หน้าหนังสือทั้งหมด

อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
241
อนาถปิณฑิกะ: ผู้ให้ก้อนข้าวแก่คนอนาถา
… จงทรงรับอาราธนาอยู่จำพรรษาในเมืองสาวัตถีของข้า พระพุทธเจ้า” พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสว่า “ดูก่อนคหบดี พระตถาคตทั้งหลาย ย่อมยินดีในสุญญาคาร” ท่าน กราบทูลว่า “ทราบเกล้าแล้ว พระพุทธเจ้าข้า” สร้างวัดพระเชตวัน เมื่อ…
เนื้อหาพูดถึงประวัติของอนาถปิณฑิกะ ผู้มีชื่อเสียงด้านการให้ทานและรักในการทำบุญ ท่านมีโอกาสได้พบกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้าที่เมืองราชคฤห์ และหลังจากนั้นได้สร้างวัดพระเชตวันในเมืองสาวัตถีเพื่อรองรับพระสัมมา
ประเภทของการถือกำเนิดในมนุษยโลก
66
ประเภทของการถือกำเนิดในมนุษยโลก
…นแดนแห่งการตรัสรู้ธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทุกๆ พระองค์ มนุษย์ ทั้งหลายจึงมีโอกาสฟังพระธรรมเทศนาของพระตถาคตโดยตรง หรือจากพระอรหันตสาวกทั้งปวง แม้ พระตถาคต และเหล่าพระอรหันตสาวกจะเข้านิพพานกันไปหมดแล้ว ก็ยังม…
การถือกำเนิดในมนุษยโลกมีอยู่ 3 ประเภท ได้แก่ เกิดในฟองไข่ (อัณฑชะกำเนิด), เกิดในครรภ์ (ชลาพุชะกำเนิด), และเกิดในสิ่งโสโครก (สังเสทชะกำเนิด). การเกิดนอกมนุษยโลกมีประเภทเดียวคือ โอปปาติกะกำเนิด ซึ่งเกิด
เรื่องราวของเศรษฐีกับผลวิบากกรรม
96
เรื่องราวของเศรษฐีกับผลวิบากกรรม
…งปุถุชน คือ โลกิยฌาน ขณะเมื่อพระบรมศาสดาประทับอยู่ ณ กรุงโกสัมพี ลาภสักการะเป็นอันมากได้เกิดขึ้นแก่ พระตถาคต และเหล่าพระมหาสาวก แต่ไม่มีประชาชนคนใดนำลาภสักการะไปถวายพระเทวทัตเลย ด้วยความน้อยใจและความคิดริษยาพ…
เนื้อหาชี้ให้เห็นถึงการใช้ชีวิตของเศรษฐีที่ขาดการสั่งสมบุญและเสื่อมจากความร่ำรวย สุดท้ายกลายเป็นขอทานในวัยชรา สะท้อนถึงผลจากการไม่บำเพ็ญบุญและการตกอยู่ในอบายมุข การวิเคราะห์ยังสะท้อนให้เห็นถึงการที่คน
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
19
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
…ะมาตรัสรู้หรือไม่ก็ตามแต่หลักธรรมดั้งเดิมนั้นก็ยังคงอยู่เหมือนดังที่พระองค์ตรัสไว้ใน ปัจจัยสูตรว่า “พระตถาคตทั้งหลายเสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุอันนั้น คือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม อิทัปปัจจัย …
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการศึกษาประวัติศาสตร์ในบริบทของพุทธศาสนา โดยนำเสนอว่าการศึกษานั้นมีทั้งในฐานะนักประวัติศาสตร์ซึ่งต้องตั้งสมมติฐานและวิเคราะห์ข้อมูล และในฐานะบุคคลทั่วไปที่ศึกษาเพียงผลงานจากนัก
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
93
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
…เปรียบได้กับสาวกยาน ม้าข้ามเปรียบได้กับปัจเจกยาน ส่วนช้างข้ามเปรียบได้กับโพธิสัตวยาน ซึ่งเป็นยานของ พระตถาคตเจ้าทั้งหลาย แนวคิดเรื่องตรียานสะท้อนให้เห็นรากฐานความเชื่อของมหายานที่มองว่า ทางหลุดพ้น สายเดิมหรือ…
ในความเชื่อของมหายาน แบ่งปัญญาออกเป็น 3 ประเภท โดยเปรียบเทียบการข้ามพ้นด้วยกระต่าย ม้า และช้าง ซึ่งแสดงถึงความแตกต่างในการเข้าถึงธรรมะ โดยเฉพาะแนวคิดโพธิสัตว์ที่รองรับทุกสรรพสัตว์ โดยไม่จำกัดเพศหรือชน
