หน้าหนังสือทั้งหมด

ร่องรอยธรรมภิายในคัมภีร์ตรารักษา
190
ร่องรอยธรรมภิายในคัมภีร์ตรารักษา
…ุสติ อสุภานุสติ และมรณานุสติ คัมภีร์ตรารักษาเป็นฉบับสี่ความยาว 32 คาถา นิยมสดใสเพื่อเจริญภาวนาในหมู่พระฤาษีสร่างกานและชาวไทยในภาคเหนือ ดังได้พบว่าพิมพ์รวมไว้กับบทสวดมนต์อื่น ๆ ในหนังสือสวดพระปริตที่เป็นที่นิ…
…การ 4 ประการ ซึ่งได้แก่ พุทธารูสติ เมตตานุสติ อสุภานุสติ และมรณานุสติ คัมภีร์นี้ยังคงความนิยมในกลุ่มพระฤาษีสร่างกานและชาวไทยภาคเหนือ โดยมีรายละเอียดเกี่ยวกับการปฏิบัติและแนวทางการตรัสรู้ นอกจากนี้คัมภีร์ยังร…
ธรรมะเพื่อประชา: บุญคุณต้องทดแทน
87
ธรรมะเพื่อประชา: บุญคุณต้องทดแทน
…สัตว์เหล่านั้น ได้ไปที่อยู่ของงูก่อน เมื่อไปถึงก็เรียกว่า “ทีฆะ” คำเดียวเท่านั้น งูก็เลื้อยออกมาไหว้พระฤาษี แล้วมอบทรัพย์ทั้งหมดให้พระฤๅษี ท่านก็บอกว่า “ฝากเอาไว้ก่อน เมื่อจำเป็นจะมาเอา” ฤาษีก็ไป หาหนู หนูก็…
…ะความรับผิดชอบภายใต้การทดสอบจากพระราชา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในความสามารถในการให้อภัยและเข้าใจชีวิต เมื่อพระฤาษีถูกลงโทษด้วยการทำร้าย แม้จะเจอความทุกข์ ท่านยังมีสติรักษาความดีและเผยแพร่คำสอนให้แก่ประชาชน ทำให้คนท…
ฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบัน
83
ฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบัน
…มณ์-ฮินดู เป็นศาสนาที่เก่าแก่มาก ไม่มีศาสดาจริงจังเหมือนศาสนาอื่นๆ เพราะคำสอนต่าง ๆ กลุ่มพราหมณ์หรือพระฤาษีผู้ศักดิ์สิทธิ์ได้ยินหรือฟังจากเสียงทิพย์ หรือ เสียงสวรรค์ (ศรุติ) ด้วยตนเอง แล้วมีการจดจำไว้หรือถ่า…
เนื้อหาเกี่ยวกับฐานะของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูในปัจจุบันที่คนรุ่นใหม่ไม่สนใจ แต่กลุ่มนักบวชยังปฏิบัติตามพิธีกรรมอย่างเคร่งครัด ศาสนานี้ขาดศาสดาที่ชัดเจนและมีผู้แต่งคัมภีร์สำคัญอย่างเช่น วยาสะ ที่รวบรวมคัมภ
คัมภีร์สำคัญในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
85
คัมภีร์สำคัญในศาสนาพราหมณ์-ฮินดู
…วททั้ง 4 ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่ได้ยินได้ฟังมาจากพระผู้เป็นเจ้า โดยตรง ไม่มีผู้แต่ง แต่เป็นการค้นพบของพระฤาษีทั้งหลาย เป็นของที่มีอยู่ชั่วนิรันดร เป็นลม หายใจของพระผู้เป็นเจ้า เป็นสัจธรรมที่แสดงถึงประสบการณ์ทา…
…ชุรเวท, สามเวท และ อถรรพเวท โดยแต่ละคัมภีร์มีความสำคัญและลักษณะเฉพาะ มีประวัติที่สืบทอดมาจากคำสอนของพระฤาษี และถูกใช้ในพิธีกรรมต่างๆ
ชูชกและพระเวสสันดร
121
ชูชกและพระเวสสันดร
…มือชี้ไป ทางที่ประทับของพระเวสสันดร พร้อมกับแนะนำเส้นทางอย่างละเอียดถี่ถ้วน ชูชกครั้นรู้แล้วก็ขอบคุณพระฤาษี จากนั้นก็รีบออกเดินทางทันที พราหมณ์ชูชกเดินทางมาถึงสถานที่ที่พระโพธิสัตว์ประทับอยู่เห็นว่า ตอนนี้ เ…
