รูปา : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 36

…าน ศีล ภาวนา 3. โดยอำนาจแห่งการเกิดขึ้นของกุศลจิต มี 8 อย่าง กรรมอันเป็นเหตุให้ไปสู่รูปพรหมภูมิ คือ รูปาวจรกุศลกรรม 5 อย่าง ไม่ใช่กระทำ ทางกาย วาจา แต่เป็นมโนกรรม การกระทำทางใจอย่างเดียว คือ สำเร็จได้ด้วย…

กรรมอันเป็นเหตุให้ไปสู่กามสุคติภูมิ อาจมาจากการประกอบกุศลกรรมทั้งทางกาย วาจา และใจ เช่น การทำทาน, การรักษาศีล, การปฏิบัติภาวนา ส่วนนิพพานนั้นต้องอาศัยปัญญาในการไถ่ถอนตัณหา การดำรงอยู่ในศีลและสมาธิและก

…มหาภูตรูป อุปาทายรูปก็มีไม่ได้ อุปาทายรูป 24 ประกอบด้วย จักขุปสาท โสตปสาท ฆานปสาท ชิวหาปสาท กายปสาท รูปารมณ์ สัททารมณ์ คันธารมณ์ รสารมณ์ อิตถีภาวะ ปุริสภาวะ หทยรูป ชีวิตรูป อาหารรูป กายวิญญัติ วจีวิญญัติ …

บทความนี้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับธาตุไฟและธาตุลมซึ่งมีบทบาทสำคัญในการทำงานของร่างกายมนุษย์ โดยธาตุไฟแบ่งออกเป็นหลายประเภทตามคุณสมบัติ เช่น อุสุมาเตโชและทหนเตโช ที่มีผลกระทบต่อร่างกาย รวมถึงธาตุลมที่มีหลา

…สาท โคจรรูป หรือวิสัยรูป 4 คือ รูปที่เป็นอารมณ์หรือแดนรับรู้ของอายตนะ ได้แก่ 1. วัณณรูป หรือ รูปสี (รูปารมณ์) 2. สัททรูป หรือ รูปเสียง (สัททารมณ์) 3. คันธรูป หรือ รูปกลิ่น (คันธารมณ์) 4. รสรูป หรือ รูปรส …

บทความนี้สำรวจอวัยวะรับรู้ที่สำคัญในมนุษย์ซึ่งรวมถึงประสาทหู (โสตปสาท) ที่ฟังเสียง, ประสาทจมูก (ฆานปสาท) ที่รับรู้กลิ่น, ประสาทลิ้น (ชิวหาปสาท) ที่รู้รสชาติ, และประสาทกาย (กายปสาท) ที่สัมผัสด้วยความรู

…สหติ มาโร วาโต รุกข์ ว ทุพพล แปลเป็นสยามภาษาว่า ผู้ที่เห็นอารมณ์งาม สุภานุปสฺส์ ผู้ที่เห็นอารมณ์งาม รูปารมณ์ก็ดี สัทธารมณ์คันธารมณ์ รสารมณ์ โผฏฐัพพารมณ์ ผู้เห็นอารมณ์งาม รูป เสียง กลิ่น รส โผฏฐัพพะ ธรรมาร…

บทความนี้พูดถึงการปล่อยวางอารมณ์ที่เกาะติดและการเห็นอารมณ์งามในมุมมองต่าง ๆ การเข้าใจหลักการสำคัญในการไม่ยึดติดในอารมณ์สามารถนำไปสู่การใช้ชีวิตอย่างมีสติมากขึ้น โดยอ้างอิงถึงคาถาที่มีความหมายในการดำเน

…ได้ 6.3 ประเภทของอายตนะ อายตนะ นั้นมี 12 คือ จักขายตนะ โสตายตนะ ฆานายตนะ ชิวหายตนะ กายายตนะ มนายตนะ รูปายตนะ สัททายตนะ คันธายตนะ รสายตนะ โผฏฐัพพายตนะ ธัมมายตนะ ในอายตนะเหล่านั้น สามารถจัดได้เป็น 2 ประเภท …

…ทำหน้าที่เป็นที่ประชุมของวิถีจิต ทั้งภายในและภายนอกมีทั้งหมด 12 ประการ รวมถึงจักขายตนะ, โสตายตนะ และรูปายตนะซึ่งเป็นการกำหนดการรับรู้ในสัตว์ทุกชนิด บทความนำเสนอความสำคัญและการเชื่อมโยงระหว่างอายตนะและวิถี…

