เจตสิก : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ

…- อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 70 ภิธัมมัตถสังคหบาลีแปล (ปริเฉทที่ ๒ ชื่อเจตสิกสังคหวิภาค) [สังคหคาถา] ธรรม ๕๒ อย่าง ประกอบกับจิต มีการ เกิดดับในที่เดียวกัน ทั้งมีอารมณ์และวัตถุ อ…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 73 [สังคหคาถา] อกุศลเจตสิก ๑๔ ประกอบลงได้ใน อกุศลจิต ๑๒ เท่านั้น โดยอาการ ๕ อย่าง คือ ในอกุศลจิตทั้งหมด ท่านกระทำไว้ ๔ เจตสิก …

ในหน้าที่ 73 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายเกี่ยวกับอกุศลเจตสิก 14 ประกอบลงในอกุศลจิต 12 ผ่านอาการ 5 อย่าง รวมทั้งการกระทำของเจตสิกในโลภมูลและโทสมูล อีกทั้งยังชี้ใ…

…น้าที่ 71 จิตตกัมมัญญตา๑ กายปาคุญญตา ๑ จิตตปาคุญญตา ๑ กายุชุกตา ๑ จิตตุชุกตา ๑ ชื่อว่าโสภณสาธารณะ ฯ เจตสิก ๓ คือ สัมมาวาจา ๑ สัมมากัมมันตะ ๑ สัมมาอาชีวะ ๑ ชื่อว่าวิรัติ ฯ 0 9 ส่วน กรุณา มุทิตา ชื่อว่าอัปปมั…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีอธิบายถึงเจตสิกและการจัดหมวดหมู่ต่างๆ เช่น กายปาคุญญตา และจิตปาคุญญตา รวมถึงการประมวลผลเจตสิกที่มีผลต่อจิต บทวิเครา…

…ป็นประธาน ให้เข้าเนื้อเข้าใจทีเดียว เพราะเป็นเนื้อธรรมจริงๆ” เนื้อความในพระปรมัตถ์จัดเป็น ๔ คือ จิต เจตสิก รูป นิพพาน จิต เป็นดวง จำแนกออกไปถึง ๘๙ หรือ ๑๒๑ ดวง ถ้าแยกพิสดารออกไปตามฌานทั้ง ๕ เจตสิก จําแนกออก…

เนื้อหาพระธรรมเทศนานี้กล่าวถึงพระปรมัตถ์ซึ่งเป็นหัวใจของการศึกษาพระพุทธศาสนา อธิบายว่าอกุศลจิต ๑๒ ดวงมีความสำคัญอย่างไรในชีวิตประจำวันของเราและเป็นสาเหตุให้บุคคลกระทำผิดได้อย่างไร หลวงพ่อวัดปากน้ำอธิบ

… เนื้อความของพระอภิธรรม จึงเข้าใจได้ยากสำหรับปุถุชนโดยทั่วไป หัวใจของอภิธรรมจะกล่าวถึงเรื่องของ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน มีอุปมาเอาไว้ว่า พระอภิธรรมปิฎกมีความสำคัญเปรียบเสมือนรากแก้ว พระวินัยปิฎกประหนึ่งลำต…

…ก่พุทธมารดาและเทวดาที่สวรรค์ชั้นดาวดึงส์ โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อส่งเสริมความรู้ความเข้าใจในเรื่องจิต เจตสิก รูป และนิพพาน การสวดพระอภิธรรมมีความหมายลึกซึ้ง และผู้ที่ฟังจะได้บุญมาก เมื่อเข้าใจในคำบาลีที่สวด.

