พระพุทธเจ้ : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 57 / 93

…ขันติ, สัจจะ, อธิษฐาน, เมตตา, อุเบกขา ขุมทรัพย์คือบุญ กรรมที่เคยทำไว้ในอดีต วัดที่นางวิสาขาสร้างถวายพระพุทธเจ้าและภิกษุสงฆ์ที่กรุง สาวัตถี พระพุทธเจ้าประทับที่วัดนี้ รวมทั้งสิ้น 5 พรรษา บุพเพสันนิวาส การเคยอยู่…

เนื้อหาเกี่ยวกับคำศัพท์ทางธรรมะที่สำคัญ เช่น นิมนต์, นิโรธ รวมถึงแนวคิดเกี่ยวกับความดีและกรรมในทางพุทธศาสนา นอกจากนี้ยังมีข้อมูลเกี่ยวกับพระผู้เป็นครูที่สูงสุดคือพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และคำอธิบายของหลัก

…ย รูปพรหม โลกธรรม ปัญญาที่รอบคอบ แก้ว ๓ ดวง, สิ่งมีค่าและเคารพบูชาสูงสุดของพุทธศาสนิกชน ๓ อย่าง คือ พระพุทธเจ้า พระธรรม พระสงฆ์ พรหมในชั้นรูปภพ, พรหมที่เกิดด้วยกำลังรูปฌาน มี ๑๖ ชั้น ธรรมที่มีประจำโลก มี ๔ อย่า…

เนื้อหานี้นำเสนอเกี่ยวกับธรรมะและศาสนาที่มีความสำคัญต่อการดำเนินชีวิต ส่งเสริมการศึกษาธรรมะเพื่อประชาชน โดยองค์ประกอบสำคัญของพุทธศาสนา รวมถึงการบูชา, รัตนตรัย และธรรมที่มีอยู่ในโลก นอกจากนี้ยังมีการกล

…กิเลส สัตว์ผู้ควรแก่การแนะนำสั่งสอน, สัตว์ที่พึงแนะนำได้ ผู้สั่งสอน, เป็นพระนามอย่างหนึ่งที่ใช้เรียกพระพุทธเจ้า ปัจจุบัน ใช้เรียกผู้ตั้งศาสนาโดยทั่วไป, ศิลปศาสตร์ ตำราว่าด้วยวิชาความรู้ต่างๆ อันได้มีการเรียนการ…

พจนานุกรมสำหรับหนังสือธรรมะเพื่อประชาชนนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ผู้สนใจได้ศึกษาและเรียนรู้คำศัพท์ที่เกี่ยวข้องกับธรรมะและพระพุทธศาสนา เช่น วิมุตติ, วิมุตติญาณทัสสนะ, วิโมกข์, เวไนยสัตว์ รวมถึงคำที่สำคัญอื่

ประโยค - อภิธมฺมตฺถสงฺคหปาลียา สห อภิธรรมมาตวิภาวินีนาม อภิธมฺมตฺถสังคหฎีกา - หน้าที่ 224 สตฺตมปริจเฉทวณฺณนา หน้าที่ 225 อนุปสฺสนา ปริกมุมวเสน วิปสฺสนาวเสน จ สรณ์ กายานุปัสสนา ฯ ทุกฺขทุกฺขวิปริณามทุกฺ

…เสริมสร้างความสามารถในการเข้าใจธรรมชาติและปรากฏการณ์ต่างๆ ผ่านการปฏิบัติวิปัสสนา การพิจารณาเวทนาจิต พระพุทธเจ้าได้สอนให้มีการดำเนินการในทิศทางที่ถูกต้อง เช่น สมุทัย ปฏิบัติ และการเข้าถึงมรรคผลโดยการพัฒนาใจให้เข…

…ัมมัตถสังคหฎีกาแปล [ชื่ออภิธัมมัตถวิภาวินี] คาถาเริ่มต้น ข้าพเจ้า" ผู้ชื่อว่าสุมังคละ ขอถวายนมัสการ พระพุทธเจ้า ผู้มีพระกรุณาและพระญาณ อันหมดจดโดยพิเศษ พระธรรมอันพระสัมพุทธ เจ้าทรงบูชาแล้ว พระสงฆ์ผู้หมดกิเลส (ท…

