หน้าหนังสือทั้งหมด

อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
72
อุทธัจจะและกุกกุจจะในพระอภิธรรมปิฎก
…กุกกุจจะได้ ก็ย่อมเป็นไท มิใช่ทาส ประเภทของความฟุ้ง โดยธรรมชาติของใจมนุษย์นั้น เมื่อไม่หยุดนิ่งแล้ว อาการที่เกิดขึ้นมาในใจเวลาที่เราฟัง จะมีการ ฟุ้ง 3 แบบ คือ 1. ฟุ้งเป็นภาพ เป็นเรื่องราวชัดเจน 2. ฟุ้งเป็น…
เนื้อหานี้อธิบายเกี่ยวกับอุทธัจจะและกุกกุจจะตามพระอภิธรรมปิฎก ซึ่งอุทธัจจะหมายถึงความฟุ้งซ่านและวุ่นวายของใจ ขณะที่กุกกุจจะเกี่ยวกับการให้ความสำคัญที่ไม่ถูกต้อง ส่วนการใช้เปรียบเทียบถึงความเป็นทาสในกา
ความเครียด ความตึง และวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
89
ความเครียด ความตึง และวิธีแก้ไขในการทำสมาธิ
…่ง แต่มีผู้คนหลายๆ คนกับไม่พบประสบการณ์ดังกล่าว แต่กลับพบกับสิ่งที่ตรงกันข้าม ซึ่งทำให้หลายๆ คน เกิดอาการล้า ท้อ ในการที่จะนั่งสมาธิ เพราะรู้สึกว่ายิ่งนั่ง ยิ่งทุกข์ ยิ่งนั่ง ยิ่งเครียด ยิ่งนั่ง ยิ่งหน้าแก…
…และความตึงเครียดที่นักปฏิบัติสมาธิมักพบ ซึ่งมักเกิดขึ้นเมื่อเริ่มนั่งสมาธิ หรือแม้แต่นานหลังจากนั้น อาการที่เกิดขึ้นอาจทำให้บุคคลรู้สึกอึดอัด ปวดศีรษะ หรือถึงขนาดต้องใช้ยาเพื่อบรรเทา จากการศึกษาพบว่าสาเหตุ…
การนั่งสมาธิและความเครียด
90
การนั่งสมาธิและความเครียด
…จะเค้นภาพดวงแก้วหรือองค์พระให้ บังเกิดขึ้นในกลางกาย เมื่อไปบังคับ ปฏิกิริยาก็เกิดขึ้นที่ร่างกาย เกิดอาการตึง อาการเกร็ง เครียด 4. ตามปกติของคนที่มีความรับผิดชอบการงานในทางโลก เวลาจะมานั่ง ก็มักจะเอาจริงเอา…
บทความนี้นำเสนอปัญหาความเครียดในการนั่งสมาธิซึ่งมักเกิดจากความพยายามมากเกินไป ทำให้เกิดอาการตึงเครียดในร่างกาย เช่น การบังคับใจเพื่อให้เกิดนิมิตหรือภาพที่ต้องการ พร้อมชี้แนะแนวทางการปฏิบัติอย่…
อุปสรรคในการทำสมาธิและวิธีแก้ไข
91
อุปสรรคในการทำสมาธิและวิธีแก้ไข
…ะดังต่อไปนี้ หลายระดับ คือ 7.1 การลุ้น คือ ลุ้นประสบการณ์ภายใน เช่น ใจกำลังรวม ก็ลุ้นให้ตกศูนย์ ซึ่งอาการลุ้นมี 1 ) พวกที่เริ่มต้นใหม่ คือ นั่งแล้วยังไม่เห็นอะไร ก็ลุ้นอยากให้เห็น 2 ) อีกขั้นหนึ่ง เห็นแต่ไ…
เนื้อหาอธิบายเกี่ยวกับอาการลุ้น เร่ง เพ่ง จ้อง และผลกระทบต่อการทำสมาธิ เช่น ทำให้ปวดหัวและความเครียด ซึ่งมีสาเหตุมาจากความต้องก…
