หน้าหนังสือทั้งหมด

การครองผ้าย้อมฝาดและการห่มผ้าเฉวียงบ่า
199
การครองผ้าย้อมฝาดและการห่มผ้าเฉวียงบ่า
…ย้อมฝาดและการห่มผ้าเฉวียงบ่า คือ การนุ่งห่มผ้าสบงจีวรนั่นเอง การกล่าวคำขอถึงสรณคมน์หรือไตรสรณคมน์คือพระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์นั้น พระภิกษุผู้ รับบวชจะกล่าวนำ และผู้ขอบวชจะกล่าวตาม ดังนี้ พุทธ์ สรณ์ คจฺฉามิ แปล…
การครองผ้าย้อมฝาดและการห่มผ้าเฉวียงบ่า เป็นหลักธรรมในพระพุทธศาสนาที่สำคัญ การกล่าวคำขอสู่สรณคมน์รวมถึงคำสอนที่ไว้ใจได้ คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ โดยจะต้องกล่า…
วันมาฆบูชา, วันอาสาฬหบูชา, วันเข้าพรรษา
225
วันมาฆบูชา, วันอาสาฬหบูชา, วันเข้าพรรษา
7.8.2 วันมาฆบูชา มาฆบูชา หมายถึง การบูชาในวันเพ็ญกลางเดือนมาฆะ ซึ่งเป็นวันสำคัญวันหนึ่งในพระพุทธ ศาสนาเรียกว่า วันมาฆบูชา คำว่า วันเพ็ญ แปลว่า วันที่พระจันทร์เต็มดวง ส่วนคำว่า มาฆะ แปลว่า เดือน 3 …
วันมาฆบูชา เป็นวันสำคัญที่ระลึกถึงการประชุมของพระอรหันต์ 1,250 รูป ณ วัดเวฬุวัน โดยตรงตามวันที่พระจันทร์เต็มดวงกลางเดือนมาฆะ ในปัจจุบัน พุทธศาสนิกชนจะไปทำบุญที่วัดด้วยการจุดโคมเพื่อบูชาพระสงฆ์ วันอาสา
การสร้างบุญและพัฒนาสังคม
123
การสร้างบุญและพัฒนาสังคม
…ยกว่า “เก็บเป็น จากความรู้เรื่องการฝังขุมทรัพย์ 2 วิธี ที่กล่าวมาทั้งหมดนี้ นักศึกษาย่อมเห็นแล้วว่า พระพุทธ องค์ทรงสอนผู้คนให้ปฏิบัติ เพื่อบรรลุทั้งเป้าหมายชีวิตระดับต้น และระดับกลางควบคู่กันไป กล่าวคือ การ …
เนื้อหากล่าวถึงการสร้างความเจริญในชีวิตและสังคมผ่านการบริจาค การสร้างศาสนสถาน และการดูแลบุพการี ซึ่งทั้งหมดนี้ก่อให้เกิดบุญที่ไม่สามารถถูกขโมยไปได้ ผู้ที่มีสัมมาทิฏฐิจะมีความรู้ความเข้าใจในการบริจาคแล
การประสูติของพระพุทธเจ้าและพระธรรม
260
การประสูติของพระพุทธเจ้าและพระธรรม
…ซ่านไปทั่วพระวรกายจนมิอาจจะข่ม ความปีตินั้นได้ จึงตรัสถามซ้ำไปอีกว่า “พวกท่านกล่าวว่าอะไรนะ” “พวกข้าพระพุทธเจ้ากราบบังคมทูลว่า พุทธรัตนะบังเกิดขึ้นแล้วพระเจ้าข้า” ทรงสดับ นิ่งอยู่ครู่หนึ่งด้วยปีติอันแรงกล้าแ…
ในเรื่องนี้ พระมหากัปปินะได้รับรู้เกี่ยวกับการประสูติของพระพุทธเจ้า ทำให้พระองค์มีความปีติเป็นอย่างยิ่ง และพระราชาทรงมอบรางวัลให้แก่พ่อค้าเป็นจำนวนมากเมื่อได้ยินข่…
หน้า5
11
เนื้อหาบทที่ 1 บทนำ 1.1 ประวัติศาสตร์คืออะไร ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาคืออะไร 1.2 ทำไมต้องศึกษาประวัติศาสตร์ ทำไมต้องศึกษาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา 1.3 จะศึกษาประวัต…