เรื่องราวในตำนานไทยที่เล่าถึงชูชกที่ต้องการขอพระราชโอรสและพระราชธิดาจากพระเวสสันดร โดยมีความสัมพันธ์กับนางอมิตตตาเป็นแรงผลักดัน ทำให้ชูชกออกเดินทางอย่างไม่หวั่นไหว ผ่านความยากลำบากและวิกฤตต่าง ๆ จนสาม
บทสนทนาระหว่างพระอินทร์และฤาษี
63
บทสนทนาระหว่างพระอินทร์และฤาษี
…่ว จึง ชื่อว่าเป็นคนดานะ ท่านท้าวสักกะ เมื่อพระอินทร์ได้ฟังแล้ว มีความรู้สึกปีติ เบิกบานใจในคำตอบของพระฤาษีเป็นอย่างมาก จึงกล่าวว่า
เนื้อหาเกี่ยวกับการสนทนาระหว่างฤาษีกับพระอินทร์ โดยพระอินทร์มีความคิดเห็นเกี่ยวกับฤาษี แต่ฤาษีชี้ให้เห็นถึงคุณค่าของความเพียรและศีลธรรมที่นำพาความดี. พระอินทร์รู้สึกดีใจในคำตอบของฤาษีและยังคงสนทนาต่อไ
ธรรมะเพื่อประช ตอนที่ ๙ (ชูชก ขอโอรสธิดา)
156
ธรรมะเพื่อประช ตอนที่ ๙ (ชูชก ขอโอรสธิดา)
…ระแจง จึงเหยียดมือชี้ไป ทางที่ประทับของพระเวสสันดร พร้อมกับบอกเส้นทางอย่าง ละเอียดถี่ถ้วน ชูชกขอบคุณพระฤาษี และรีบออกเดินทางทันที ส่วนพราหมณ์ชูชกผู้มีเล่ห์เหลี่ยมมากมายคนนี้ จะ สามารถฝ่าฟันอุปสรรค อย่างไรต่อ…
บทประพันธ์นี้กล่าวถึงการใช้ปัญญาในการทำดีและการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้นในชีวิต โดยเฉพาะจากเรื่องราวของพระเวสสันดร ที่มีการพูดถึงความสำคัญของการทำความดีแม้จะต้องสวนกระแสโลก การดำเนินชีวิตอย่างมีสติและปัญญ
โทษของการพูดโกหก
247
โทษของการพูดโกหก
…งขึ้นมา รับพระราชาลงไป มหาชนพากันตกใจกลัว เปล่งอุทานว่า “พระเจติยราชา ได้ทำมุสาวาท ไม่เชื่อถ้อยคำของพระฤาษีผู้ทรงศีลจึงประสบ กรรมหนักอย่างนี้” ทั้งมหาชนและพระโอรสของพระราชาพา กันก้มลงกราบพระโพธิสัตว์ ต่างก็เ…
ในเนื้อหานี้พูดถึงโทษของการพูดโกหก โดยยกตัวอย่างเรื่องราวของพระเจ้าอุปจิระที่ถูกเตือนจากพระฤาษีให้ระวังการกล่าวมุสาวาท แต่ก็ยังคงทำผิด จนส่งผลให้แผ่นดินแยกเป็นสองช่องและถูกนำไปสู่อเวจีมหานรก การท…
ธรรมะเพื่อประชาชน: การบำเพ็ญสมณธรรม
16
ธรรมะเพื่อประชาชน: การบำเพ็ญสมณธรรม
ธรรมะเพื่อประชาชน สรณะอันเกษม ๑๕ กับพระเจ้าปเสนทิโกศล ต่อมาเมื่อท่านชราภาพลงแล้ว ก็อยาก จะแสวงหาที่วิเวก จึงได้กราบบังคมทูลลาพระราชาเพื่อออก บำเพ็ญสมณธรรม ได้บวชเป็นฤาษี ตั้งบรรณศาลาอยู่ที่ริมฝั่ง แม่
เนื้อหาเกี่ยวกับการบำเพ็ญสมณธรรมของพระฤาษีอัคคิทัต ซึ่งท่านได้กราบบังคมทูลลาพระราชาเพื่อแสวงหาที่วิเวก และบวชเป็นฤาษีที่ริมฝั่งแม่น้ำ มีผู้เลื…
อานิสงส์ของการสรรเสริญพุทธคุณ
331
อานิสงส์ของการสรรเสริญพุทธคุณ
…ได้ประนมอัญชลีบูชา” พระบรมศาสดาทรงทราบถึงความคิดของฤาษีนั้น ทรง ปรารถนาที่จะให้มหาปีติบังเกิดขึ้นกับพระฤาษี จึงประทับยืนขึ้น ในท่ามกลางภิกษุสงฆ์ ได้ตรัสพยากรณ์ว่า “ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ผู้ใดได้ถวายอัญชลีและชม…
