หน้าหนังสือทั้งหมด

ข้อความเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
11
ข้อความเกี่ยวกับอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… วเสน ปญฺจธาว สงฺคโห โหติ ฯ ปญฺจตฺติส จตุตฺตึส เตาที่สาถ ยถากุกม ทวาตีส เจว ตีสาติ ปญฺจธาว มหคคเต ฯ กามาวจร โสภณสุ ปน กุสเลสุ ตาว ปฐมทวเย ญาณ สมฺปยุตฺเต อญฺญสมานา เตรส เจตสิกา ปญฺจวีสติ โสภณ เจตสิกา เจติ อฏฺ…
เนื้อหานี้จำแนกประเภทและการวิเคราะห์ของอภิธมฺมตฺถสงฺคห โดยเน้นที่การเข้าใจประเภทของเจตสิกและการทำงานของจิตในระดับต่างๆ เช่น ปฐมชฌานิก, ทุติยฌานิก และอื่นๆ โดยมีการกล่าวถึงความสัมพันธ์ระหว่างเจตสิกและก
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
15
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ตุกาเนว ฯ ตตฺถาปิ เทว โมมูหจิตฺตานิ เอกเหตุกาณ์ ฯ เสสาน ทส อกุสลจิตฺตานิ เจว ญาณวิปฺปยุตฺตานี ทวาทส กามาวจร โสภณานิ เจติ ทวาวีสติ ทุเหตุกจิตตานี ฯ ทวาทส ญาณ- สมฺปยุตฺตกามาวจร โสภณานิ เจว ปญฺจตฺติส มหคฺคตโลกุ…
เนื้อหาเกี่ยวกับหลักการและแนวคิดของอภิธมฺมตฺถสงฺคหในแง่ของการวิเคราะห์จิตตาและเหตุการณ์ต่างๆ ที่มีผลต่อการดำเนินชีวิต โดยเน้นที่การทำความเข้าใจกับองค์ประกอบต่างๆ เช่น โลโภ โทโส โมโห และจิตตาที่ดีและไม
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
35
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…น วิภชนุติ ยการห์ ฯ อยเมตฺถ รูปวิภาโค ฯ กมุม จิตต์ อุตุ อาหาโร เจติ จตฺตาริ รูปสมุฏฐานาน นาม ฯ ตตฺถ กามาวจร รูปาวจรญเจติ ปัญจวีสติวิธมฺปิ กุสลากุศลกมุมม- ภิสงฺขติ อชฺฌตฺติกสนฺตาเน กมุมสมุฏฐานรูป ปฏิสนธิมุปาท…
เนื้อหานี้สำรวจอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียาที่ศึกษาเกี่ยวกับลักษณะและหมวดหมู่ของอภิธรรม โดยมีการแบ่งสินะและการวิเคราะห์ในแต่ละบทอย่างละเอียด มีการกล่าวถึงวิจารณ์และแนวทางของนักปรัชญาในบทต่างๆ ฝ่ายต่างๆ ของอภ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา แห่ง  อภิธรรมมาตุวิภาวินี
69
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา แห่ง อภิธรรมมาตุวิภาวินี
…าลียา สห อภิธรรมมาตุวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสงฺคหฎีกา - หน้าที่ 68 ปฐมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 69 อิมสฺส กามาวจรภาโว อุปปันโน โหติ ฯ กามภโวเยว วา กาโม ฯ โส เอตฺถ อวจรตีติ กามาวจโร ฯ ตตฺถ ปวตฺตมปี ก จิตต์ นิสสเต น…
บทที่เกี่ยวกับ อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา กล่าวว่า พิจารณากามาวจรภาโวและการประสานระหว่างจิตและการกระทำที่เกิดจากกามาวจร สิ่งนี้สะท้อนถึงความเข้าใจในอุปาทานและธรรมชาต…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ วรรณนา
115
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และ วรรณนา
…ฐารสาเหตุเกส จิตตุปปาเทส สงฺคโห จตุพุพิโธ โหติ โยชนา ฯ เตาที่สวิธสงฺคหาติ” อนุตฺตโร ปญฺจ ตถา มหคคเต กามาวจร โสภณ ทวาทส อกุสเล สตฺต อเหตุก จตฺตาโรติ ๑. ส. สาธารณาติฯ ๒. มนมตตาติปี ทิสสติ ฯ ๓. ส. เตาที่สวิธสงฺ…
เนื้อหานี้ตรวจสอบแนวคิดเกี่ยวกับอภิธรรมและทุกข์ในจิตใจ โดยวิพากษ์วิจารณ์ถึงอุเปกขาและบทบาทของอธิโมกฺขในกระบวนการคิด สอดแทรกความเข้าใจในพระไตรปิฎกเน้นที่การประวัติศาสตร์ทางจิตใจและการแยกแยะอาการทางจิตข
