สุวรรณสามและบทเรียนแห่งความกตัญญู : หน้า 21/88

สุวรรณสามทูลแย้งว่า “ข้าแต่มหาราช พระองค์ตรัสอะไรอย่างนั้น สัตว์ทั้งหลายในป่าแห่งนี้ เมื่อเห็นข้าพระองค์แล้วไม่เคยวิ่งหนี มีแต่วิ่งเข้าหา ด้วยความรัก พวกเราอยู่ร่วมกันอย่างผาสุก ดังนั้น ฝูงเนื้อจะสะดุ้งกลัวข้าพระองค์ได้อย่างไร” พระราชาทรงยอมรับผิดที่ได้กล่าวเท็จไป สุวรรณสามเมื่อใกล้จะสิ้นใจจึงกล่าวว่า “บิดามารดา ของข้าพระองค์ตาบอด ข้าพระองค์ต้องเลี้ยงดูท่าน หลังจากนี้ไปเมื่อไม่ได้อาหาร คงจะต้องตายเป็นแน่ ความทุกข์เพราะถูกยิงด้วยลูกศรนี้ ยังไม่เท่ากับ ความทุกข์ที่ข้าพระองค์จะไม่ได้บำรุงบิดามารดา อีกต่อไป พระราชาทรงเสียพระทัยเป็นอย่างยิ่ง ดำริว่า “เราได้ทำกรรมหนักเสียแล้ว ได้ประหารบุรุษผู้ตั้ง อยู่ในธรรม ปฏิบัติต่อบิดามารดาด้วยความกตัญญู ถ้าเราตายไปก็จะต้องตกนรกเป็นแน่ ราชสมบัติ จักช่วยอะไรเราได้” จึงตรัสว่า “ท่านอย่าได้กังวล ไปเลย เราจะเลี้ยงดูบิดามารดาของท่าน ให้ เหมือนกับที่ท่านได้กระทำไว้ สุวรรณสามได้ทูลสั่งลาว่า “ข้าแต่พระองค์ผู้ เจริญ ขอพระองค์ทรงบำรุงเลี้ยงบิดามารดาของ ข้าพระองค์ ผู้มีดวงตามืดบอดด้วยเถิด และขอ พระองค์ได้ตรัสบอกบิดามารดาให้ทราบว่า ข้า พระองค์ขอกราบแทบเท้าท่านทั้งสอง เป็นครั้ง สุดท้าย” จากนั้นก็สิ้นลม พระราชาทรงนำดอกไม้มาบูชาสุวรรณสาม จากนั้นทรงถือหม้อน้ำเสด็จไปอาศรมของดาบส ตรัสเรื่องราวที่เกิดขึ้นให้บิดามารดาฟัง แล้วพาไป ยังที่สุวรรณสามนอนอยู่ ดาบสและดาบสินีเศร้า โศกเสียใจเป็นอย่างยิ่ง ระลึกถึงความดีของลูก แล้วตั้งสัตยาธิษฐานว่า “ขออานิสงส์ที่บุตรของเรา ได้ประพฤติธรรม ได้บำรุงเลี้ยงดูเรา ด้วยคำสัตย์นี้ ขอพิษจากลูกศรจงอันตรธานหายไป เทพธิดาชื่อ “พสุนธรี” ผู้เคยเป็นมารดา ของสุวรรณสามในชาติปางก่อน ก็มาช่วยตั้ง ๑๕ www