เนื้อหานี้กล่าวถึงอภิธัมมัตถสังคหะและอภิธัมมัตถวิภาวินี โดยเริ่มจากการไหว้พระพุทธเจ้าและพระสงฆ์ ต่อต้านอุปสรรคทางอรรถศาสตร์ที่เป็นความเลวร้าย ข้าพเจ้าจะแสดงอรรถวรรณนาอย่างย่อเพื่อให้เข…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา - หน้าที่ 90 [มิทธะไม่ใช่รูป] บุคคลบางพวกกล่าวว่า แม้มิทธะก็เป็นรูป คำนั้นไม่ถูก เพราะพระผู้มีพระภาคตรัส มิทธะไว้ในหมวดอกุศลธรรมที่ควรละดุจ กามฉั

…ตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา มีข้อถกเถียงเกี่ยวกับมิทธะว่ามิทธะเป็นรูปหรือไม่ แสดงให้เห็นว่าพระพุทธเจ้าตรัสมิทธะในหมวดอกุศลธรรมที่ควรละ มิทธะนี้ถูกจัดอยู่ในกลุ่มนิวรณ์ ไม่ถือว่าเป็นธรรมอันทัสสนะที่ควรละ…

ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 210 ยังไม่สินไป ฯ พวกภุมมเทวดา ก็มีกรรมเป็นประมาณเหมือนกัน ฯ [กำหนดอายุมนุษย์และเทวดาเทียบกัน] ความจริง สัตว์บางเหล่า ที่เกิดแล้วแม้ในห

…ีอายุได้แค่ 9 วันในขณะที่บางชนิดอาจอยู่ได้จนถึงชั่วกัลป์ ทว่ามนุษย์ถือว่ามีอายุเฉลี่ยไม่เกิน 200 ปี พระพุทธเจ้าทรงตรัสเกี่ยวกับอายุของมนุษย์ในสมัยนี้และให้ข้อมูลว่ามนุษย์ที่มีอายุ 50 ปี เทียบเท่าหนึ่งวันของพวกเ…

…่ง ชื่อว่าอนุตตระ เพราะไม่มี ธรรมที่ยิ่งกว่าตน หรือเพราะไม่มีธรรมที่ยิ่ง ซึ่งพึงกล่าวพร้อมกับ ธรรมฯ พระพุทธเจ้าทั้งหลาย ชื่อว่าผู้พ้นจากตัณหาชื่อว่าวานะ เพราะ ทรงพ้นไป คือทรงปราศจากตัณหาชื่อว่าวานะ โดยประการทุก…

…ะ โทสะ และโมหะ การให้ความหมายของนิพพานผ่านคำนิยามที่สะท้อนธรรมชาติที่ไม่มีสิ่งหลุดพ้น และคำพรรณนาถึงพระพุทธเจ้าที่พ้นจากตัณหาทุกอย่าง

…ว่าพระองค์ แต่ดังนั้นก็ยังทรงสักการะเคารพพระ รรมที่พระองค์ได้ตรัสรู้เองเป็นใหญ่ ข้อนี้เป็นประเพณีของพระพุทธเจ้าทั้งหลาย เย จ อตีตา สมพุทธา พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทั้งหลายใดได้มีในอดีตล่วงไปแล้วด้วย เย จ พุทธา อนาคต…

เนื้อหานี้กล่าวถึงสมเด็จพระมหาสมณเจ้ากรมพระยาวชิรญาณวโรรส และการเคารพในพระธรรมอันทรงคุณค่าของพระพุทธเจ้า พระองค์ทรงตรัสรู้ที่อชปาลนิโครธและการเคารพในพระธรรมถูกกล่าวถึงว่าเป็นธรรมดาสำหรับพระพุทธเจ้าทั้งหล…

…ตถกะบริวารของท่านเป็นหมู่ ท่านสงเคราะห์ยึดเหนี่ยวน้ำใจของเขาไว้ได้ด้วยอย่างไร หัตถกอุบาสกกราบทูลว่า พระพุทธเจ้าข้า ข้าพระองค์ย่อมสงเคราะห์บริษัทหมู่นี้ด้วยสังคหวัตถุ ๔ ประการ ซึ่งพระองค์ตรัส ประทานเป็นอนุศาสน์ไ…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการสำคัญในการสงเคราะห์มิตรตามคำสอนของพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะการใช้สังคหวัตถุ ๔ ซึ่งประกอบไปด้วยการให้ กริยา การเอาใจใส่ และความเสมอต้นเสมอปลายในการสร้…