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
118
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ตร เภเทน เอกาทสวิธตฺตา ฯ เสสานิติ สุขทุกฺขโสมนสฺสโทมนสฺส- สหคเตหิ อวเสสานิ อกุศลโต ฉ อเหตุกโต จุฑทส กามาวจร โสภณโต ทวาทส ปญจมชฺฌานิกานิ เตวีสาติ สพฺพานปิ ปญฺจ ปญฺญาส ฯ โลภาทิเหตุนํ วิภาควเสน ติสมปยุตตากีน” ว…
บทความนี้กล่าวถึงอภิธรมตฺถสังคหฎีกาซึ่งแบ่งแยกมูลเหตุของทุกข์และสุข อธิบายลักษณะของทุกข์และสุขภายในหลักอภิธรรมและการแยกการเกิดขึ้นของแต่ละส่วน ว่าด้วยการดำรงอยู่และความสำคัญของเหตุปัจจัย และวิเคราะห์ล
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: ความเข้าใจในอภิธรรม
128
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา: ความเข้าใจในอภิธรรม
…อตฺตโน สมานาน เหฎฐิมานญฺจ มคฺคผลธมฺเม อารภ กุศลชวนาน ปวตฺติ อตฺถิติ อรหัตตมคฺคผล เสว ปฏิกเขโป กโต ๆ กามาวจร มหคฺคตปญฺญตฺตินิพฺพานาน ปน เสกขปุถุชฺชนาน สกุกจุจทานปจฺจ เวกฺขณธมฺมสฺสวนสงฺขารสมุมสนกสิณปริกมุมาทีส…
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการตีความอภิธรรมเป็นการสำรวจลักษณะหลายมิติของจิตใจที่เกี่ยวข้องกับความรู้และการศึกษาทางพุทธศาสนา โดยเฉพาะที่เกี่ยวกับอาการหรือสถานะที่เกิดขึ้นในขณะเกิดแนวคิด ความเข้าใจและการเ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
143
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลี
…เสน ปญฺจวํ วาติ โอสาเน วุตต์ ฯ ยการหนฺติ ขิปปาภิญญาทนุธาภิญญานุรูป์ ฯ ขิปปาภิญญสุส หิ ติกฺขตต์ ปวตฺตกามาวจรชวนานนุตร์ จตุตถ์ อปปนาจิตต มุปฺปชฺชติ ฯ ทนฺธาภิญฺญสฺส จตุกฺขตต์ ปวตฺตชวนานนุตร์ ปัญจม อปปนา อุปปชฺช…
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธัมม์ในบริบทของการเข้าใจความหมายและการประยุกต์ในชีวิต โดยอธิบายถึงแนวทางในการปฏิบัติและการศึกษาที่จะช่วยให้ผู้สนใจได้พัฒนาตนเองผ่านการทำความเข้าใจทางปรัชญาพุทธศาสนา เช่น การมีสต
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
148
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
… วา อสปฺปาเยน ปริหีนโลกิยชุฌาน์ อารพฺภ ปณีตธมฺโม เม นฏฺโฐติ วิปปฏิสาร์ ชเนนฺตสฺส โทมนสฺส- ชวเน สติ อกามาวจราลมพเน ตทาลมพนาภาวโต ยทิตทา- ลมพนสฺส อุปปัตติสมฺภโว นตฺถิติ อธิปปาโย ฯ ปริจิตปุพพฤติ બૈ ปุพเพ ปริจิต…
เนื้อหานี้เสนอความเข้าใจในอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และอภิธรรมมาตวิภาวินี โดยเน้นที่การใช้จิตและความเข้าใจในความเป็นจริงของสรรพสิ่ง ตัวบทอธิบายถึงลมพนสฺสและปัญหาเกี่ยวกับจิตที่มีผลต่อชมาจิตในแต่ละสถานการณ
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
149
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…ก ติสทิส วา องคุลีย์ เหตุวา นิกขมติ นาญญ์ ราชปุริสาที่ เอว์ ภวงคริสยโต อญฺญตฺถ ปวตฺตมาน ตทาลมพน ชนก กามาวจรกุสลากุสล ติสทิส วา กามาวจรกริยาชวน์ อนุพนธติ น จ. ตสฺส วิสทิสานิ มหคฺคตโลกุตตรชวนาน ฯ ตถา กามาวจร ส…
…อภิธรรมและการตีความเกี่ยวกับการปฏิบัติของชนกและอวิชชาในบริบทของพระพุทธศาสนา รวมถึงความแตกต่างระหว่างกามาวจรและโลกุตตร โดยมีการอธิบายปริจเฉทและการพิจารณาเพื่อความเข้าใจในหลักธรรมให้ชัดเจนและลึกซึ้งมากขึ้น