บทความนี้อธิบายถึงอานิสงส์ของการสรรเสริญพระพุทธเจ้า โดยเฉพาะการถวายอัญชลีซึ่งเป็นการแสดงความเคารพต่อพระผู้มีพระภาคเจ้า พระองค์เป็นผู้บริสุทธิ์และห่างไกลจากกิเลส การสรรเสริญพระพุทธเจ้าช่วยให้ผู้ปฏิบัติ
ธรรมะเพื่อประช: มุ่งสู่โลกุตรธรรม
204
ธรรมะเพื่อประช: มุ่งสู่โลกุตรธรรม
…งเพลง ก็ทราบได้ทันทีว่า พี่ชายของเรามาเยี่ยมแล้ว จึงรีบเสด็จเข้าไป หาด้วยความปีติยินดี แล้วเชื้อเชิญพระฤาษีให้มาครองราช สมบัติด้วยกัน พระองค์จะมอบราชสมบัติให้ครอบครองครึ่งหนึ่ง จิตตบัณฑิตฟังพระดำรัสนั้นแล้ว …
การสนทนาระหว่างพระฤๅษีจิตตบัณฑิตและพระราชา เรื่องการสร้างบุญและผลของกรรม หลังจากที่เจ้าหนูน้อยนำเพลงจากพี่ชายไปถวายพระราชา พระราชาทรงเข้มแข็งถึงคุณค่าแห่งกรรมและยินดีที่ได้พบพี่ชาย ผู้ซึ่งนำสันติสุขมา
ธรรมะเพื่อประช: สละชีวิตเพื่อฟังธรรม
232
ธรรมะเพื่อประช: สละชีวิตเพื่อฟังธรรม
…แล้วกระโดด ลงมาจากยอดภูเขา พร้อมกับหลับตาตั้งใจฟังธรรมกลางอากาศ ฝ่ายยักษ์เห็นความตั้งใจเด็ดเดี่ยวของพระฤาษี ชนิดที่ไม่เคย เห็นใครทําอย่างนี้มาก่อนเลยในชีวิต ก็พลันบังเกิดความปลื้ม- ปีติในการบูชาธรรม ด้วยเลือ…
ในเนื้อเรื่อง พระโพธิสัตว์พิจารณาถึงการสละชีวิตเพื่อแลกกับการฟังธรรม นำไปสู่ความปีติและการสำนึกในคุณค่าของชีวิตและธรรมะ โดยมีการสนทนากับยักษ์ ซึ่งส่งผลให้พระองค์ได้ไปยังสวรรค์เพื่อฟังธรรมเกี่ยวกับความ
การปฏิบัติธรรมและการทดสอบของพระฤาษี
537
การปฏิบัติธรรมและการทดสอบของพระฤาษี
ธรรมะ ประชา เป็นผู้ประเสริฐด้วยการปฏิบัติ ๕๓๖ กำลังบำเพ็ญตบะอยู่กลางป่า พระองค์รู้ทันทีว่าพระฤาษีนี้ มีตบะแก่กล้า จึงประสงค์จะไปทดสอบว่า ฤๅษีบำเพ็ญตบะเพื่อ ประสงค์จะเป็นพระอินทร์ หรือปรารถนาสิ่งใด …
ในเนื้อเรื่องเกี่ยวกับการปฏิบัติธรรม พระอินทร์ได้เสด็จลงมาทดสอบพระฤาษีผู้มีตบะแก่กล้า โดยกล่าวโทษถึงลักษณะภายนอกของฤาษี ที่มีสีดำ พระฤาษีได้ชี้แจงว่า ความเป็นคนดีหรือไม่ด…
พระฤๅษีกับการขอพรเพื่อการปฏิบัติที่ประเสริฐ
538
พระฤๅษีกับการขอพรเพื่อการปฏิบัติที่ประเสริฐ
… จะส่งผลให้เกิดการรบราฆ่าฟันท่าสงครามท่าลายล้างกันในที่สุด ดังนั้นอาตมาจึงไม่ชอบโทสะ” พรประการที่ ๓ พระฤาษีอธิบายว่า “อาตมาไม่ชอบใจ ความโลภ เพราะความโลภก่อให้เกิดความเสียหายนานัปการ
ในเนื้อหานี้กล่าวถึงการขอพร 4 ประการจากพระฤๅษีที่มุ่งหวังให้พระอินทร์มีชีวิตที่ปราศจากโกรธและโทสะ รวมทั้งไม่รู้สึกโลภในทรัพย์สินของผู้อื่น และไม่เกิดความกำหนัดในเบญจกามคุณ พระฤๅษีได้อธิบายถึงผลร้ายของ
ความประเสริฐของชีวิต
539
ความประเสริฐของชีวิต
