หน้าหนังสือทั้งหมด

การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
198
การบรรยายถึงภิกษุและความบริสุทธิ์ในจิต
ภิกษุนั้นประกอบด้วยศีลขันธ์ อินทรียสังวร สติสัมปชัญญะและสันโดษอันเป็นอริยะเช่นนี้แล้ว ย่อม เสพเสนาสนะ อันสงัด คือ ป่า โคนไม้ ภูเขา ซอกเขา ถ้…
บทความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการฝึกจิตในตัวภิกษุ การมีศีลขันธ์ อินทรียสังวร และสติสัมปชัญญะ เพื่อชำระจิตให้บริสุทธิ์จากความเพ่งเล็ง พยาบาท และอุทธัจจกุกกุจจะ โดยอุปมานิวรณ์ที่…
ธรรมะเพื่อประชา
63
ธรรมะเพื่อประชา
…ผู้ถึง พร้อมด้วยจรณะ คือ ความประพฤติอันงดงาม ๑๕ ประการ ได้แก่ ศีลสังวร คือ ความสํารวมในพระปาฏิโมกข์ อินทรียสังวร ความ สำรวมในอินทรีย์ทั้ง 5 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ โภชเน มัตตัญญุตา ความรู้จักประมาณในการบริโภค …
…พระพุทธคุณ และความสำคัญของการรู้จักตนเอง และการสร้างความประพฤติอันงดงาม 15 ประการ เช่น ศีลสังวร และ อินทรียสังวร โดยเฉพาะการบำเพ็ญบารมีและการเป็นกัลยาณมิตรเพื่อการสอนและอบรมผู้อื่น นอกจากนี้ยังชี้ให้เห็นถึงความสำ…
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
65
พระพุทธคุณและวิชชา 8 ประการ
… จรณะ คือ ข้อปฏิบัติอันเป็นทางบรรลุวิชชา มีองค์ 15 ได้แก่ 1) ศีลสังวร คือ การสำรวมในพระปาฏิโมกข์ 2) อินทรียสังวร คือ การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 6 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิให้อารมณ์ส่วนที่จะ ชักนำไปทางชั่วเข้าติดอยู…
…ัดความมืดหรืออวิชชา ส่วนจรณะเป็นข้อปฏิบัติอันเป็นทางบรรลุวิชชา ซึ่งมีองค์รวม 15 อย่าง เช่น ศีลสังวร อินทรียสังวร เป็นต้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงเป็นผู้ถึงพร้อมในวิชชา 8 ประการ ซึ่งทำให้สามารถรู้เห็นความเป็นไปของสร…
การพิจารณาความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา
237
การพิจารณาความบริสุทธิ์ในพระพุทธศาสนา
…ับบิณฑบาตมากเกินไปเพราะความอยาก “ปาฏิโมกขสังวรศีล” ก็ บกพร่อง และหากปล่อยใจติดไปกับรสชาติอาหารนั้น “อินทรียสังวร” ก็บกพร่อง เมื่อฉันมากเกินไปเพราะ ติดในรสอาหาร ร่างกายก็อึดอัด ไม่สบาย โงกง่วงได้ง่าย “การประกอบควา…
บทความนี้สำรวจการพิจารณาความบริสุทธิ์ของจิตใจ โดยเปรียบเทียบกับการดูแลรักษาหน้าตาที่บริสุทธิ์และการมีมัตตัญญูในการรับปัจจัย 4 การฝึกฝนให้มีนิสัยในการสำรวมในพระปาฏิโมกข์ช่วยให้พระภิกษุรักษาศีลได้ดีขึ้น
การศึกษานิยมเทียบเชิงบรรยากาศพระพุทธศาสนาไทย
12
การศึกษานิยมเทียบเชิงบรรยากาศพระพุทธศาสนาไทย
…ขั้นของการฝึกปฏิบัติเพื่อพัฒนาจิตซึ่งส่งผลให้เกิดลำดับของการพัฒนาอย่างขึ้นไปคือ 5) มีสติสมาธิญนะ 6) อินทรียสังวร 7) มีจุติ 3 แล้วจึงเข้าสู 8) การเจริญสมถะปฏิบัติฐาน อันส่งผลได้ดำเนินไปตาม 9) โพธงศ์ และ 10) บรรลุว…
เนื้อหาดังกล่าวมีจุดมุ่งหมายเพื่อศึกษาและเปรียบเทียบรูปแบบการพัฒนาจิตของพระพุทธศาสนาในประเทศไทย การอธิบายกระบวนการพัฒนาโดยอิงจากสูตร องคุตตรินาย ที่กล่าวถึงจักรวาลแห่งเหตุปัจจัยที่จะมีผลต่อการพัฒนา 10