การค้นหาศูนย์กลางกายฐานที่ 7
108
การค้นหาศูนย์กลางกายฐานที่ 7
…แตกต่าง กันอย่างไร 7.6 ความกลัว 7.6.1 ลักษณะของความกลัว ในขณะนั่งสมาธิ นักปฏิบัติธรรมหลายท่าน เกิดมีอาการเหล่านี้ขึ้น คือ บางคนรู้สึกเหมือนตกจากที่สูง หรือตกเหว บางคนถูกดูดลงไป บางคนรู้สึกตัวขยาย บางคนก็รู…
…้องในการนั่งสมาธิและการมองเฉยๆ ต่อประสบการณ์ที่จะเกิดขึ้น โดยไม่มีความคิดเข้ามาแทรก ในบทนี้ยังพูดถึงอาการความกลัวที่นักปฏิบัติธรรมอาจประสบในขณะนั่งสมาธิ เช่น ความรู้สึกเหมือนตกจากที่สูงหรือหายใจไม่ออก และเ…
การทำใจให้เป็นกลางและปฏิบัติสมาธิ
109
การทำใจให้เป็นกลางและปฏิบัติสมาธิ
…ับตัว อย่ากลัว ทำ 3 อย่างนี้ นิ่งเฉยๆ รู้แล้วไม่ชี้ ทำความ รู้สึกกับสิ่งนั้นสัก 1 เปอร์เซ็นต์ รู้ว่าอาการหนักเกิดก็อยู่เฉยๆ 7.7 ความตื่นเต้น 7.7.1 สาเหตุ ความตื่นเต้นยินดี มักเกิดขึ้นกับนักปฏิบัติที่ทราบถึ…
เนื้อหายกตัวอย่างวิธีการทำใจให้เป็นกลางในระหว่างการปฏิบัติสมาธิ รวมถึงวิธีจัดการกับความตื่นเต้นที่เกิดขึ้นจากประสบการณ์ภายใน การทำใจให้มั่นคงและไม่ตั้งคำถามถึงประสบการณ์ที่เกิดขึ้น พัฒนาความรู้สึกให้เ
ความอึดอัดและวิธีแก้ไข
110
ความอึดอัดและวิธีแก้ไข
7.8 ความอึดอัด 7.8.1 ลักษณะของความอึดอัด บางคนนั่งไปนานๆ เกิดอาการไม่สบาย ไม่พร้อม เกิดอาการผิดปกติทางร่างกาย เช่น ป่วย เพลีย หิว ง่วง หรืออิ่มจนเกินไป หรือเกิดอาการอ…
…มนี้กล่าวถึงความอึดอัดที่เกิดจากการนั่งในท่าไม่เหมาะสมหรือเพื่อในอากาศไม่ดี เมื่อรู้สึกไม่สบายหรือมีอาการเมื่อยล้า สามารถใช้วิธีการปรับเปลี่ยนท่าทาง หรือการเลือกเสื้อผ้าที่สะดวกสบายในการนั่ง รวมทั้งการให้เ…
ความสำคัญของความสบายในการนั่งสมาธิ
35
ความสำคัญของความสบายในการนั่งสมาธิ
… ความสบายในเบื้องต้น คือ สบายอยู่ในระดับที่ไม่ทุกข์ คือ ไม่ทุกข์แต่ก็ยังไม่สุข ไม่สุขไม่ทุกข์ ลักษณะอาการ คือ นิ่งๆ เฉยๆ ไม่ถึงกับสุขแต่ก็ยังไม่ทุกข์ อารมณ์สบายในเบื้องต้นนี้ แบบที่คนทั่วไปเข้าใจ ว่าคือ อา…
ความสบายมีบทบาทสำคัญในการนั่งสมาธิ เป็นบ่อเกิดแห่งความง่ายในการเข้าถึงธรรม แม้ไม่เข้าถึงธรรมในวันนี้ แต่ความสบายคือของขวัญที่มีค่า ทำให้เรามีความสุข ผู้ปฏิบัติที่มีอารมณ์สบายจะสามารถนั่งสมาธิแล้วเกิดค
