หน้าหนังสือทั้งหมด

แนวคิดเกี่ยวกับการฟังธรรมและการทำสมาธิ
52
แนวคิดเกี่ยวกับการฟังธรรมและการทำสมาธิ
…ของมนุษย์ เพราะการฟังสิ่งที่ เป็นธรรมะย่อมสามารถยกระดับจิตใจของมนุษย์ได้สูงสุด จนกระทั่งบรรลุมรรคผล นิพพาน แต่การฟังธรรมจนบรรลุมรรคผลนิพพานเช่นนี้เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยาก เพราะจะ ต้องมีผู้รู้อย่างพระสัมมาส…
การฟังธรรมเป็นเครื่องมือสำคัญในการเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิตและยกระดับจิตใจสู่มรรคผลนิพพาน แม้ว่าจะเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นได้ยาก แต่สามารถเกิดขึ้นได้หากมีพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและปัจจัยที่เอื้ออำนว…
คุณสมบัติของดวงวิมังสาและอิทธิบาท
106
คุณสมบัติของดวงวิมังสาและอิทธิบาท
…เข้าไปแล้ว ดวงสว่างนี้สว่างยิ่งกว่า 3 ดวงแรกอีก พอเข้าไปแล้วสว่างกว่า เห็นทะลุปรุโปร่งไปหมดเลย ภพ 3 นิพพาน โลกันต์ ก็เห็นทะลุหมด ที่เขาว่าดีที่สุด เราเห็นเลยว่ามีทางทำได้ดีกว่านั้น ที่ในโลกว่า นั่นดีที่สุด …
เนื้อหาเกี่ยวกับคุณสมบัติของดวงวิมังสา ที่สามารถปรับปรุงได้ทุกอย่างเมื่อใจจรดที่นิพพานและการทำความเข้าใจในอิทธิบาท 4 ประการเพื่อทำให้เกิดความสำเร็จ มุ่งเป้าเข้าไปในธรรมะที่พระพุทธเจ้าได้…
สมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
38
สมถกัมมัฏฐานและวิปัสสนากัมมัฏฐานในพระพุทธศาสนา
…ะของ สังขาร เป็นวิธีการที่กำจัดกิเลสอย่างละเอียดที่เรียกว่า สังโยชน์ และอนุสัย ส่งผลให้บรรลุมรรค ผล นิพพาน โดยมีอารมณ์เพื่อใช้พิจารณาคือ ขันธ์ 5 อายตนะ 12 ธาตุ 18 อินทรีย์ 22 อริยสัจ 4 ปฏิจจสมุปบาท 3. สมถะแ…
เนื้อหานี้อธิบายถึงแนวคิดหลักของสมถกัมมัฏฐานซึ่งเป็นการฝึกจิตเพื่อให้เกิดสมาธิและฌาน รวมถึงวิปัสสนากัมมัฏฐานที่เน้นการอบรมปัญญาเพื่อรู้แจ้งในสภาวะของสังขาร ซึ่งทั้งสองมีความสัมพันธ์กันและช่วยนำไปสู่กา
วิปัสสนากัมมัฏฐาน: การเห็นแจ้งในไตรลักษณ์
46
วิปัสสนากัมมัฏฐาน: การเห็นแจ้งในไตรลักษณ์
…งการงานทางใจที่จะให้เห็นแจ้งในนามรูป เห็นแจ้ง ในไตรลักษณ์ เห็นแจ้งในอริยสัจ และเห็นแจ้งในมรรค ผล และนิพพาน วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นอุบายในการให้เกิดเรื่องปัญญา อันเป็นไปเพื่อความบริสุทธิ์ หมดจดโดย ส่วนเดียว แ…
วิปัสสนากัมมัฏฐาน เป็นอารมณ์ที่ช่วยให้ผู้เจริญเห็นแจ้งในนามรูป เห็นแจ้งในไตรลักษณ์ รวมถึงอริยสัจและนิพพาน ซึ่งแตกต่างจากสมถกัมมัฏฐานที่มีการปฏิบัติก่อนพระสัมมาสัมพุทธเจ้า วิปัสสนามีเฉพาะในพระพุทธศาสนา โดยม…
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
48
การละกิเลสและพระอริยบุคคลในพระพุทธศาสนา
…็นภาวะที่กิเลสสงบราบคาบ เป็นการละในขั้นอริยผล 3. นิสสรณปหาน เป็นการหลุดพ้นไปจากกิเลสโดยสิ้นเชิง คือ นิพพาน - ขุททกนิกาย จูฬนิทเทส, มก. เล่มที่ 67 หน้า 412 บทที่ 2 สมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐานในคัมภีร์ทางพระพุทธ…