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
80
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑
…่วรดเรือนที่มุงไม่ดีได้ ฉันใด ราคะก็ย่อมรั่วเข้าจิตที่มิได้อบรมได้ ฉันนั้น." 6 - หน้าที่ 77 แต่เมื่ออินทรียสังวรนั้น อันภิกษุทำให้ถึงพร้อมแล้ว แม้ศีล ปาฏิโมกข์ก็ย่อมยั่งยืน เหมือนข้าวกล้าที่มีรั้วล้อมไว้ดี ย่อมยื…
…งความสำคัญของการป้องกันจิตจากราคะและกิเลส โดยเปรียบเทียบกับบ้านที่มีการปิดประตูหรือมุงดี หากเรารักษาอินทรียสังวรให้พร้อม มันจะช่วยให้จิตไม่ถูกทำร้ายจากกิเลสได้ คล้ายกับบ้านที่มีการป้องกันอย่างดีที่ไม่สามารถถูกโจร…
อาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา
45
อาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา
…ต้น พระผู้มีพระภาคเจ้าตรัสเพื่อทร ข้อปฏิบัติอันเป็นทางถึงพร้อมแห่งศีลนั้นทั้งหมดนั้นแก่ผู้ปฏิบัติ [ อินทรียสังวร ] เพื่อทรงแสดง ส่วนอินทรียสังวรศีลนั้นใด ที่พระผู้มีพระภาคเจ้าทรงแสดงไว้โดย วิสโย ความว่า ธรรมอันเป…
บทความนี้กล่าวถึงอาจาระและโคจรในพระพุทธศาสนา โดยเน้นการเข้าถึงและการประกอบพร้อมด้วยอาจาระและโคจร บทนี้อธิบายถึงแนวทางการปฏิบัติและความสำคัญของศีลในสิกขาบท รวมทั้งการรักษาฝ่ายปฏิบัติที่เกี่ยวข้องกับการ
หลักการสำรวมในพระพุทธศาสนา
104
หลักการสำรวมในพระพุทธศาสนา
ได้แก่ ๑) ศีลสังวร คือ การสำรวมในพระปาฏิโมกข์ ๒) อินทรียสังวร คือ การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 5 คือ ตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ มิให้อารมณ์ส่วนที่จะชักนำไปทางชั่วเข้า ติดอยู…
เนื้อหาได้แก่หลักการสำรวมในพระพุทธศาสนา เช่น ศีลสังวร การสำรวมอินทรีย์ทั้ง 5 อย่างตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ และการรู้ประมาณในการบริโภคที่จะไม่มากหรือน้อยเกินไป ทั้งนี้ยังรวมถึงการประกอบความเพียรและความเช
อินทรียสังวรและการฝึกปฏิบัติของภิกษุ
197
อินทรียสังวรและการฝึกปฏิบัติของภิกษุ
อินทรียสังวร ดูกรมหาบพิตร อย่างไร ภิกษุชื่อว่าเป็นผู้คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย ดูกรมหาบพิตร ภิกษุในธรรมวินั…
บทความนี้กล่าวถึงหลักการของอินทรียสังวรในธรรมวินัย และความสำคัญของการรักษาจักขุนทรีย์และมนินทรีย์ โดยภิกษุจะต้องฝึกจิตให้มีสติสัมปชัญญะในทุ…
สามัญญผลเบื้องกลาง
115
สามัญญผลเบื้องกลาง
…รลุฌานไปตามลำดับๆ ดังที่พระสัมมาสัมพุทธเจ้า ตรัสกับพระเจ้าอชาตศัตรูว่า “ภิกษุนั้นประกอบด้วยศีลขันธ์ อินทรียสังวร สติ สัมปชัญญะ และสันโดษ อันเป็นอริยะเช่นนี้แล้ว ย่อมเสพเสนาสนะอันสงัด คือ ป่า โคนไม้ ภูเขา ซอกเขา ถ…
บทที่ 7 แสดงถึงความสำคัญของสามัญญผลเบื้องกลาง ซึ่งเป็นผลดีที่ภิกษุได้รับจากการปฏิบัติภาวนา โดยการรักษาศีล ความมีสติสัมปชัญญะ และการเป็นผู้สันโดษ รวมถึงการบรรลุฌานที่นำไปสู่การชำระจิตใจจากนิวรณ์ 5 ประก