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
201
อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา
…สาว ๆ ปจฺจเยหิ อภิสงฺขตตฺตา สงฺขติ ฯ อุปาทานกฺขนฺธสงฺขาตโลเก นิยุตฺตตาย โลกีย์ ฯ กามตัณหาย อวจริตตา กามาวจร ฯ อรูปธมมาน วิย กสฺสติ อารมฺมณสุส อคฺคหณโต นาสฺส อารมฺมณนฺติ อนารมณ์ ฯ ตทงคาทิวเสน ปหาตพฺพตาภาวโต อ…
เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา และการศึกษาความสัมพันธ์ของสัจธรรมในโลก มีการอธิบายเกี่ยวกับกามาติดต่างๆ รวมถึงกฎในการวิเคราะห์อภิธมและความสำคัญของจิตในเรื่องราวของอภิธรรม นอกจากนี้ ยังมีการสอด
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
46
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…มะ และปณีตะ จึงเป็นจิต ๑๕๑๒๐ ๆ ส่วนคำที่ ท่านอาจารย์พุทธทัตตเถระกล่าวไว้ว่า บัณฑิตพึงแสดงไขออกไปว่า กามาวจร กุศลจิตมี ๑๒๒๘๐ ดังนี้ นั้น บัณฑิตพึงเห็นว่า ท่านอาจารย์มิได้คำนึงถึงการคำนวณที่ลดไป (ที่หักออก) ด้…
…ำนาจของกรรมที่มีผลต่อผลลัพธ์ เช่น กายกรรม วจีกรรม และมโนกรรม พร้อมด้วยการทำความเข้าใจในการแสดงออกของกามาวจรจิตที่แตกต่างกัน นอกจากนี้ยังมีการอธิบายคำว่า 'กุศล' ว่ามีความหมายอย่างไรและทำไมจิตชนิดนี้จึงมีความส…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 47
47
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 47
… คือถาง หรือเพราะกระทำบาปธรรมที่น่าเกลียด ให้เบาบางลง หรือเพราะทำให้จมลงฯ กุศลเหล่านั้นแหละ ชื่อว่า กามาวจร และชื่อว่าจิต เพราะอรรถตามที่กล่าวแล้ว เพราะฉะนั้น จึงเรียกว่า กามาวจรกุศลจิต ฯ แต่ว่ากุศลจิตเหล่าน…
เนื้อหานี้กล่าวถึงการทำความเข้าใจลักษณะของกุศลจิตและกรรม โดยให้เห็นถึงความแตกต่างของวิบากตามแต่ละสาเหตุ รวมถึงอิทธิพลของความสามารถแห่งกรรมและความเพียรพยายามในการนับ ซึ่งมีความสำคัญในการศึกษาพุทธวจนเพื
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
109
อภิธัมมัตถสังคหะ: การวิเคราะห์ธรรมและเวทนา
…วทนาทั้ง ๕ นั้น จิตที่สหรคตด้วยสุข ได้แก่กายวิญญาณฝ่ายอกุศลวิบาก ๆ ส่วน จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ได้แก่กามาวจรจิต ๑๘ คืออกุศลจิตเป็นโลภมูล ๔ กามาวจร โสภณจิต ๑๒ สุขสันตีรณจิตและหสนจิต ๒ และมหัค คตจิต และโลกุตตรจ…
บทนี้นำเสนอการวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหะซึ่งเน้นการศึกษาธรรมที่ประกอบด้วยจิตและเจตสิก 53 อย่าง โดยการจัดแยกธรรมเหล่านั้นตามเวทนา เหตุ กิจ และอารมณ์ รับรู้ถึงเวทนาทั้ง 5 ได้แก่ สุข ทุกข์ โสมนัส โทมนัส แ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 121
121
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 121
…ทว่า เสสานิ คือที่เหลือจากจิตที่สหรคตด้วย สุข ทุกข์ โสมนัส และโทมนัส จากอกุศล 5 จากอเหตุกจิต ๑๔ จาก กามาวจร โสภณ ๑๒ เป็นไปในปัญจมฌาน ๒๓ ทั้งหมด จึงรวมจิตที่ สหรคตด้วยอุเบกขา ๕๕ ด้วยประการฉะนี้ ฯ การสงเคราะห์…
เนื้อหานี้เน้นการวิเคราะห์อุเบกขาเป็นกลางซึ่งเกี่ยวข้องกับมหัคคตจิตและโลกุตตรจิต มาจากการสังเคราะห์โลภะและเหตุอันมีส่วนเกี่ยวโยง สิ่งเหล่านี้ถูกพิจารณาว่าเป็นรากเหง้าของการดำรงอยู่ของธรรม โดยใช้หลักกา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
