สารถี : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 5 / 7

…ีปรากฏอยู่ในโลก ๔ อย่าง คือ ม้าอาชาไนย พอเห็นเงาปรักเข้า ก็สลด ถึงความ สังเวช สอนตัวเองว่า วันนี้นายสารถีผู้ฝึกม้า จักให้เราทำเหตุ อะไรหนอ เราจักตอบแทนบุญคุณนายสารถี ให้เต็มกำลัง ความสามารถ ว่าแล้วก็รีบวิ่…

…มาระหว่างม้าอาชาไนยกับบุรุษอาชาไนย โดยแบ่งประเภทม้าอาชาไนยออกเป็น 4 ประเภทตามพฤติกรรมต่อคำสั่งของนายสารถี พร้อมอธิบายความหมายถึงความรับผิดชอบและการทำหน้าที่อย่างเต็มที่ ซึ่งสอดคล้องกับการสอนของพระพุทธองค์เ…

…ด้วยแก้วไพฑูรย์งามวิจิตร มีเสา ๔ เหลี่ยม เสาทุกต้นสำเร็จด้วยแก้วไพฑูรย์รองรับไว้ จึง ตรัสถามมาตลีเทพสารถีว่า “วิมานที่บุญญานุภาพตกแต่งดีแล้วนี้ ส่องแสงสว่างจากฝาแก้วไพฑูรย์ เหมือนอากาศส่องแสงเขียวสด

บทนี้เล่าถึงการเดินทางของพระเจ้าเนมิราชผ่านประตูสวรรค์เพื่อชมทัศนียภาพที่สวยงาม พร้อมด้วยคำถามเกี่ยวกับความงามของวิมานที่ส่องแสงจากแก้วไพฑูรย์ แสดงถึงการสำรวจและการมีประสบการณ์ที่สูงส่งของพระองค์ในทิพ

…นรกที่พระเจ้าเนมิราชไป พบเห็นมาด้วยตาเนื้อของท่าน ซึ่งหลวงพ่อได้เล่าเมื่อคราวที่แล้ว *ขณะที่มาตลีเทพสารถีนำพระเจ้าเนมิราชผู้สั่งสมบุญ บารมีไว้มากจนร่ำลือไปถึงสวรรค์เพื่อไปสู่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์นั้น ระหว่างก…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบำเพ็ญอธิษฐานบารมีของพระเจ้าเนมิราชที่ได้พบเห็นสัตว์นรกระหว่างการเดินทางสู่สวรรค์ ผ่านการเล่าของมาตลีเทพ สภาพความทุกข์ทรมานของสัตว์ในนรกและความสำคัญของการสร้างกรรมที่ดีเพื่อหลีกเลี่

…าสพใน ที่ประชุมนี้ เป็นผู้มั่นคง ได้ทำจิตของตนให้ตรงแล้ว เป็นบัณฑิต ย่อมรักษาอินทรีย์ทั้งหลาย เหมือนสารถีจับเชือกให้เป็นไปตาม ที่ต้องการ” พรหมองค์ที่สาม ได้กล่าวว่า “หมู่สงฆ์ทั้งหมด ล้วนเป็น ผู้ตัดกิเลสดุจ…

ในมหาสมัยสูตรครั้งที่ ๑ ได้มีการสนทนาระหว่างพรหมองค์ต่างๆ เกี่ยวกับการรักษาจิตใจและการตัดกิเลส โดยพระพุทธเจ้าทรงสอนให้รู้ว่าหมู่เทวดามาเพื่อชื่นชมตถาคตและพระสงฆ์ ซึ่งผิดจากสมัยก่อนและมีความสำคัญในอนาค

…ค์หลงรักนางสุริยวัจฉสา ซึ่ง เป็นธิดาของท้าวติมพรราชาแห่งคนธรรพ์ แต่นางกลับมีใจรัก ในบุตรแห่งมาตลีเทพสารถี ชื่อ สิขัณฑ์ เมื่อข้าพระองค์ผิดหวัง จึงได้ถือพิณเข้าไปถึงที่อยู่แห่งท้าวคนธรรพ์ และได้แต่งเพลงนี้ ข…