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
176
ความหมายและบทบาทของธรรมในพระพุทธศาสนา
ของพระพุทธศาสนาทั้งหมด ธรรม หมายถึง ความจริงที่มีอยู่แล้วในธรรมชาติ ดังพระดำรัสว่า พระตถาคตทั้งหลาย เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ไม่เสด็จอุบัติขึ้นก็ตาม ธาตุอันนั้น คือ ธัมมฐิติ ธัมมนิยาม อิทัปปัจจัย…
บทความนี้สำรวจความหมายของธรรมในพระพุทธศาสนา โดยเข้าใจว่า ธรรมคือความจริงตามธรรมชาติที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสรู้และเผยแพร่ให้แก่สังคม ผ่านการจัดตั้ง “สังฆะ” หรือชุมชนที่มีวินัยเป็นกรอบการประพฤติ เพื่อ
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
179
ความสำคัญของพระธรรมในพระพุทธศาสนา
…เพียงแค่ได้ฟังธรรมจากพระอัสสชิเถระเรื่องอริยสัจ 4 เพียงคาถาเดียวว่า “ธรรม เหล่าใด มีเหตุเป็นแดนเกิด พระตถาคตตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น และเหตุแห่งความดับแห่ง ธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติตรัสอย่างนี้” ธรรมในท…
แม้พระผู้มีพระภาคเจ้าเหล่านั้นและสาวกยุคแรกจะปรินิพพานไป แต่สาวกยุคหลังที่มีปัญญาต่างกันยังคงรักษาพระศาสนาไว้ได้ โดยมีการอธิบายถึงความสุขของการได้ยินธรรมคำสอน แม้ว่าจะมีความต่างในด้านสติปัญญา พระอรรถก
ลักษณะของความรู้ในพระไตรปิฎก
293
ลักษณะของความรู้ในพระไตรปิฎก
…รรมโดยย่อเรื่อง อริยสัจ 4 ซึ่งเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนาแก่อุปติสส ปริพาชกว่า “ธรรมเหล่าใดเกิดแต่เหตุ พระตถาคตทรงแสดงเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น และความ ดับแห่งธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติทรงสั่งสอนอย่างนี้” ธรรมเห…
เนื้อหาเน้นการทดลองพิสูจน์ในพระไตรปิฎก โดยเน้นความรู้ที่มีหลักเหตุและผล รวมถึงการสอนเรื่องอริยสัจ 4 ที่ช่วยให้คนพ้นจากทุกข์ นอกจากนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับความรู้ทางวิทยาศาสตร์ซึ่งช่วยในการพัฒนาเทคโนโ
ผลกระทบของจิตต่อคุณภาพน้ำ
318
ผลกระทบของจิตต่อคุณภาพน้ำ
…กลับเห็นน้ำใส สะอาด ไม่ขุ่น พระอานนท์จึงคิดว่า “ลำธารนี้ถูกล้อเกวียนย่ำขุ่นเป็นตม แต่ด้วยอานุภาพของ พระตถาคต น้ำนี้จึงกลับใสสะอาด ไม่ขุ่น” ท่านจึงใช้บาตรตักน้ำนำไปถวายพระผู้มีพระภาคเจ้า น้ำในลำธารนี้ซึ่งถูกล้…
เมื่อปี พ.ศ.2540 มีการทดลองในการเปลี่ยนแปลงน้ำประปาที่สกปรกให้เป็นน้ำสะอาดโดยการส่งกระแสจิตจากประชาชนทั่วญี่ปุ่น ผลการทดลองแสดงให้เห็นถึงพลังของจิตที่สามารถรวมกันเพื่อสร้างการเปลี่ยนแปลงที่เห็นได้จากผ
การค้นพบกฎธรรมชาติในพุทธศาสตร์
23
การค้นพบกฎธรรมชาติในพุทธศาสตร์
…องเดียวกับกฎทางวิทยาศาสตร์ซึ่งมีอยู่แล้ว นักวิทยาศาสตร์ เป็นผู้ค้นพบในภายหลัง ดังพระพุทธพจน์ที่ว่า “พระตถาคตทั้งหลายจะอุบัติหรือไม่ก็ตามธาตุนั้นก็ยังคงมีอยู่เป็นธรรม ฐิติ เป็นธรรมนิยาม (กฎธรรมชาติ) คือ หลักอิ…
เนื้อหานี้นำเสนอความรู้ในพุทธศาสตร์เกี่ยวกับกฎธรรมชาติที่พระพุทธเจ้าตรัสรู้ และความสัมพันธ์กับวิทยาศาสตร์ โดยเน้นว่าธรรมะไม่ใช่ของเฉพาะพระองค์ แต่เป็นความจริงที่ทุกคนเข้าถึงได้ รวมถึงการเลือกสรรธรรมะท
