หน้าหนังสือทั้งหมด

อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
320
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 320 ประกอบเหล่าสัตว์ไว้ในวัฏฏะ หรือในเครื่องยนต์คือภพเนืองนิตย์ กับ ผลกรรม หรือกับภพอื่นเป็นต้น หรือกับทุกข์ ฯ ชื่อว่ากายคันถะ เพราะอรร
ในบทนี้ มีการอธิบายเกี่ยวกับการยึดมั่นและการถือศีลวัตรในทางพระพุทธศาสนา ซึ่งการยึดถือเหล่านี้ส่งผลต่อกรรมและวัฏฏะของสัตว์. คำว่า กามุปาทาน และ สีลัพพตุปาทาน ถูกกล่าวถึงเพื่อชี้ให้เห็นถึ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
174
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ว ตทาลัมพนะก็ไม่มีในอารมณ์ที่ไม่ใช่กามาวจร ฯ บทว่า ปริจิตปุพฺพ์ แปลว่า ที่ตนสั่งสมมาก่อน คือที่ตนเคยยึดถือแล้วโดย มาก ในภพนั้น ๆ อธิบายว่า สันตีรณะที่สหรคตด้วยอุเบกขา แม้เว้น จากอาวัชชนะ ก็เกิดขึ้นได้ ดุจผล…
เนื้อหานี้กล่าวถึงบทบาทของอนัตตาเมื่อกุศลากุศลดับไป และผลของการเกิดขึ้นของจิตตุปบาทตามความเป็นตทารมณ์ อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างตทารมณ์ โทมนัส และความไม่มีแห่งการตกภวังค์ โดยอาจารย์แสดงหลักการเหล่าน
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
154
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
… ๆ [อายุของรูปธรรมและนามธรรม อรูปมีความเปลี่ยนแปลงเร็ว รูปมีความเปลี่ยนแปลงช้า เพราะ ภาวะแห่งอรูปผู้ยึดถือและรูปอันอรูปจึงยึดถือ สำเร็จด้วยสามารถแห่ง ขณะแห่ง ๆ เพราะฉะนั้น ท่านอาจารย์จึงกล่าวคำเป็นอาทิว่า ต…
ในบทนี้กล่าวถึงการวิเคราะห์ของจิตและคุณสมบัติของธรรมที่เกี่ยวข้องกันตามอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยการสำรวจอำนาจของอุปปาทขณะ ฐิติขณะ และภังคขณะ การทำความเข้าใจในอารมณ์และความสามารถในการรู้แจ้งของจิตตลอดจนล
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
132
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
…ยอย่างอื่น คำที่มีอวธารณะว่า เตเนว ต้องสูญไปโดยอธิบาย เพราะกำลังแห่งกรรมเท่านั้นยังอารมณ์แม้อัน ชวนะยึดถือแล้ว ให้ปรากฏอยู่ ดังนี้แล ฯ ถามว่า อารมณ์แห่งปฏิ สนธิแม้แห่งอสัญญีสัตว์เหล่านั้น อันทวารบางอย่างยึด…
ในการศึกษาอภิธัมมาชนิดนี้ พบว่า การปฏิสนธิขึ้นอยู่กับกรรมเท่านั้น กรรมที่สัตว์กระทำในภพอื่นจะเป็นตัวกำหนดการเกิด อีกทั้งยังมีการกล่าวถึงคตินิมิตและการปรากฏของอารมณ์ในเวลาตาย อาจารย์เชื่อว่าการอธิบายภา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
131
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา
ประโยค - อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 131 ที่มโนทวารยึดถือแล้ว เป็นปัจจุบันโดยส่วนเดียว ที่สมมติว่าเป็นคตินิมิต เป็นอารมณ์แก่จิตทั้ง ๓ นั้น อารมณ์แห่งปฏิสนธิจ…
บทความนี้สำรวจเนื้อหาเกี่ยวกับมโนทวารและอารมณ์จิตในอภิธัมมัตถสังคหบาลี โดยอธิบายความหมายของกรรมนิมิตและปฏิสนธิจิต, รวมถึงความเข้าใจเกี่ยวกับกรรมของสัตว์ในอดีตและการสร้างอารมณ์จากกรรมในอนาคต โดยนำเสนอม
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 130
130
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 130