ในบทนี้ พูดถึงเรื่องราวของปัญจสินคนธรรพเทพบุตรที่กล่าวถึงความรักอันมั่นคงต่อพันธมิตรของเขา และได้แต่งเพลงเพื่อบรรยายความรู้สึกของเขาต่อผู้ที่เขารัก นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงพระผู้มีพระภาคเจ้าที่ตรัสรู้แ

…องค์นั้น เป็นพระอรหันต์ผู้ตรัสรู้เองโดยชอบ ถึงพร้อมด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้แจ้งโลก เป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า เป็นครูของเทวดา และมนุษย์ทั้งหลาย เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู้จ…

พระทศพลญาณแสดงถึงคุณสมบัติของพระผู้มีพระภาคซึ่งมีความสามารถพิเศษในการรู้แจ้งโลกและกำหนดได้ถึงจิตของบุคคลอื่น พระองค์ทรงสามารถทำให้หนึ่งคนเป็นหลายคนหรือลบเลือนอุปสรรคต่างๆ ด้วยอิทธิวิธีที่ไม่เหมือนมนุษ

…เสริญบอกกล่าวธุดงค์ จึงได้สดับข่าวว่า พระพิชิตมารเสด็จอุบัติขึ้น จึงได้เข้าไปเฝ้า พระพุทธเจ้าผู้เป็นสารถีฝึกคนที่ควรฝึก พระองค์ทรงแสดง พระธรรมเทศนาประกาศประโยชน์ทุกประการแก่เรา จากนั้น เราได้บวชแล้วเข้าไปใ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรมของพระมหากัสสปะ ผู้ที่ได้เข้าถึงคำสอนของพระพุทธเจ้า และความสำคัญของการเผากิเลสซึ่งเป็นหน้าที่ของทุกคน เพื่อที่จะเข้าใจในเรื่องกฎแห่งกรรมและการสร้างความดี การตั้งใจทำให้ดี

…ค์นั้น ทรงเป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้แล้วเองโดยชอบ ทรงบรรลุวิชชา และจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้แจ้งโลก เป็นสารถีฝึกบุรุษที่ควรฝึก ไม่มีผู้อื่นยิ่งกว่า เป็นศาสดาของทวยเทพและมนุษย์ทั้งหลาย เป็นผู้เบิกบานแล้ว เป็นผู…

ในเรื่องนี้ เมณฑกเศรษฐีพร้อมกับครอบครัวไปเข้าเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังจากที่ได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับคุณความดีของพระองค์ แม้ว่าจะมีคนพิสูจน์ศาสนาอีกทางหนึ่งเข้ามาห้าม แต่ความตั้งใจของเขาไม่เปลี่ยนแป

…ิศ และเป็นพระอรหันต์โดยไม่ต้องสงสัย เพราะฉะนั้น จึงมิได้ใส่ใจคำทักท้วงของพวกเดียรถีย์ ท่านสั่งให้นายสารถีรีบ ขับยานมุ่งหน้าตรงต่อชาติยาวันโดยเร็ว ขณะเดินทางก็เจริญ พุทธานุสตินึกถึงพุทธคุณไปด้วย ความปีติเลื…

เรื่องราวของเมณฑกเศรษฐีผู้มีใจบุญ ที่เดินทางไปเฝ้าพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีความเชื่อมั่นในพระพุทธเจ้าและการให้ทานเป็นพื้นฐานสำคัญต่อการใช้ชีวิต เนื้อหาเต็มไปด้วยการสอนเรื่องทาน ศีล และสุข โดยเน้นความส

…ญชนิดไหนไว้ เมื่อกลับลงไป โลกมนุษย์ จะได้นำไปบอกกล่าวแก่ชาวเมืองให้ได้สั่งสมบุญกัน เต็มที่” มาตลีเทพสารถีทูลว่า “เทพบุตรเหล่านี้เคยเป็นสาวก ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ได้บวชในพระธรรมวินัย มีศรัทธา ตั้งมั่นในพร…

…น โดยเฉพาะการสอนให้รู้ว่าเมื่อกลับมาโลกรูปธรรมแล้ว จะสามารถนำความรู้ไปแบ่งปันแก่ชาวเมืองได้ มาตลีเทพสารถีได้สื่อสารถึงบุญและกรรมของเทพบุตรที่เคยเป็นสาวกของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ทำให้ผู้อ่านเข้าใจถึงการปฏิบัต…

