กาย : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 82 / 225

…ไม่อยากได้ในเบญจขันธ์ จะปล่อย ไม่ยึดถือ ใจว่าง เอาธุระแต่ ความบริสุทธิ์ของใจ เมื่อใจเย็นเป็นสุข ร่างกายก็สบาย สมบูรณ์ เป็นหนทางหมดจดขั้นที่ 2 ขั้นที่ 3 เมื่อใดเห็นว่า ธรรมทั้งหลายมิใช่ตัว กายมนุษย์และกาย…

…าสัมพุทธเจ้า โดยมี 3 ขั้นตอน ในการพัฒนาจิตให้ว่างจากความทุกข์ และแนวทางการทำสมาธิเพื่อบริสุทธิ์ใจและกายให้เห็นผลอย่างชัดเจน

…เลี้ยง แวดล้อม ด้วย สี กลิ่น รส โอชา เป็นที่ตั้งและทางเดินของการรับรู้ทางลิ้น ชิวหาวิญญาณ) 5. ประสาทกาย มีร่างกายเป็นโครงสร้างใหญ่ มีอยู่ทั่วร่างกาย เหมือนน้ำมันซึมซับ เนื้อสำลี มีอาการอย่างเดียวกับประสา…

เนื้อหาพูดถึงการรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้งห้าคือ ตา หู จมูก ลิ้น และกาย ที่ได้รับการสนับสนุนจากธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช และวาโย ที่ช่วยให้ชีวิตดำเนินไปอย่างมีความ…

…ุดโทรม” มีคำอธิบายใน อรรถกถาว่า เมื่อคนเราผ่านชีวิต อายุที่เพิ่มขึ้นย่อมนำมาสู่ความเสื่อมโทรมทางร่างกาย ปรากฏ ความแก่ชรามากขึ้นตามลำดับ จากผมดำเป็นผมขาว จากผิวเต่งตึงเป็นผิวที่เหี่ยวย่น เป็นต้น และตายไปใ…

พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสถึงความเสื่อมโทรมของร่างกายตามอายุที่เพิ่มขึ้น และอธิบายถึงอายตนะ ในที่นี้หมายถึงการสัมผัสและการรับรู้ซึ่งเกิดจากการติดต่อกับสิ…

…นายตนะกับคันธายตนะ (เป็นเหตุ) การได้กลิ่น (เป็นผล) ชิวหายตนะกับรสายตนะ (เป็นเหตุ) การรู้รส (เป็นผล) กายายตนะกับโผฏฐัพพายตนะ (เป็นเหตุ) การรู้สัมผัส (เป็นผล) มนายตนะกับธัมมายตนะ (เป็นเหตุ) การรู้เรื่องราว…

บทความนี้พูดถึงการเชื่อมต่อระหว่างอายตนะที่เรียกว่า ตา หู จมูก และอื่น ๆ กับผลที่เกิดขึ้น เช่น การเห็น สี การได้ยิน เสียง และการรู้กลิ่น นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของอายตนะภายในและภายนอกในการกระตุ้

…ธาตุ : ฆานะ ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ ฆานปสาท 4. ชิวหาธาตุ : ชิวหา ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ ชิวหาปสาท 5. กายธาตุ : กายะ ; ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ กายปสาท 6. รูปธาตุ : รูปารมณ์ ชื่อว่า ได้แก่ สีต่างๆ ธาตุ เพราะ…

ธาตุทั้ง 18 มีบทบาทสำคัญในการเข้าสัมผัสโลกผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ อาทิเช่น จักขุธาตุที่เกี่ยวข้องกับการมองเห็นและโสตธาตุที่เกี่ยวข้องกับการได้ยิน โดยแต่ละธาตุมีองค์ธรรมที่สัมพันธ์และให้ความเข้าใจในธรรมช

…าตุ สัททธาตุ โสตวิญญาณธาตุ 3. ฆานธาตุ คันธธาตุ ฆานวิญญาณธาตุ 4. ชิวหาธาตุ รสธาตุ ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. กายธาตุ โผฏฐัพพธาตุ กายวิญญาณธาตุ 6. มโนธาตุ ธัมมธาตุ มโนวิญญาณธาตุ จักขุ ก็เป็นธาตุรูปที่มากระทบจักขุ …

