หน้าหนังสือทั้งหมด

วรรณะและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
31
วรรณะและความเชื่อในพระพุทธศาสนา
…มีระดูบ้าง มีครรภ์บ้าง คลอดอยู่บ้าง ให้ลูกดื่มนมบ้าง ก็พราหมณ์เหล่านั้น เป็นผู้เกิดทางช่องคลอดของนางพราหมณีทั้งนั้น” เรื่องวรรณะ ๔ อัคคัญญสูตร เรื่องวาเสฏฐธภารทวาชะ หน้า ๑๔๗
เนื้อหาในบทนี้ประกอบด้วยการวิเคราะห์เกี่ยวกับวรรณะในพระพุทธศาสนา โดยเฉพาะบทพูดที่ระบุถึงเหตุผลที่พราหมณ์ถือว่าตนเหนือกว่าคนอื่น พร้อมทั้งชี้ให้เห็นว่าความเชื่อเหล่านี้มีผลต่อสังคมไทยอย่างไร โดยยกตัวอย
การเปลี่ยนแปลงของโจรองคุลิมาล
80
การเปลี่ยนแปลงของโจรองคุลิมาล
…อำมาตย์เตรียมการที่จะไปปราบโจรองคุลิมาล เมื่อปุโรหิตผู้เป็นบิดาของโจรทราบ จึงนำเรื่องราวไปบอกแก่ นางพราหมณีผู้เป็นภรรยา นางรู้สึกทุกข์มาก กลัวบุตรจะเป็นอันตรายจึงเดินทางเข้าไปยังป่าที่โจรองคุลิมาล อยู่เพื่อจ…
เรื่องราวแสดงถึงการเปลี่ยนแปลงอย่างลึกซึ้งของโจรองคุลิมาลจากการเป็นโจรผู้ที่โจมตีผู้คนแต่ได้รับการช่วยเหลือจากพระพุทธเจ้า เมื่อพระองค์เสด็จไปพบกับโจรนี้และที่เกิดการสนทนา ซึ่งนำไปสู่การบรรพชาในภายหลัง
การทรงบุญและความสำเร็จในชีวิต
34
การทรงบุญและความสำเร็จในชีวิต
…ในช่วงนั้น เป็นเวลาที่พระธรรมเสนาบดี สารีบุตรรู้ตัวว่ากำลังจะปรินิพพาน ท่านจึงคิดจะ ตอบแทนคุณนางสารีพราหมณีผู้เป็นมารดาเสีย ก่อน ท่านจึงไปเฝ้าพระผู้มีพระภาคเจ้า เพื่อทูลขอ อนุญาตไปปรินิพพานที่หมู่บ้านนาลกะ ซ…
เด็กหญิงผู้มีบุญได้รับเงินทองที่พ่อค้ากองไว้ในตลาด เพราะความดีที่เธอเคยสร้างขึ้น เมื่อเธอแต่งงาน ชีวิตเธอก็เปลี่ยนแปลงไปด้วยสมบัติที่เธอมี วิธีการดูแลสมบัติและการสร้างบุญเป็นสิ่งสำคัญที่ทำให้เธอมีความ
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
86
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…(๑/๔๔) : อญฺเญ ภิกขุ เตหิ สุทธี เนว เอกโต นิสีทนติ น ติฏฺฐนฺติ ฯ (๑/๕๙) : สเจ อิม สาฎก ทสฺสามิ, เนว พราหมณียา น มยุห์ ปารุปน์ ภวิสฺสติ ฯ (๕/๑)
คู่มือวิชานี้กล่าวถึงวิธีการปฏิเสธศัพท์นามและกิริยาในภาษาไทยและมคธ โดยให้แนวทางในการแปลงคำศัพท์และเรียงลำดับคำให้ถูกต้อง เพื่อให้ผู้ศึกษาได้รับความรู้ในการใช้งานและการแปลอย่างถูกต้อง อาทิเช่น การปฏิเส