…งมีโอกาสพักการลงโทษบ้าง แต่สัตว์นรกต้อง ถูกทรมานตลอดเวลา ไม่มีการหยุดพักการลงโทษ จึงตรัสถาม มาตลืเทพสารถีว่า “สัตว์เหล่านี้ได้ทําบาปกรรมใดไว้ จึงตกใน แม่นํ้าเวตรณีเช่นนี้” มาตลีเทพสารถีทูลตอบว่า “สัตว์เหล่…

ในบทนี้มีการอภิปรายเกี่ยวกับสัตว์นรกและสาเหตุที่ทำให้พวกเขาต้องตกอยู่ในสถานะนั้น ซึ่งมีผลมาจากการกระทำในอดีตขณะเป็นมนุษย์ โดยสัตว์เหล่านี้ใช้กำลังไปเบียดเบียนผู้อื่น นอกจากนี้ยังอธิบายถึงความยากลำบากใ

…ไร้ผล แต่ถ้า เราไม่พูด ประโยชน์ก็จะสำเร็จแก่เรา แก่พระชนกชนนี และ มหาชนทั้งหลาย จึงทรงข่มความโศกไว้ สารถีได้พาพระกุมารออกจากเมือง เมื่อออกจากพระนคร ได้ ๓ โยชน์ ก็ถึงป่าทึบแห่งหนึ่ง สารถีจึงหยุดราชรถ แล้ว ค…

…เสียใจเมื่อไม่สามารถเปิดปากพูดถึงความรู้สึกของตนได้ ขณะเดียวกันก็ทรงมีความตั้งใจที่จะบวชในป่า โดยที่สารถีต้องขุดหลุมโดยเหตุผลบางประการ พระกุมารได้แสดงให้เห็นถึงความแข็งแรงและความมุ่งมั่นของพระองค์ ซึ่งเป็น…

…าเร็จแก่ผู้ไม่ใจร้อน จึงได้ ความอิสระในที่สุด เพราะปัญญาและการเห็นธรรม บุคคลจึงไม่ ก่อเวรกับใคร” นายสารถีฟังแล้วคิดว่า ขนาดราชกุมารยังทรงอดทน ทุกอย่าง เพื่อจะให้พ้นจากราชสมบัติ แล้วเราเป็นเพียงสามัญชน ทำไม…

…ได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องราวของพระราชโอรสที่ทรงอดทนเพื่อหลีกเลี่ยงราชสมบัติ และการต้องการบวชของนายสารถี ซึ่งสอนให้เราเห็นถึงการใช้ชีวิตที่มีคุณค่าแม้ในสถานการณ์ที่ยากลำบาก นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงความสุขแ…

…็บไว้ก็เสียชื่อครูผู้ฝึก” นายเกสีทูลย้อนถามพระบรม ศาสดาว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้เจริญ พระพุทธองค์ทรงเป็นสารถี ผู้ฝึกคนชั้นเยี่ยมพระองค์ทรงมีวิธีการฝึกคนที่ควรฝึกอย่างไรบ้าง พระเจ้าข้า” พระพุทธองค์ตรัสตอบว่า “ด…

ในสมัยพุทธกาล พระผู้มีพระภาคเจ้าได้ตรัสถามครูฝึกม้าว่าฝึกม้าอย่างไร นายเกสีตอบว่ามี 3 วิธี ได้แก่ วิธีละม่อม วิธีรุนแรง และวิธีผสม พระพุทธองค์ได้อธิบายว่ามีวิธีการฝึกคนเช่นเดียวกัน ควรฝึกด้วยวิธีที่เห

…รากฏว่าได้ยินเสียงร้อง เราได้ทำให้ปู นั้นตาย กุรุธรรมของเราจึงไม่บริสุทธิ์เสียแล้ว ท่านจงไป ขอจากนายสารถีเถิด” พราหมณ์ชื่นชมในกุรุธรรมของอำมาตย์มาก เมื่อ จารึกแล้ว จึงพากันไปหานายสารถี นายสารถีก็มีความกังว…

เนื้อหาได้กล่าวถึงการตั้งคำถามถึงความบริสุทธิ์ของกุรุธรรมผ่านมุมมองของพระมหาสุวิทย์ วิชเชสโก และผู้คนในเรื่องราวที่ต่างมีความรู้สึกไม่มั่นใจในกุรุธรรมของตนเอง โดยเฉพาะเมื่อพบเจอกับความโลภและจิตใจที่มี

