หน้าหนังสือทั้งหมด

การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
16
การจัดการกับนิวรณ์ในชีวิต
…ให้จิตท้อแท้ง่วงซึมและเกียจคร้าน จึงควรกำจัดเสีย ถ้าไม่กำจัดออกไป จะทำสมาธิให้ดีไม่ได้เลย 4. อุทธัจจกุกกุจจะ เป็นนิวรณ์ข้อที่ 4 อุทธัจจะและกุกกุจจะ เป็นกิเลสฝ่ายอกุศลเช่นกัน มักเกิดขึ้นมาด้วยกัน อุทธัจจะ แปลว…
…มักประสบกับความเบื่อหน่ายและความหดหู่ ซึ่งอาจเกิดจากนิวรณ์ที่ทำให้จิตใจมีความไม่สงบ อาทิเช่น อุทธัจจกุกกุจจะและวิจิกิจฉา สาเหตุเหล่านี้ส่งผลต่อการทำงานและการปฏิบัติธรรม ทำให้ขาดกำลังใจในการทำความดี หากไม่รู้จ…
อุทธัจจกุกกุจจะและวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
71
อุทธัจจกุกกุจจะและวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
บทที่ 5 อุทธัจจกุกกุจจะและวิธีแก้ไข ไม่ว่าจะเป็นนักปฏิบัติใหม่ หรือนักปฏิบัติเก่าที่ฝึกสมาธิมานานพอสมควร ต่างก็จะพบว่า อุปส…
บทที่ 5 ของหนังสือกล่าวถึงอุทธัจจกุกกุจจะ ซึ่งเป็นอุปสรรคหนึ่งสำคัญที่ทำให้ผู้ปฏิบัติไม่สามารถเข้าสู่สมาธิ ความฟุ้งซ่านเป็นอุปสรรคที่ทำให้จิต…
อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
72
อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
ในพระอภิธรรมปิฎก ธรรมสังคิณี ได้อธิบายลักษณะของอุทธัจจะ และกุกกุจจะไว้ว่า อุทธัจจะ เป็นความฟุ้งซ่านแห่งจิต ความไม่สงบแห่งจิต ความวุ่นวายใจ ความพล่านแห่งจิต กุกกุจจะ เป…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับอุทธัจจะและกุกกุจจะตามพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งอุทธัจจะหมายถึงความฟุ้งซ่านและวุ่นวายของใจ ขณะที่กุกกุจจะเกี่ยวกับการให้ความสำ…
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
104
สังขารขันธ์ และ วิญญาณขันธ์ ในพระพุทธศาสนา
…โลภะ อโทสะ หิริ โอตตัปปะ ปัสสัทธิ ฉันทะ อธิโมกข์ อุเบกขา มนสิการ โลภะ โทสะ โมหะ มานะ ทิฏฐิ อุทธัจจะ กุกกุจจะ วิจิกิจฉา โกสัชชะ อหิริกะ อโนตตัปปะ และเจตสิกธรรมอื่น ๆ ยกเว้นเวทนาและสัญญาแล้ว นอกจากนั้นเป็นสังขา…
สังขารขันธ์หมายถึงความคิดปรุงแต่ง โดยแบ่งออกเป็น 3 ประเภทคือ กุศลสังขาร (ความคิดดี), อกุศลสังขาร (ความคิดชั่ว), และอัพยากตสังขาร (เป็นกลาง) ซึ่งมีบทบาทสำคัญในการสร้างความรู้สึกนึกคิดของมนุษย์ ในขณะที่
ธรรมและกายทิพย์ในพระพุทธศาสนา
118
ธรรมและกายทิพย์ในพระพุทธศาสนา
…้ปราศจากนิวรณ์ ๕ ประการ ตั้งแต่ กามฉันทะ ละคลาย ความยินดีในกาม ละพยาบาท ไม่คิดประทุษร้ายใคร อุทธัจจ กุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านรำคาญใจ ถีนมิทธะ ความง่วงเหงาหาวนอน
บทความนี้พูดถึงธรรมที่พระพุทธเจ้าทรงสอน ซึ่งทำให้เกิดศีล สมาธิ ปัญญา และวิมุตติ โดยเฉพาะการพัฒนากายมนุษย์ให้เข้าสู่กายทิพย์ ด้วยการบำเพ็ญความดี โดยรวมถึงการรักษาศีลและการเจริญภาวนา ทำให้เกิดดวงธรรมอัน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