…ค์ และจุติ มี 5 อย่าง ฯ ท่านอาจารย์ทำในใจว่า ก็อารมณ์นั้นของจิตที่พ้นจากทวารเหล่านั้น อันจิตไร ๆ ไม่ยึดถือเอาเลย ย่อมไม่ถึงความเป็นอารมณ์ เหมือน อารมณ์ของอาวัชชนจิตฉะนั้น และไม่เป็นปัจจุบันที่แท้จริง เหมือน…
บทนี้พูดถึงอารมณ์ของจิตที่พ้นจากทวาร ที่กล่าวถึงลักษณะและอวิหารณ์ของจิต ไม่ให้ยึดถืออารมณ์ที่เป็นอดีตหรือปัจจุบัน โดยอธิบายถึงความสำคัญของการเป็นอารมณ์และกรรมที่เกี่ยวข้องกับจิต จึงพิจ…
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: กิจและฐานของจิต
123
อภิธัมมัตถสังคหบาลี: กิจและฐานของจิต
…วย สามารถยังกิจนั้น ๆ ให้สำเร็จหลายครั้ง หรือครั้งเดียว ชื่อว่าชวนกิจ ฯ การกระทำอารมณ์ที่ชวนะนั้น ๆ ยึดถือแล้วให้เป็นอารมณ์ ชื่อว่าตทา ลัมพนกิจ ฯ การเคลื่อนจากภพที่บังเกิดแล้ว ชื่อว่าจุติกิจ ฯ ก็กิจ เหล่านั…
เนื้อหาในบทนี้พูดถึงการทำงานของจิต โดยยกตัวอย่างถึงกิจที่เกิดขึ้นและการเคลื่อนที่ของจิต เช่น ชวนกิจ, ตทาลัมพนกิจ, และจุติกิจ ซึ่งอธิบายการเชื่อมโยงของฐานที่เกี่ยวข้องภายใต้หลักอภิธัมมาที่จำเป็นต่อการเ
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 98
98
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 98
…ยู่ ทิฏฐิย่อมได้เฉพาะในโลภสหคตจิตเท่านั้น เพราะบุคคลผู้ยึดมั่นใน สักกายะเป็นต้น เกิดเข้าใน (เกิดความยึดถือ) ในสักกายะเป็นต้นนั้นว่า ของเราฯ แม้มานะก็เป็นไปเหมือนกันกับทิฏฐิ เพราะเป็นไปด้วยอำนาจ ความเข้าในว่…
ในหน้าที่ 98 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลีและอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา มีการกล่าวถึงวิตก และการนับจิตตุปบาททั้ง 121 และ 85 โดยมีการอธิบายถึงหลักการของสพฺพากุศลสาธารณา และบทบาทของอำนาจในจิต โดยสถานการณ์ที่คนทำกร
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
84
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวินีฎีกา
…่เกิดร่วมกันมาวางไว้ที่อารมณ์, เจตนาประกอบไว้ แม้ ซึ่งธรรมตามที่เกิดแล้วไว้ในอารมณ์นั้นด้วยตน โดยการยึดถืออารมณ์ เป็นเหมือนแม้ทัพ, มนสิการเป็นเหมือนนายสารถีผู้ควบคุมม้าอาชาไนย เพราะประคับประคองสัมปยุตธรรมเห…
บทความนี้เสนอการจำแนกสังขารขันธ์ โดยวิเคราะห์คำว่า "สังขาร" ในที่นี้หมายถึงการปรุงแต่งสิ่งที่เป็นสังขตะ พร้อมด้วยคำอธิบายทางอภิธรรมเกี่ยวกับสัมปยุตธรรม พูดถึงความสำคัญของวิตก เจตนา และมนสิการ รวมถึงกา
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 36
36
อภิธัมมัตถสังคหบาลี และอภิธัมมัตถวิภาวีนีฎีกา - หน้าที่ 36
…่งบาปธรรม ทั้งที่เป็นไปในอำนาจแห่งความยินดีโผฏฐัพพารมณ์นั้น ทั้งที่มีกายประสาทนั้นเป็นมูล เพราะมีอันยึดถือโผฏฐัพพะเป็นสภาพ เพราะฉะนั้น กายินทรีย์ บัณฑิตจึงถือเอาเหมือนฐานที่เป็นไปแห่ง บาปธรรมเหล่านั้น ๆ อีก…
ในเนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงความสัมพันธ์ระหว่างวิญญาณและจักขุ รวมถึงการวิเคราะห์วิญญาณที่อาศัยอยู่ในกายและประสาทสัมผัสต่าง ๆ ท่านอาจารย์ได้แสดงให้เห็นถึงสภาวะของวิญญาณ การฟัง การรับ
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
574
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 572 นวมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 573 โสตาปนฺโน รูปา...อิติ วจน์ อาจริยา วทนฺติ ฯ รูปา....วนติ คนตีติ กมฺม ๆ รูปารูปตณฺหาย อวจริโต