…พย์สินของคนอื่นมา เป็นของตน บาปกรรมหลายอย่างล้วนมาจากความโลภเป็นเหตุ เพราะกิเลส ส่วนพรข้อสุดท้ายนั้นพระฤาษีอธิบายว่า “อาตมาไม่ชอบใจ ความกำหนัดยินดีความสิเน่หาในเพศตรงข้าม เครื่องร้อยรัดทั้งหลายเมื่อถูกความสิ…
…นื้อหานี้พูดถึงการที่ความโลภและกิเลสทำให้เกิดการกระทำที่ผิดศีลธรรม เช่น การลักขโมยและการปลอมแปลง โดยพระฤาษีอธิบายว่าความยินดีในเพศตรงข้ามนั้นเป็นอุปสรรคต่อการหลุดพ้นจากวัฏสงสาร การที่พระอินทร์เข้าใจจุดนี้ทำใ…
เรื่องราวของงูและสุนัขจิ้งจอก
41
เรื่องราวของงูและสุนัขจิ้งจอก
41 พระมหาสุวิทย์ วิชเชสโก ป.ธ.๙ คิดดังนั้นแล้ว จึงมุ่งหน้าสู่อาศรมของพระฤาษี สมา ทานศีล ๘ นอนข่มราคะอยู่ ณ ที่นั้น ส่วนงู ได้ออกจากที่อยู่ เที่ยวแสวงหาเหยื่อ จนมาถึง บริเวณที่ฝ…
นิทานนี้เล่าถึงเหตุการณ์ของงูที่เพียงเพราะความโกรธได้กัดโคเผือกจนตาย ทำให้ผู้คนเศร้าใจ และสุนัขจิ้งจอกที่โลภจนเข้าไปอยู่ในท้องช้าง โดยทั้งสองเรื่องนี้สื่อความหมายถึงผลกระทบของอารมณ์ที่ไม่ควบคุมและความ
พระปัจเจกพุทธเจ้ากับพระฤๅษี
43
พระปัจเจกพุทธเจ้ากับพระฤๅษี
…ว่า สิทธัตถะ แล้วท่านจะมัว มาเย่อหยิ่งหยาบคายอยู่เพื่ออะไร” ทั้งที่พระปัจเจกพุทธเจ้าได้กล่าวเช่นนี้ พระฤาษีก็ยัง คงถือตัว หาได้ทําความเคารพท่านไม่ พระปัจเจกพุทธเจ้าจึง กล่าวต่อไปว่า “ท่านไม่รู้ถึงชาติตระกูลแ…
เรื่องราวที่พระมหาสุวิทย์ วิชเชสโก บรรยายถึงการพบกันระหว่างพระปัจเจกพุทธเจ้าและพระฤๅษีในป่าหิมพานต์ โดยพระปัจเจกพุทธเจ้าได้แสดงพลังและความสามารถเพื่อให้พระฤๅษีละความเย่อหยิ่ง ซึ่งพระฤๅษีในตอนแรกมีความ
ความสำคัญของศีลและการรักษาศีล ๘
44
ความสำคัญของศีลและการรักษาศีล ๘
…ภิญญาสมาบัติใน ทีสุด ยามนั้น สัตว์ทั้งหลาย คือ นกพิราบ งู สุนัขจิ้งจอก และหมี ต่างพากันเข้าไปนมัสการพระฤาษี พระฤๅษีจึงถาม นกพิราบว่า “เหตุใด เจ้าไม่ไปหากิน กลับมารักษาศีล ๘ อยู่เช่นนี้” นกพิราบตอบว่า “เพราะภ…
เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของศีลและการรักษาศีล ๘ โดยพระฤาษีได้เรียนรู้เกี่ยวกับการลดความถือตัวและมุ่งมั่นในการรักษาศีล ๘ จนได้รับอภิญญาสมาบัติ สัตว์ต่างๆ เช่น …
การรักษาศีล ๘ และการข่มกิเลส
45
การรักษาศีล ๘ และการข่มกิเลส
…ข้าพเจ้า ทำให้ต้อง พบกับทุกข์ภัย ข้าพเจ้าจึงมารักษาศีล ๘ เพื่อข่มความอยาก” จากนั้นสัตว์ทั้งสี่ได้ถามพระฤาษีว่า “เหตุใดท่านไม่ ไปแสวงหาผลไม้ กลับมารักษาศีล ๘ อยู่เช่นนี้ พระฤๅษีได้เล่าเรื่องที่ตนถูกพระปัจเจกพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการสนทนาของสัตว์และพระฤๅษีเกี่ยวกับการรักษาศีล ๘ ในการข่มความโลภและความอยาก ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสสอนให้อุบาสกปฏิบัติตามเพื่อคุณความดีตลอดชีวิต และการรักษาอุโบสถศีลภายใต้การอบรมของ