70
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - เจตสิกสังคหวิภาค
… เหล่านี้ คือ โมหะ ๑ อหิริกะ อโนตตัปปะ ๑ อุทธัจจะ ๑ โลภะ ๑ ทิฏฐิ ๑ มานะ ๑ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ถีนะ ๑ มิทธะ ๑ วิจิกิจฉา ๑ ชื่อว่าอกุศลฯ เจตสิก ๑๕ เหล่านี้ คือ สัทธา ๑ สติ ๑ หิริ ๑ โอตตัปปะ ๑ อ…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี และการศึกษาเจตสิกที่มีการอธิบายถึงธรรม ๕๒ ประการที่ประกอบกับจิตและการเกิดดับในที่เดียวกัน โดยการจำแนกความหมายของเจตสิกประเภทต่างๆ เช่น ผัสสะ, เวทนา, และเจตนา รวมถึง
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
72
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ที่ประกอบด้วยทิฏฐิ ฯ มานะ ได้ ในอกุศลจิต ๔ ที่ปราศจากทิฏฐิ ฯ เจตสิก ๔ คือ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ได้ในปฏิฆจิต ๒ ฯ ถีนมิทธะ ได้ในสสังขาริก จิต ๕ ฯ วิจิกิจฉา ได้เฉพาะในจิตที่สหรคตด้วยวิจิกิจเท่านั…
เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกาในหน้าที่ 72 เน้นการวิเคราะห์จิตและเจตสิกต่างๆ โดยมีการแบ่งประเภทจิตตามที่เห็นในตำรา ศึกษาเรื่องการเกิดของอารมณ์ภายในจิตที่สัมพันธ์กับวิจาร,
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
74
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…เจตสิกประกอบ เฉพาะในโสภณจิต (กุศลจิต) เท่านั้น โดย อาการ ๔ อย่าง ด้วยประการอย่างนี้, อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ วิรัติ และอัปปมัญญามีกรุณา เป็นต้น ในบางคราวเกิดมีต่างกัน (เกิดต่าง คราวกัน) และมานะก็เกิดในกาลบางค…
เนื้อหาเกี่ยวกับการเจาะลึกเจตสิกธรรมในอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา ชี้ให้เห็นถึงการเกิดของธรรมในจิตต่างๆ รวมถึงการแบ่งประเภทของจิตตามลักษณะและวิเคราะห์อย่างละเอียดเกี่ยวกับเจตสิกธรรมที
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 78
78
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 78
…ริกจิตที่ 4 เหมือนกัน ฯ ก็ธรรม ๒๐ เหล่านั้น นั่นแล เว้นปีติ กับธรรม ๔ คือ โทสะ ๑ อิสสา ๑ มัจฉริยะ ๑ กุกกุจจะ ๑ ท่านสงเคราะห์เข้าในอสังขาริกจิตที่ ๕ ซึ่งประกอบด้วย ปฏิฆะ ฯ ส่วนอิสสา มัจฉริยะ และกุกกุจจะ บัณฑิต…
เนื้อหาในหน้านี้เน้นการวิเคราะห์ธรรม ๑๘ กับโลภะ มานะ และการสงเคราะห์ในอสังขาริกจิตที่ ๔ รวมถึงธรรม ๒๐ และสิ่งที่เกี่ยวข้องกับอกุศลจิตต่าง ๆ ที่มีการประกอบด้วยอาการ ๓ ประการ และสรุปการส่งเสริมในด้านจิต
บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
324
บทวิเคราะห์อภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ฐาน กังขาสงเคราะห์ลงใน ๔ ฐาน, มานะและอุทธัจจะ สงเคราะห์ลงใน ๓ ฐาน, ถีนะสงเคราะห์ลงใน ๒ ฐาน, บาป คือ กุกกุจจะ มิทธะ อหิริกะ อโนตตัปปะ อิสสะ และนิคูหนา (มัจฉริยะ) สงเคราะห์ลงในฐานเดียว ฯ [อธิบายองค์ฌานและองค์มร…