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
88
คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙
…บเคียง : อญฺเญ ภิกขุ เตหิ สุทธี เนว เอกโต นิสีทนุติ น ติฏฺฐนฺติ ฯ (๑/๕๙) ส่วนตัวอย่างสุดท้ายว่า เนว พราหมณียา น มยุห์ ปารุปน ภวิสฺสติฯ (๕/๑) ท่านเรียงตัวประธานและกิริยาไว้ท้าย แต่ก็มีคติเหมือน เรียงไว้ต้น จะ…
คู่มือเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ความรู้เกี่ยวกับการแปลภาษาไทยเป็นมคธ โดยเน้นการจัดรูปประโยคและตัวอย่างการใช้คำในบริบทต่างๆ ซึ่งช่วยให้ผู้เรียนเข้าใจวิธีการเรียงลำดับคำและประโยคได้อย่างถูกต้อง เช่นการใช้
การหักห้ามความโกรธ
153
การหักห้ามความโกรธ
…เราย่อมไม่ปล่อยออกไป” เมื่อพระราชาทรงสดับพระธรรมของพระโพธิสัตว์แล้ว จึงทรงขอขมาต่อพระโพธิสัตว์และนางพราหมณี พร้อมทั้ง ตรัสว่า “ขอให้ท่านทั้งสองเสวยสุขในการบรรพชาอยู่ ณ อุทยานแห่งนี้เถิด ข้าพเจ้าจะทำการคุ้มคร…
…ญญา และสามารถหักห้ามได้เสมือนสายฝนที่ห้ามฝุ่นละออง ซึ่งพระราชาได้เข้าใจและขอขมาต่อพระโพธิสัตว์และนางพราหมณี พร้อมทั้งให้การคุ้มครองท่านทั้งสอง จนกระทั่งนางพราหมณีถึงแก่กรรม.
ก ร ร ม ข อ ง ค น ด่า พระ
197
ก ร ร ม ข อ ง ค น ด่า พระ
…ณร ซึ่งจวนจะพังอยู่แล้ว เพราะนํารุดทรุดโทรมมาก เมื่อถูกพายุกระหน่ำเท่านั้นก็พังลง มาทันที พราหมณ์กับพราหมณี ลูกชาย ๒ คนและลูกหญิง 9 คน ถูกเรือนพังทับตายไปหมด ในคนที่ตายไปนั้น ฝ่ายพราหมณ์และ นางพราหมณีไปบังเก…
ในเนื้อเรื่องนี้ สามเณรที่มีความศรัทธาต่อพระพุทธศาสนาได้ประสบกับการทดสอบจากความยั่วยวนของเพศตรงข้าม เมื่อไปรับคำแนะนำจากพระอุปัชฌาย์ที่ขอให้เขารอไปเรื่อยๆ จนกระทั่งเกิดเหตุการณ์ไม่คาดคิดขึ้น บ้านของญา
ธรรมะเพื่อประชาชน: การสะท้อนทางจิตวิญญาณและการเผชิญทุกข์
198
ธรรมะเพื่อประชาชน: การสะท้อนทางจิตวิญญาณและการเผชิญทุกข์
ธรรมะเพื่อประชาช กรรมของคนด่าพระ ๑๕๗ เป็นเครื่องแห่แหน พราหมณ์และนางพราหมณีถือเอาค้อน เหล็กชนิดใหญ่มาทุบกัน ที่ที่ถูกทุบแล้วปรากฏมีฝีประมาณเท่า หม้อลูกใหญ่ผุดขึ้นเพียงครู่เดีย…
เนื้อหาเน้นถึงความสัมพันธ์ระหว่างสามเณรกับพระอุปัชฌาย์ที่สะท้อนถึงการใช้ชีวิตตามธรรมะซึ่งมีการต่อสู้กับความทุกข์และการใช้ความอดทน ในเรื่องนี้มีการอธิบายกรรมและผลกรรมของคนที่ด่าพระและใช้คำหยาบคาย สุดท้