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
19
การศึกษาประวัติศาสตร์ในแง่ของพุทธศาสนา
…ทรายในมือที่กำขึ้นใน แต่ละวัน 1 สังยุตตนิกาย นิทานวรรค, เล่ม 16 ข้อ 61 หน้า 22 10 DOU ประวัติศาสตร์ พระพุทธ ศาสนา
บทความนี้นำเสนอเกี่ยวกับการศึกษาประวัติศาสตร์ในบริบทของพุทธศาสนา โดยนำเสนอว่าการศึกษานั้นมีทั้งในฐานะนักประวัติศาสตร์ซึ่งต้องตั้งสมมติฐานและวิเคราะห์ข้อมูล และในฐานะบุคคลทั่วไปที่ศึกษาเพียงผลงานจากนัก
อาศรม 4 ในศาสนาพราหมณ์
43
อาศรม 4 ในศาสนาพราหมณ์
…ะสามารถประกอบ ดนัย ไชยโยธา, ประวัติศาสตร์เอเชียใต้ยุคโบราณ, 2527 หน้า 102-109. 34 DOU ประวัติศาสตร์ พระพุทธ ศาสนา
อาศรม 4 เป็นลำดับขั้นแห่งวิถีชีวิตในศาสนาพราหมณ์ แบ่งออกเป็น ยัชโญปวีต, คฤหัสถ์, วนปรัสถ์, และ สันยาสี การดำเนินชีวิตเหล่านี้มีวัตถุประสงค์เพื่อบรรลุโมกษะ โดยมีอิทธิพลต่อชีวิตสังคม มีข้อกำหนดเฉพาะสำหร
พระพุทธศาสนาในอินเดียหลังยุคพุทธกาล
75
พระพุทธศาสนาในอินเดียหลังยุคพุทธกาล
เนื้อหาบทที่ 4 พระพุทธศาสนาในอินเดียหลังยุคพุทธกาล 4.1 พระพุทธศาสนาหลังพุทธปรินิพพาน 500 ปี 4.1.1 การสังคายนาครั้งที่ 1 4.…
บทที่ 4 สำรวจพระพุทธศาสนาในอินเดียตั้งแต่หลังพุทธปรินิพพานไปจนถึงยุคเสื่อม โดยเริ่มจากการสังคายนาครั้งที่ 1 ถึง 3 ก่อนต่…
ความมั่นคงของพระพุทธศาสนาและอิทธิพลของศาสนาฮินดู
77
ความมั่นคงของพระพุทธศาสนาและอิทธิพลของศาสนาฮินดู
สาเหตุที่สำคัญเสียยิ่งกว่าสาเหตุภายนอก คือ ภัยจากการผสมกลมกลืนของศาสนาฮินดูซึ่งเป็น คู่แข่งสำคัญของพระพุทธศาสนาตลอดมา รวมถึงภัยจากศาสนาอิสลามที่เข้าทำลายล้าง พระพุทธศาสนาอย่างถอนรากถอนโคน 5. ความมั่นคงของพร…
เนื้อหานี้สำรวจภัยคุกคามจากศาสนาฮินดูและศาสนาอิสลามซึ่งส่งผลกระทบต่อพระพุทธศาสนา ในบทความอธิบายว่าชาวพุทธต้องมีความรู้และความเข้าใจในคำสอนอย่างถูกต้องเพื่อความมั่นคงของศาสนา แ…
การสังคายนาในพระพุทธศาสนา
79
การสังคายนาในพระพุทธศาสนา
…วด) ซึ่งแปลตามตัวอักษรว่า การสวดพร้อมกัน แปลตามรูปศัพท์ว่า ร้อยกรอง คือประชุมสงฆ์จัด ระเบียบหมวดหมู่พระพุทธวจนะ แล้วรับทราบทั่วกันในที่ประชุมนั้นว่าตกลงกันอย่างนี้ แล้วก็มี การท่องจำสืบต่อกันมา แต่เดิมนั้นกา…
การสังคายนา หรือสังคีติ เป็นการสวดพร้อมกันที่มีแหล่งกำเนิดจากการประชุมสงฆ์เพื่อจัดระเบียบพระพุทธวจนะในพระพุทธศาสนา มีการจัดระเบียบหมวดหมู่และตรวจสอบความหมายที่มีการตีความผิด โดยมีเหตุการณ์เช่น การ…
การอนุญาตพิเศษในพุทธศาสนา
81
การอนุญาตพิเศษในพุทธศาสนา