…กระทบใจให้มีความนึกคิดต่าง ๆ และทรงไว้ซึ่งสภาพของตนเป็นธาตุที่พิสูจน์ได้ องค์ธรรมได้แก่ สุขุมรูป 16 เจตสิก 52 นิพพาน 1 สิ้นเชิง นิพพานนั้น หมายถึง ลักษณะว่าเป็นสันติ คือ กิเลสสงบโดยสิ้นเชิงและดับทุกข์โดย ธั…

เนื้อหาว่าด้วยการศึกษาโผฏฐัพพธาตุและธัมมธาตุ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้สัมผัสในร่างกายมนุษย์ อธิบายสภาวะต่างๆ ของธาตุ เช่น ปฐวี เตโช วาโย และความสำคัญของธัมมธาตุในการคิดและรู้ อธิบายถึงการเกิดและดับซึ

…้แก่ จิตทั้งหมด เป็นนามธรรม 10. สุขินทรีย์ ความเป็นใหญ่เรื่องสุขเวทนา มีหน้าที่ สบาย ได้แก่ สุขเวทนาเจตสิก เป็น นามธรรม 11. ทุกขินทรีย์ ความเป็นใหญ่ทางทุกขเวทนา มีหน้าที่คือ ไม่สบาย ได้แก่ทุกขเวทนา เจตสิก เ…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอินทรีย์ต่าง ๆ และความเป็นใหญ่ในด้านต่าง ๆ อาทิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิตินทรีย์ที่รักษารูปและนาม

… ฯ เจตสีติ ภวนฺติ ปเท เวลยิกาธาโร ฯ ภวนฺติ ลิงคตฺโถ ๆ ตทา....ตายาติ ภวนฺติ ปเท ตติยาวิเสสน์ ฯ อิตติ เจตสิกฤติ ปเท เหตุ ฯ เจตสิกฤติ ลิงคตโถ ๆ [๒๔] เจตสิก จิตต์ วชฺเชตวา กทาจิ อุปฺปชฺเชยยาติ กสฺสจิ สงฺกา สิยา…

บทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ซึ่งสำรวจลักษณะและการทำงานของจิตต์ในหลากหลายแง่มุม เช่น เจตสิกและภวะต่าง ๆ อธิบายถึงการวิเคราะห์เจตสิกภายในจิต รวมถึงการทำงานของจิตที่เกี่ยวข้องกับอาการต่าง ๆ และ…

…มิชาติอาลมพนเภเทน โลกุตตร์ ภูมิชาติมคุคเรเทน วิภตฺตนฺติ อย ยการหนุติ ปทสฺส อธิปปาโย ฯ วิภชน์ วิภาโค เจตสิกสฺส วิภาโค เจตสิกวิภาโค ฯ อนุปฺปตฺตสฺส ภาโว อนุปฺปตฺตตฺติ ฯ ตาวาติ ฐปนาทิกิริยานํ อนุกุกเมน ๆ จตฺตาโ…

เนื้อหาบทนี้ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นำเสนอหลักการสำคัญเกี่ยวกับจิตและสภาวะต่าง ๆ ของจิต ในการศึกษาอภิธมฺม มีการพูดถึงสงฺขาโรและวิภาวินิยา รวมถึงการจำแนกประเภทต่าง ๆ ของจิต เช่น กามาวจร, รูปาวจ

…ฺถโยชนา หน้า 157 ตตฺถ จิตต์ ตาว จตุพิธ โหติ ฯ ... น กิญจิ น ลภติติ วจนกุกเมน ฯ จิตต์...รูปานิ จิตต์ เจตสิก รูปนฺติ อุทเทเสหิ อุททิฏฐาน ฯ วิภาคโต” นิททิสตวาติ จิตต์ เอกูนนวุตาทิเภทโต ภูมิชาติอาทิเภทโต วา เจต…

บทส่วนนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์เจตสิกและจิตต์ในอภิธรรม โดยเฉพาะการแยกแยะรูปลักษณะและพฤติกรรมของจิตและเจตสิก รวมถึงการศึกษาถึงการเข้าสู่นิ…

…ธมตุล สสทฺธมฺมคณุตตม อภิวาทิย ภาสิสฺสํ อภิธมฺมตฺถสงฺคห์ ฯ ตตฺถ วุตตาภิธมฺมตฺถา จตุธา ปรมตฺถโต จิตต์ เจตสิก รูป์ นิพฺพานมิติ สพฺพถาฯ ปฐโม ปริจฺเฉโท ตตฺถ จิตต์ ตาว จตุพุพิธ โหติ กามาวจร รูปาวจร์ อรูปาวจริ โลก…

บทนี้นำเสนอการศึกษาอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลิ โดยเริ่มจากการสำรวจคำสำคัญต่างๆ เช่น 'จิตต์', 'เจตสิก', และ 'นิพฺพาน' ตลอดจนการจัดหมวดหมู่ของจิตและสภาพจิตให้เข้าใจในระดับลึก โดยอธิบายถึงประเด็นหลากหลาย…

…กิเลเสหิ จิตต์” ตายติ วา ตถา จิโนติ อตฺตสนฺตานํ วิจิตตารมณนุติ วาติ ฯ เจตสิ ภวํ ตทายตฺตวุฒิติตายาติ เจตสิก ฯ น หิ ต จิตเตน วินา อารมฺมณคฺคหณสมตถ์ อสติ จิตฺเต สพฺเพน สพฺพ์ อนุปฺปชฺชนโต ฯ จิตต์ ปน เกนจิ เจตสิ…

…รมชาติของจิตในบริบทต่าง ๆ อธิบายว่าจิตสามารถรับรู้และแยกแยะสิ่งต่าง ๆ ได้อย่างไร รวมถึงการผสมผสานของเจตสิกในกรอบของอภิธรรม เนื้อหานี้ยังชี้ให้เห็นความเชื่อมโยงระหว่างจิตกับรูปธรรม พร้อมทั้งอธิบายว่าจิตและอา…

…่งพระอภิธรรม อันพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัส ไว้ในพระอภิธรรมนั้น โดยปรมัตถ์ทุกประการ มี ๔ อย่าง คือ จิต ๑ เจตสิก ๑ รูป ๑ นิพพาน ๑ ฯ * พระมหาแพร กมฺมสาโร ป. ธ. ๙ วัดเขมาภิรตาราม นนทบุรี แปล

…วจอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งเป็นปกรณ์ที่สำคัญในพระอภิธรรม โดยมีการอภิปรายถึงองค์ประกอบหลัก ได้แก่ จิต เจตสิก รูป และนิพพาน นอกจากนี้ยังมีการนำเสนออย่างเคารพต่อพระรัตนตรัยและพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมทั้งการให้คว…

…ันทะ เกิดในจิตทั้งหลาย เว้นอเหตุกจิตและโมมูหจิต ฯ [สังหาคาถา] ก็จิตตุปบาทเหล่านั้น ที่เว้นจากปกิณณก เจตสิกมี ๖๖-๕๕-๑๑-๑๖-๗๐ และ ๒๐ และทีมีปกิณณกเจตสิก มี ๕๕-๖๖-๗๘- ๓๓-๕๑ และ ๖๘ ตามลำดับ ฯ ก็บรรดาอกุศลเจตสิก…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาในหน้าที่ 72 เน้นการวิเคราะห์จิตและเจตสิกต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร, …

…ามดับทุกข์ และเป็นเหตุดำเนินไปสู่ดับความดับทุกข์นั้นๆ [อธิบายปกิณณกธรรม] ธรรม ๖๕ อย่าง ด้วยอำนาจแห่งเจตสิก (๕๒) สุขุมรูป ๑๖ และนิพพาน ๑ ย่อมถึงการนับว่า ธัมมายตนะ ในจำพวกอายตนะ และว่า ธัมมธาตุ ในจำพวกธาตุฯ …

…นิโรธ' ซึ่งเป็นเครื่องดับความไม่เกิดขึ้นแห่งทุกข์ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงธรรม ๖๕ อย่างที่มีอำนาจแห่งเจตสิก รวมถึงการแยกเวทนาและสัญญา และสาเหตุที่ทำให้แยกต่างหากในวิวัฒนธรรม โดยมีความสำคัญในการส่งเสริมความยิ…

…มเม ปวดตุณิต ฯ เจตนา กามิ สุสฺตูฎฺกิ- สาธารณ มีอิป ปด สิ สีมฺติ อภิปฺปาดติ คตฺวา กสุลาติ เวทิตพพา ฯ เจตสิก นิฏฐติ ฯ เจตสิก จิตสมปุจฺฉติ ตนฺติเมว วิรุตติ ฯ เจตสิกติ ฯ เจตสิกวิ ถามา ฯ เจตสิกติ วิริยมณฺฬ ฯ ฯ ว…