พระพุทธคุณและการไกลจากกิเลส
41
พระพุทธคุณและการไกลจากกิเลส
…รงตรวจดูอุปนิสัยของเวไนยสัตว์ ที่พระองค์จะ โปรดได้ทรงเห็นอุปนิสัยแห่งอนาคามิผลของมาคันทิยพราหมณ์ และพราหมณี คือ พ่อแม่ของนางมาคันทิยา จึงเสด็จไปสู่ที่ บูชาไฟของพราหมณ์ พราหมณ์เห็นความงามแห่งพระลักษณะ ของพระพ…
เนื้อหาเกี่ยวกับพระพุทธคุณ ที่ทรงปราศจากกิเลสและโทษต่าง ๆ พระองค์มีใจที่บริสุทธิ์และมั่นคง ไม่หวั่นไหวต่ออิฏฐารมณ์และอนิฏฐารมณ์ที่เข้ามากระทบ เช่นกรณีพระนางมาคันทิยาที่มีความงามเป็นที่หมายปองของชายหนุ
ธรรมะเพื่อประช
42
ธรรมะเพื่อประช
…เจ้าจะกลับมา” พระบรมศาสดาทรงนิ่งเฉย ไม่ตรัสอะไร ฝ่ายพราหมณ์ รีบกลับบ้านของตน เพื่อพาธิดาพร้อมด้วยนางพราหมณี ไปยัง ที่ที่ตนพบพระบรมศาสดา แต่เมื่อไปถึง กลับไม่พบพระองค์ พบแต่รอยพระบาทซึ่งทรงอธิษฐานประทับไว้ นา…
ข้อความนี้เสนอแง่คิดเกี่ยวกับการไม่ยึดติดกับสิ่งภายนอก รวมถึงอารมณ์และกามคุณ ผ่านการแสดงออกของพระบรมศาสดาที่แสดงถึงการไม่หวั่นไหวต่อสิ่งตลอดจนความมั่นคงในแนวคิดที่จะค้นหาความหลุดพ้น หญิงสาวในเรื่องที่
การประลองความเชื่อในพระพุทธศาสนา
43
การประลองความเชื่อในพระพุทธศาสนา
Boประช พระพุทธคุณ ต อ น ผู้ไกลจากกิเลส ๔๒ เมื่อจบพระธรรมเทศนา พราหมณ์และพราหมณีคลาย ความยึดมั่นในสังขารร่างกายมีดวงตาเห็นธรรมเป็นพระอนาคามี แต่นางมาคันทิยาผู้เป็นธิดา กลับผูกอาฆาต…
เรื่องราวนี้เล่าถึงหลังจากการเทศนาของพระบรมศาสดา ซึ่งพราหมณ์และภรรยาได้บรรลุธรรมเป็นพระอรหันต์ ส่วนมาคันทิยาผูกใจเจ็บพระบรมศาสดา จึงคิดแก้แค้น หลังเห็นความเคารพของบริวารต่อพระบรมศาสดา การประชันความคิด
ธรรมะเพื่อประชาชน
319
ธรรมะเพื่อประชาชน
… เป็นผู้มั่งคั่งสมบูรณ์ด้วย คุณธรรม และทรัพย์สมบัติ แต่ภายหลังกลับตกยาก แม้ครั้งนั้น นางก็ไปเกิดเป็นพราหมณี มีใจศรัทธาเสมอกันกับพราหมณ์นั้น วันหนึ่งพราหมณ์ได้เข้าไปเฝ้าพระมหามุนี ฟังธรรมจากพระองค์ แล้ว ก็เบิ…
เรื่องราวกล่าวถึงพราหมณ์ที่มีศรัทธาเข้าฟังธรรมจากพระมหามุนีและถวายผ้าห่มให้พระองค์ ซึ่งสร้างบุญให้เขาและภรรยาจนได้รับผลในภายหลังทั้งคู่ได้กลายเป็นพระราชาและมเหสีในกรุงพาราณสี การสร้างบุญร่วมกันส่งผลดี
สักการะรอยพระพุทธบาท