…ิการาม เมืองเวสาลี แคว้นวัชชี ระยะเวลาในการประชุม - กระทำอยู่ 8 เดือนจึงสำเร็จ 72 DOU ประวัติศาสตร์ พระพุทธ ศาสนา
บทความนี้พูดถึงการอนุญาตพิเศษในพุทธศาสนาเกี่ยวกับการหุงต้มอาหาร รวมถึง 8 ประการที่ได้รับอนุญาตในช่วงทุพภิกขภัย ตั้งแต่เมืองเวสาลีถึงเมืองราชคฤห์ โดยเน้นการติดต่อสื่อสารในหมู่พระสงฆ์และข้อปฏิบัติที่แตก
เรื่องราวของพระเจ้าอโศกมหาราชและการจัดการพระสงฆ์
85
เรื่องราวของพระเจ้าอโศกมหาราชและการจัดการพระสงฆ์
…ะเจ้าอโศกทรงสบายพระทัยเพราะได้ฟังคำวินิจฉัยของพระเถระแล้ว พระเถระจึงให้พระเจ้าอโศกทรงศึกษาสัจธรรมทางพระพุทธศาสนา จนสามารถแยกแยะได้ว่า อะไรเป็นคำสอนของพระพุทธศาสนา และอะไรเป็นคำสอนของเจ้าลัทธินอกพระพุทธศาสนา …
พระเจ้าอโศกมหาราชพบปัญหาเกี่ยวกับการทำสังฆกรรม โดยอำมาตย์ได้ฆ่าพระสงฆ์หลายรูปเนื่องจากขัดพระราชโองการ พระติสสเถระช่วยแนะนำพระเจ้าอโศกในเรื่องบาปกรรม หลังจากนั้น พระองค์จึงได้ตรวจสอบพระสงฆ์เพื่อแยกพระจ
พระพุทธศาสนาในยุค พ.ศ.500–1000
87
พระพุทธศาสนาในยุค พ.ศ.500–1000
4.2 พระพุทธศาสนาในยุค พ.ศ.500–1000 ที่ 2 ในขณะที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้ายังทรงพระชนมชีพอยู่ หรือแม้แต่หลังจากเสด็จ …
บทความนี้สำรวจการพัฒนาของพระพุทธศาสนาในช่วงพ.ศ.500–1000 เน้นการก่อตัวของนิกายมหายาน ซึ่งมีต้นกำเนิดจากการแตกแยกภายในของสงฆ์ การทิ้งค…
การแตกแยกในพระพุทธศาสนา
89
การแตกแยกในพระพุทธศาสนา
แต่ภายหลังจากที่พระพุทธองค์ทรงเสด็จดับขันธปรินิพพานแล้ว ความสมัครสมาน สามัคคีในหมู่สงฆ์ก็มีอันเปลี่ยนแปลงไป ทั้งนี้เป็นเพรา…
บทความนี้กล่าวถึงความเปลี่ยนแปลงในความสมัครสมานสามัคคีภายในคณะสงฆ์หลังจากที่พระพุทธองค์ทรงดับขันธปรินิพพาน ความแตกต่างในระดับสภาวธรรม ข้อวัตรปฏิบัติ รวมถึงความขัดแย้งที่เกิดจากการทำสั…
พัฒนาการของพระพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์ในอินเดีย
91
พัฒนาการของพระพุทธศาสนาและศาสนาพราหมณ์ในอินเดีย
พระพุทธศาสนาให้หมดไป แต่ก็ทำให้พระพุทธศาสนามิอาจรุ่งโรจน์อยู่ ณ ศูนย์กลางเดิม แต่ ไปรุ่งเรืองอยู่บริเวณทางต…
เนื้อหานี้กล่าวถึงความเสื่อมลงของพระพุทธศาสนาในศูนย์กลางดั้งเดิมและการขยายตัวอย่างรวดเร็วของศาสนาพราหมณ์ ซึ่งได้มีการสร้างมหากาพย์เพื่อดึงดู…
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
93
แนวคิดในมหายาน: การเปรียบเทียบพาหนะทางธรรม
… จึงควรยกย่องว่าเป็นยานอันสูงสุดเพราะสามารถช่วยเหลือสรรพสัตว์ไปได้มากที่สุดนั่นเอง 2. แนวคิดเรื่อง “พระพุทธเจ้า 3 ประเภท” พระพุทธศาสนาในฝ่ายมหายานได้แบ่งพระพุทธเจ้าออกเป็น 3 ประเภท คือ 1) พระอาทิพุทธเจ้า พระ…
