เวทนา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 16 / 35

…นัส ได้แก่ปฏิฆจิต ๒ เท่านั้น ฯ จิตที่เหลือแม้ทั้งห สหรคตด้วยอุเบกขาอย่างเดียว ฉะนี้แล ฯ [สังคหคาถา] เวทนาสังคหะนั้น เวทนามี ๓ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา โดยประเภทมี ๕ คือ (เพิ่ม) โสมนัสโทมนัส ฯ ในเวทนาเหล่าน…

เนื้อหาในบทนี้กล่าวถึงการศึกษาจิตและเวทนาในอภิธัมมัตถสังคหะ โดยแยกประเภทของจิตได้เป็น 6 แบบ และเวทนาที่มีอยู่ 3 แบบ คือ สุข ทุกข์ และอุเบกขา …

…อกนิฏฐา เพราะอรรถว่า พรหมเหล่านั่นไม่มีความต่ำต้อย เพราะ เป็นผู้มีสมาบัติอย่างอุกฤษฎ์ฯ ขันธ์ ๕ (คือ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ) ที่เป็นวิบากแห่งอรูปฌานที่ ๑ ซึ่งเป็นไปในอากาสา นัญจายตนะนั่นแล หรือโอกาสที…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของพรหมในชั้นต่าง ๆ โดยเริ่มจากคำนิยามที่หลากหลายถึงว่าสุทธาวาส และการอธิบายความสำคัญของพระอรหันต์กับการเข้าถึงชั้นพรหมที่สูงขึ้นในอภิธัมมัตถสังคหบาลี ซึ่งสรุปได้ว่าบุคคลที่ไม่ใ

…รารภ อารมณ์ คือ รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมารมณ์ หรือ อารมณ์ใด ๆ เกิดขึ้นแล้ว ในสมัยนั้น ผัสสะ เวทนา สัญญา เจตนา จิต ความไม่ฟุ้งซ่าน ย่อมมี ธรรมเหล่านี้ ชื่อว่ากุศล ญาณที่เป็น ไปในธรรมเหล่านี้ ชื่อว่า…

ในหน้าที่ 234 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี พบว่าพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสถึงธรรมอันทัสสนะที่ควรละ โดยเฉพาะราคะ โทสะ โมหะ และกิเลส อีกทั้งการภาวนาเกี่ยวกับจิตตุปบาทที่สหรคตด้วยอุทธัจจะ ซึ่งการตรัสเช่นนี้ชี้ให้เ

…นายตนะ อย่างเดียว กระจายออกไปด้วยสามารถแห่งวิญญาณธาตุ ๓ อย่าง ฯ [สังคหคาถา] ธรรม ๕ เหล่านี้ คือ รูป เวทนา สัญญา เจตสิกที่เหลือ และวิญญาณ ตรัสเรียกว่า ขันธ์ ๕ ฯ อนึ่ง ธรรมที่เป็นไปในภูมิ ๓ ตรัสเรียกว่า อุปา…

เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจเกี่ยวกับธรรม ๖๕ ที่สัมพันธ์กับเจตสิกและนิพพาน ในการศึกษาอุปาทานขันธ์ ๕ ร่วมกับการพิจารณาความสัมพันธ์ของทวารอารมณ์และธาตุที่มีอยู่ให้กว้างขวาง โดยชี้ให้เห็นถึงความแตกต่างระหว่า

… ธัมมายตนะ ในจำพวกอายตนะ และว่า ธัมมธาตุ ในจำพวกธาตุฯ คำว่า เสสา เจตสิก ได้แก่ เจตสิก ๕๐ ที่เหลือจากเวทนาและสัญญา ฯ ถามว่า ก็เพราะเหตุไร พระผู้มีพระภาคจึงทรงแยกเวทนาและสัญญาไว้แผนกหนึ่งฯ แก้ว่า เพราะ (เวทน…

…่องดับความไม่เกิดขึ้นแห่งทุกข์ นอกจากนี้ยังมีการพูดถึงธรรม ๖๕ อย่างที่มีอำนาจแห่งเจตสิก รวมถึงการแยกเวทนาและสัญญา และสาเหตุที่ทำให้แยกต่างหากในวิวัฒนธรรม โดยมีความสำคัญในการส่งเสริมความยินดีและเข้าใจในธรรม

…า - หน้าที่ 347 เป็นปัจจัยเกิดสฬายตนะ เพราะสฬายตนะเป็นปัจจัยจึงเกิดผัสสะ เพราะผัสสะเป็นปัจจัยจึงเกิดเวทนา เพราะเวทนาเป็นปัจจัยจึงเกิดตัณหา เพราะตัณหาเป็นปัจจัยจึงเกิดอุปาทาน เพราะอุปาทานเป็นปัจจัยจึงเกิด ภ…