เนื้อหานี้สำรวจธาตุ 18 ประการในพุทธศาสนา ประกอบไปด้วย จักขุธาตุ, โสตธาตุ, ฆานธาตุ, ชิวหาธาตุ, กายธาตุ, และมโนธาตุ ซึ่งแบ่งออกเป็นพวกใหญ่ๆ สี่สิบเจ็ดพวกตามลักษณะอาการ ธาตุเหล่านี้ช่วยในการรับรู้สิ่ง…

…คันธธาตุ 9.มานธาตุ 15. ฆานวิญญาณธาตุ 4. รสธาตุ 10. ชิวหาธาตุ 16. ชิวหาวิญญาณธาตุ 5. โผฏฐัพพธาตุ 11. กายธาตุ 17. กายวิญญาณธาตุ 6. ธัมมธาตุ 12. มโนธาตุ 18. มโนวิญญาณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระท…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

…นสื่อไปกระทบ ประสาทลิ้น เมื่อประสาทลิ้นรับรสแล้วก็จะแตกดับไป กรรมเป็นปัจจัยให้ประสาทลิ้นเกิดขึ้น 5. กายธาตุ เป็นรูปธรรม มีหน้าที่รับสัมผัสโผฏฐัพพะที่มากระทบกาย องค์ธรรมได้แก่ กายปสาท มีรูปร่างสัณฐานคล้าย…

…าตุทั้งห้าของประสาทสัมผัส ได้แก่ จักขุธาตุ (ตา), โสตธาตุ (หู), ฆานธาตุ (จมูก), ชิวหาธาตุ (ลิ้น), และกายธาตุ (กาย) ซึ่งแต่ละองค์ธาตุมีลักษณะแตกสลายอยู่เสมอและทำหน้าที่ในการรับรู้สิ่งต่าง ๆ ที่มากระทบ ผ่าน…

…ส ประกอบด้วยชิวหาวิญญาณธาตุ 2 ดวง คือ ดวงบุญ และดวงบาป เกิดขึ้นได้เพราะมีรสารมณ์มากระทบชิวหาปสาท 5. กายวิญญาณธาตุ เป็นนามธรรม มีหน้าที่รู้โผฏฐัพพารมณ์อย่างเดียว องค์ธรรมได้แก่ กายวิญญาณจิต 2 ดวง คือ ดวงบ…

…่ามีหน้าที่การรับรู้ตามความรู้สึกห้าอย่าง ได้แก่ จักขุวิญญาณ, โสตวิญญาณ, ฆานวิญญาณ, ชิวหาวิญญาณ และ กายวิญญาณ ซึ่งมีผลกระทบต่อความทุกข์ในชีวิตและการอุปาทานที่เกิดจากการยึดมั่นในประสบการณ์เหล่านั้น หากปรา…

5. กายินทรีย์ ความเป็นใหญ่ในกาย มีหน้าที่รับความสัมผัสต่าง ๆ ที่พบเจออยู่ปัจจุบัน ได้แก่ กายปสาทรูป เป็นรู…

บทความนี้อธิบายเกี่ยวกับอินทรีย์ต่าง ๆ และความเป็นใหญ่ในด้านต่าง ๆ อาทิ กายินทรีย์ที่มีหน้าที่รับความสัมผัส อิตถินทรีย์ที่แสดงอาการของหญิง ปุริสินทรีย์ที่แสดงอาการของชาย ชีวิต…

…ผู้เลี้ยง มีสี กลิ่น รส โอชา เป็น บริวารแวดล้อม เป็นวัตถุที่เกิดแห่งชิวหาวิญญาณให้ได้รับรสทั้งปวง 5.กายินทรีย์ มีหน้าที่รับสัมผัส ได้แก่ กายปสาทรูป เป็นรูปธรรม กายปสาทเป็นสุขุมรูป ซึมซาบอยู่ ทั่วร่างกาย …