131
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ดยส่วนเดียว ที่สมมติว่าเป็นคตินิมิต เป็นอารมณ์แก่จิตทั้ง ๓ นั้น อารมณ์แห่งปฏิสนธิจิตเป็นต้น ที่เป็น กามาวจร อันทวาร ๖ ยึดถือแล้ว เป็นปัจจุบันและอดีต ที่สมมติว่า เป็นกรรม กรรมนิมิต และคตินิมิต โดยสมควรแก่กำเน…
บทความนี้สำรวจเนื้อหาเกี่ยวกับมโนทวารและอารมณ์จิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายความหมายของกรรมนิมิตและปฏิสนธิจิต, รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมของสัตว์ในอดีตและการสร้างอารมณ์จากกรรมในอนาคต โดยนำเสนอม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 144
144
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้า 144
…วนวาร ไม่มีความต่างแห่งวิภูตารมณ์และอวิภูตา รมณ์ ฯ ตทาลัมพนะ ก็ไม่เกิดเหมือนกัน ฯ จริงอยู่ เมื่อกาม กามาวจร ชวนะทั้ง 4 ที่ประกอบด้วยญาณ ชวนะใดชวนะหนึ่งเกิดขึ้น ๔ ครั้ง หรือเพียง ๓ ครั้ง ตามลำดับ โดยชื่อว่าบร…
…าต (จิตตกภวังค์) การเกิดของตทาลัมพนะ และการระบุชวนะที่เกิดขึ้นต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับญาณ ไม่ว่าจะเป็นกามาวจรชวนะหรืออัปปนาชวนวาร ทั้งนี้แต่ละบริบทแสดงให้เห็นความละเอียดในการวิเคราะห์จิตและอภินิหารที่เกี่ยวข้อ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เปรียบเทียบจิตและอารมณ์
177
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เปรียบเทียบจิตและอารมณ์
…ที่ตนคุ้นมีลานหน้ามุขบ้านเป็นต้นฉันใด แม้ตทารมณ์ นี้ก็ฉันนั้น ย่อมไม่ติดตามชวนจิต (ที่เป็นกิริยาฝ่ายกามาวจร) นั้น อันเป็นไปปรารภอาลัมพนะที่ตนไม่คุ้นมีรูปาวจรเป็นต้นไป ฯ อนึ่ง เนื้อ ความนี้เราได้กล่าวไว้แล้วเ…
ในเนื้อหาของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา กล่าวถึงจิตอันติดตามกรรมที่เหมือนเด็กอ่อนที่ตามบิดาไปยังสถานที่ที่ตนคุ้นเคย โดยเฉพาะในเรื่องตัณหาที่เกี่ยวข้องกับความรักทางกามารมณ์ เนื้อหาชี้ใ
กรรมและผลของกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
193
กรรมและผลของกรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลี
…๑ ฯ 9 อนึ่ง ชื่อว่ากรรม มี 4 อย่าง ด้วยอำนาจแห่งฐานะที่ให้ผล คือ อกุศล (คือความไม่ฉลาด กรรมไม่ดี) ๑ กามาวจรกุศล กุศลที่เป็น กามาวจร ๑ รูปาวจรกุศล กุศลที่เป็นรูปวจร ๑ อรูปาวจรกุศล กุศลที่ เป็นอรูปาวจร ๑ ฯ [อธ…
…่งออกเป็น 4 ประเภทหลัก โดยกรรมสามารถแบ่งได้ตามลำดับการให้ผลและอำนาจแห่งฐานะที่ให้ผล เช่น อกุศลกรรม, กามาวจรกุศล, รูปาวจรกุศล, และอรูปาวจรกุศล โดยเฉพาะอกุศลกรรมมี 3 ประเภท ได้แก่ กายกรรม, วจีกรรม, และมโนกรรม …
พระราชกุศลและการบำเพ็ญบุญ
183
พระราชกุศลและการบำเพ็ญบุญ
…วาม ไม่ประมาทในบุญกิริยา การทำบุญทั้งหลายอันเป็นไปในกายวาจาจิตและกุศลสุจริต ซึ่งเป็นไป ณ ภูมิ ๔ คือ กามาวจร รูปาวจร อรูปาวจร โลกอุดรทุกประการ บัณฑิตชนผู้ไม่ประมาทแล้ว ย่อมยึดประโยชน์ทั้งสองไว้ได้ คือประโยชน์…
บทความนี้เน้นการศึกษาหลักการบำเพ็ญพระราชกุศลในพระพุทธศาสนา เพื่อสร้างความเจริญสุขในทั้งพระราชวงศ์และประชาชน โดยมีการอ้างอิงถึงการแผ่พระราชกุศล การทำบุญเพื่ออายุ วรรณะ และความสำเร็จในชีวิต โดยใช้หลักธร