บทความนี้นำเสนอการสงเคราะห์บาปในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยมีการแบ่งหมวดธรรม 14 อย่าง รวมถึงการอธิบายองค์ฌานและองค์มรรคอย่างละเอียด ข้าพเจ้าได้กล่าวถึงประเภทของบาป ตั้งแต่โลภะ อวิชชา และปฏิฆะ ซึ่งมีการจัด
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
46
วิสุทธิมคฺคสฺส นาม ปกรณวิเสสสฺว
… กฎกจุกตาปัจจุปัฏฐาน วา อตฺตสมฺปตฺติ ปทฏฺฐานํ เจตโส วิรูปภาโวติ ทฏฺฐพฺพฯ กุจริต กต์ กุกต์ ตสฺส ภาโว กุกกุจจะ ๆ ที่ ปจฺฉานุตาปลูกขณ์ กตากตานุโสจนรส วิปปฏิสารปจจุปัฏฐาน กตากตปทฏฐาน ทาสพุยมิว ทฏฺฐพฺพฯ เสสา วุตฺต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงครับเกณฑ์และแนวความคิดที่สำคัญของวิสุทธิมคฺคสฺส ซึ่งอธิบายถึงภาวะต่างๆ ของจิตและระดับการสำนึกในแง่พุทธศาสนา มีการอภิปรายถึงจิตตคติต, ทว่าจิตจะผสานกับเหตุการณ์และพฤติกรรมในทางพุทธศาสต
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
158
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๒ - การเข้าฌาน
…ย์ ทั้งหลายจึงกล่าวไว้ว่า "พระโยคาวจรจึงถ่ายถอนเสียซึ่งฉันทะในกาม ทั้งหลาย ซึ่งปฏิฆะ ซึ่งอุทธัจจะ ( กุกกุจจะ ) และ ( ถีนะ ) มิทธะ ครบ ๕ ทั้งวิจิกิจฉา (เข้าฌาน ) มีใจอันทำความบันเทิงในวิเวก ยินดีอยู่ในฌานนั้น …
เนื้อหาเกี่ยวกับการเข้าฌานที่เกิดจากการทำลายอุปกิเลสทั้งห้าซึ่งขัดขวางสมาธิ โดยเปรียบเปรยถึงการเสด็จเข้าอุทยานที่สะอาด และการมีจิตใจเย็นและมีความผาสุกในการปฏิบัติธรรม การขยายปฏิภาคนิมิตซึ่งเป็นขั้นตอน
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
175
สังขารุเบกขากับอุเบกขาในวิสุทธิมรรค
…โมกข์ อุเบกขา มนสิการ อุทธัจจะ กรุณา มุทิตา สัมมาวาจา สัมมากัมมันตะ สัมมาอาชีวะ มานะ อิสสา มัจฉริยะ กุกกุจจะ ถีนะ มิทธะ ที่เรียกว่า เยวาปนกะ คือกำหนดไม่ได้ว่า ธรรม ข้อไหนจะเกิดขึ้น
เนื้อหาเกี่ยวกับอุเบกขาและสังขารุเบกขาที่ปรากฏในวิสุทธิมรรค แบ่งประเภทของอุเบกขาออกเป็นหลายชนิด รวมถึงการนำสมาธิและวิปัสสนามาใช้ในการควบคุมความรู้สึกและการวางเฉย ผลของการฝึกปฏิบัติตามหลักแนวคิดทางพุทธ
ความมั่นคงในการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา
81
ความมั่นคงในการบรรลุธรรมในพระพุทธศาสนา
…่ (๔) กามฉันทะ ความพอใจในมาก (๒) พายบาท ความคิดด้วย (๓) นีมนิทะ ความหดหู่และเชื่อมซึม (๔) อุทธัจจะ- กุกกุจจะ ความฟุ้งซ่านและร้อนใจ (๕) วิจิกิจา ความลังเลสงสัย ปริวาส หมายถึง อุปบิวก คือความสงสัจจากอุปนิสัย สภ…
เนื้อหาเกี่ยวกับคำสอนในพระพุทธศาสนาและความสำคัญของการมีผู้นำในการดูแลทุกข์สุขของประชาชน ทั้งในระดับชุมชนและวัด เพื่อสร้างความมั่นคงในการบรรลุธรรม สอดคล้องกับคำสอนในการเจริญภาวนาและช่วยให้คนรุ่นหลังนำค