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
179
ปริสัญญในพระพุทธศาสนา
…จได้ พระภิกษุอาศัยฝึกตามวิธีการใน 5 ขั้นตอนแรกของธัมมัญญสูตรก็เพียงพอ ส่วนการฝึก ในขั้นตอนที่ 2 คือ อินทรียสังวร ก็ฝึกด้วยวิธีการใน 5 ขั้นตอนของธัมมัญญสูตรก็เพียงพออีกเช่นกัน และ ในขั้นตอนอื่นๆ นอกจากนั้นก็ในทำนอ…
บทที่ 8 กล่าวถึงขั้นตอนที่ 6 ของการเป็นปริสัญญาที่พระภิกษุต้องฝึกอบรมตนเองให้เป็นกัลยาณมิตร ฝึกตามวิธีการ 5 ขั้นตอนในธัมมัญญสูตร การฝึกนี้ทำให้พระภิกษุรู้จักบริษัทต่างๆ และมีความเข้าใจในธรรมะของพระสัม
ความหมายของมัตตัญญูและการฝึกฝน
148
ความหมายของมัตตัญญูและการฝึกฝน
…นปัจจัย 4 จะช่วยให้พระภิกษุมีสติ สัมปชัญญะดียิ่งขึ้น ซึ่งก็จะไปเกื้อกูล ต่อการฝึกในขั้นตอนที่ 2 คือ อินทรียสังวร และขั้นตอนที่ 5 คือสติ สัมปชัญญะ เป็นต้น ในขั้นตอนอื่นๆ ก็ในทำนองเดียวกัน คือ เมื่อพระภิกษุฝึกจนตัว…
บทความนี้สรุปเกี่ยวกับการฝึกฝนของพระภิกษุในเรื่องมัตตัญญู ซึ่งหมายถึงการรู้จักประมาณในการรับปัจจัย 4 โดยพระภิกษุจะต้องบริหารควบคุมปัจจัยทั้ง 4 และใช้ปัจจัยเหล่านี้เพื่อพัฒนาคุณธรรมต่างๆ การฝึกฝนนี้จะช
แนวทางการศึกษาธรรมะสำหรับฆราวาส
77
แนวทางการศึกษาธรรมะสำหรับฆราวาส
หากจะฝึกในขั้นตอนที่ 2 คือ อินทรียสังวร คงต้องเริ่มต้นด้วยการอ่าน หรือฟังจากผู้รู้ในทุกเรื่องที่ เกี่ยวข้องกับอินทรียสังวร หากจะฝึกในขั้นตอ…
เนื้อหาเกี่ยวกับการฝึกในขั้นตอนต่างๆ ของการศึกษาธรรมะสำหรับฆราวาส โดยให้ความสำคัญกับการนำหลักธรรมไปปรับใช้ในชีวิตประจำวัน เช่น การทำทาน รักษาศีล และเจริญสมาธิภาวนา นอกจากนี้ยังมีเป้าหมายชีวิตสำหรับฆรา
ธัมมัญญสูตร: วิธีการฝึกสำหรับฆราวาส
60
ธัมมัญญสูตร: วิธีการฝึกสำหรับฆราวาส
…ญทั้ง 6 ขั้น ก็เพื่อการควบคุม กาย วาจา และใจ โดยที่ เช่นกัน ปาฏิโมกขสังวร เป็นการควบคุม กาย และวาจา อินทรียสังวร เป็นการควบคุมและระมัดระวังใจ การรู้จักประมาณในโภชนะ เป็นการเตรียมความพร้อมของร่างกาย เพื่อการเจริญส…
บทความนี้สำรวจถึงขั้นตอนการฝึกในธัมมัญญสูตร รวมถึงการนำมาปฏิบัติจริงในชีวิต quotidienne เพื่อให้ผู้คนสามารถนำแนวทางการฝึกอย่างมีประสิทธิภาพและบรรลุผลในชีวิตได้ โดยยกตัวอย่างคณกโมคคัลลานสูตรที่สามารถนำ
การควบคุมใจและโภชนาการในพระพุทธศาสนา
55
การควบคุมใจและโภชนาการในพระพุทธศาสนา
…ซัดส่าย ไม่หยุดนิ่ง ไหลออกไปติดอยู่กับกามคุณนั้นๆ การคุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย หรือที่เรียกว่า อินทรียสังวร จึงเป็นขั้นตอนการฝึกที่จะช่วย “ประคับประคองใจ” ไม่ให้ไหลออกไปเกาะกับสิ่งล่อใจนอกตัว มี รูป เสียง กล…
บทความนี้พูดถึงวิธีการควบคุมอารมณ์ของใจไม่ให้ไปติดอยู่กับกามคุณและการบริโภคอาหารอย่างมีประมาณ โดยยกตัวอย่างจากคำสอนของพระสัมมาสัมพุทธเจ้าและพระสารีบุตรในการเลือกสิ่งที่จะบริโภค เพื่อสุขภาพร่างกายที่ดี
การเรียนรู้จากความโลภในสิกาลชาดก
44
การเรียนรู้จากความโลภในสิกาลชาดก