…วามแตกต่างในการเข้าถึงธรรมะ โดยเฉพาะแนวคิดโพธิสัตว์ที่รองรับทุกสรรพสัตว์ โดยไม่จำกัดเพศหรือชนชั้น ในพระพุทธศาสนาแบ่งพระพุทธเจ้าออกเป็น 3 ประเภท ได้แก่ พระอาทิพุทธเจ้า, พระธยานิพุทธเจ้า, และ พระมานุษิพุทธเจ้า…
แนวคิดตรีกายในพระพุทธศาสนามหายาน
95
แนวคิดตรีกายในพระพุทธศาสนามหายาน
…เพื่อมุ่งสู่ความพ้นทุกข์ โดยเร็ว กายแห่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้ง 3 นี้ ถือว่าเป็นแนวความคิดและทัศนะในพระพุทธ ศาสนามหายานโดยเฉพาะ และแท้ที่จริงแล้วกายเหล่านี้ย่อมมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน 1 พระมหาสมจินต์ ส…
เนื้อหานี้พูดถึงแนวคิดตรีกายซึ่งประกอบด้วยธรรมกาย สัมโภคกาย และนิรมาณกายในพระพุทธศาสนามหายาน โดยอธิบายถึงความหมายและบทบาทของพระกายทั้งสาม และความเชื่อที่เกี่ยวข้องในจิตวิญญาณของพระโ…
อุดมคติของพระโพธิสัตว์ฝ่ายมหายาน
99
อุดมคติของพระโพธิสัตว์ฝ่ายมหายาน
…ำอบรมสั่งสอน ผู้อื่นให้พ้นจากทุกข์ให้เข้าถึงธรรม อุดมคติของพระโพธิสัตว์ทั้งสามข้อนี้ นับเป็นหัวใจของพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน ข้อแรกหมายถึงการบำเพ็ญประโยชน์ของตนให้เพียบพร้อมสมบูรณ์ ส่วนสองข้อหลัง เป็นการ บำเพ็…
…ุโพธิสูงสุดเพื่อประโยชน์ส่วนตน แต่ยังมุ่งมั่นในการช่วยเหลือสัตว์โลกให้พ้นทุกข์ คำสอนนี้มีความสำคัญในพระพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน โดยมีการเน้นที่ความเสียสละและการเผยแผ่ ซึ่งมักจะเป็นเรื่องยากสำหรับพุทธศาสนิกชนฝ่ายเ…
การพัฒนาของนิกายมหายานในพระพุทธศาสนา
101
การพัฒนาของนิกายมหายานในพระพุทธศาสนา
…ูง พุทธพจน์ก็ไม่แปดเปื้อนมลทินมากนัก แต่ถ้าบุคคลมีจิตใจต่ำ พุทธพจน์ก็พลอย มัวหมองไปด้วย ด้วยเหตุนี้ พระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาทจึงมีท่าทีในการรักษาพระธรรมวินัยอย่าง เคร่งครัด ซึ่งมีประโยชน์ต่อความมั่นคงของพระพุทธ
พระพุทธศาสนามหายานมีการพัฒนาเป็นนิกายต่าง ๆ โดยเฉพาะสองสายที่มีต้นกำเนิดในอินเดีย คือ มาธยมิกะ และโยคาจาร น…
นิกายโยคาจารและนิกายมาธยมิกะในพุทธศาสนา
103
นิกายโยคาจารและนิกายมาธยมิกะในพุทธศาสนา
…่มาจากอาลยวิญญาณจนเป็นบ่อเกิด สุมาลี มหณรงค์ชัย, พุทธศาสนามหายาน, 2546 หน้า 96 94 DOU ประวัติศาสตร์ พระพุทธ ศาสนา
นิกายโยคาจารก่อตั้งขึ้นในปลายพุทธศตวรรษที่ 8 โดยมีท่านไมเตรยนาถเป็นผู้สร้างสรรค์ทฤษฎีสำคัญ องค์ความรู้สำคัญเช่น อภิสมยาลังการะและมหายานสูตราลังการะ นิกายนี้ได้รับการพัฒนาต่อเนื่องโดยท่านอสังคะและวสุพั