…จจสมุปบาทนัยซึ่งอธิบายการเกิดขึ้นของทุกข์ โดยเริ่มต้นจากสฬายตนะซึ่งเป็นปัจจัยที่ส่งผลให้เกิดผัสสะและเวทนาจนถึงชาติและมรณะ ทั้งหมดนี้เกิดขึ้นตามลำดับของปัจจัยที่เครือข่ายและเกี่ยวข้องกัน โดยอธิบายถึงอัทธา อ…

…ั้งสิ่งที่ไม่มีกับสิ่งที่มี) ๑ ฯ ก็บรรดาบัญญัติ ๖ นั้น ในเวลาใด บัณฑิตทั้งหลายแต่งตั้ง (ประกาศ) รูป เวทนา เป็นต้น ซึ่งมีอยู่โดยปรมัตถ์ ด้วยบัญญัตินี้ ในเวลานั้น บัญญัตินี้ ท่านเรียกว่า วิชชมานบัญญัติฯ แต่ใ…

ในเนื้อหานี้เสนอการวิเคราะห์นามบัญญัติ 5 อย่างที่เกี่ยวกับสิ่งที่มีอยู่และไม่มีอยู่ในอภิธรรม รวมถึงการตั้งชื่อและการแต่งตั้งสิ่งต่างๆ ในทางปรัชญาและสังคม โดยเฉพาะการแยกแยะระหว่างสิ่งที่มีตัวตนและสิ่งท

…ิว่า วิชฺชมานปญฺญตฺติ ฯ คำว่า เอตาย ปญฺญาเป็นติ ความว่า บัณฑิตทั้งหลายย่อมประกาศด้วยคำมีอาทิว่า รูป เวทนา ดังนี้ ฯ คำว่า อุภินฺนํ ความว่า (ด้วยสามารถแห่งความคละกัน) แห่งวิชชมานบัญญัติและอวิชชามานบัญญัติทั้…

ในบทนี้กล่าวถึงหลักการของอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการจำแนกนามออกเป็น 4 ประเภท ได้แก่ สามัญนาม คุณนาม กิริยานาม และยกิจฉนาม นอกจากนี้ยังมีการอภิปรายเกี่ยวกับเสียงและการแสดงถึงอภิลาป การอภิปรายเกี่ยวกับ

…ด... รูปเกิด เพราะอวิชชาเกิด รูปดับ เพราะตัณหา... กรรม... อาหารดับ รูปดับ ทำนองเดียวกัน และแม้ ถึงในเวทนาขันธ์ สัญญาขันธ์ สังขารขันธ์ (ก็อย่างในรูปขันธ์) เป็น แต่ชักเอาอาหารออก ใส่ผัสสะเข้าแทนอย่างนี้ว่า เ…

… ต้องพิจารณาความเกิดและดับในสังขาร ด้วยอุทยัพพยญาณ และสามารถเห็นความเกิดและดับในรูปขันธ์ต่าง ๆ เช่น เวทนา สัญญา และสังขาร มีการกล่าวถึงวิปัสสนาและผลที่ได้รับจากการพิจารณาในลักษณะนี้ เช่น โอภาสและปีติที่เกิ…

…ไม่ป่วนปั่นไปตามอาการของบริษัทผู้สดับฟัง ส่วนติปัฏ ฐาน ๔ ในมหาสติปัฏฐานสูตร นั้น มีสติตั้งมั่นในกาย เวทนา จิต แลธรรม มีความรู้เท่าไม่ป่วนปั่น ไปตามความเห็นผิด แลความอยากทะเยอทะยาน สติปัฏฐาน ๓ กับสติปัฏฐาน …

บทความนี้เน้นการศึกษาเกี่ยวกับสติปัฏฐานและบทบาทในคำสอนของพระพุทธเจ้า ว่าด้วยการมีสติในการฟังและการประพฤติตามคำสอน รวมถึงการแนะนำการปกครองที่มุ่งหวังความเจริญทั้งบุคคลและหมู่คณะ ซึ่งสะท้อนถึงความสำคัญข

… ฯ เอเเนว นเยน รูปาที่นี่ 2 อายตนาน จกฺขุวิญญาณาทโย 2 วิญญาณกายา จกฺขุสมผสาทโย 2 ผสสา จกฺขุสมฺผสฺสชาเวทนาทโย 2 เวทนา รูปสัญญาทโย 2 สัญญา รูปสัญเจตนาทโย ฉ เจตนา รูปตัณหาทโย 2 ตัณหากายา รูปวิตกกาทโย 2 วิตกกา…