…มโม สังโฆ ดังนี้ก็จริงอยู่ ถึง อย่างนั้น ก็ชื่อว่า เป็นอันเดียวกันโดยอรรถ เพราะไม่แยกออกจากกันไปได้ พระพุทธเจ้าตรสรู้พระ ธรรมก่อนแล้วสอนผู้อื่นให้รู้ตาม พระธรรมนั้นพระสงฆ์ได้ทรงไว้ พระสงฆ์เล่าก็เป็นสาวกของ พระพ…

บทความนี้กล่าวถึงความศักดิ์สิทธิ์ของสมเด็จพระราชสมภารเจ้าและอธิษฐานเพื่อความเจริญรุ่งเรืองและความสุขของพระองค์ รวมถึงการปกครองสยามรัฐและความบริสุทธิ์ของพระรัตนตรัย การบริหารราชการให้ปราศจากภัยและการได

…าชทานถวายวิสัชนา สาธกในเบื้องต้นนี้ด้วย พลวัฑฒนธรรม ธรรมเป็นเครื่องเจริญพละคือ กำลัง ในจักกวัตตสูตร พระพุทธเจ้าตรัส พลวัฑฒนธรรม ไว้สำหรับภิกษุว่า กิญฺจ ภิกฺขเว ภิกขุโน พลสุม เป็นต้น แปลความว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งห…

เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของสมเด็จพระญาณสังวรสมเด็จพระสังฆราชในด้านโภควัฑฒนธรรมซึ่งมีพระมหากรุณาธิคุณต่อประชาชนและประเทศชาติ โดยมีการอธิบายถึงพละกำลังทั้ง 5 ประการที่เกี่ยวข้องกับการปกครองและการดำรงอยู่

…ั่ว อพยากตา ธมฺมา ธรรมทั้งหลายเป็นอัพยากฤติ คือส่วนกลาง ๆ ไม่พยากรณ์ว่าดีหรือชั่ว หรือดังที่แสดงว่า พระพุทธเจ้าทรงตรัสรู้พระธรรม คือทรงตรัสรู้อริยสัจจ์ ๔ ได้แก่ ทุกข์ ทุกขสมุทัยเหตุเกิด ทุกข์ ทุกขนิโรธ ความดับท…

บทความนี้พูดถึงสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราชสกลมหาสังฆปริณายก และการรับพระราชทานเพื่อประดับพระปัญญาบารมี นอกจากนี้ยังกล่าวถึงความสำคัญของธรรมและวินัยในชีวิต โดยเน้นที่ความแตกต่างระหว่างกุศลธรรมกั

…สาวกทั้งหลายสุตตะ เคยยะ เป็นต้นมี มากทรงบัญญัติสกขาบทแก่สาวกทั้งหลายทรงแสดงปาฏิโมกข์ โดยอันตรธานแห่งพระพุทธเจ้า เหล่านั้นโดยอันตรธานแห่งสาวกพุทธานุพุทธะ สาวกภายหลัง ต่างนาม ต่างโคตร ต่างชาติ ต่างตระกูล บวชแล้วต…

บทความนี้ได้กล่าวถึงความสำคัญของสิกขาบทในพระพุทธศาสนา ซึ่งพระพุทธเจ้าทรงบัญญัติสิกขาบทเพื่อรักษาเอกลักษณ์และความเป็นระเบียบของสงฆ์ โดยมีการแสดงปาฏิโมกข์ให้กับสาวกและการ…

…มี คือ อย่างยิ่งยวดขึ้นไปเป็นตามลำดับ ได้แก่ รักษาอธิษฐานยิ่งกว่าชีวิต เรียกว่า อธิษฐานปรมัตถ บารมี พระพุทธเจ้าเมื่อพระองค์ทรงผจญมารในราตรีที่ตรงตรัสรู้ ท่านแสดงว่า ได้ทรง อธิษฐานพระหฤทัยถึงพระบารมีที่ได้ทรงบำเ…

เนื้อหาเกี่ยวกับความตั้งใจและการแสวงหาผู้รู้เพื่อเข้าใจในหลักธรรมเป็นสิ่งสำคัญในพระพุทธศาสนา พระโพธิสัตว์ทรงบำเพ็ญอธิษฐานบารมีเพื่อรักษาความตั้งใจในการดำรงค์พระพุทธศาสนา อธิษฐานบารมีมีหลายระดับตั้งแต่

