อกุศลจิต : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 3 / 4

…ตระทั้งหมด และบัญญัติ ชื่อว่าแม้โดยประการทั้งปวงฯ อธิบายว่า แต่หามีอารมณ์ ทั้งปวงโดยเฉพาะส่วน เหมือนอกุศลจิตเป็นต้นไม่ จริงอยู่ อารมณ์ อะไร ๆ ที่ชื่อว่าไม่เป็นอารมณ์แห่งกิริยาชวนะไม่มี ในเวลาที่กิริยาชวนะ เป็…

เนื้อหาเกี่ยวกับอภิธัมมัตถสังคหบาลี ที่อธิบายถึงการดำเนินจิตที่สัมปยุตด้วยอภิญญา โดยการพิจารณาอารมณ์ ณ กาลต่าง ๆ เช่น การฟังธรรม และการบริกรรม อีกทั้งยังพิจารณาถึงความสัมพันธ์ระหว่างอารมณ์กับจิตประเภท

…้กล่าว ขึ้นว่า “หากเธอเดินตามหลังเราอย่างนี้ ใครๆ ก็จะ พากันคิดว่าพวกเราบวชแล้วยังไม่ยอมพรากจาก กัน อกุศลจิตเช่นนี้จะทำให้พวกเขาตกนรก เธอจง เลือกเอาทางหนึ่ง เราจะไปอีกทางหนึ่ง” นางกระทำ ประทักษิณ 3 รอบ และประ…

เรื่องราวของธิดาเศรษฐีที่เปลี่ยนวิกฤติให้เป็นโอกาส โดยการถวายเครื่องประดับและทำอิฐทองคำเพื่อสร้างเจดีย์บูชาพระสัมมาสัมพุทธเจ้า ผลบุญที่เกิดจากการทำเช่นนี้ ทำให้เธอสลัดวิบากกรรมในอดีตและมีอานุภาพที่น่า

…ลัดพรากจากสิ่งที่เป็นที่รัก ประสบสิ่งที่ไม่เป็นที่รัก ปรารถนาอะไรก็ไม่สม ปรารถนา มารบังคับให้เราเกิดอกุศลจิต คิดไม่ดี พูดไม่ดี และทำไม่ดี ต่อตนเองก็ดี ต่อผู้อื่นก็ดี ต่อ สัตว์ทั้งปวงก็ดี แล้วมีวิบากกรรม วิบาก…

เนื้อหาพูดถึงเรื่องของมารในพระไตรปิฎกที่มักมีการวาดภาพว่าเช่นเดียวกับการพลัดพรากจากสิ่งที่รัก เราไม่รู้จักตัวเราเองและเหตุผลที่คนเรามีความแตกต่างกัน มารทำให้เกิดสิ่งๆ ที่ทำให้คนเราทุกข์และไม่สามารถรู้

…หลง ถ้าทำลงไปด้วยอำนาจจิตหลง ถ้า ทำผิด มันก็ผิดไป ถ้าทำถูกก็ถูกไป แต่ในที่นี้เป็นทางผิด เพราะว่าเป็นอกุศลจิต จิตหลงดวงที่ ๒ คือ อาการทำโดยจิตฟุ้งซ่าน ครึ่งบ้าครึ่งดี ตัวอย่าง : เหวี่ยงลูกแรงด้วยความฟุ้งซ่าน ไ…

เนื้อหานี้พูดถึงสาระสำคัญของพระธรรมเทศนาเกี่ยวกับจิต 12 ดวงที่มีผลต่อการกระทำ โดยเฉพาะจิตโทสะและจิตหลงที่ต้องระวัง เพื่อไม่ให้ทำผิดศีล และให้รู้เท่าทันในธรรม ให้ศึกษาปรมัตถปิฎกให้เข้าใจอย่างลึกซึ้ง เน

…้นอุดหนุนแล้วย่อมตั้งไว้ ๑. มหาฎีกาว่า หมายเอาในขณะเข้าฌาน เพราะแม้ผู้ได้ฌาน แต่ในเวลา มิได้เข้าฌาน อกุศลจิตมีโลภจิตเป็นต้นก็เกิดขึ้นได้ ๒. ที่แปลความหมายแห่ง วิเสส ว่ายิ่งกว่าเขานี้ อาศัยนัยที่ท่านจัดคุณศัพท…

…นทะและพยาบาทที่ทำให้จิตไม่ตั้งมั่นในเอกัตตารมณ์ รวมถึงการกล่าวถึงการเข้าสู่ฌานที่อาจมีการเกิดขึ้นของอกุศลจิต แม้ในขณะที่มีฌาน. ข้อความนี้ชี้ให้เห็นความสำคัญของนิวรณ์ที่ต้องละเพื่อทำให้ฌานสำเร็จ และเป้าหมายคือ…