…รรมของเราคงจะไม่บริสุทธิ์เสีย แล้ว พวกท่านจงไปขอจากท่านเศรษฐีเถิด” พราหมณ์กลับชื่นชมในกุรุธรรมของนายสารถี เมื่อ จารึกลงบนแผ่นทองแล้ว จึงพากันไปขอพบท่านเศรษฐี ท่าน เศรษฐีก็ไม่มั่นใจในกุรุธรรมของตนเช่นกัน ได…

…รรม ซึ่งเป็นการกระทำที่เกิดจากความบริสุทธิ์ในจิตใจและส่งผลต่อการใช้ชีวิตประจำวัน โดยมีตัวอย่างจากนายสารถี ท่านเศรษฐี และอำมาตย์ที่ตระหนักถึงอาจารย์ธรรมของตนเองและวิพากษ์วิจารณ์ความสมบูรณ์ของการกระทำในอดีต …

…māno va kāsūm khaṇasi sārathi, puṭṭho me samma akkhāhi, kiṁ kāsuyā karissai. (J VI: 12^19-20 Ee) นายสารถี ท่านจะรีบูชุดหลมไป ทำไม เราถามแล้ว ท่านจงบอกแก่เราเกิดเพื่อน ท่านจักใช้หลุมทำประโยชน์อะไร (ขุ.ช า. …

เนื้อหารายนี้พูดถึงการสนทนาระหว่างนายสารถีกับพระเตมีย์ ในเรื่องการทำหลุมและความหมายของการทำหลุมเพื่อประโยชน์ต่างๆ นายสารถีตอบคำถามว่า การทำหลุ…

…៦ ต่อมาพระเจ้าเนมิราชทอดพระเนตรเห็นวิมานทองสุกใส มีรัศมีเหมือนดวงอาทิตย์อ่อนๆ ในยามเช้าตรู่ มาตลีเทพสารถีได้ อธิบายว่า “เทพบุตรนี้เป็นคฤหบดีอยู่ในกรุงสาวัตถี เป็นทานบดี ถวายข้าวปลาอาหารแด่ภิกษุสงฆ์ผู้เป็นเ…

…าชทอดพระเนตรเห็นวิมานทองและได้ทราบถึงการบริจาคและการปฏิบัติธรรมของเทพบุตรในกรุงสาวัตถี โดยมีมาตลีเทพสารถีเป็นผู้บอกเล่า การทำความดีและการบริจาคจำเป็นต่อการพัฒนาจิตใจและก่อให้เกิดบุญบารมี.

…ื่อจะได้ตั้งใจทําบุญล้วนๆ ไม่ทําบาปอกุศลกันต่อไป” เมื่อเวชยันตราชรถเคลื่อนออกจากเมืองแล้ว มาตลีเทพ- สารถีชี้แม่น้ำชื่อเวตรณีให้พระเจ้าเนมิราชได้ทอดพระเนตร แม่น้ำนี้เป็นแม่น้ำที่ข้ามยาก ถ้าลงไปจะได้รับความแ…

พระเจ้ามเนมิราชต้องการเห็นผลกรรมของสัตว์ในนรกและความสุขของผู้ทำบุญเพื่อกลับมาเล่าให้เหล่าประชาชนฟัง โดยเฉพาะเพื่อกระตุ้นให้ประชาชนตั้งใจทำบุญและหลีกเลี่ยงการกระทำบาป. การเดินทางผ่านแม่น้ำเวตรณีช่วยสื่

ธรรมะเพื่อประช ชีวิตที่ประเสริฐ ๑๕ นายสารถีกราบทูลว่า “หยาดน้ำค้างเหล่านั้น เมื่อดวง อาทิตย์ขึ้นก็จะเหือดแห้งหายไป พระเจ้าข้า” พระองค์ทรงสลด พร…

บทนี้นำเสนอพระโอรสซึ่งมีความคิดที่จะบวชโดยพิจารณาจากความไม่เที่ยงของชีวิตและธรรมชาติของสังขาร เปรียบเทียบชีวิตกับหยาดน้ำค้างที่ต้องเสื่อมสลาย เมื่อมองเห็นว่าชีวิตมีความมั่นคงเพียงชั่วคราว จึงต้องการหา