…6.3.3 อายตนะภายนอก (พาหิรายตนะ) พาหิรายตนะ คือ แดนติดต่อภายนอก มีอยู่ 6 ได้แก่ 1. แดนติดต่อคือ รูป (รูปายตนะ) รูป ได้แก่ สิ่งที่เห็นได้ด้วยตาประกอบ หมายถึง เปิดเผยให้รู้ถึงความรู้สึกที่มีอยู่ในใจ เปิดเผยใ…

เนื้อหาพูดถึงการรับรู้ทางประสาทสัมผัสทั้งห้าคือ ตา หู จมูก ลิ้น และกาย ที่ได้รับการสนับสนุนจากธาตุทั้งสี่ ได้แก่ ปฐวี อาโป เตโช และวาโย ที่ช่วยให้ชีวิตดำเนินไปอย่างมีความหมาย โดยการสัมผัสกับสิ่งเร้าภา

…งออกเป็น 18 ประการ มีชื่อเรียกดังต่อไปนี้ 1. จักขุธาตุ : จักขุ ชื่อว่า ธาตุ เพราะทรงไว้ซึ่งความใสที่รูปารมณ์มากระทบได้ องค์ธรรม ได้แก่ จักขุปสาท 2. โสตธาตุ : โสตะ ชื่อว่า องค์ธรรมได้แก่ โสตปสาท 3. ฆานธาตุ…

ธาตุทั้ง 18 มีบทบาทสำคัญในการเข้าสัมผัสโลกผ่านประสาทสัมผัสต่างๆ อาทิเช่น จักขุธาตุที่เกี่ยวข้องกับการมองเห็นและโสตธาตุที่เกี่ยวข้องกับการได้ยิน โดยแต่ละธาตุมีองค์ธรรมที่สัมพันธ์และให้ความเข้าใจในธรรมช

…ณธาตุ 7.4 ลักษณะของธาตุ 18 7.4.1 ธาตุกระทบ 6 ธาตุ ได้แก่ 1. รูปธาตุ มีหน้าที่กระทบตา องค์ธรรมได้แก่ รูปารมณ์ คือ รูปภาพหรือสีต่าง ๆ ที่อาศัยแสงสว่าง แล้วสะท้อนไปกระทบประสาทตา มีลักษณะที่หนาทึบด้วยเม็ดปรมา…

เบื้องต้นของการศึกษาในเรื่องธาตุกระทบ พบว่าอายตนะภายนอกและอายตนะภายในมีการกระทบกันซึ่งเกิดจากการรับรู้ทางประสาทต่างๆ รวมถึงจักขุวิญญาณธาตุและธาตุสัมผัสทั้ง 6 ซึ่งส่งผลต่อการสร้างบาปและบุญในชีวิตประจำว

…ดวง มหาวิปากจิต มหากิริยาจิต จิตเป็นผลของบุญ 8 ดวง จิตกิริยาที่พระอรหันต์บำเพ็ญบุญกิริยาวัตถุ 8 ดวง รูปาวจรกุศลจิต จิตที่ได้รูปฌาน 5 ดวง รูปาวจรวิปากจิต จิตที่เป็นผลของรูปฌาน 5 ดวง รูปาวจรกิริยาจิต จิตที่…

มโนวิญญาณธาตุเป็นนามธรรมที่มีหน้าที่ในการรู้คิดและอารมณ์ต่าง ๆ ซึ่งแบ่งประเภทจิตเป็นหลายกลุ่ม ได้แก่ โลภมูลจิต, โทสมูลจิต, โมหจิต และอีกมากมาย โดยเฉพาะจิตที่เกี่ยวข้องกับรูปฌานและอรูปฌาน ที่ช่วยให้มีก

…6) มนายตนะ แดนติดต่อคือ มนหรือใจ หมายถึง จิต 2. อายตนะภายนอก คือ แดนติดต่อภายนอก มีอยู่ 6 ได้แก่ 1) รูปายตนะ แดนติดต่อคือ รูป ได้แก่ สิ่งที่เห็นได้ด้วยตา 2) สัททายตนะ แดนติดต่อคือ เสียง ได้แก่ สิ่งที่ได้ย…