…ะดื่ม 3. พยายามดื่ม 4. น้ำเมานั้นล่วงพ้นลำคอลงไป • การดื่มน้ำเมา มีโทษมากหรือโทษน้อย ขึ้นอยู่กับ 1. อกุศลจิตหรือกิเลสในการดื่ม 2. ปริมาณที่ดื่ม 124 DOU บ ท ที่ 1 วิ ธี ก า ร รั ก ษ า ศีล

บทความนี้นำเสนอคำว่า 'ปฏิสสวะ' ซึ่งเกี่ยวกับการรับคำของผู้อื่นด้วยเจตนาบริสุทธิ์แต่กลับไม่ทำตาม โดยมีตัวอย่างเช่น การผิดสัญญา เสียสัตย์ และคืนคำ นอกจากนี้ยังมีการอธิบายยถาสัญญาที่พิจารณาจากโวหาร และส่

…ปรตชนิดอื่น กรรมที่ทำให้เกิดเป็นเปรตตระกูลนี้ เพราะเป็นคนใจหยาบ เห็นสมณพราหมณ์ผู้มีศีลก็โกรธเคือง มีอกุศลจิตคิดว่า ท่านเหล่านั้นจะมาขอของตน จึงแสดงกิริยาอาการเยาะเย้ยถากถาง ขับไล่สมณพราหมณ์ เหล่านั้นให้ได้รับ…

ในเนื้อหานี้ได้อธิบายเกี่ยวกับกรรมที่ทำให้เกิดเป็นเปรตในแต่ละตระกูล โดยแต่ละตระกูลมีลักษณะและอาการที่แตกต่างกัน เช่น เปรตตระกูลที่ 6 มีความอยากอาหารและหวงน้ำ, เปรตตระกูลที่ 7 มีรูปร่างน่ากลัว และต้องท

…ิน ฟ้า อากาศ และอาหารของมนุษย์สมบูรณ์ จึงเป็นเหตุให้อายุมนุษย์ยืนยาว ครั้นต่อมามนุษย์ในทวีปทั้ง 4 มีอกุศลจิตเกิดขึ้น ทำให้สิ่งแวดล้อมต่างๆ เริ่มเปลี่ยนแปลงผิด ปกติไปจากเดิม กล่าวคือ เมื่อหนาวก็หนาวเกิน เมื่อร…

บทความนี้กล่าวถึงความแตกต่างของมนุษย์ในชมพูทวีปที่ทำให้ระดับความสุขและอายุขัยแตกต่างกันไป ซึ่งเกิดจากอำนาจของกุศลกรรมที่แต่ละบุคคลได้ทำไว้ในอดีต ทั้งนี้ยังมีการเปรียบเทียบกับมนุษย์ในทวีปอื่นๆ ที่มีคุณ

ทาน - บุญ ไปคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เป็นอกุศลจิตเพียงชั่ววูบ หรือมีเรื่องกระทบ กระทั่งอะไรก็ตามที่ทำให้ใจขุ่นมัว เพียงระลึกถึงพระพุทธรูปที่ตนสร้างไว…

บทความนี้กล่าวถึงการทำทานและบุญ ซึ่งสามารถช่วยให้ใจหลุดพ้นจากอกุศลจิต และส่งผลให้ง่ายต่อการปฏิบัติธรรม อีกทั้งยังทำให้ชีวิตมีความเจริญรุ่งเรืองทั้งทางโลกและทางธรรม โดยกา…

…กราบไหว้เป็นที่เคารพ เทิดทูนของมนุษย์และเทวดาแล้ว หากว่าใจของเขาเกิดแวบไปคิดชั่ว พูดชั่ว ทำชั่ว เป็นอกุศลจิตเพียงชั่ววูบ หรือมีเรื่อง กระทบกระทั่งอะไรก็ตามที่ ทำให้ใจขุ่นมัว เพียงระลึกถึงพระพุทธรูปที่ตนสร้างไ…

การสร้างพระพุทธรูปมีอานิสงส์สูงส่ง ช่วยยกจิตใจผู้สร้างและประชาชนให้สูงขึ้น บุญนี้ยังเป็นมรดกที่ส่งผลต่อการเคารพบูชา นอกจากนี้ ผู้สร้างจะได้เป็นที่เคารพไม่ว่าจะยังมีชีวิตอยู่หรือหลังจากที่ละโลกไปแล้ว ไ

