การตัดสินใจของพระกุมาร : หน้า 266/580

ธรระพี ประช ดทนให้ถึงที่สุด ๒๖๕ ก็ทรงข่มความรู้สึกไว้ ไม่ตรัสอะไร ทรงดำริว่า ถ้าเราพูดออกไป ตอนนี้ ความพยายามที่ได้ทำมาตลอด ๑๖ ปี ก็จะไร้ผล แต่ถ้า เราไม่พูด ประโยชน์ก็จะสำเร็จแก่เรา แก่พระชนกชนนี และ มหาชนทั้งหลาย จึงทรงข่มความโศกไว้ สารถีได้พาพระกุมารออกจากเมือง เมื่อออกจากพระนคร ได้ ๓ โยชน์ ก็ถึงป่าทึบแห่งหนึ่ง สารถีจึงหยุดราชรถ แล้ว คว้าจอบเดินไปขุดหลุม เตมียกุมารทรงทดลองขยับพระหัตถ์และพระบาท ก็รู้ ว่ายังมีกำลังแข็งแรงอยู่ จึงทรงก้าวลงจากราชรถ และเสด็จ ดำเนินไปมา ๒-๓ เที่ยว แล้วทรงจับท้ายรถยกขึ้น เพื่อจะ ทดสอบพระกำลัง ราชรถนั้นก็ถูกยกขึ้นอย่างง่ายดาย พระกุมารเสด็จดำเนินไปหานายสารถีซึ่งกำลังขุดหลุมอยู่ ประทับยืนที่ปากหลุม แล้วตรัสว่า “นายสารถี ท่านจะขุดหลุมฝัง เราทําไม เราไม่ใช่คนง่อย ไม่ใช่คนหูหนวก ไม่ใช่คนใบ้ ไม่ใช่ คนพิกลพิการ” นายสารถีเงยหน้าขึ้นมองดู เห็นพระโอรสประทับยืนอยู่ ก็ตกตะลึง จึงกราบลงแทบพระยุคลบาท อ้อนวอนให้เสด็จกลับ พระราชวังแต่พระกุมารทรงตั้งพระทัยมั่นที่จะบวชอยู่ในป่าแห่งนี้ ทรงอุทานว่า “ความหวังของเราสําเร็จแล้วด้วยดี เพราะไม่