อย่าหน้าไหว้หลังหลอก : หน้า 89/136

๒๙. อย่าหน้าไหว้หลังหลอก การหาความชอบความดีต่อหนาย มักจะเป็น ๒ นัย นัยหนึ่งหาความดี ความชอบแต่ต่อหน้า "ผึ้งโรหน่า" เมื่อดึงหลังแล้วก็เหนเห็นห่าง ถาไม่เทาการที่เดียวกันนี้มีมักคนเนี่ยยาว คนเนี่ยนี้ก็ไม่ยิกยาว ไ่ว่านายเขาจะไม่รู้ความประพฤติเมื่อไหร่ เขาเองจะสังเกตงงรู้สึกได้ดี ไม่รังก็ชำนับเป็นแน่ คนที่ประพฤติเช่นนั้น เห็นจะคิดว่าทำบุญคุณภายหลัง จะไม่มีอะไรเหี้ยนอยากลำบากเปล่าไม่ต้องการ จะไม่ได้คิดเลยว่า ถึงไม่เห็นก็ยังงั้นไม่แท้จริงประพฤติเช่นนั้น ขาดความสำคัญอัณฑูรหนี้แล้ว ช้าขาดความอุตะในภารกิจภาคดี คือจะอุ้มอปิ๋มให้ผู้อื่นง่าย ๆ ว่า เราทำบุญกับพระนั้น เราคิดเอาหน้าเอาตาแก่พระองค์อย่างเดียวก็ตามเช่นนั้นไม่ เราถึงหมายผู้อ่านหน้า ปรารถนาสรรเสริญพงศ์กาภาคต่าง ๆ ดั่งแต่หัวดังความที่ชอบตามอธิษฐานไว้ให้รู้ เพราะฉะนั้น ก็เราจะปฏิบัติหาความดีความชอบทั้งต่อหน้าเสมอหลัง โดยความมักมอทยอมยียดยาว จึงจะเป็นการดีไม่มีที่ติ จุดมุ่งหมายของข้อความข้อเขียนนี้อยู่ ๒ เรื่องใหญ่ คือ ต้องการให้เรา ๑. เป็นคนเสมอถมเสมอปลาย ๒. ยินดีปท้องหลังพระ ข้อ ๑ เป็นคนเสมอถมเสมอปลาย คือ ต่อหน้าปฎิบัติเราใส่ใจดังเป็นแบบนั้น ทำอะไรแล้วทำจริงและต้องทำให้ดีด้วย ข้อ ๒ ยินดีปท้องหลังพระ คือ เมื่อลับหลังนาย เราทำสิ่งใดลงไปถึงคนอื่นจะไม่รู้ ไม่เข้าใจแต่เมื่อเป็นความดีต้องทำอย่างเต็มที่ ใครเขาจะติชมอย่างไรก็ไม่กลัว เพราะเมื่อเราทำความดี ทำในสิ่งที่เป็นบุคคลแล้ว บุคคลนั้นย่อมเกิดขึ้นในใจของเรา ใครจะรู้หรือไม่ แต่ใจของเราเองอ่อนเป็นสุข นี้เป็นผลดีบ่งต้นแห่งการทำความดี กรณีนี้ "ปฏอทายของพระเจ้าก็ว่่า 'ปิดทะหลงพระ'"