…นการรับเสียง กลิ่น รส สัมผัส และการรับรู้ด้านอารมณ์ ซึ่งประกอบด้วยโสตินทรีย์ ฆานินทรีย์ ชิวหินทรีย์ กายินทรีย์ และมนินทรีย์ โดยอธิบายถึงลักษณะการทำงานและความสำคัญของโสตปสาทและส่วนที่เกี่ยวข้องกับการสัมผั…

…ามว่า ถ้าพิจารณาตามนี้ จะทำใจให้เปลี่ยนไปได้ เช่น ใจขี้เกียจ จะกลับเป็นใจขยันขึ้นมา เมื่อใจขยันแล้ว กายก็ไม่มีปัญหาอะไร เพราะใจเป็นนาย กายเป็นบ่าว กายจึงอยู่ใต้บังคับบัญชาของใจ สังเวควัตถุ 8 นั้นคือ ชาติ…

บทความนี้กล่าวถึงลักษณะของวิริยะซึ่งเป็นความเพียรในธรรมะ โดยแบ่งออกเป็นสี่ลักษณะ ได้แก่ อุตสาหลักขณ์ ซึ่งหมายถึงความขยันตั้งใจทำ, สหชาตานํ ซึ่งสนับสนุนคุณธรรมที่เกิดร่วมกัน, อส์สีทนปจฺจุปฏฺฐานํ ที่ไม่

… ฆานินทรีย์ การรัก น ฆานปสาท รับกลิ่น กีบเท้าแพะ 4. ชิวหินทรีย์ การรส ชิวหาปสาท รับรส กลีบดอกบัว 5. กายินทรีย์ การสัมผัส กายปสาท รับสัมผัส อืมซบทั่วร่างกาย 6. มนินทรีย์ การรับอารมณ์ นิดทั้งหมด ขารมณ์ นาม…

…์ของมนุษย์ เริ่มจากการเห็น (จักขุนทรีย์) และการได้ยิน (โสตินทรีย์) ไปจนถึงความสุขและความทุกข์ทั้งทางกายและใจ และการรู้แจ้งในอริยสัจ 4 อินทรีย์แต่ละประเภทมีความสำคัญต่อการเข้าใจประสบการณ์ชีวิต และความเป็น…

…ได้ทั้งหมด 5 หมวด ดังนี้คือ 1. หมวดที่เป็นอายตนะ ได้แก่ อินทรีย์ 6 ประกอบด้วย จักขุ โสตะ ฆานะ ชิวหา กายะ 2. หมวดที่เป็นภาวะ ได้แก่ อินทรีย์ 3 ประกอบด้วย อิตถี ปุริส ชีวิต 3. หมวดที่เป็นเวทนา ได้แก่ อินทร…

ในพุทธศาสนา อินทรีย์สามารถจัดประเภทได้เป็น 5 หมวด ได้แก่ อินทรีย์อายตนะ 6 ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้โดยการมองเห็น เสียง กลิ่น รส รูปร่าง และการสัมผัส. อินทรีย์ภาวะ 3 เกี่ยวข้องกับเพศ ชายหญิงและชีวิต.

…รีย์จะเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับการเสวยอารมณ์ ความรู้สึก ต่าง ๆ ที่ผ่านมาทางทวารทั้ง 6 (ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ) แต่โดยความเป็นจริงแล้ว ได้มีแนวทางใน การปฏิบัติเพื่อจะเปลี่ยนจากอินทรีย์ของปุถุชนธรรมดาเป็นอินท…

เนื้อหานี้เป็นการอธิบายเกี่ยวกับอุเบกขาและพละ 5 ในการเสวยอารมณ์และความรู้สึกของสัตว์ทั้งหลาย โดยเน้นถึงความสำคัญของผัสสะที่มีบทบาทในการเกิดเวทนาในใจและการพัฒนาจิตใจจากอินทรีย์ของปุถุชนสู่พระอริยเจ้า ธ

