ความหมายและลักษณะของมนุษย์ตามพระพุทธศาสนา : หน้า 87/180

1. มนุษย์มีใจรุ่งเรืองและกล้าแข็ง 2. มนุษย์เข้าใจในสิ่งที่เป็นเหตุอันควรและไม่ควร 3. มนุษย์เข้าใจในสิ่งที่มีประโยชน์และไม่มีประโยชน์ 4. มนุษย์เข้าใจในสิ่งที่เป็นกุศลและอกุศล 5. มนุษย์เป็นลูกของเจ้ามนุ ที่ว่ามนุษย์เป็นลูกของเจ้ามนูนั้น มีความหมายดังนี้คือ ในสมัยต้นกัป ประชาชนได้เลือก พระโพธิสัตว์ ซึ่งขณะนั้นเป็นมนุษย์มีชื่อว่า มนุ ขึ้นครองราชย์เป็นพระเจ้าแผ่นดินปกครองประเทศ และ ถวายพระนามว่า พระเจ้ามหาสัมมตะ พระเจ้ามหาสัมมตะทรงวางระเบียบแบบแผนกฎข้อบังคับอย่าง เที่ยงธรรม เพื่อให้ประชาชนประพฤติปฏิบัติตาม ประชาชนต่างก็มิได้ฝ่าฝืนเลย คงกระทำตามนั้นทุกประการ เสมือนหนึ่งว่าบุตรที่ดีทั้งหลายได้ประพฤติตามโอวาทของบิดา เหตุนี้จึงเรียกว่า มนุสฺส หมายถึงว่า เป็นลูก ของพระเจ้ามนุ 3.2 ที่ตั้งของมนุสสภูมิ เราได้ศึกษาในบทที่ 1 แล้วว่า ที่อยู่ของ มนุษย์ หรือมนุสสภูมินั้น อยู่บนพื้นดินลอยอยู่ กลางอากาศ ในระดับเดียวกับไหล่เขาพระสุเมรุ ตั้ง อยู่ในทิศทั้ง 4 ของเขาพระสุเมรุ ซึ่งเป็นแกน กลางของจักรวาล ผืนแผ่นดินใหญ่ทั้ง 4 ที่ลอยอยู่ ในทิศทั้ง 4 เรียกว่า ทวีป มีชื่อและที่ตั้ง ดังนี้ 1. ปุพพวิเทหทวีป ตั้งอยู่ทางทิศตะวัน ออกของเขาสิเนรุ 2. อปรโคยานทวีป ตั้งอยู่ทางทิศตะวันตกของเขาสิเนรุ 3. ชมพูทวีป ตั้งอยู่ทางทิศใต้ของเขาสิเนรุ 4. อุตตรกุรุทวีป ตั้งอยู่ทางทิศเหนือของเขาสิเนรุ ชาวโลกส่วนใหญ่ที่ยังไม่เริ่มศึกษาพระพุทธศาสนา มักมีความเข้าใจว่า มนุษย์มีอยู่เฉพาะในโลกที่ เราอาศัยอยู่ในปัจจุบันเท่านั้น แต่หากได้ศึกษาคำสอนในพระพุทธศาสนาแล้วจะพบว่า โลกมนุษย์นั้นมีอยู่ถึง 4 ทวีปด้วยกัน แต่เราไม่สามารถไปถึงได้ เพราะอยู่ไกลกันมาก อีกทั้งยังมีความละเอียดประณีตมากกว่า โลกที่เราอยู่นี้ จึงทำให้มองไม่เห็นด้วยตาเนื้อ ต้องอาศัยทิพยจักษุ ดังที่เคยกล่าวมาแล้ว โลกที่เราอาศัย อยู่นี้ เรียกว่า ชมพูทวีป ลักษณะของมนุษย์ ในทวีปทั้ง 4 เมื่อกล่าวโดยรวมแล้ว มีรูปร่าง สัณฐาน หน้าตา อยู่ในลักษณะ เดียวกัน ต่างกันที่ขนาด ความได้สัดส่วน และความประณีตสวยงาม เช่น มนุษย์ในชมพูทวีป มีใบหน้ารูปไข่ อปรโคยานทวีป มีใบหน้ากลมเหมือนดวงจันทร์วันเพ็ญ ปุพพวิเทหทวีป มีรูปหน้าเหมือนมะนาวตัด หรือ พระจันทร์ครึ่งซีกครึ่งวงกลม ส่วนอุตตรกุรุทวีป มีใบหน้าเป็นรูปสี่เหลี่ยม ความสวยงามของผู้คนใน 3 ทวีป ยกเว้นชมพูทวีป มีความสวยงามไม่แตกต่างกัน เนื่องจากมนุษย์โดยทั่วไป มีคุณธรรมในจิตใจเสมอเหมือน ป ร โ ล ก วิ ท ย า DOU 77