พระพุทธคุณและสามัญญผล
96
พระพุทธคุณและสามัญญผล
…หญ่ของพระองค์ ในฐานะพระสัมมาสัมพุทธเจ้าให้เป็น ที่ประจักษ์แก่พระทัยของพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “มหาบพิตร พระตถาคตเสด็จอุบัติในโลก นี้ เป็นพระอรหันต์ ตรัสรู้เองโดยชอบ ถึงพร้อม ด้วยวิชชาและจรณะ เสด็จไปดีแล้ว ทรงรู้ …
เนื้อหานี้พูดถึงความเข้าใจลึกซึ้งของพระเจ้าอชาตศัตรูเกี่ยวกับพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยทรงรู้สึกถึงพระพุทธคุณอันยิ่งใหญ่ที่ชัดเจนในพระทัย และความกระหายที่จะเข้าใจสามัญญผลอย่างต่อเนื่อง พระสัมมาสัมพุทธเจ้
พระพุทธคุณและการแสดงธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
97
พระพุทธคุณและการแสดงธรรมของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
To พระธรรม พระตถาคตพระองค์นั้น ทรงทำโลก นี้พร้อมทั้งเทวโลก มารโลก พรหมโลก ให้แจ้ง ชัดด้วยพระปัญญาอันยิ่งของพระองค์เอง แ…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ทรงแสดงธรรมที่งามยิ่งในเบื้องต้น, ท่ามกลาง, และที่สุด โดยทรงเน้นพระปริยัติธรรมที่เป็นฐานการศึกษาของพระพุทธศาสนา, การปฏิบัติที่เป็นการทำจริงในศีล สมาธิ และปัญญา, รวมถึงการกลับมาถึ
เหตุผลที่พระสารีบุตรเลิศด้วยปัญญา
6
เหตุผลที่พระสารีบุตรเลิศด้วยปัญญา
…งไร พระอัสสชิตอบ แบบถ่อมตัวว่า เราก็บวชไม่นานหรอกนะ คำสอนใน ศาสนามีย่อๆ ว่า “ธรรมเหล่าใดเกิดแต่เหตุ พระตถาคต ทรงตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น และความดับแห่งธรรม เหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติตรัสสอนอย่างนี้” มหาปราชญ…
พระสารีบุตรได้รับการยกย่องว่าเป็นเลิศด้านปัญญาเนื่องจากความกตัญญูกตเวทีที่ติดตัวมาหลายภพชาติ พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้ชมเชยว่าท่านมีความสามารถในการอธิบายอริยสัจ ๔ ได้ดีที่สุด ท่านบรรลุเป็นพระโสดาบันเมื่อ
พระสารีบุตรและการบรรลุอมตะ
22
พระสารีบุตรและการบรรลุอมตะ
…องการใจความ เมื่อเขาอ้อนวอนอยู่อย่างนั้นแล้ว พระเถระจึงกล่าว คาถาว่า “ธรรมเหล่าใด มีเหตุเป็นแดนเกิด พระตถาคต ตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้นและเหตุแห่งความดับแห่ง ธรรมเหล่านั้น พระมหาสมณะมีปกติตรัสอย่างนี้" ปริพาชก…
บทความนี้พูดถึงความปรีชาของพระสารีบุตรในการแสดงธรรม และการที่ปริพาชกสามารถบรรลุโสดาบันจากการฟังธรรมที่พระเถระแสดง การบรรลุอมตะของสหายที่ร่วมกันทำกติกาจนไปยังพระศาสดา พร้อมแสดงถึงการเรียนรู้ที่สามารถนำ
สัมมาสัมพุทโธ: ความหมายและวิชชาจรณสัมปันโน
36
สัมมาสัมพุทโธ: ความหมายและวิชชาจรณสัมปันโน
…อง โดยไม่ได้มีบุคคลใดมาสอนให้ ดังที่พระอัสสชิกล่าวกับพระสารีบุตรว่า “ธรรมเหล่าใด มีเหตุเป็น แดนเกิด พระตถาคตตรัสเหตุแห่งธรรมเหล่านั้น และเหตุแห่งความดับแห่งธรรมเหล่านั้น พระมหา สมณะมีปกติตรัสอย่างนี้” ประการท…
เนื้อหาเกี่ยวกับคำว่า สัมมาสัมพุทโธ ที่มีความหมายว่า ตรัสรู้ด้วยตนเอง และวิชชาจรณสัมปันโน ที่ได้มาแรงกล้าจากวิชชา 8 อธิบายถึงความสามารถของพระพุทธเจ้าในการเข้าใจสภาวธรรมตามความจริง ที่เกี่ยวข้องกับการพ
การอุบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
47
การอุบัติของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…อากาศใหญ่มีแห่งเดียวเท่านั้น ท้าวสักกะ ผู้ใหญ่มีองค์เดียวเท่านั้น พระพรหมผู้ใหญ่มีองค์เดียวเท่านั้น พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้าผู้ยิ่งใหญ่ ก็มีพระองค์เดียวเท่านั้นพระองค์เสด็จอุบัติขึ้นในที่ใดที่นั้นก็ไม่ม…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะการที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้าไม่สามารถอุบัติขึ้นพร้อมกันได้ เนื่องจากเป็นเอกบุคคลที่มีคุณธรรมและคุณวิเศษต่างกัน แม้จะมีพระองค์มากมายใน
การบูชาตถาคตและข้อปฏิบัติสำหรับภิกษุ
174
การบูชาตถาคตและข้อปฏิบัติสำหรับภิกษุ
…ว่า จะพึงปฏิบัติอย่างไรในพระพุทธสรีระ พระพุทธองค์ ตรัสว่า “อานนท์ พวกเธออย่าขวนขวายเพื่อบูชาสรีระของพระตถาคตเลย พวกเธอจงสืบต่อในประโยชน์ตน ประกอบตามในประโยชน์ตน ไม่ประมาทในประโยชน์ตน จงตั้งใจบำเพ็ญเพียรมุ่งสู…
บทความนี้กล่าวถึงการบูชาตถาคตอย่างแท้จริง ซึ่งได้แก่การปฏิบัติตามธรรมคำสอน และระลึกถึงสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รวมถึงข้อปฏิบัติสำหรับภิกษุในการปฏิบัติต่อสตรีและพระพุทธสรีระ โดยระบุถึง
ประวัติศาสตร์การปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
175
ประวัติศาสตร์การปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า
…ถึงอัฐิของบุคคล 4 จำพวกที่สมควรจะบรรจุไว้ในพระสถูป โดยเรียกบุคคล ทั้ง 4 จำพวกว่า ถูปารหบุคคล ได้แก่ พระตถาคตอรหันตสัมมาสัมพุทธเจ้า พระปัจเจกสัมพุทธเจ้า สาวก ของพระตถาคต พระเจ้าจักรพรรดิราช 7.1.4 ประทานโอวาทแล…
บทความนี้เล่าถึงการปรินิพพานของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยเฉพาะการตรัสโอวาทแก่พระอานนท์เพื่อให้เกิดกำลังใจ พระองค์อธิบายถึงความเป็นธรรมดาของการพลัดพราก และยกย่องพระอานนท์ในฐานะยอดพุทธอุปัฏฐาก นอกจากนี้ยัง
ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 และการหยุดใจ
201
ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 และการหยุดใจ
…ลนั่นเอง นี่เป็น ความหมายของพระบาลีที่สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า รับสั่งว่า ตถาคเตนอภิสมพุทธา แปลว่า พระตถาคตเจ้ารู้แล้ว ด้วยปัญญาอันยิ่ง เมื่อเราทำใจให้หยุดนิ่ง อยู่ตรงดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์นี้ ถือได้ว่…
ศูนย์กลางกายฐานที่ 7 เป็นที่ตั้งถาวรของใจและดวงธรรมที่ทำให้เป็นกายมนุษย์ โดยการหยุดใจที่ศูนย์กลางนี้ส่งผลให้เราห่างจากที่สุดทั้งสองอย่าง คือ กามสุขัลลิกานุโยคและอัตตกิลมถานุโยค โดยมรรคทั้ง 8 มาประชุมก
ธาตุธรรมและความไม่ประมาท
86
ธาตุธรรมและความไม่ประมาท
ธาตุธรรม “พระตถาคตเจ้าจะเกิดขึ้นก็ดี หรือว่าพระตถาคตเจ้าจะไม่เกิดขึ้นก็ดี ธาตุธรรมเหล่านี้เขาตั้ง อยู่แล้ว เขามีปรากฏอ…
เนื้อหาพูดถึงธาตุธรรมซึ่งเป็นพื้นฐานของการเกิดและการดำรงอยู่ของทุกสิ่งในโลก ทั้งสัตว์และพฤกษชาติ รวมถึงความสำคัญของการไม่ประมาทซึ่งเป็นกุญแจสำคัญในการดำเนินชีวิตอย่างมีสติและปัญญา เมื่อเราเห็นถึงความเ