โทสจริต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 1 / 4

…่แห่งจริต ในจริตทั้ง 6 อย่าง ท่านสงเคราะห์ด้วยความเสมอภาคกันได้เป็น 3 คู่ คือ ราคจริต กับ สัทธาจริต โทสจริต กับ พุทธิจริต โมหจริต กับ วิตกจริต ราคจริต กับ สัทธาจริต ที่จัดว่ามีความเสมอภาคกันนั้น คือ ราคะเป็น…

…์ในวัฏสงสาร. จริตมีทั้งหมด 6 อย่าง จัดแบ่งเป็น 3 คู่ที่มีความเสมอภาคกัน ได้แก่ ราคจริตกับสัทธาจริต, โทสจริตกับพุทธิจริต และโมหจริตกับวิตกจริต. การเข้าใจความหมายและความสัมพันธ์ของจริตทั้ง 6 จะช่วยให้ผู้ปฏิบัต…

…คนออกเป็น 6 ประเภท ตามคุณภาพทางจิตใจ ที่เรียกว่า จริต คือ 1. ราคจริต มีความโน้มเอียงในทางรักใคร่ 2. โทสจริต มีความโน้มเอียงในทางโกรธเคือง 3. โมหจริต มีความโน้มเอียงในทางลุ่มหลง 4. วิตกจริต มีความโน้มเอียงในท…

พระพุทธโฆษจารย์ได้จำแนกคนออกเป็น 6 ประเภทตามคุณภาพทางจิตใจหรือจริต ได้แก่ ราคจริต, โทสจริต, โมหจริต, วิตกจริต, สัทธาจริต, และพุทธิจริต นอกจากนี้ยังมีวิธีการตอบปัญหาของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ที่…

…คละกัน อย่างนี้คือ ในหมวด จริต ๓ มีราคจริตเป็นต้น มีหมวด ๒ แห่งจริตหมวดเดียวอย่างนี้ ได้แก่ ราคจริต โทสจริต โมหจริต ราคโทสจริต ราคโมหจริต โทสโมหจริต ราคโทสโมหจริต และแม้ในหมวดจริต ๓ ที่มีสัมธาจริตเป็นต้น ก็ม…

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงจริตที่มีทั้งหมด ๓ หมวด โดยมีจริตที่แตกต่างกันคือราคจริต, โทสจริต, และโมหจริต พร้อมด้วยการแบ่งประเภทและตัวอย่างของจริตแต่ละประเภท ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในหลักอภิธรรม อภิธ…

…ปกติแล้ว เราสามารถแบ่งจริตอัธยาศัย ของมนุษย์ที่แตกต่างกันออกไปได้ถึง 5 อย่าง คือ ราคจริต ศรัทธาจริต โทสจริต พุทธิจริต โมหจริต และวิตกจริต ครั้งนี้จะได้นําเรื่องอุปนิสัยของคนมาให้พวกเราได้เรียนรู้ เพื่อจะได้ด…

…ถช่วยให้รู้จักอุปนิสัยของผู้อื่นได้ โดยจริตอัธยาศัยแบ่งออกเป็น 5 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, ศรัทธาจริต, โทสจริต, พุทธิจริต, โมหจริต โดยมีการสอดแทรกข้อคิดเห็นเกี่ยวกับการบริหารคนให้เหมาะสมตามจริตของแต่ละบุคคล เพื…

…ป ด้วยอาการไม่รีบร้อน ได้อาหารที่ถูกปากแม้เพียงอย่างเดียวเท่านั้น ก็รู้สึกมีความพึงพอใจเป็นอย่างมาก โทสจริต ตามธรรมดาย่อมชอบใจอาหารอันหยาบ ซึ่งมีรสจัด เช่น เปรี้ยวจัด เค็มจัด ขมจัด ฝาดจัด เมื่อทำการบริโภคก็ท…

…หารที่แตกต่างกันตามอาการและอารมณ์ของแต่ละบุคคล เช่น ราคจริตที่ชอบอาหารอร่อยและทำคำข้าวพอดีคำในขณะที่โทสจริตจะชอบอาหารรสจัดและมีอาการหงุดหงิดเมื่อได้รับอาหารที่ไม่ถูกใจ โมหจริตแสดงให้เห็นถึงการไม่ทราบชัดในรสช…