อายตนะ 12 แบ่งออกเป็นอายตนะภายใน 6 ประเภท ได้แก่ ตา, หู, จมูก, ลิ้น, กาย, ใจ และอายตนะภายนอก 6 ประเภท ได้แก่ รูป, เสียง, กลิ่น, รส, สัมผัส, ธรรมารมณ์ อายตนะภายในคือช่องรับรู้ที่เชื่อมต่อจิตกับอารมณ์ ส

…ด ถ้ามันอยู่โดดๆ ยังไม่กระทบตา มันก็ ยังเป็นธาตุอยู่ แต่สีต่างๆ เมื่อดูดเข้าหาตา รูปธาตุนั้นก็จะเป็นรูปายตนะด้วย แล้วที่ตรงกลาง จักขุธาตุก็มี จักขุวิญญาณธาตุ ใสสะอาดบริสุทธิ์กว่า เล็กกว่าจักขุธาตุ ซ้อนอยู…

เนื้อหานี้สอนเกี่ยวกับการทำงานของธาตุธรรมในตัวมนุษย์ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการรับรู้ผ่านกายและใจ โดยแบ่งประเภทของธาตุออกเป็น ชิวหาวิญญาณธาตุ, กายวิญญาณธาตุ และมโนวิญญาณธาตุ ที่มีบทบาทสำคัญในการสัมผัส และรั

ธรรมะเพื่อประชาชll อาทิตตปริยายสูตร ๓๕๑ จกฺขุ ภิกฺขเว อาทิตย์ นัยน์ตาเป็นของร้อน รูปา อาทิตตา รูปทั้งหลายเป็นของร้อน จกฺขุสมผสฺโส อาทิตฺโต ความสัมผัสถูกต้องทางตาเป็นของร้อน ยมปีที่ จกฺข…

อาทิตตปริยายสูตรเป็นพระสูตรที่สำคัญในการเผยแผ่พระพุทธศาสนา ซึ่งพระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงสอนบุคคลที่หลงเชื่อลัทธิบูชาไฟ เพื่อให้เห็นถึงความหมายที่แท้จริงของสิ่งที่มนุษย์บูชา เช่น ดวงอาทิตย์และไฟ ตามที่เข้

…อให้ทุกท่านตั้งใจประพฤติปฏิบัติธรรมกันให้ดี พระสัมมาสัมพุทธเจ้าตรัสไว้ใน สังยุตตนิกาย สคาถวรรค ว่า “รูปา สทฺทา คนฺธา รสา ผสฺสา ธมฺมา จ เกวลา เอต์ โลกามิส์ โฆร์ เอตฺถ โลโก วิมุจฺฉิโต รูป เสียง กลิ่น รส สัม…

บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของตบะธรรมในการทำให้มนุษย์เป็นคนดี ผ่านการให้ทาน การแผ่เมตตา และการปฏิบัติธรรม ซึ่งสามารถเผาผลาญกิเลส และนำไปสู่การศึกษาและเข้าใจธรรมะให้ลึกซึ้ง ที่จะทำให้เราเข้าถึงทางสวรรค์

…ัยเถระ เมื่อบุคคลได้เห็นรูปแล้ว มัวใส่ใจถึงอารมณ์อันเป็นที่รัก สติก็หลงลืม ผู้ใดมีจิตกำหนัดยินดีเสวยรูปารมณ์ รูปารมณ์ก็ครอบงำผู้นั้น อาสวะทั้งหลายย่อมเจริญแก่ผู้นั้น ผู้เข้าถึงซึ่งมูลแห่งภพ ขุ.เถร.มก.๕๐/๔…

…นิโย ฯ ปกรณนโยติ จ อิมสฺม ปกรเณ อาคตา สทฺทคติ ฯ กก ฯ ปฐมปริจฺเฉเท อุทเทสนิทเทสปฏินิทเทสวเสน กามาวจร รูปาวจรารูปาวจรโลกุตตรจิตตที่ปนวเสน จ สทฺทคติ เวทิตพฺพา ทุติยปริจเฉท เจตสิกลกขณฐปนวเสน อญฺญสมานอกุศลโสภณ…

เนื้อหานี้เกี่ยวข้องกับอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา โดยเน้นเรื่องการวิเคราะห์ จิตใจและการเข้าใจในความหมายต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับจิตตในบริบทต่าง ๆ ความสำคัญของการจำแนกระดับจิตใจ และการปรับแนวทางการสอนท