การทำใจให้สบาย
36
การทำใจให้สบาย
…ุดความนิ่งเฉย ที่เจือไปด้วยความโล่ง โปร่ง เบา สบายต่อไปอีกโดยวิธีการเดิม ก็จะสบายเพิ่มขึ้นไปอีก คือ อาการที่ โล่ง โปร่ง เบา สบาย ก็ละเอียด ลงไปเรื่อยๆ ขยายความรู้สึกตัวเรา จะขยายกว้างขวางออกไปเหมือนตัวพองโ…
การทำใจให้สบายเริ่มจากการปล่อยวางความคิดและสิ่งต่างๆ รอบตัว ที่ทำให้เกิดความเครียด เมื่อเราทำใจให้ว่างปุย เราจะรู้สึกถึงความสบาย ซึ่งจะส่งผลให้ร่างกายและจิตใจของเรานิ่งและสงบมากยิ่งขึ้น ไม่ต้องพยายามใ
การทำสมาธิ: วิธีสร้างอารมณ์สบายเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
37
การทำสมาธิ: วิธีสร้างอารมณ์สบายเพื่อเข้าถึงพระธรรมกาย
…จ ทำให้ลมหายใจหยาบและติดขัด อัดแน่น เช่น หายใจแรง หายใจหอบ หายใจไม่สะดวก เหล่านี้คือสิ่งที่เรียกว่า อาการหยาบ ของลมหายใจ มีผลทำให้ใจไม่สามารถ แตะหรือสัมผัสจุดศูนย์กลางได้ ถึงแตะได้ก็ไม่แนบสนิท แตะแบบตึงๆ ก…
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการสร้างใจให้เบิกบานเพื่อการทำสมาธิที่ดี โดยเริ่มจากการรักษาอารมณ์ให้สดชื่นตั้งแต่ที่นอนตื่นจนถึงเข้านอน การทำสมาธิจะมีประสิทธิภาพเมื่อมีอารมณ์สบายและไม่ต้องใช้ความพยายามหรือมีควา
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรม
58
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรม
…ัญญาเป็นตัวผลักดัน การน้อมศรัทธานั้น ตามปกติแล้วจะเน้นไปที่พระพุทธคุณเป็นหลัก ในขณะฟังนั้นเองจะเห็น อาการของศรัทธา ปัญญาทำงานประสานกัน ลักษณะของคนที่ฟังธรรม จนนำไปสู่ผลตามที่พระพุทธเจ้า ทรงแสดงไว้ ทรงแสดงเ…
การสั่งสมนิสัยในการฟังธรรมมีความสำคัญในการเข้าถึงธรรมตามคำสอนของพระพุทธเจ้า ผู้ฟังควรมีลักษณะไม่ลบหลู่และมีความยินดีในการฟัง รวมถึงมีศรัทธาและปัญญาเพื่อเข้าใจธรรมอย่างแท้จริง โดยแบ่งออกเป็นระดับการรับ
การเข้าถึงธรรมกายด้วยการปฏิบัติและใจเย็น
73
การเข้าถึงธรรมกายด้วยการปฏิบัติและใจเย็น
แม้ตัวเราเองก็ไม่แข่ง อาการของจิตในลักษณะนี้เป็นอาการของจิตที่เหมาะแก่การเข้าถึงธรรม 2) ให้เราคิดว่า เรากำลังสะสมความดี สะสมควา…