บทนี้มีการอธิบายเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคและความสำคัญของการปฏิบัติในพุทธศาสนา รวมถึงการเข้าใจหลักอริยสัจ และการสร้างสัมมาทิฏฐิ โดยตัวเนื้อหาจะเน้นการพัฒนาจิตและการยกระดับความรู้ในทางพุทธศาสนา พร้อมทั้งอธิบ

…วา สพฺพถา อเวที ฯ ตถา หิสส เอโก โลโก สพฺเพ สัตตา อาหารฏฐิติกา เทว โลกา นามญฺจ รูปญฺจ โย โลกา ติสฺโส เวทนา จตฺตาโร โลกา จตุตาโร อาหารา ปญฺจ โลกา ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ฉ โลกา ฉ อรุณฤติกานิ อายตนาน สตฺต โลกา สตฺต…

บทความนี้นำเสนอแนวคิดเกี่ยวกับวิสุทธิในพุทธศาสนา อธิบายลักษณะต่าง ๆ ของโลกและสังขาร รวมถึงการจำแนกประเภทของโลกและสัตตาในหลายมิติ สอดคล้องกับการเรียนรู้และการเกิดขึ้นของสรรพสิ่งในจักรวาล สามารถศึกษาเพิ

…ทานญฺจ ทสฺสาม ธมฺมญฺจ โสสฺสาม, ปทสมุจจยะดังนี้: เทสนาวสาเน กุมาโร จ กุมาริกา จ โสตาปนนา อเห, ติสฺโส เวทนา: สุขญจ ทุกฺขญจ อทุกขมสุขญจ, ในอรรถนี้ ใช้ วา (บ้าง) ปี (ทั้ง) บ้าง ห่าง ๆ, อุ, ธมฺม วา วินย์ วา ปริ…

ในบทนี้พูดถึงวากยสัมพันธ์ของบาลีที่มีวิภัตติเสมอกัน โดยเฉพาะในกรณี ปทสมุจจโย ที่ใช้ นิบาติ เช่น จ เพื่อเป็นพื้นฐานในการสร้างความหมาย นอกจากนี้ยังได้ยกตัวอย่างการใช้สำนวน และอุทาหรณ์เพื่อให้ง่ายต่อการเ

… โกฏิยา โกฏิ ปฏิปาเทตวา ฯ เอวหิ นิสีทนฺตสฺส จมุม มิสนหารูนิ น ปณมนฺติ อาสุส ยา เตส ปณมนปัจจยา ขณ ขณ เวทนา อุปฺปชฺเชย ตา นุปฺปชฺชนฺติ ตาสุ อนุปฺปชฺชมานาสุ จิตต์ เอกคุก โหติ กมฺมฏฺฐานํ น ปริปตติ วุฑฒิ ผาติ อ…

บทความเกี่ยวกับวิสุทธิมคฺคสฺส และการพัฒนาสุขภายใน อธิบายถึงการปฏิบัติธรรมในสภาวะอรญฺญค และประโยชน์ของการทำวิปัสสนาภาวนา โดยมีการพัฒนาสุขภาวนาและการนั่งสมาธิอย่างมีศักยภาพ ช่วยเสริมสร้างปัญญาและความสงบ

…า ปเนตฺถ อิทเมว จตุกก์ อาทิกมมิกสัส กมฺมฏฺฐานวเสน วุตต์ อัตรานิ ปน ติณ จตุกฺกานิ เอตฺถ ปตฺตชฺฌานสฺส เวทนา- จิตตธมฺมานุปสฺสนาวเสน วุตฺตานํ ตสฺมา อิม กมฺมฏฺฐานํ ภาเวตวา อานาปานจตุตถชุฌานปทฏฺฐานาย วิปสฺสนาย ส…

ในบทนี้จะพูดถึงเรื่องอนุสฺสติกมฺมฏฺฐานที่เน้นการปฏิบัติเพื่อพัฒนาจิตใจให้มีสติและสมาธิ กระบวนการสำคัญในการฝึกปฏิบัติของชาวพุทธซึ่งสามารถเชื่อมโยงไปถึงความเข้าใจในวิปัสสนาและสมาธิ ซึ่งมีผลต่อการเข้าถึง