วิตกจริต เช่นเดียวกับโมหจริต สัทธาจริต เช่นเดียวกับราคจริต พุทธจริต เช่นเดียวกับโทสจริต (2) การยืนการนั่ง ราคจริต เลือกที่ยืนเลือกที่นั่ง ถ้าไปกันเป็นกลุ่มและสถานที่นั้น เลือกยืนเลือกนั่ง…

เนื้อหาเกี่ยวกับลักษณะต่างๆ ของจิตใจ ได้แก่ วิตกจริต โมหจริต สัทธาจริต ราคจริต พุทธิจริต และโทสจริต พร้อมกับการอธิบายพฤติกรรมเมื่อยืน นั่ง และนอน โดยแต่ละลักษณะจะมีสัญญาณและพฤติกรรมที่แตกต่างกัน เช่น…

…็นว่ามีรอยเท้ากระโหย่ง รอยเท้าเว้าแหว่งเป็นแห่ง เพราะวางเท้าเบา ไม่ค่อยจะมีมูลดินกระจายรอบๆ รอยเท้า โทสจริต ปกติจะเป็นผู้ที่มีอิริยาบถฉับไว ลักษณะการเดินจะเดินไปเหมือนจิกปลายเท้า เดินเร็วลง เท้าหนักวางเท้าเร…

…ติกรรมของคน โดยอิริยาบถหลักจะรวมถึงการเดิน ยืน นั่ง และนอน สำหรับการเดินของแต่ละประเภท เช่น ราคจริต โทสจริต และโมหจริต จะแสดงให้เห็นเป้าหมายและลักษณะเฉพาะของแต่ละบุคคล ซึ่งสามารถนำไปใช้ในการปรับปรุงการปฏิบัต…

…าย ตนเรา เขา อันเป็นตัวทิฏฐิ ในขณะที่บำเพ็ญกุศล เกิดมีความขุ่นเคือง เสียใจ เสียดาย เป็นผู้จุติมาจาก โทสจริต | อิจฉาริษยา รำคาญ เกิดขึ้นในใจ อีกสาเหตุหนึ่งเป็นผู้ที่มี นรก พฤติกรรมมากไปด้วยการฆ่า การทำลาย การ…

…นื้อหานี้กล่าวถึงจริตในมนุษย์ซึ่งมีสาเหตุมาจากกรรมในอดีตชาติ อธิบายถึงการเกิดจริตต่างๆ เช่น ราคจริต โทสจริต และโมหจริต พร้อมทั้งการบำเพ็ญกุศลที่มีผลต่อจริตในคน โดยระบุถึงพระรัตนตรัยและกรรมนำไปสู่จุติในภพภูมิ…

…ออกไป 6 อย่าง ดังนี้ คือ 1. ราคจริต คือ ความประพฤติจนเคยชินเป็นนิสัย อันเกิดจากราคะเป็นพื้นฐานใจ 2. โทสจริต คือ ความประพฤติจนเคยชินเป็นนิสัย อันเกิดจากโทสะเป็นพื้นฐานใจ 3. โมหจริต คือ ความประพฤติจนเคยชินเป็น…

…มณ์ที่ชอบเคลื่อนไหว หรือพื้นฐานจิตใจที่มีความแตกต่างกัน โดยมีประเภทของจริต 6 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, โทสจริต, โมหจริต, วิตกจริต, และสัทธาจริต ซึ่งแต่ละประเภทมีผลต่อวิธีการปฏิบัติกัมมัฏฐาน การเข้าใจจริตจะช่วยใ…

แนวคิด 1. จริต คือ พื้นฐานนิสัยที่อยู่ในจิตใจมนุษย์ มีทั้งหมด 6 ประเภท คือ ราคจริต โทสจริต โมหจริต วิตกจริต สัทธาจริต พุทธิจริต 2. การที่คนมีจริตต่างกัน เพราะเหตุแห่งสภาพของจิตในขณะที่ทำกุศล…

…้อหาเกี่ยวกับจริตและการปฏิบัติกัมมัฏฐาน เสนอแนวคิดเกี่ยวกับจริตซึ่งแบ่งเป็น 6 ประเภท ได้แก่ ราคจริต โทสจริต โมหจริต วิตกจริต สัทธาจริต และพุทธิจริต โดยอธิบายถึงสาเหตุการเกิดจริตต่างๆ และวิธีสังเกตลักษณะของจร…

