คุณสมบัติของพระนิพพาน : หน้า 154/156

พระนิพพานอันเป็นที่อยู่ของผู้มีคุณใหญ่ คือ ผู้สิ้นกิเลสแล้วฉะนั้น 1 มหาสมุทรย่อมเจือไปด้วย ดอกไม้ คือ ลูกคลื่นหาปริมาณมิได้ เหมือนกับนิพพานอันเต็มไปด้วยดอกไม้ คือ วิชชาวิมุตติ อันบริสุทธิ์หาประมาณมิได้ฉะนั้น 1 โภชนะ มีคุณ 5 พอจะเทียบกับคุณแห่งนิพพานได้นั้น คือ ธรรมดาโภชนะย่อมทรงไว้ ซึ่งอายุ ทำให้เจริญกำลัง ทำให้เกิดวรรณะระงับความกระวนกระวาย กำจัดความหิวของสรรพสัตว์ ทั้งหลาย เหมือนกับพระนิพพานอันทรงไว้ซึ่งอายุ ด้วยการกำจัดชรามรณะเสีย ทำให้เจริญกำลัง คือ ฤทธิ์ ให้เกิดวรรณะ คือ ศีล ระงับความกระวนกระวาย คือ กิเลสทั้งปวง กำจัดซึ่งความหิว คือ ทุกข์ทั้งปวง ฉะนั้น อากาศ มีคุณ 10 พอจะเทียบกับพระนิพพานได้นั้น คือ อากาศไม่รู้จักเกิดไม่รู้จักแก่ ไม่รู้จักตาย ไม่รู้จักเคลื่อน ไม่รู้จักปรากฏ กดขี่ไม่ได้ โจรขโมยไม่ได้ ไม่อิงอาศัยอะไร เป็นที่ไป แห่งวิหค ไม่มีเครื่องกั้นกาง ไม่มีที่สุด เหมือนกับนิพพานฉะนั้น แก้วมณี มีคุณ 3 ซึ่งพอจะเทียบกันกับคุณแห่งพระนิพพานได้นั้น คือ แก้วมณี ให้ สำเร็จความปรารถนา 1 ทำให้ร่าเริง 1 ทำให้สว่าง 1 ฉันใด นิพพานก็ให้สำเร็จความปรารถนา ทำให้ร่าเริงใจ ทำให้สว่างฉันนั้น จันทน์แดง มีคุณ 3 ซึ่งพอจะเทียบกับพระนิพพานได้นั้น คือ ธรรมดาจันทน์แดง ย่อมเป็นของหาได้ยาก 1 มีกลิ่นหอม ไม่มีกลิ่นอื่นเสมอ 1 เป็นที่สรรเสริญแห่งคนทั้งปวง 1 ฉันใด พระนิพพานก็เป็นของหาได้ยาก มีกลิ่นหอม ไม่มีกลิ่นอื่นเสมอ เป็นที่สรรเสริญแห่งพระอริยเจ้า ทั้งหลาย ฉันนั้น เนยใส มีคุณ 3 พอจะเทียบกับคุณแห่งพระนิพพานได้นั้น คือ ธรรมดาเนยใสย่อมมีสีดี มีรสดี มีกลิ่นดี ฉันใด นิพพานก็มีสี คือ คุณดี มีรสไม่รู้จักตาย มีกลิ่น คือ ศีลฉันนั้น ยอดคีรี มีคุณ 5 พอจะเทียบกับคุณแห่งพระนิพพานได้นั้น คือ ยอดคีรีเป็นของสูง เป็น ของไม่หวั่นไหว ขึ้นได้ยาก ไม่เป็นที่งอกงามแห่งพืชทั้งปวง พ้นจากการยินดียินร้าย เหมือนกับ นิพพาน ฉันนั้น 5.11 วิธีการเจริญอุปสมานุสติ เมื่อรู้ถึงคุณของพระนิพพานด้วยใจจริงอย่างนี้แล้วท่านผู้ปรารถนาจะเจริญอุปสมานุสติ ควรอยู่ในที่สงัด แล้วจึงเจริญสมาธิโดยการพิจารณาคุณลักษณะของพระนิพพานตามที่ท่าน 144 DOU สมาธิ 6 ส ม ก กั ม ม ฏ ฐ า น 4 0 วิ ธี (1)