…ารทำความรู้จักกับอวิชชาและเหตุแห่งการละกิเลสถือเป็นขั้นตอนสำคัญที่ช่วยในการข้ามพ้นจากกิเลสและเข้าถึงนิพพานได้ โดยใช้วิปัสสนาและสมาธิเป็นเครื่องมือ
ความแตกต่างระหว่างสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน
52
ความแตกต่างระหว่างสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน
… 5 แสดงฤทธิ์ได้ ปัญญาเจตสิก ขันธ์ อายตนะ ธาตุ อินทรีย์ อริยสัจ, ปฏิจจสมุปบาท โลกุตตระ มรรค 4, ผล 4, นิพพาน 1 ได้อภิญญา 6 คือ ถึงขั้นสุดท้าย ได้อาสวักขยญาณ หมดกิเลส ไม่ต้องเวียนว่ายตายเกิดอีก อนาคต-เกิดในสุค…
บทความนี้อธิบายความแตกต่างระหว่างสมถะและวิปัสสนากัมมัฏฐาน โดยแบ่งออกเป็นลักษณะ, กิจ, ผลปรากฏ, เหตุใกล้ที่เกิดความสุขและองค์ธรรมที่เกี่ยวข้อง มีการสนับสนุนการทำสมาธิและวิปัสสนา เพื่อให้เกิดสติปัญญาและค
ผลของสมถะในพระพุทธศาสนา
61
ผลของสมถะในพระพุทธศาสนา
…ว่า ดวงธัมมานุปัสสนาสติปัฏฐาน หรืออีก นัยหนึ่ง ดวงนั้นแหละเรียกว่า ดวงปฐมมรรค หนทางเบื้องต้นมรรค ผล นิพพาน จะไปสู่มรรคผลนิพพาน ต้องเข้ากลางดวงนั้นแห่งเดียว ไปได้ทางเดียว ทางอื่นไม่มี” ดวงปฐมมรรคนี้เอง ท่านเ…
…ารหยุดใจและเห็นดวงใสเท่าดวงจันทร์และดวงอาทิตย์ โดยนำเสนอว่าการเข้าถึงดวงปฐมมรรคที่เป็นทางไปสู่มรรคผลนิพพานนั้นต้องหยุดกลางดวงที่เกิดขึ้น และเมื่อใจหยุดอยู่กลางดวงนั้น จะนำไปสู่ดวงศีล ดวงสมาธิ และสุดท้ายดวงป…
การฝึกปฏิบัติตามพุทธานุสติและธัมมานุสติ
55
การฝึกปฏิบัติตามพุทธานุสติและธัมมานุสติ
…บูชาของมนุษย์และเทวดาประดุจดังเรือนเจดีย์ 12. จิตจะน้อมไปสู่พุทธภูมิ 13. หากยังไม่สามารถสำเร็จมรรคผลนิพพาน ก็จะไปสู่สุคติ 2.6 ธัมมานุสติ คือ ที่ว่า ธัมมานุสติ คือ การตามระลึกถึงคุณของพระธรรมเป็นอารมณ์ พระธร…
บทความนี้กล่าวถึงการทำให้มีความยำเกรงในพระบรมศาสดา การสร้างความรู้สึกละอายต่อบาปเมื่อประสบกับสิ่งที่จะทำให้ละเมิด เป็นการสนับสนุนการเจริญพุทธานุสติ โดยร่างกายผู้ที่เจริญพุทธานุสติมีความเหมาะสมแก่การบู
แนวทางการเจริญอานาปานสติและอุปสมานุสติ
135
แนวทางการเจริญอานาปานสติและอุปสมานุสติ
…จิตสงบเกิดอุคคหนิมิต ปฏิภาคนิมิต และตกศูนย์ เข้าถึงดวงธรรมในที่สุด 3. อุปสมานุสติ คือ การระลึกถึงพระนิพพานเป็นอารมณ์ โดยการตามระลึกถึง คุณพระนิพพาน 29 ประการ อุปสมานุสตินี้เป็นกัมมัฏฐานของผู้มีปัญญาเพื่อให้…
…้องลมหายใจ และการตั้งจิตให้มั่น. นอกจากนี้ ยังมีการอธิบายอุปสมานุสติ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการระลึกถึงพระนิพพานและมีขั้นตอนในการเจริญเพื่อให้เข้าถึงพระธรรมกาย. บทนี้เน้นการอธิบายความหมายและขั้นตอนการเจริญอานาปาน…
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
142