…ก่อนภิกษุทั้งหลาย ขึ้นชื่อว่ากิเลสที่เกิดขึ้นภายใน ต้องไม่ให้พอกพูนได้ ควรข่มเสียทันทีทันใดทีเดียว” อินทรียสังวร จึงไม่ได้หมายความว่าให้ปิดตา ปิดหู หรือปิดทวารทั้งหลายไม่ยอมใช้งาน หากแต่ ต้องการให้สำรวมระวังใจ ไม…
เนื้อเรื่องในสิกาลชาดกกล่าวถึงช้างที่ประสบทุกข์จากความโลภจนเกือบเสียชีวิต แต่เมื่อได้รับน้ำก็มีโอกาสรอดชีวิต และได้ตระหนักรู้ว่า ความทุกข์นั้นเกิดจากความโลภที่ตนเองสร้างขึ้น พระสัมมาสัมพุทธเจ้าได้สอนว
การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ ในชีวิตประจำวัน
59
การปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ ในชีวิตประจำวัน
…ีเยี่ยม ไม่มีทางผิดพลาด เรียกว่า “อปัณณกธรรม” แปลว่า การ ปฏิบัติที่ไม่ผิด มีอยู่ ๓ ประการ ได้แก่ ๑) อินทรียสังวร คือ การสำรวมอินทรีย์ หมายถึง การ รู้จักระวังตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ไม่ให้เผลอไปดู ไปฟัง ไปดม ไปลิ้ม…
บทความนี้กล่าวถึงการปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ ที่เป็นหลักการสำคัญในการจัดการชีวิตประจำวัน โดยเน้นการสำรวมอินทรีย์เพื่อป้องกันการตกอยู่ในอำนาจของกิเลสและตัณหา ซึ่งการฝึกควบคุมจิตใจนำไปสู่ความสงบและพัฒนาก
การเจริญภาวนาและความเพียรในพระพุทธศาสนา
61
การเจริญภาวนาและความเพียรในพระพุทธศาสนา
…องหรือสัมมาทิฐิ ส่งผลให้คิดถึงการออกบวช ซึ่งเป็นความคิด ถูกต้องหรือสัมมาสังกัปปะนั่นเอง สำหรับเรื่องอินทรียสังวรนั้น ก็คือ สัมมาวาจาและสัมมากัมมันตะ ส่วนโภชเน มัตตัญญุตา นั้นมีความสัมพันธ์กับทั้งสัมมาอาชีวะและสัม…
บทความนี้กล่าวถึงการเจริญภาวนาอย่างต่อเนื่องในทุกอิริยาบถ เพื่อมุ่งปราบกิเลสและบรรลุธรรม โดยเน้นการสำรวมอินทรีย์และบริโภคอาหารอย่างมีสติเมื่อปฏิบัติอริยมรรคมีองค์ ๘ ได้อย่างครบถ้วน อธิบายถึงความสัมพัน
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - จีวรและการบริโภค
93
วิสุทธิมรรคแปล ภาค ๑ ตอน ๑ - จีวรและการบริโภค
…สังวรศีล ชื่อเทสนาสุทธิ เหตุ 'ว่าปาฏิโมกขสังวรศีลนั้น ท่านเรียกว่าเทสนาสุทธิ เพราะหมดจด ด้วยการแสดง อินทรียสังวรศีล ชื่อว่าสังวรสุทธิ เหตุว่าอินทรีย สังวรศีลนั้น ท่านเรียกว่าสังวรสุทธิ เพราะหมดจดด้วยสังวร โดย ตั้…
ในบทนี้กล่าวถึงการพิจารณาของภิกษุในการบริโภคอาหาร โดยเน้นถึงความสำคัญของสติในการบริโภค ทั้งในขณะที่รับและบริโภค รวมถึงการพิจารณาในบริบทต่างๆ และ 4 ประการของสุทธิที่ส่งผลต่อคุณภาพการดำเนินชีวิตของภิกษุ
การคุ้มครองทวารในอินทรีย์
175
การคุ้มครองทวารในอินทรีย์
…ินทรีย์ทั้งหลาย” ๔. คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลาย คุ้มครองทวารในอินทรีย์ทั้งหลายมีคำศัพท์เฉพาะว่า “อินทรียสังวรศีล” มีคำศัพท์ที่ควรแยกพิจารณาได้ ๓ คำ คือ คำที่ ๑ “อินทรีย์” มีความหมายหลายอย่าง แต่ในศีล ข้อนี้มุ่…
…ในอินทรีย์ โดยเน้นถึงการสำรวมระวังอินทรีย์ทั้ง 5 ซึ่งประกอบด้วย ตา หู จมูก ลิ้น กาย และใจ ดั้งนั้น 'อินทรียสังวรศีล' จึงหมายถึง ความปรกติในการควบคุมอารมณ์และความรู้สึกต่างๆ ที่เข้ามาผ่านอินทรีย์ทั้ง 5 ตามคำสั่งสอ…