… สยมภูญาเณน ชิโนยมาคโต ตถาคโต วุจจติ สกุยปุงคโวติ สุมงฺคลาจริเยน วุตต์ ฯ มธุรฎฐวิลาสินิยมปี สพฺเพส์ รูปารูปธมฺมานํ สลักขณ์ สามญญลักขณญจ ตถ์ อวิตถ์ ญาณคติยา อาคโต อวิรุชฌิตวา ปตฺโต อนุพุทโธติ ตถาคโต ยถาห ส…

เนื้อหาในหน้าที่ 87 ของอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปญฺจิกา อธิบายวัตถุธรรมและแก่นสาระทางธรรม รวมถึงการวิเคราะห์ที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับธาตุและธรรมชาติของธรรมะที่ส่งผลต่อการเข้าถึงอรหัตตา สอนให้เข้าใจถึงญาณต่างๆ ใ

…ายติ ฯ ย ปริมาณ เอเตส สตฺตานนฺติ ยาวตา ตาธิตวิค โห ยทาทินา อาวตาปจฺจโย ฯ สสาร ภย์ อิกขนตีติ ภิกขุ ฯ รูปาที่สุ สตฺตาติ สตฺตา เย ปุคฺคลา รูปาทิ... สตฺตา อิติ เต ปุคคลา สตฺตา ฯ สช สงเค พุธคมาทิตเถ กตตริ ภุชา…

เนื้อหาภายในบทนี้กล่าวถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา และการเข้าใจถึงการนำเสนอความหมายของรูปและธรรมชาติที่เกี่ยวข้อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งเกี่ยวกับการอดทนและการสืบสานต่อคุณธรรมต่างๆ ในชีวิต รวมถึงการเสนอภาพลักษณ์

… สนุธายาห ชาติสมฺปโยคสงฺขารวเสนาติ อิท ตตฺถ กตมนตยาก กามาวจรจิตต นิทเทส ชาติสมฺปโยคชฺฌานวเสนาติ อิท รูปาวจรจิตตนิทเทส ชาติสมฺปโยคาลมุพนวเสนาติ อิท อรูปาวจรจิตตนิทเทส ชาติสม ปโยคมคควเสนาติ อิท โลกุตตรจิตตน…

เนื้อหานี้สำรวจความหมายและการทำงานของจิตตามหลักอภิธมฺม โดยให้รายละเอียดเกี่ยวกับการปรับตัวและแสดงออกอย่างแตกต่างของจิตในรูปแบบที่หลากหลาย มีการอภิปรายถึงการวิเคราะห์และความเชื่อมโยงของความคิดและอารมณ์

…รณ์ ฯ หิสทฺโท ทฬหกรณ์ ฯ อธิปปิยตีติ อธิปเปต อธิปเปตสฺส จรณสุส ภาโว อธิปเปตตฺติ ฯ รูปภโว จ อรูปภโว จ รูปารูปภโว ๆ ปวตฺตีติ ปวดต จิตต์ ฯ อปิสทฺโท กามภวํ สมฺปิณฺเฑติ ฯ กามาวจร อิติ ภาโว นามิ กามาวจรภาโว ฯ อุ…

บทนี้พูดถึงอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจกาที่เน้นการวิเคราะห์จิตและอธิปเปต โดยมีเนื้อหาเกี่ยวกับการสำรวจความเข้าใจในธรรมชาติของจิตและสัมพันธภาพกับอุปสรรคในการบรรลุธรรม นอกจากนี้ยังอธิบายถึงกรรมและผลกรรมใน

… ปริกปฺปโต วาติ โยเชตพฺโพ ฯ หิสทฺโท วิตถาโร ฯ อิจฉิตพฺพฤติ อิฏฐ์ อิจฉิตพฺพ ปริเยสิตพฺพนฺติ วา อิฏฐ์ รูปาที่อารมณ์ ฯ อิส ปริเยสเน ฯ อภิ.๗๑

บทความนี้สำรวจประเด็นสำคัญในอภิธมฺมตฺถวิภาวินิยา ปัญจิกา โดยเน้นที่การถาม-ตอบและการวิเคราะห์ความแตกต่างในความเข้าใจต่างๆ หน้าที่ 258 เสนอวิธีการในการเข้าใจธรรมชาติของการตัดสินใจ รวมทั้งการอธิบายลักษณะ