การทำจิตให้รู้เท่าทันอารมณ์
…มหายใจเข้าออก ด้วยความคิดอย่างนี้ว่า “นี้ คือความไม่เที่ยง นี้คือความไม่กำหนัด นี้คือความดับ นี้เป็นนิพพาน” 15. ย่อมศึกษาว่าเราเห็นความดับกิเลสหายใจเข้าออก คือ เมื่อเรารู้ชัดนิวรณ์ ทั้งหลายตามความเป็นจริงแล…
…ิก ซึ่งแสดงถึงคุณธรรมและกิเลสต่างๆ ที่มีอยู่ในจิต การปฏิบัติเหล่านี้นำไปสู่การสงบของจิตและการเข้าถึงนิพพานในที่สุด โดยเฉพาะการทำจิตให้เป็นหนึ่งเดียวกับลมหายใจ
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
143
การฝึกอานาปานสติเพื่อความสงบ
…ัย ตามความเป็นจริง คิดว่าสิ่งเหล่านี้ไม่เที่ยง แล้วทำตัวเองให้พ้นจากทุกข์โทษภัยไปอยู่ใน ความดับ คือ นิพพาน เราสำเหนียกอย่างนี้แล้วบรรลุความสุข ความสงบ ความประณีต บัณฑิต ทั้งหลายพึงเข้าใจอย่างนี้ว่า สังขารทุ…
การเจริญอานาปานสติเพื่อให้จิตสงบถึงระดับอัปปนาสมาธิ จำเป็นต้องเลือกสถานที่ที่สงบและหลีกเลี่ยงเสียงรบกวน ในระหว่างการนั่งสมาธิควรตั้งกายให้ตรงและหายใจอย่างช้า ๆ ตระหนักถึงลมหายใจเข้าออก การนับลมหายใจแล
คุณสมบัติของพระนิพพาน
154
คุณสมบัติของพระนิพพาน
พระนิพพานอันเป็นที่อยู่ของผู้มีคุณใหญ่ คือ ผู้สิ้นกิเลสแล้วฉะนั้น 1 มหาสมุทรย่อมเจือไปด้วย ดอกไม้ คือ ลูกคลื่…
พระนิพพานเป็นที่อยู่ของผู้ที่สิ้นกิเลส ซึ่งมีคุณลักษณะเปรียบได้กับมหาสมุทรที่เจือด้วยดอกไม้, โภชนะที่ส่งเสริม…
ความสำคัญของอุปสมานุสติในพระธรรมกาย
155
ความสำคัญของอุปสมานุสติในพระธรรมกาย
…ํ อค คมกฺขายติ, ยทิทํ มทนิมฺมทโน, ปิปาสวินโย, อาลยสมัคฆาโต, วัฏฏปจฺเฉ โท, ตณฺหกขโย, วิราโค, นิโรโธ, นิพพาน ฯ “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ธรรมเหล่าใดที่ถูกปรุงแต่งและไม่ถูก ปรุงแต่งด้วยปัจจัยมีอยู่ ในบรรดาสังขตะ อส…
…ี่ถูกต้องและการปฏิบัติเพื่อก้าวข้ามการเข้าถึงฌานสมาบัติ เช่น การยังคงใช้คำบริกรรมที่เกี่ยวข้องกับพระนิพพาน และการเข้าใจคุณธรรมที่ละเอียดลึกซึ้ง ซึ่งจะนำไปสู่การพ้นจากความทุกข์ได้อย่างแท้จริง ไม่ว่าจะในภาษาบ…
การกำจัดความยึดมั่นถือมั่นในรูปและสนุกสนาน
27
การกำจัดความยึดมั่นถือมั่นในรูปและสนุกสนาน
…่นในรูป 7. กำจัดความยึดมั่นถือมั่นในสิ่งน่าเพลิดเพลิน (อิฏฐารมณ์) 8. อยู่เป็นสุข 9. เข้าถึงอมตธรรม (นิพพาน) นักศึกษาได้ศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับอสุภกัมมัฏฐานทั้ง 10 ประการแล้ว ขอให้นักศึกษา ได้ลองนำวิธีการดัง…
บทนี้กล่าวถึงการกำจัดความยึดมั่นถือมั่นในรูปและสิ่งที่ทำให้เพลิดเพลิน นักศึกษาได้รับการแนะนำให้นำวิธีการอสุภกัมมัฏฐานไปปฏิบัติ แม้จะมีความยากลำบากในการฝึก ผ่านการมองอสุภะในร่างกายและการใช้รูปภาพในการฝ
นิพพานและขันธ์ 5
114
นิพพานและขันธ์ 5