346
สักการะรอยพระพุทธบาท
…ทุกคนในโลก มีลักษณะที่แตกต่างกัน เป็นสิ่งหนึ่งที่บ่งบอกถึงอุปนิสัยได้ คาถาข้างต้น เป็นคำกล่าว ของนางพราหมณี มารดาของนางมาคันทิยา ขอย้อนเหตุการณ์ สักเล็กน้อย ก่อนที่จะนำเรื่องราวอานิสงส์ของการสักการะรอย พระพุ…
บทความนี้เริ่มต้นด้วยการพูดถึงความสำคัญของรอยเท้าและการสักการะรอยพระพุทธบาท โดยมีเรื่องราวของนางพราหมณีและบุตรสาว มาคันทิยา ที่พยายามมองหาคู่ครองที่เหมาะสม จนได้พบพระบรมศาสดา หลังจากนั้นได้เกิดเหตุการณ์แ…
รอยพระพุทธบาทและการบรรลุธรรม
347
รอยพระพุทธบาทและการบรรลุธรรม
…นของพระบรมศาสดา ครั้นไปถึงกลับไม่พบพระพุทธองค์แล้ว แต่เห็นเพียงรอยพระบาท จึงชี้ให้ภรรยาดูว่า “ดูก่อนพราหมณี รอยเท้านี้เป็นรอยเท้าของบุรุษนั้น” นางพราหมณีพูดขึ้นทันทีว่า “พราหมณ์เอ๋ย เจ้าหาคน ผิดแล้ว รอยเท้าอ…
เรื่องเล่าเกี่ยวกับพราหมณ์ผู้มีความหวังที่จะกลับสู่วิถีฆราวาส หลังจากที่เห็นรอยพระบาทของพระพุทธเจ้า ที่แม้จะหยั่งรู้ว่าสิ่งนี้ไม่มีประโยชน์อีกต่อไป แต่เขายังคงติดตามเสียงรวงธรรม. พระพุทธเจ้าทรงตรัสอธิ
ธรรมะเพื่อประช
110
ธรรมะเพื่อประช
…ใครกล่าวเพียงแค่ว่า “พุทโธ ธัมโม สังโฆ” เขาจะรีบปิดหู จิตใจของเขานั้นแข็งกระด้างเช่นกับตอตะเคียน แต่พราหมณีผู้ เป็นกริยาชื่อ ธนัญชานี ได้บรรลุเป็นโสดาบัน มีศรัทธาเลื่อมใส มั่นคงในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ไ…
…ั้งจิตไว้ให้ถูกต้องเพื่อประสบความสุขและเจริญรุ่งเรือง รวมถึงการเล่าเรื่องของพราหมณ์ที่ไม่มีศรัทธาและพราหมณีผู้มีศรัทธา การกำจัดกิเลสและการหาความสงบทางจิตใจผ่านความศรัทธาในพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ ซึ่งเป็นห…
ธรรมะเพื่อประช
111
ธรรมะเพื่อประช
…ะนะ ถ้าพวกพราหมณ์ได้ยินค่า นอบน้อมนั้นแล้วจะไม่พอใจ เธออย่าได้ทําลายมิตรภาพของฉัน กับพราหมณ์นั้นเลย พราหมณีตอบว่า “แม้ว่ามิตรภาพของท่าน จะถูกตัดขาดจากพราหมณ์เหล่านั้น หรือจะถูกตัดขาดจาก เทวดาของท่านก็ตาม ฉัน…
เนื้อหาพูดถึงความสำคัญของการตั้งตนในธรรมนำไปสู่ความสัมพันธ์ที่ดี โดยพระพราหมณ์ข่มขู่พราหมณีให้ไม่กล่าวนอบน้อมถึงสมณะโล้น แต่พราหมณีก็ยืนยันความจงรักภักดีต่อพระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่ามกลางความตึงเ…