…ความทุกข์ ซึ่งอธิบายถึงการเกิดขึ้นของความหวังและความโกรธ โดยมีทฤษฎีที่เกี่ยวข้อง เช่น อาสวะและการไม่ยึดถือ เป็นต้น การสำรวจจิตในเชิงลึกช่วยให้เข้าใจการเกิดขึ้นของอารมณ์และการแปรเปลี่ยนของจิตใจ และเป็นหลักกา…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
93
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ตติโย ภาโค) - หน้าที่ 93 ฉฏฐปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 93 ธมฺมสภาวสามญฺเญนาติ ปน ปาโฐ อธิปเปโต ฯ ธมฺมภาเวน สมานภาวโตติ อตฺโถ ฯ วิสุทธิมคฺคฎีกายญจ อยเมว ป
…ละความบริสุทธิ์ในทางจิตใจ การเปรียบเทียบแนวความคิดต่างๆ และการหารือเกี่ยวกับสถานะธรรมในแต่ละภาวะ โดยยึดถือการนำเสนออย่างเป็นระบบเพื่อให้เข้าใจในขั้นตอนที่สำคัญของอภิธมฺม และเน้นความสำคัญของการศึกษาและการประ…
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 332
333
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา - หน้าที่ 332
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 332 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 332 બૈ โหติ ติตถ์...วน์ โหติ คมภี...วน์ โหติ สุนขาในญจ ตตฺถ ปฏิกูลารมุมเณ โสมนสฺสชวน โหติ โยชน
…การภายในจิตใจสำหรับการปฏิบัติในชีวิตประจำวัน อนึ่ง ข้อมูลในหน้านี้ตั้งอยู่บนหลักฐานด้านธรรมศาสตร์ที่ยึดถือในการพัฒนาทางจิตใจและการดำรงชีวิตตามหลักคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เน้นจิตวิทยาในเชิงพุทธศาสนา
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
250
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ทุติโย ภาโค) - หน้าที่ 250 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 250 การณานิ ฯ เอโก จ เอโก จ เอเกโก เอเกโจ โส กลาโป จาติ เอเกกลาโป เอเกกลาเป คตานิ เอเกก...คตาน
…จากจะดูรายละเอียดเชิงลึก ยังต้องพิจารณาผลกระทบที่เกิดขึ้นในแต่ละกรณีที่เป็นไปตามหลักและแนวความคิดที่ยึดถือ เพื่อให้เกิดการเข้าใจที่ชัดเจนในอภิธรรมที่เกี่ยวข้องกับการดำเนินชีวิตตามหลักพุทธศาสนา
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
118
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถ โยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 118 อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา หน้า 118 ปาโท ชาลหตุถปาโท อุสสงขปาโท เอณิชาโฆ อิจเจวมาที่น ทวาส ลักขณานิ ฯ ลกฺข องเก นนทาทีห์ ยูติ ย
…องอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ที่มีบทบาทในความเข้าใจทางธรรมและการพัฒนาทางจิต โดยยกตัวอย่างลักษณะของปัญญาที่ยึดถือตามข้อบังคับและการกำหนดแนวทางในการปฏิบัติให้ชัดเจน เช่น การได้กล่าวถึงการเปรียบเทียบและลักษณะต่าง ๆ …
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
5
อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา
ประโยค - อภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา นาม อตฺถโยชนา (ปฐโม ภาโค) - หน้าที่ 5 ปฐมปริจเฉทตฺถโยชนา หน้า 5 อิตถียมโต อาปจฺจโย ปุพฺพมโธ สรโลโป นเย ๆ กโรติ วา กรุณา ยา ธมมชาติ ปรทุกฺเข สติ สาธน์ หทยเข กโรติ
…ะมีการพัฒนาและเปลี่ยนแปลง แต่อย่างไรการมีสติและความมั่นคงในการปฏิบัติ ยังคงเป็นสิ่งสำคัญที่สุดที่ควรยึดถือ.