นิพพานเขามีธรรมขันธ์ทั้ง 5 ซึ่งขันธ์ 5 ของเขามีเรียกว่า ธรรมขันธ์ ที่เรียกว่า ธรรมธาตุ กายก็เรียกว่า ธรรมก…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของขันธ์ 5 ในการทำให้ผู้คนยังคงหลงติดอยู่ในโลก ไม่สามารถเข้าถึงนิพพานได้ เน้นว่า อวิชชาทำให้ไม่รู้ถูกไม่รู้ผิด และอุปาทานในขันธ์ 5 เป็นอุปสรรคที่ทำให้ไม่เห็นความจริงของน…
แนวคิดเกี่ยวกับอายตนะ
123
แนวคิดเกี่ยวกับอายตนะ
…ลเทพมุนี ท่านเรียกไว้ 2 แบบ คือ โลกายตนะ และธัมมายตนะ อายตนะ 12 อยู่ในส่วนของโลกายตนะ ธัมมายตนะ คือ นิพพาน ท่านให้สละ โลกายตนะ เข้าหาธัมมายตนะ วัตถุประสงค์ 1. เพื่อให้นักศึกษาเข้าใจและสามารถอธิบายความหมายแล…
อายตนะหมายถึงธรรมที่ทำให้เกิดผลซึ่งเกี่ยวข้องกับจิตและเจตสิก มีอายตนะ 2 ประเภทคือ ภายในและภายนอก ซึ่งมีคุณสมบัติ 5 ประการ อายตนะทำให้เกิดความรู้ที่เชื่อมต่อกันผ่านวิญญาณ โดยพระมงคลเทพมุนีแบ่งอายตนะออก
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
144
ธาตุวิญญาณและการรับรู้ในพระพุทธศาสนา
…รรม 69 ชนิด ได้ชื่อว่าเป็นธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งสภาวลักษณะ ของตน องค์ธรรมได้แก่ เจตสิก 52 สุขุมรูป 16 นิพพาน 1 ธาตุ คือ ธรรมารมณ์ 18. มโนวิญญาณธาต : จิต 76 ชื่อว่า มโนวิญญาณธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งการรู้อารมณ์ เป…
เนื้อหานี้อธิบายถึงธาตุวิญญาณในพระพุทธศาสนา แบ่งเป็นการได้ยิน (โสตวิญญาณ), การรู้กลิ่น (ฆานวิญญาณ), การรู้รส (ชิวหาวิญญาณ), การสัมผัส (กายวิญญาณ) และการรู้อารมณ์ (มโนธาตุ) ทั้งหมดนี้มีบทบาทสำคัญในการศ
นิโรธและนิพพานในพระพุทธศาสนา
195
นิโรธและนิพพานในพระพุทธศาสนา
…ลัดออกไป หมายถึง ภาวะแห่ง การดับกิเลสนั้นยั่งยืนตลอดไปได้รับความสุขจากความดับนั้นยั่งยืนตลอดไปได้แก่นิพพานนั่นเอง เหมือนความสุขความปลอดโปร่งอันยั่งยืนของผู้ที่หายโรคแล้วอย่างเด็ดขาด โดยใจความสำคัญ นิโรธ 3 ป…
นิโรธและนิพพานเป็นแนวคิดสำคัญในพระพุทธศาสนา นิโรธหมายถึงความดับกิเลสและทุกข์ โดยแบ่งออกเป็น 3 ประการคือ มรรค ผล แล…
ความหมายของนิพพานในพุทธศาสนา
196
ความหมายของนิพพานในพุทธศาสนา
ท่านแสดงนิพพานไว้ 2 นัย คือ 1. สอุปาทิเสสนิพพาน หมายถึง การดับกิเลสหมดแล้ว แต่เบญจขันธ์เหลืออยู่ เช่น พระอรหันต์ที…
นิพพานแบ่งออกเป็น 2 นัย คือ สอุปาทิเสสนิพพาน ที่ดับกิเลสแต่เบญจขันธ์ยังคงอยู่ เช่น พระอรหันต์ที่ยังมีชีวิต…
ปฏิจจสมุปบาท: ต้นตอแห่งความทุกข์
231
ปฏิจจสมุปบาท: ต้นตอแห่งความทุกข์
…งเห็นจริงบังเกิดขึ้น ก็จะต้องปฏิบัติตามอริยมรรคมีองค์ 8 แล้ว ในที่สุดก็ จะพบความรู้แจ้งเห็นจริง คือ นิพพาน การที่เราได้ศึกษาปฏิจจสมุปบาท ทำให้ได้เห็นภาพรวมของวงจรสังสารวัฏ และจะ เห็นภาพรวมของวิปัสสนาภูมิทั้…
…้เรียนรู้จักการทำลายอวิชชาเพื่อเข้าถึงวิชชา และการปฏิบัติตามอริยมรรคเพื่อไปสู่ความรู้แจ้งเห็นจริงและนิพพาน การศึกษาปฏิจจสมุปบาทจะช่วยให้เข้าใจวงจรสังสารวัฏและวิปัสสนาภูมิทั้งหมดที่รวมอยู่ในหลักนี้อย่างแท้จร…