ธรรมะเพื่อประช
112
ธรรมะเพื่อประช
…นข้าวในมือ คายก้อนข้าวที่อยู่ในปากทิ้ง และด่า พราหมณ์ต่างๆ นานา แล้วลุกจากไปทันที แม้พราหมณ์เองก็ด่าพราหมณีต่างๆ นานา แต่เพราะ ความรักในภรรยา ตนจึงไม่อาจทำอะไรได้ ได้แต่กล่าวว่า “เธอ เอาแต่สรรเสริญคุณของสมณะ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการน้อมระลึกถึงพระบรมศาสดาและการเกิดปัญหาธรรมะเมื่อพราหมณ์ฟังการอุทานเพื่อเคารพในพระอริยสงฆ์. มีการพูดคุยถึงการฆ่าที่จะนำความสุขมาให้และความเศร้าโศกที่เกิดจากการฆ่า. เนื้อหาเชื่อมโยงกั
ธรรมะเพื่อประชา
277
ธรรมะเพื่อประชา
… พอพราหมณ์ชรา มาทวงทรัพย์คืน ก็จนใจที่หาทรัพย์คืนให้ไม่ได้ จึงยกลูกสาวของ ตนให้แทน พราหมณ์ชราก็พานางพราหมณี รุ่นสาวคราวลูกมา บ้านของตน อยู่ร่วมกันฉันสามีภรรยา ต่อมา นางพราหมณีนอกใจสามี ไปคบชายอื่น และ อยากให…
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าในอดีตเป็นพราหมณ์ชื่อเสนกบัณฑิตที่มีปัญญา วิเคราะห์ผ่านการศึกษาและธรรมะ เขาได้รับการแต่งตั้งเป็นอำมาตย์และช่วยพระราชาสั่งสอนมหาชน แต่การใช้ทรัพย์ที่ไม่ระวังนำไปสู่เหตุการณ์ที่พาหมาย
ธรรมะเพื่อประชชน
229
ธรรมะเพื่อประชชน
…นไป วันหนึ่งได้มีการประกาศไป ทั่วเมืองว่า ในวันนี้พระบรมศาสดาจะมาแสดงพระธรรมเทศนา เมื่อพราหมณ์และนางพราหมณีได้ฟังการประกาศเชิญชวน ทั้งสองมีจิตยินดี ปรารถนาที่จะไปฟังธรรมด้วย เนื่องจากทั้งสองมีผ้าห่มเพียงผืนเ…
ในอดีตมีพราหมณ์คู่หนึ่งที่มีชีวิตลำบากและมีสมบัติแค่ผ้าห่มผืนเดียว พวกเขาต้องแบ่งกันไปฟังธรรมเทศนา เมื่อได้ยินข่าวการบรรยาย เขาทั้งสองจึงตัดสินใจที่จะไปฟังพระธรรม แต่เมื่อต้องเลือกว่าจะถวายผ้าห่มให้พร
ศีลและการออกบวชในพระพุทธศาสนา
150
ศีลและการออกบวชในพระพุทธศาสนา
…าชอุทยานอันเงียบสงัดปราศจากผู้คน อยู่มาวันหนึ่ง พระราชาได้เสด็จมาชมพระราชอุทยาน ได้ทอดพระเนตรเห็นนางพราหมณีผู้มีความงดงาม ทรงเกิด ความรักใคร่ จึงตรัสถามพระโพธิสัตว์ว่า “พราหมณีผู้นี้เป็น อะไรกับท่าน”
…สองสละความผูกพันจากญาติและเข้าปฏิบัติธรรมในราชอุทยาน ปัจจุบันนี้ มีกรณีที่พระราชาเห็นความงดงามของนางพราหมณีเกิดความรักใคร่ โดยที่มีพระโพธิสัตว์เป็นผู้ที่เป็นที่ยอมรับของทุกการกระทำต่อไป ติดต่อหรือศึกษาเพิ่มเ…