…ห่งธรรม คือ สังเกตธรรมที่ประพฤติ 5.4 คู่แห่งจริต 5.5 กัมมัฏฐานที่เหมาะสมกับจริต 5.5.1 ราคจริต 5.5.2 โทสจริต 5.5.3 โมหจริตและวิตกจริต 5.5.4 สัทธาจริต 5.5.5 พุทธิจริต 84 DOU สมาธิ 5 ห ลั ก ส ม ก วิ ปั ส ส น า …

…รวมถึงการสังเกตธรรมจากการประพฤติ นอกจากนี้ยังมีการแนะนำกัมมัฏฐานที่เหมาะสมกับจริตต่างๆ เช่น ราคจริต โทสจริต และพุทธิจริต เพื่อช่วยให้ผู้ปฏิบัติสามารถเลือกวิธีปฏิบัติที่เหมาะสมและมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น สำหร…

… นิสัยปกติพื้นฐานอันมีอยู่ในแต่ละบุคคล แบ่งออกได้ 6 ประเภท คือ 1. ราคจริต จะมีลักษณะรักสวยรักงาม 2. โทสจริต จะมีลักษณะหงุดหงิด รีบร้อน 3. โมหจริต จะมีลักษณะเขลา งมงาย 4. สัทธาจริต จะมีลักษณะเชื่อง่าย 5. พุทธ…

…ามีความสำคัญต่อการเข้าใจธรรมอย่างถูกต้อง โดยแยกตามจริตอัธยาศัยของผู้ฟังได้ 6 ประเภท ได้แก่ ราคจริต, โทสจริต, โมหจริต, สัทธาจริต, พุทธิจริต, และวิตกจริต ซึ่งแต่ละประเภทมีแนวทางการสอนที่แตกต่างกัน เช่น การใช้ค…

…ตุ และจะพึงทราบ ได้อย่างไรว่า บุคคลนี้เป็นราคจริต บุคคลนี้เป็นจริตอย่างใดอย่างหนึ่ง ในจริตที่เหลือมีโทสจริตเป็นต้น และอะไรเป็นสัปปายะของบุคคลจริต อะไร ? က [ต้นเหตุแห่งจริยา ] ในจริยา ๖ นั้น จะแก้จริยา ๒ ข้าง…

…มนี้วิเคราะห์เกี่ยวกับจริยา ๖ ที่มีพฤติกรรมต่างกันตามผลของกรรมในภพก่อน นอกจากนี้ยังอธิบายถึงราคจริต โทสจริต และโมหจริตที่มีต้นเหตุจากสถานะและกรรมดีหรือไม่ดีในอดีต โดยเน้นว่าคนจะมีลักษณะเป็นอย่างใดขึ้นอยู่กับ…

…า ๔ สัญญา ววัตถาน (การกำหนด) ๑ และ อรูป ๔ ฯ พึงทราบการสงเคราะห์ (ประมวล) จริต ๖ อย่าง คือ ราคจริต ๑ โทสจริต ๑ โมหาจริต ๑ สัทธาจริต ๑ พุทธิจริต ๑ วิตกจริต ๑ ฯ พึงทราบภาวนา ๓ อย่าง คือ บริกรรมภาวนา ๑ อุปจารภาว…

เนื้อหาในปริเฉทที่ ๕ ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี กล่าวถึงการเข้าใจในกัมมัฏฐานแบ่งออกเป็น ๒ ประเภท คือ สมถภาวนา และวิปัสสนาภาวนา พร้อมการบรรยายประเภทของกรรมฐานและภาวนา รวมถึงรายละเอียดเกี่ยวกับนคริยมจิต การ

วิตกจริต เช่นเดียวกับโมหจริต สัทธาจริต เช่นเดียวกับราคจริต พุทธิจริต เช่นเดียวกับโทสจริต 5.3.2 กิจจะ การทำงาน ราคจริต ตามปกติทั่วไปจะมีความตั้งอกตั้งใจในการทำงาน ทำงานได้อย่างเรียบร้อยประณ…