…้กล่าว ขึ้นว่า “หากเธอเดินตามหลังเราอย่างนี้ ใครๆ ก็จะ พากันคิดว่าพวกเราบวชแล้วยังไม่ยอมพรากจาก กัน อกุศลจิตเช่นนี้จะทำให้พวกเขาตกนรก เธอจง เลือกเอาทางหนึ่ง เราจะไปอีกทางหนึ่ง” นางกระทำ ประทักษิณ 3 รอบ และประ…

เรื่องราวนี้เล่าเกี่ยวกับธิดาเศรษฐีที่เผชิญกับความทุกข์ในชีวิตและกลายเป็นโอกาสเพื่อสร้างบุญ โดยนำเครื่องประดับไปทำอิฐทองคำร่วมสร้างเจดีย์เพื่อบูชาพระสัมมาสัมพุทธเจ้า หลังจากนั้น ความอัศจรรย์เกิดขึ้นเม

…งคหคาถา] อเหตุกจิต ๑๘ คือ อกุศลวิบากจิต ๒ กุศลวิบากจิต ๘ กิริยาจิต ๓ ฯ จิต ๕๕ หรือ ๕๑ บ้าง ที่พ้นจากอกุศลจิต และ อเหตุจิต ท่านเรียกว่า โสภณจิต ฯ จิต ๘ นี้ คือ จิตที่สหรคตด้วยโสมนัส ประกอบด้วยญาณ เป็น อสังขริก…

ในหน้าที่ 3 ของอภิธัมมัตถสังคหบาลี อธิบายถึงประเภทของจิตที่มีอยู่และการจัดกลุ่มจิตที่สัมพันธ์กับอุเบกขาและโสมนัส จิตที่ถูกแบ่งออกเป็น 18 ประเภท รวมถึงกุศลวิบากจิต และความสัมพันธ์กับกรรมประเภทต่างๆ นอก

…ดด้วยข่มไว้ได้ซึ่งจิตตุบาทที่สัมปยุตตด้วยโลภะ ๘ ดวง เป็น อันกล่าวด้วยบทแรก ความสงัดด้วยข่มไว้ได้ซึ่งอกุศลจิตตุบาทที่เหลือ ๔ ดวงเป็นอันกล่าวด้วยบทที่ ๒" ดังนี้ คำที่กล่าวมานี้ เป็นคำชี้แจงเนื้อความในฌานปาฐะว่า…

เนื้อหานี้พูดถึงความสำคัญของการทำความสงัดในจิตใจจากโลภะ โทสะ และโมหะ ตามหลักการในวิสุทธิมรรค โดยมีการแสดงอารมณ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับความสงัด เช่น กามราคสังโยชน์ และความติดอยู่ในตัณหา การเข้าใจว่าความ

… (โลกุตตระ) เป็นนามธรรม 22. อัญญาตาวินทรีย์ ความเป็นใหญ่ของอรหัตตตผลญาณ มีหน้าที่รู้พระนิพพานและ ตัดอกุศลจิตทั้ง 12 ชนิดทิ้งโดยสิ้นเชิง ได้แก่ ปัญญาเจตสิก (โลกุตตระ) เป็นนามธรรม 8.3 ลักษณะของอินทรีย์ 22 1. จั…

บทความนี้สำรวจปัญญินทรีย์และลักษณะของอินทรีย์ โดยกล่าวถึงความเป็นใหญ่ของปัญญินทรีย์ในเรื่องต่างๆ เช่น การรู้ไตรลักษณ์, โสตาปัตติมรรคญาณ, และอรหัตตผลญาณ รวบรวมถึงการทำงานของจักขุนทรีย์ที่รับสี การทำงาน

…ฝังแน่นอยู่ในใจนั้น ก็ยังไม่หลุดออก ไปเลยทีเดียว มันรบกันไปรบกันมาอยู่ภายใน ระหว่างให้กับไม่ให้ เมื่อกุศลจิตส่งผลก่อน จึงได้แต่พูดด้วยความลำบากใจว่า “เอาล่ะ ถ้าอย่างนั้นท่านจงนั่งลงเถิด เราจะให้หน่อยหนึ่ง” มา…

เมื่อท้าวสักกเทวราชและเทพบุตรหลายองค์ลงมาเพื่อช่วยเศรษฐีที่มีความเห็นผิด โดยการโน้มน้าวให้เขากลับใจและหันมาบริจาคทาน ซึ่งถือเป็นก้าวแรกสู่สุคติ เรื่องราวแสดงถึงการต่อสู้ภายในจิตใจระหว่างความตระหนี่และ