…จตนาหาโร วิญญาณาหาโรติ ฯ โก ปเนตฺถ กี อาหรตีติ ฯ กพฬิงการาหาโร โอชฎฐมภ์ รูป อาหรติ ฯ ผสสาหาโร ติสโส เวทนา อาหรติ ฯ มโนสญเจตนาหาโร ตีสุ ภาเวสุ ปฏิสนธิ์ อาหรติฯ วิญญาณาหาโร ปฏิสนธิกฺขเณ นามรูป อาหรติ ฯ เตสุ …

ในเนื้อหานี้มีการกล่าวถึงวิสุทธิมคฺคซึ่งเป็นแนวทางในการปฏิบัติสมาธิและการศึกษาธรรมะ เนื้อหาเน้นที่สถานะ, ความหมาย และวิธีการในการพัฒนาสมาธิ รวมถึงการเสริมสร้างความรู้เกี่ยวกับธรรมะที่จำเป็นต่อการดำเนิ

…าช ภควตา กติ ย์ อิเมล์ อรูปีน จิตตเจตสิกานํ ธมฺมานํ เอการมุมเณ วตฺตมานาน ววฏฐาน อกชาติ อย ผสฺโส อย์ เวทนา อย สญฺญา อย เจตนา อิท จิตฺตนฺติ ฯ กานสุสา ลักขณรสปจฺจุปฏฐานปทฏฺฐานานิติ เอตฺถ ปนๆ ธมฺมสภาวปฏิเวธลูก…

เนื้อหาในบทนี้เกี่ยวกับการศึกษาวิสุทธิมคฺค ซึ่งอธิบายถึงการประจักษ์ในสัญญาและวิญญาณ ความสัมพันธ์ระหว่างสัญญาและปัญญาในมิติทางธรรม การเข้าใจถึงธาตุที่เกิดขึ้นและการวิเคราะห์สภาวะต่างๆ ที่ส่งผลต่อตัวตนข

…โยควินิเตสุ วา สิปปายตเนส โยควินิเตสุ วา วิชชาฎฐาเนส กมฺมสฺสกต์ วา สจจานุโลมิก วา รูป อนิจฺจนฺติ วา เวทนา สัญญา สงฺขารา วิญญาณ์ อนิจฺจนฺติ วา ย เอวรูป์ อนุโลมิก ขนฺติ ทิฏฐิ รุจิ มุติ เปกข์ ธมฺมนิชฌานกฺขนฺต…

บทความนี้ให้ความรู้เกี่ยวกับการนำเสนอปัญญาและการภาวนาในสถานการณ์ต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเข้าใจธรรมชาติของความเป็นไปและความไม่เที่ยงของสิ่งต่างๆ และการพัฒนาจิตให้เข้าถึงธรรมะอย่างลึกซึ้ง ผ่านการวิเคร

ประโยค๘ - วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณ์วิเสสสฺว (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 11 ยนฺธนิทฺเทโส เวทนากฺขนฺโธ สัญญากฺขนฺโธ สังขารกฺขนฺโธ วิญญาณขนฺโธติ ฯ ตตฺถ ยังกิญจิ สีตาที่ห์ รูปปั้นลูกขณ์ ธมมชาติ สพฺ…

…ิมคฺคสฺส ซึ่งเป็นบทหนึ่งในพระธรรม ที่กล่าวถึงการจำแนกและอธิบายลักษณะของธาตุต่างๆในชีวิต ได้แก่ รูป, เวทนา, สัญญา, สังขาร, และวิญญาณ โดยประกอบด้วยธาตุทั้งสี่: ดิน, น้ำ, ไฟ, และลม ซึ่งมีบทบาทในการกำหนดสภาพทา…

…ุม วา หีนํ วา ปณีต วา ย ทูเร สนฺติเก วา ตเทกชญ์ อภิสญญูหิตวา อภิสงฺขิตวา อย วุจจติ รูปกขันโธ ยากาจิ เวทนา ยา กาจิ สัญญา เยเกจิ สงฺขารา ยังกิญจิ วิญญาณ อตีตานาคตปัจจุปฺปนฺนํ อนุญาติ วา ฯเปฯ อภิสงฺขปิตวา อย …

ในเนื้อหานี้ได้พูดถึงวิสุทธิมคฺคและกิริยาวิญญาณที่เกี่ยวข้องกับอเหตุกาและสเหตุกา ซึ่งเป็นหลักสำคัญในพระพุทธศาสนา การศึกษากระบวนการที่เกี่ยวข้องกับวิญญาณและการกำเนิดสังขาร เช่น อาการ่ต่าง ๆ ที่เกิดขึ้น