บทความนี้อธิบายความแตกต่างระหว่างประเภทของจริต เช่น ราคจริตที่มีความละเอียดในการทำงานและโทสจริตที่มักจะทำงานอย่างรีบร้อน และโมหจริตที่ไม่ชอบทำงานหรือรู้สึกเบื่อในการทำงานแต่ละอย่าง โดยการเปรียบเท…

…ประดิษฐ์ประดอยเครื่องนุ่งห่มและเครื่องประดับ กับ ทั้งมีความพิถีพิถันเป็นพิเศษในเรื่องความสวยความงาม โทสจริต บุคคลผู้มีโทสจริตตามธรรมดาย่อมเป็นผู้มีจิตใจต่ำ ประกอบไปด้วยธรรมอันเลว ดังต่อไปนี้ โกธ อุปนาห มกข ป…

บทนี้สำรวจลักษณะของคนที่มีโทสจริตและโมหจริต โดยโทสจริตคือผู้มีจิตใจต่ำ โกรธง่าย และไม่มีความเคารพผู้อื่น ขณะที่โมหจริตหมายถึงคนง่วงเห…

5.5.2 โทสจริต คนใจร้อน มักโกรธ หรือในขณะนั้นมีอารมณ์โกรธขัดเคืองเกิดขึ้น อันเป็นอุปสรรคต่อการ เจริญภาวนา ท่านให้ใ…

เนื้อหาเกี่ยวกับการจัดการกับโทสจริต โดยใช้วิธีการของกัมมัฏฐาน 8 ประเภท ที่รวมถึงพรหมวิหาร 4 และวรรณกสิน 4 ซึ่งจะช่วยลดอารมณ์โทสะ เพื่อใ…

…่งอน ภูตกสิณ ตลก ขบขัน พิถีพิถัน อาโลกกสิณ ชอบยอ อากาสกสิณ ไปพรวดๆ รีบร้อน งามสะอาดแต่ ไม่เรียบร้อย โทสจริต กระด้าง ไม่สํารวย มุ่งแต่ในสิ่งที่ ปรารถนา ชอบดูชกต่อย มักโกรธ วรรณกสิน 4 ผูกโกรธ พรหมวิหาร 4 ลบหลู…

กัมมัฏฐานนี้ใช้ได้เฉพาะผู้ที่ได้ฌานที่ 4 แล้ว ผู้ปฏิบัติสามารถเลือกกัมมัฏฐานจาก 10 รูปแบบ โดยเน้นที่อาโลกสิณและภูตกสิณ เพื่อให้เหมาะสมกับจริตของแต่ละบุคคล พระมงคลเทพมุนีเสนอวิธีนี้ว่าเป็นอุปการคุณต่อน

…ู้มีหลังคา (คือกิเลส ) อันเปิดแล้ว ดังนี้ แม้การยืนแห่งคนราคจริต ก็มีอาการนุ่มนวลน่าเลื่อมใส แห่ง คนโทสจริต มีอาการกระด้าง แห่งคนโมหจริต มีอาการส่ายไปมา แม้ในการนั่ง ก็มีนัยดุจนัยนี้ ส่วน (การนอน ) คนราคจริต…

…เดิน นั่ง และนอน ของผู้คนตามประเภทต่างๆ ของจิตใจ โดยจัดกลุ่มออกเป็นสามประเภทคือ ราคจริต (คนมีราคะ), โทสจริต (คนมีโทสะ) และโมหจริต (คนมีโมหะ) โดยมีการชี้ให้เห็นว่าแต่ละประเภทมีลักษณะอาการที่แตกต่างกัน เช่น กา…

…ฉันใด ปัญญาก็เป็นไปโดยอาการไม่เอื้อ สังขาร ฉันนั้น เพราะเหตุนั้น คนพุทธิจริต จึงมีส่วนเสมอกันแห่งคน โทสจริต ฝ่ายว่าคนโมหจริต เมื่อพยายามทำกุศลธรรมที่ยังไม่เกิด ให้เกิดขึ้นอยู่ วิตกทั้งหลายที่เป็นอันตราย (ต่อ…

บทความนี้อธิบายความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์ โทสะ และปัญญาในบริบทของการทำกุศลธรรม โดยชี้ให้เห็นว่าโทสะและปัญญานั้นมีอิทธิพลต่อการกระทำของมนุษย์ ปัญญาเป็นคุณลักษณะที่ไม่พัวพันกับโทสะ ขณะที่โทสะมักจะหาความผ