…ื่องจาก ภพชาติในอดีต เปรตเหล่านี้เคยเป็นมนุษย์ผู้มีใจบาปหยาบช้า เห็นสมณพราหมณ์ผู้มีศีลก็โกรธเคือง มีอกุศลจิตคิดว่า ท่านเหล่านั้นจะมาขอของตน จึงแสดงกิริยาอาการเยาะเย้ย ถากถางขับไล่สมณพราหมณ์เหล่านั้นให้ได้รับค…

เนื้อหาเกี่ยวกับเปรตตระกูลในธรรมะอธิบายถึงลักษณะและสาเหตุการเกิดขึ้นของเปรตประเภทต่างๆ เช่น นิชฌามักกาเปรตและสัพพังคาเปรต โดยเน้นว่ากรรมในภพชาติที่แล้วส่งผลให้เข้าไปอยู่ในสภาวะนี้ การทำร้ายผู้อื่นหรือ

…ารมีเป็นการเฉลิมฉลองครั้งยิ่งใหญ่ ครั้งนั้น มีบุรุษคนหนึ่งเห็นการกระทำของเหล่าอุบาสก อุบาสิกา ก็เกิดอกุศลจิตมีความตระหนี่เกิดขึ้นในใจ จึงกล่าว ปรามว่า “สิ่งของทั้งหมดนี้ ทิ้งไปที่กองหยากเยื่อเสียยังจะดี กว่าถ…

…ารณ์ที่เกิดขึ้นเมื่อมีบุรุษคนหนึ่งกล่าวปรามงานทำบุญครั้งใหญ่ที่จัดขึ้นเพื่อพระภิกษุสงฆ์ ส่งผลให้เกิดอกุศลจิตและกรรมที่มีโทษร้ายแรง เมื่อลูกชายทำผิดแล้วได้รับคำตักเตือนจากมารดา หลังจากนั้นจึงได้ขอขมาโทษต่อพระพ…

…นที่จะ ผูกพยาบาทตามรบกวนพระโพธิสัตว์ไปทุกภพทุกชาติ จนกว่า ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งจะเข้านิพพานไปทีเดียว เพราะอกุศลจิตที่เกิดขึ้นอย่างแรงกล้าในชวนจิตดวง สุดท้ายก่อนตาย ทำให้ความปรารถนานั้นส่งผลเป็นวิบากกรรม ที่ทําให้พร…

บทนี้เป็นเรื่องราวของพระโพธิสัตว์ที่ถูกติดตามจากพ่อค้าผู้คิดไม่ซื่อ ซึ่งได้อธิษฐานจะผูกพยาบาทพระโพธิสัตว์ไปทุกภพทุกชาติ ส่งผลให้พระเทวทัตคอยเบียดเบียนพระโพธิสัตว์ในชาติต่างๆ แม้จะออกบวชเป็นสาวกของพระส

… มันจึงไม่กล้าเดินต่อไป แต่คนเลี้ยงช้าง ไม่พอใจที่พระปัจเจกพุทธเจ้าเป็นต้นเหตุให้ช้างของตัวตกใจ เกิดอกุศลจิตเข้าครอบงำจิตใจ จึงใช้ตะขอเหล็กสับที่กระพองช้าง ไสช้างเข้าใส่พระองค์ท่านทันที แต่พระปัจเจกพุทธเจ้าทร…

เนื้อหาเกี่ยวกับบุพกรรมของพระพุทธเจ้าที่เกี่ยวข้องกับความตายของช้างและการบรรเทาทุกข์ในช่วงเวลาที่ผ่านมา โดยช้างนาฬาคิรีได้หายจากอาการตกมันเมื่อมาถึงพระองค์และได้รับชื่อใหม่ว่าช้างธนบาล เรื่องนี้สอดคล้

…กายอีกด้วย อกุศลกรรมทั้ง ๓ ประการนี้ ล้วนเป็นตัวนำให้ ไปบังเกิดในอบายภูมิทั้ง ๔ ทั้งสิ้น ขึ้นอยู่กับอกุศลจิตดวงไหน จะส่งผลเร็วแรงกว่ากัน ซึ่งเราจะได้ศึกษารายละเอียดกันต่อไป เมื่อใจเราละเอียดมากกว่านี้ ถ้าหากจ…

ในบทความนี้กล่าวถึงความเกี่ยวข้องระหว่างโลภะและการเกิดเป็นเปรต รวมถึงการแสดงออกของเปรตที่แตกต่างกันไปตามวิบากกรรมที่มี ทั้งนี้ยังมีการยกตัวอย่างเปรตที่น่าสนใจเพื่อการศึกษา เช่น เปรตที่มีรูปร่างเป็นก้อ