อานิสงส์การสร้างบารมีในพระพุทธศาสนา
285
อานิสงส์การสร้างบารมีในพระพุทธศาสนา
…ระคาถาที่ได้นำมากล่าวข้างต้น เป็นคาถาที่พระ อรหันตเถรีรูปหนึ่ง ที่ท่านมีประวัติในการสร้างบารมีที่น่ายึดถือ เป็นแบบอย่างมาก ก่อนจะเล่าเรื่องในอดีต ขอเล่าประวัติใน สมัยพุทธกาลก่อน "ในภพชาตินี้ท่านได้บังเกิดใน…
บทเรียนเกี่ยวกับการสร้างบารมีและความสำคัญของความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา นำเสนอเรื่องราวของพระอรหันตเถรีที่มีอุปนิสัยแห่งพระนิพพาน มีประวัติการเกิดเป็นหญิงในตระกูลเศรษฐีและมีศรัทธาต่อพระศาสนา ผ่านการเด
อานิสงส์การเป็นศรีภรรยาที่ดี
204
อานิสงส์การเป็นศรีภรรยาที่ดี
ธรรมะเพื่อประชาชll อานิสงส์การเป็นศรีภรรยาที่ดี ๒๐๓ วันเวลาที่ผ่านไปได้นําเอาความชรามาสู่ตัวเรา ชีวิตมีการ เกิดขึ้น ตั้งอยู่ แล้วก็เสื่อมสลายไป สิ่งต่างๆ ในโลกไม่ว่าจะเป็น บุตร ธิดา ทรัพย์สินเงินทอง ญ
…รยาที่ดีถือเป็นแนวทางหนึ่งในการดำเนินชีวิตอย่างมีคุณค่าและเป็นประโยชน์ โดยเราควรตั้งใจปฏิบัติธรรมและยึดถือพระรัตนตรัยเป็นที่พึ่ง เพื่อให้เราเข้าถึงความสุขที่แท้จริงในทุกภpทุกชาติ วาระพระบาลีกล่าวถึงความสำคั…
การสร้างบารมีและการหยุดนิ่งใจ
547
การสร้างบารมีและการหยุดนิ่งใจ
…ู้มีศีล ภิกษุเป็นผู้มีศีลไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นไท อันวิญญูชนสรรเสริญ อัน ตัณหาทิฏฐิไม่ยึดถือ เป็นไปพร้อมเพื่อสมาธิ เสมอกันกับ เพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาย ทั้งต่อหน้าและลับหลัง อนึ่ง
ทุกชีวิตต้องเผชิญกับความตาย ดังนั้นจึงควรใช้เวลาในการสร้างบารมีให้เต็มที่ โดยการประพฤติปฏิบัติธรรมและฝึกฝนตนเอง การหยุดนิ่งของจิตใจถือเป็นช่วงเวลาที่ดีที่สุดในการสร้างคุณค่าให้กับชีวิตและสังคม พระสัมม
สาราณียธรรม 6 ประการในพระธรรม
546
สาราณียธรรม 6 ประการในพระธรรม
…ผู้มีศีล ภิกษุเป็นผู้มีศีลไม่ขาด ไม่ทะลุ ไม่ด่าง ไม่พร้อย เป็นไท อันวิญญูชนสรรเสริญ อันตัณหาทิฏฐิไม่ยึดถือ เป็นไปพร้อมเพื่อสมาธิ เสมอกันกับเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาย ทั้งต่อหน้าและลับหลัง
เนื้อหาเกี่ยวกับสาราณียธรรม 6 ประการที่ภิกษุในธรรมวินัยปฏิบัติเพื่อสร้างความสัมพันธ์และความสงบสุขในกลุ่มของตน โดยเน้นการประกอบด้วยเมตตา การแบ่งปันลาภ และการรักษาศีล ไม่ให้ขาด ไม่ทะลุ เพื่อให้เกิดสมาธิ