เอกสารนี้พูดถึงบทบาทของวิชาธิคุณและจิตสำนึก ภายใต้กรอบของมหาภารสมมุตตยา และการสัมพันธ์ของอารมณ์ในแต่ละสถานการณ์ ทั้งนี้ยังวิเคราะห์ถึงสัมฤทธิ์ผลหรือปฏิกิริยาที่เกิดจากจิตสำนึกในบริบทต่าง ๆ โดยมีการใช้

…่อใจ อนุปุชุนเต นิดเกิดขึ้นอยู่ ณ สกโกฎิ ย่อมไมอาจา อุปปัชชาติ เพื่ออนเกิดขึ้น ๆ ปน ฝายว่า มน อ. ใจ เจตสิก ครั่นเมื่อ เจตสิก ท. เอกาจเจส บางเหล่า อนุปุปชุนสุตบ แม้ไมเกิดขึ้นอยู่ อุปปัชฌติเออ ย่อมเกิดขึ้นนั่…

…อหานี้กล่าวถึงสภาพจิตใจที่ดีและการเกิดขึ้นของความรู้ต่างๆ ตามหลักพระพุทธศาสนา โดยเน้นถึงความสำคัญของเจตสิกและธรรมะที่สอดคล้องกัน เช่น อภิณดีและอภิปีติ เพื่อสร้างความเข้าใจในสภาพจิตที่เป็นประเสริฐที่สุด เนื้…

…ีร์ อรฺเณ론^32 กล่าวว่า ผู้ที่พันจากอากัญญูญาณตนะ แต่ยังข้องแวะกับวาเช ลมายุใจหยุด จึงจะดับสัญญา จิต เจตสิก คัมภิรอภิจารณาหฤทัย-คาศาตร์^33 กล่าวว่า ผู้ยังมิระคะเข้ามาสิ สามารถบรรลุสู่นิวาสัญญา-นาสัญญาณะขึ้นส…

…ะและโลเกยะ ตามข้อมูลที่ปรากฏในคัมภีร์ต่างๆ โดยเฉพาะการบรรลุสู่นิโรธสมาบัติที่เกี่ยวข้องกับการดับจิต เจตสิก และความเห็นต่างๆ ของนักวิชาการในเรื่องนี้ ผู้อ่านจะได้รับข้อมูลเชิงลึกเกี่ยวกับการเข้าใจสัญญาเวทและ…

…งค์ตรัสรู้ ทรงรู้แจ้งสามารถจำแนกแยกแยะธรรมส่วนที่ละเอียด ให้เห็น เช่น ทรงจำแนกขันธ์ ธาตุ อายตนะ จิต เจตสิก รูป นิพพาน เป็นต้น รวมทั้งหลักธรรมอื่นๆ ให้สาวก รู้เห็นและปฏิบัติสืบมา พระธรรมคุณ ๑. สวากขาโต ภควตา…

เนื้อหาพระธรรมเทศนานี้กล่าวถึงประเด็นสำคัญ 12 ประการที่เกี่ยวกับการฝึกสอนของพระองค์ซึ่งเป็นผู้มีพระปรีชาญาณในการสอนศีล สมาธิ และปัญญา เพื่อให้ผู้ปฏิบัติได้บรรลุถึงมรรคผลนิพพานอย่างแท้จริง เห็นได้จากวิ

…ประพฤติ ผิดในกาม) และวจีทุจริต 4 (ไม่พูดเท็จ, ไม่พูดคำหยาบ, ไม่พูดส่อเสียด ไม่พูดเพ้อเจ้อ) ศีล คือ “เจตสิก” หมายถึงการงดเว้นจากมโนทุจริต 3 (ความโลภอยากได้ของผู้อื่น, มีจิตคิดพยาบาท, มีความเห็นผิด) ศีล คือ “…

ศีล มาจากคำว่า "สีตะละ" และ "สิวะ" มีความหมายถึง ความเย็นและความปลอดโปร่ง ซึ่งเป็นผลจากการรักษาศีล ผู้รักษาศีลจะมีความสงบเยือกเย็นและชีวิตที่บริสุทธิ์ ศีลเกี่ยวข้องกับเจตนาในการงดเว้นจากการกระทำที่ไม่