณาโดยสี สัณฐาน ทิศ โอกาส ปริจเฉท 4.4.4 วิธีการพิจารณาอาการทั้ง 32 4.4.5 ประโยชน์ของการพิจารณาโกฏฐาสะ โดยความเป็นสี…
บทนี้สำรวจความเป็นมาของกายคตาสติ รวมถึงความหมาย กิจเบื้องต้น และวิธีการเจริญกายคตาสติ โดยเน้นที่การศึกษาความฉลาดในการพิจารณาอาการ 32 และวิธีการปฏิบัติในการเจริญกายคตาสติเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย นอกจากนี
ลักษณะมนุษย์ในแต่ละทวีป
65
ลักษณะมนุษย์ในแต่ละทวีป
… คนที่อาศัยอยู่ในทวีปน้อย มีความ เป็นไปต่างๆ ตามผู้คนที่อยู่ในทวีปใหญ่ รูปใบหน้าของมนุษย์มีลักษณะตามสัณฐานของทวีป มนุษย์ในทวีปทั้ง 4 เมื่อกล่าวโดยรวม มีรูปร่าง สัณฐาน หน้าตา อยู่ในลักษณะเดียวกัน ต่างกัน ตรง…
ในทวีปทั้ง 4 มีลักษณะและความแตกต่างของมนุษย์ที่ส่งผลมาจากสภาพแวดล้อมและคุณธรรม โดยมนุษย์ในชมพูทวีปมีความสวยงามและกล้าแข็งในการกระทำความดี ขณะที่มนุษย์ในทวีปอื่นมีลักษณะต่างกันแต่มีคุณธรรมที่คล้ายคลึงก
ความสัมพันธ์และการใช้คำว่า อร.
62
ความสัมพันธ์และการใช้คำว่า อร.
ประโยค - อธิบายความสัมพันธ์ เล่ม ๒ - หน้าที่ 61 ข. ออกจาก ญ ญาณดู ใน สัณฐาน เป็นไปในความรวดเร็ว สำเร็จรูปเป็น อร. แล้วทำให้เป็นนิมมมาก ก็เรียวิาสะ เป็น อร. เกิดรูปใหม่อิฐหนึ่ง…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความหมายของคำว่า อร. ในภาษาไทยที่มีการเปลี่ยนแปลงและกลายเป็นความหมายใหม่ในบริบทต่าง ๆ โดยเน้นไปที่ความสัมพันธ์และการใช้ในกิริยาและนาม รวมถึงการเปรียบเทียบกับบาลีและกฎเกณฑ์ในการใช้คำเ
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค)
45
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสกุล (ทุติโย ภาโค)
… วิสภาคปริจฺเฉโท ปน เกสสทิโสเยว ฯ ปุพฺโพติ [๑] ปณฺฑปลาสวณฺโณ ๆ มาสรีเร ปูน ปูติ พหลาจามวณฺโณ โหติ ฯ สัณฐานโต โอกาสสณฺฐาโน ฯ ทิสโต ทวีสุ ทิสาสุ โหติ ฯ โอกาสโต ปน ปุพฺพสฺส โอกาโส นาม นิพทโธ นตฺถิ ยตฺถ โส สนนิ…
เนื้อหานี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับโลหิตและการดำรงอยู่ในสรีระ โดยมีการแบ่งแยกเป็นประเภทต่างๆ พร้อมทั้งข้อกำหนดและลักษณะของโลหิต แต่ละประเภททางวิทยาศาสตร์ โดยทบทวนถึงการเจริญเติบโต การเปลี่ยนแปลง และความส
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
64
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๒ ตอน ๑
… ของผู้หญิงยาวประมาณ ๒๘ ศอก ขดไปมา ๒๑ ทบ ไส้ใหญ่นี้นั้น โดยสี ขาวดังสีก้อนกรวด (ขาว) หรือปูนขาว โดย สัณฐาน มีสัณฐานดังงูหัวขาดที่คนวางขนไว้ในรางเลือด โดยทิศ เกินในทิศทั้ง ๒ โดยโอกาส ตั้งอยู่ภายในร่างกาย มีป…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการวิเคราะห์โครงสร้างของไส้ใหญ่และไส้น้อยในร่างกายมนุษย์ โดยเน้นว่าไส้ใหญ่มีลักษณะยาวราว ๓๒ ศอก ส่วนไส้น้อยมีความสำคัญในการยึดขนดของไส้ใหญ่และทำหน้าที่เหมือนเชือกรัด ข้อมูลการศึกษาเก
ธาตุ 18 และลักษณะของมัน
242
ธาตุ 18 และลักษณะของมัน
…สิ่งสัมผัสทางกาย มโนธาตุ คือ ธาตุสำหรับรับอารมณ์ทางใจ 2. ธาตุกระทบ ได้แก่ รูปธาตุ คือ ธาตุของรูป สี สัณฐาน สัททธาตุ คือ ธาตุของเสียง คันธธาตุ คือ ธาตุของกลิ่น รสธาตุ คือ ธาตุของรส โผฏฐัพพธาตุ คือ ธาตุอันเป็…
ธาตุ 18 แบ่งออกเป็น 3 หมวด ได้แก่ ธาตุรับ ซึ่งรวมถึง จักขุธาตุ, โสตธาตุ, มานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และ มโนธาตุ ที่เกี่ยวข้องกับการรับรู้ทางกายและใจ ธาตุกระทบ ซึ่งมีรูปธาตุ, สัททธาตุ, คันธธาตุ, รสธา
การพิจารณาโกฏฐาสะในพระธรรม
127
การพิจารณาโกฏฐาสะในพระธรรม
…้เจริญก็พึ่งก้าวล่วงบัญญัติฉันนั้น 6. อนุปุพฺพมุญจนโต การพิจารณาโดยทิ้งโกฏฐาสะที่ไม่ปรากฏ โดยทิ้งสี สัณฐาน ที่เกิด ที่ตั้ง ขอบเขต ตามลำดับ คือ ในขณะที่พิจารณาไปตามลำดับตั้งแต่ เกสาจนถึง มุตต์ โดย อนุโลม และ…
เอกสารนี้เกี่ยวกับการพิจารณาโกฏฐาสะซึ่งมีการเลือกสรรโดยละทิ้งที่น้อยชัดเจน จนเหลือเพียงหนึ่งเดียวและเข้าถึงฌาน เนื้อหาทำเปรียบเทียบการปฏิบัติการกับนายพรานและลิงในป่าตาล ที่ทำให้เราสามารถเข้าสู่กระบวนก