บทความนี้พูดถึงวิธีการปฏิบัติธรรมให้เข้าถึงธรรมกาย โดยเน้นการฝึกใจให้เยือกเย็น ผสมผสานการสะสมความดีและความมั่นคงทางจิตใจ นิยามการเจริญเติบโตในทางธรรมว่าไม่ควรเร่งรีบ เหมือนการรดน้ำต้นไม้ ซึ่งเป็นขั้นต
การเห็นภาพภายในผ่านความใจเย็น
74
การเห็นภาพภายในผ่านความใจเย็น
5) อาการของจิตที่คิด หากมีความคิดเกิดขึ้น ให้คิดว่า ความคิดอะไรเกิดขึ้นมาก็ช่าง เราอย่าไปฝืน ไปต้านสิ่งนั้น …
บทความนี้กล่าวถึงวิธีการเห็นภาพภายในด้วยความใจเย็น ผู้ปฏิบัติธรรมควรเรียนรู้ที่จะยอมรับความคิดและประสบการณ์ต่าง ๆ โดยไม่ต้านทาน ควรฝึกให้มีความพอใจกับสิ่งที่เกิดขึ้น ซึ่งจะช่วยให้ใจเป็นกลาง ไม่รู้สึกว
ประเภทของประสบการณ์ภายในในการนั่งสมาธิ
86
ประเภทของประสบการณ์ภายในในการนั่งสมาธิ
…ธิมาแนะนำให้ได้รู้จักกัน 6.3.1 ประสบการณ์ภายในเมื่อใจเริ่มหยุด 1. พอใจหยุดนิ่งถูกส่วนเข้า จิตก็ขยาย อาการขยายของจิตหรือของใจนี้ เรียกว่า ความเบิกบาน แล้วผลแห่งความที่ใจมันขยาย กว้างขวางออกไป ก็จะนำมาซึ่งคว…
…การนั่งสมาธิ ผู้ปฏิบัติอาจมีประสบการณ์หลากหลาย เช่น ความเบิกบานจากการขยายของจิต การรู้สึกตัวชาๆ หรืออาการโยกรู้สึกตัว หรือตัวยึดที่เกิดจากความบริสุทธิ์ของใจ การปรับการหายใจไปสู่ความละเอียด รวมทั้งการเกิดแส…
ประสบการณ์ภายในเมื่อใจตกศูนย์
87
ประสบการณ์ภายในเมื่อใจตกศูนย์
…จทำให้ตกใจกลัว บางคนก็ตกลงไปในกลางกายอย่างนิ่มนวล บางคนก็พรวดพราดวูบลงไป ที่ตกใจ มักจะตกใจตอนที่เกิดอาการวูบลงไป คล้ายๆ เรานั่งอยู่ปากเหว แล้วหล่นลงไปในเหว ถ้าคนที่นุ่มนวล ก็คล้ายๆ กับนั่งรถมาเร็วๆ ลงจากสะ…
เมื่อใจหยุดนิ่งและตกศูนย์ อาจรู้สึกตกใจ แต่เป็นประสบการณ์ที่ดีเมื่อเคลื่อนเข้าไปภายในสู่พระรัตนตรัย การเข้าถึงดวงปฐมมรรคในกลางกายฐานที่ 7 ถือเป็นความสำเร็จในทางจิตวิญญาณ การเข้าไปภายในจะเผยให้เห็นกายล
ประสบการณ์การเข้าถึงธรรม
100
ประสบการณ์การเข้าถึงธรรม
…ะดูกโดยเฉพาะที่หัวเข่า กล้ามเนื้อเต้น ริกๆๆๆ เลย แล้วท่านก็ ปล่อยไป ปล่อยไปเรื่อย ในที่สุดจิตมันรวม อาการทั้งหมดหายไปเลย องค์พระก็ปรากฏขึ้นมา สว่าง ตอนนี้ นั่งเท่าไหร่นี้ไม่เมื่อยเลย นั่งได้ข้ามวันข้ามคืน …
เรื่องราวเกี่ยวกับการเข้าถึงธรรมผ่านการนั่งสมาธิและประสบการณ์ของนักเรียนที่พบแสงสว่างจากการหยุดคิด เช่นเดียวกับนักมวยเก่าที่ปล่อยชีวิตสู่การนั่งสมาธิ ยอมรับความเจ็บปวดและความเมื่อย จนสุดท้ายได้พบความส