…ญขึ้นอกุศลธรรมเสื่อมไปก็ควรระลึกถึงสิ่งนั้นบ่อยๆ ในขั้นสูงขึ้นไป ท่านสอนให้ระลึกสติปัฏฐาน 4 คือ 7.1 กายานุปัสสนา พิจารณากาย 7.2 เวทนานุปัสสนา พิจารณาเวทนา คือ สุข ทุกข์ และไม่สุข ไม่ทุกข์ 7.3 จิตตานุปัสส…

ในบทความนี้พูดถึงความเพียร 4 ประการที่สำคัญในการปฏิบัติธรรม เช่น สัมมาสติ ซึ่งรวมถึงการพิจารณากาย เวทนา จิต และธรรม เพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิต และช่วยสกัดกั้นกิเลส นอกจากนี้ยังอธิบายถึงการทำสมาธิทั้ง 3 …

…(อายตนะคือตา) 2. โสตายตนะ (อายตนะคือหู) 3. ฆานายตนะ (อายตนะคือจมูก) 4. ชิวหายตนะ (อายตนะคือลิ้น) 5. กายายตนะ (อายตนะคือกาย) 6. มนายตนะ (อายตนะคือใจ) ที่ต่อ 6 อย่างนี้ เรียกว่า อายตนะภายใน เพื่อต่อกับอายต…

…ตุ นอกจากนี้ยังมีสฬายตนะซึ่งประกอบด้วย 6 แดนติดต่อกัน ได้แก่ จักขวายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะ ชิวหายตนะ กายายตนะ และ มนายตนะ โดยที่อายตนะภายในเชื่อมโยงกับอายตนะภายนอก ผัสสะมีบทบาทสำคัญในการแสดงอาการที่จิตหรื…

…์แล้ว ย่อมทำให้สฬายตนะ คือ อวัยวะส่วนต่างๆ ของนามรูป ที่ใช้สื่อกับสิ่งต่าง ๆ ซึ่งมี ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ทั้ง 6 หรือเรียกว่า อายตนะภายใน อันเกิดร่วมมาด้วยโดยธรรมชาติ มีการเริ่มทำหน้าที่ของตน ของตน พระพ…

เนื้อหานี้สำรวจการทำงานของนามรูปและสฬายตนะ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญในการรับรู้ทางอารมณ์ โดยการกระทบระหว่างอายตนะภายในและภายนอก เช่น ตา หู จมูก และวิญญาณ ทำให้เกิดผัสสะและเวทนา การรับรู้เหล่านี้มีผลกระทบต่อ

…ันธ์คือส่วนรู้ เป็นเพียงแค่ผลงานของดวงรู้เท่านั้นเอง เห็น จำ คิด รู้ นี้เอง ที่ขยายส่วนออกมาอีกเป็น กาย ใจ จิต วิญญาณ ของมนุษย์หรือ สัตว์ทั้งหลาย 11.1.3 ขันธ์ 5 ส่วนหยาบ รูป คือ สิ่งที่มองเห็นได้ และสัมผ…

…เห็น จำ คิด และรู้ ขณะที่วิญญาณขันธ์เป็นเพียงผลผลิตของการรับรู้เท่านั้น ขันธ์ 5 ประกอบด้วย รูป (ร่างกาย) และนาม (ใจ) ซึ่งแบ่งออกเป็น 4 ธรรมชาติ ได้แก่ เวทนา สัญญา สังขาร และวิญญาณ ที่ทำหน้าที่เชื่อมโยงกั…

…ีรษะ แล้วหยั่งลง ไปภายในเยื่อพังผืดพื้นหลัง แล้วไปจรดอยู่ที่ตรงกลางขันธ์ 5 ที่กำเนิดธาตุธรรมเดิม 5. กายทวาร ทั่วสรรพางค์กาย จะเห็นกายประสาท (กายปสาท) มีลักษณะสัณฐาน เหมือนดอกบัว ขาว ใส สะอาดบริสุทธิ์ ตั้…

เนื้อหานี้ละเอียดเกี่ยวกับทวารในร่างกายมนุษย์ โดยแบ่งตามประเภท เช่น ฆานทวารที่รับกลิ่น มีลักษณะคล้ายกวางหรือปีกใส สะอาด อีกทั้งยังมีชิวหาทว…