ทรานวบูสูตร: สูตรรัตนแห่งความสุข : หน้า 31/120

ทรานวบูสูตร สูตรรัตนแห่งความสุข สรุปแนวคิดจากพระสูตร ๑-๕ ศึกษาเพิ่มเติมจาก กุลสูตร๑๙ ว่า ด้วยเหตุที่ทำให้ตรา กุล คับแค้น เพื่อเปรียบเทียบคำถามในท่านองเดียวกัน ในสมีย พุทธกาล เราเคยทราบกันว่าการทอดกฐิน จัดเป็นกาลทาน แต่ในกาลทานสูตร กลับไม่มีภิกขุ ที่เป็นเช่นนี้เพราะไม่ได้กว่าวโดยตรงโดยกิฎฐิการกาลทาน จะได้กนิษฐ์ ๕ ข้อ คือ ๑) ไปไหนไม่ต้องบอกลา ๒) ไม่ต้องถือไตรจีวรไปครบ ๓) ฉันคณะโภชนได้ ๔) ทรงอดิเรกจีวรได้ตามปรารถนา ๕) จีวรอิริกวันนั้นจะได้กาพกเธอ ซึ่งอาจสงสัยในข้อ ๑ เที่ยวไปไหนไม่ต้องบอกลา จะตรงกับกาลทานสูตรข้อ ๒ ทายกยอมให้ท่านแก่เตรียมจะไป จึงถือว่ากิฎฐิเป็นกาลทาน ด้วยเหตุนี้ หรือจะถือว่าจะระยะเวลาในการทอดกฐิน ถูกจำกัดเวลาแค่ ๑ เดือน ตั้งแต่ว่าออกพรรษา ก็ได้ ๕. (มก) ทานสูตร หมวด ๒ นาฏกินบาตร องค์ประกอบในการทำทานของฝ่ายทายากร และฝ่ายปฏิคาหก ๑ อย่างเป็นของทายก (ญาติโยม ที่ถวายทาน) ๒ อย่างเป็นของปฏิคาหก (ผู้รับ คือ พระสงฆ์) นอกจากบุคคลเป็นผู้มีความบริสุทธิ์ทั้ง ๒ ฝ่ายแล้ว ตามทัศนาวังค์สูตร ทายกนอกจากมิสี่ศีล เป็นผู้บริสุทธิ์แล้ว ยังต้องดีใจ ก่อนให้, เลื่อนใจและเปลืองใจลงให้ทานแล้ว ปฏิคาหก นอกจากมีความบริสุทธิ์แล้ว ยังต้องมะนั่งในใจ ราคา, โทสะและโมหะ อีกด้วย ** พระสูตรนี้ปัจจุบัน สังยุตตนีภาย สพายตนวรรค, ล.๑๕๘, น.๔๑๒, มจร., หรือ ส.๒๙, น.๒๐๗, มธ. ** กาลทาน (อ่านว่า กาลทาน) แปลว่า ทานที่ถวายตามกาล, ทานที่ทรงอนุญาตให้รับได้ตามกาล คำว่า กาลทาน หมายถึงทานหรือสิ่งของที่กำหนดระยะเวลาถวายกิณฑ์ ซึ่งเป็นระยะเวลาที่พระพุทธเจ้าทรงอนุญาต