…า พุทโธ ธัมโม สังโฆ ดังนี้ ก็จริงอยู่ ถึงอย่างนั้น ก็เป็นอันเดียวกันโดย อรรถ เพราะไม่แยกจากกันไปได้ พระพุทธเจ้าตรัสรู้พระธรรมก่อนแล้วสอนให้ผู้อื่นตรัสรู้ตาม พระธรรมนั้นอันพระสงฆ์ได้ทรงไว้ แลพระสงฆ์เล่าก็เป็นสาว…

บทสวดนี้เป็นการขอพรเพื่อขอให้สมเด็จบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงพระเกษมสุขตลอดทุกทิพาราตรีกาล และทรงมีอายุยืนยาว ปราศจากอันตรายใด ๆ ขอให้เทวดารักษาและปกป้องตามพระราชกุศล จงตั้งไมตรีจิตอภิบาลรักษาให้ราชอา

…ษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) ២៦២ พระธรรมที่พระองค์ได้ตรัสรู้เองเป็นใหญ่ ข้อนี้เป็นประเพณีของพุทธนิสัยของพระพุทธเจ้า ทั้งหมด ดังสุนทรพจน์พรหมภาษิตว่า เย จ อตีตา สมพุทธา เย จ พุทฺธา อนาคตา ។ พระพุทธเจ้าทั้งหลายใดได้ม…

บทความนี้พูดถึงธรรมเมื่อตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า พระธรรมที่ได้ตรัสรู้เป็นหลักการสำคัญที่ทุกพระองค์จะยึดถือ และการเคารพในพระสัทธรรมเป็นคุณธรรมที่ควร…

…วงก็ดี ด้วยชิงก็ดี ด้วยใช้อำนาจก็ดี ด้วยอาการอื่น ๆ อีกก็ดี เช่นนี้ ชื่อว่า แสวงหาไม่สมควร, บัณฑิตมีพระพุทธเจ้าเป็นอาทิ ติเตียน ว่า เป็นการงานเป็นไปกับด้วยโทษ ไม่ยังประโยชน์ให้เกิดแก่บุคคลผู้ประกอบ ความแสวงหาโด…

เนื้อหานี้พูดถึงหลักการมัตตัญญุตา หรือตารางรู้จักประมาณ ซึ่งเป็นคุณธรรมที่สำคัญในการดำเนินชีวิต โดยเฉพาะในเรื่องของโภคทรัพย์ การรู้จักประมาณใน การแสวงหา การถือครอง และการใช้จ่ายจะทำให้บุคคลสามารถอยู่ใ

…าม เป็นที่ปรึกษาไว้วางพระราชหฤทัย ทั้งนั้น ทั้งทรงคุ้นเคยทราบกระแสพระราชดำริและพระบรมราโชบายทั้งปวง พระพุทธเจ้าหลวงปิยมหาราช มาแต่ก่อน ทั้งทรงพระปรีชาสามารถในราชกิจ แลมีเกียรติคุณหา ผู้เสมอเหมือนได้ยาก สมควรเป็…

เนื้อหาเกี่ยวกับการบริหารราชการในสมัยของสมเด็จพระบรมชนกาธิราช โดยเน้นถึงการพัฒนาและบำรุงรักษา ข้าขอบขัณฑสีมา รวมถึงการปรับปรุงกฎหมาย เพื่อป้องกันความผิดและลดรายจ่ายภาครัฐ พร้อมการตั้งระบบการบริหารที่ม

สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (เจริญ ญาณวรเถร) สำหรับท่านผู้ใหญ่ด้วยในฝ่ายคฤหัสถ์ ขันติจัดเป็นราชธรรมประการหนึ่ง ๓๔๑ มาในคาถาแสดง ทศพิธราชธรรม, พระเจ้าแผ่นดินผู้ขาดพระคุณสมบัติข้อนี้ จะพึงปรากฏว่ามีพระราชจรร

…ฆษาจารย์และท่านโกสีราช โดยเน้นความสำคัญของการมีความอดทนในการบริหารจัดการที่สุภาพและไม่ใช้ความรุนแรง พระพุทธเจ้ายกขันติเป็นพระบารมีธรรมอันดับสำคัญของการปกครองและการดำเนินชีวิตที่มีสติ โดยให้ความสำคัญกับการรักประ…