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
43
การรวมจิตเป็นเอกัคคตาและฌานในสมาธิ
อาการของจิตเมื่อจะรวมเป็นเอกัคคตา จิตจะมีอาการตกวูบลง เหมือนตกจากที่สูง หรือตกลงไป ในเหว บางครั้งเหมือนกา…
อาการที่เกิดจากการรวมจิตเป็นเอกัคคตาจะทำให้ผู้ปฏิบัติตกใจได้เนื่องจากไม่เคยประสบมาก่อน แต่หากสามารถประคอง…
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
67
การพิจารณาไตรลักษณ์ในพระพุทธศาสนา
…รรมดาของมัน เกิดแล้ว มันก็ต้อง แก่ ต้องเจ็บ ต้องตาย เมื่อมันถึงคราวแก่ เราไม่อยากจะแก่หรือไม่ยอมแก่ อาการของมันที่แสดงออกมามี ผมหงอกเป็นต้น ถ้าเราขึ้นขันธ์ 5 ตะเกียกตะกายหายามาย้อมมันไว้ จึงต้องเป็นทุกข์ ล…
การพิจารณาไตรลักษณ์เป็นการเห็นด้วยธรรมจักขุ เพื่อเข้าใจขันธ์ 5 และความไม่เที่ยงของชีวิต โดยพระมงคลเทพมุนีเสนอว่าขันธ์ 5 ประกอบด้วย รูป เวทนา สัญญา สังขาร วิญญาณ ซึ่งมีลักษณะไม่เที่ยง โดยฐานะของขันธ์ 5
ลักษณะจิตใจและการแสดงออก
101
ลักษณะจิตใจและการแสดงออก
…งได้ตามสะดวก มักเลือกยืนเลือกนั่งในที่เหนือลม ทางที่มีแสงสว่าง และทางที่สามารถทอดสายตาได้ไกลพอสมควร อาการที่ยืนและนั่งละมุนละไมน่าดูน่าชม แขนทั้งสองมักปล่อยลงข้างลำตัว โทสจริต ยามยืนหรือนั่ง มีกิริยาอาการก…
…งกัน ราคจริตจะนอนอย่างเรียบร้อย ส่วนโทสจริตจะนอนแบบไม่สนใจ นอกจากนี้ เนื้อหายังมีรายละเอียดเกี่ยวกับอาการที่ปรากฏเมื่อถูกปลุกขึ้น และลักษณะการนอนของโมหจริต ที่แสดงถึงความขี้เซาและไม่สนใจสิ่งรอบตัว ซึ่งแสดง…
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
109
การพิจารณาจริตและกัมมัฏฐาน
…งจ้ารู้แจ้งขึ้นมาในทันใดนั้นเหมือนกัน โมหะจริต กับ วิตกจริต ที่จัดว่ามีความเสมอภาคกันนั้น คือ โมหะมีอาการสงสัย ลังเลใจอยู่ ส่วนวิตกก็คิดแล้วคิดอีก อันเป็นอาการที่คล้ายกับลังเลไม่แน่ใจเช่นเดียวกัน อีกประการ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการพิจารณาจริตภายในจิตใจของมนุษย์ และการเลือกกัมมัฏฐานที่เหมาะสมเพื่อการเข้าสู่ภาวะสงบ การวิเคราะห์จริตโดยการแบ่งประเภทและอธิบายถึงความหมายในเชิงลึก เช่น โมหะ, วิตก, ราคจริต และการร่วม