อุปน : ​ค้นหาหนังสือธรรมะ หน้า 7 / 44

… อาคจนติ กิมงฺค์ ปน อตฺตภาวสฺส ฯ (กิริยาในประโยค กิมงค์ ปน คือ น อาคมสฺสติ) : เอวรูโป นาม อรหตฺตสฺส อุปนิสสยสมฺปนฺโน ภิกขุ เอตตก์ กาล มาตุ กุฒิสม ทุกข์ อนุโภสิ, กิมงค์ ปน อญฺเญ ๆ (๔/๑๕๒) (กิริยาในประโยค ก…

คู่มือวิชาแปลไทยเป็นมคธ ป.ธ.๔-๙ มุ่งเน้นการเข้าใจการสร้างประโยคบอกเล่าและประโยคปฏิเสธ โดยยกตัวอย่างการใช้คำในประโยคที่มีความหมายชัดเจน สํานวนไทยสันทัดจะช่วยให้นักเรียนแปลได้ง่ายขึ้น และมีความเข้าใจในภ

…าไปแล้ว ควร จะนั่งใกล้ เป็น : นวหิ ภิกฺขเว องเคหิ สมนฺนาคต์ กุล อนุปคนตวา จ อส อุปคนต์ อุปคนตวา จ อ อุปนิสีทิต (๓/๘) (ในประโยคนี้ อล เป็นกิริยาคุมพากย์ กัมมวาจก) ความไทย : ดูก่อนชาวกาลามะควรที่ท่านทั้งหลา…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการเรียงคำและการใช้ศัพท์ในประโยคภาษาไทย โดยเฉพาะในการใช้งานที่เกี่ยวข้องกับพระพุทธศาสนา รวมถึงกฎเกณฑ์ในการจัดเรียงคำในแต่ละประโยค เช่น การใช้คำว่า 'อล์' และการเรียงประโยคตามหลักไวยาก

…รม เป็นผู้มีความสามารถในการแสดงธรรมให้ผู้ฟังเข้าใจได้ 4.2.2 ผู้ฟังต้องมีความพร้อมในการฟังธรรม 4.2.3 อุปนิสัยของผู้ฟังที่สั่งสมมาในอดีต 4.2.4 การสั่งสมนิสัยในปัจจุบัน 4.3 การปล่อยใจตามเสียงของผู้นำ 4.3.1 เ…

…ะอย่างลึกซึ้ง ผู้แสดงธรรมต้องมีความสามารถในการอธิบายที่เข้าใจง่าย และผู้ฟังต้องพร้อมทั้งด้านจิตใจและอุปนิสัยเพื่อการฟังที่มีประสิทธิภาพไปจนถึงการใช้เสียงผู้นำในการช่วยให้เกิดสมาธิและความเข้าใจที่ดียิ่งขึ้…

…นิวรณ์ 5 เข้าครอบงำ มีจิตฟุ้งซ่านกระสับกระส่าย จิตไม่เป็นสมาธิ การฟังธรรมก็ไม่อาจจะบรรลุผลได้ 4.2.3 อุปนิสัยของผู้ฟังที่สั่งสมมาในอดีต ในที่นี้รวมถึงอุปนิสัยที่อาจจะเกิดขึ้นในภพก่อนๆ จนกระทั่งอุปนิสัยในปั…

…รรมจริงๆ ตัวอย่างเช่น ชฎิล 3 พี่น้องที่ได้ความรู้และบรรลุธรรมได้จากการฟัง นอกจากนี้ยังมีความสำคัญของอุปนิสัยที่ส่งผลต่อสิ่งที่ได้จากการฟังธรรม เป็นที่ชัดเจนว่าความพร้อมและอุปนิสัยส่งผลต่อการบรรลุธรรม

… 1. แปลว่า ความประพฤติ ความประพฤติซึ่งหนักไปทางใดทางหนึ่ง อันเป็นปกติประจำอยู่ในสันดาน พื้นเพของจิต อุปนิสัย พื้นนิสัย แบบ หรือประเภทใหญ่ๆ แห่งพฤติกรรมของคน 2. แปลว่า จิตท่องเที่ยว สถานที่จิตท่องเที่ยว หร…

บทที่ 5 ของคัมภีร์ทางศาสนาอธิบายเกี่ยวกับจริตและการปฏิบัติกัมมัฏฐาน ซึ่งเน้นว่าการเข้าใจจริตของแต่ละบุคคลเป็นสิ่งสำคัญสำหรับอาจารย์และศิษย์ในการฝึกปฏิบัติ คำว่า 'จริต' มีความหมายที่หลากหลาย เช่น ความป

…มงาม โทสจริต บุคคลผู้มีโทสจริตตามธรรมดาย่อมเป็นผู้มีจิตใจต่ำ ประกอบไปด้วยธรรมอันเลว ดังต่อไปนี้ โกธ อุปนาห มกข ปลาส อิสสา มจฉริย เป็นคนโกรธง่าย มักโกรธ เป็นคนผูกโกรธผูกอาฆาต เป็นคนมักลบหลู่คุณท่าน คือเป็น…

บทนี้สำรวจลักษณะของคนที่มีโทสจริตและโมหจริต โดยโทสจริตคือผู้มีจิตใจต่ำ โกรธง่าย และไม่มีความเคารพผู้อื่น ขณะที่โมหจริตหมายถึงคนง่วงเหงาหาวนอน ตื่นตระหนก และขาดความมั่นใจในตนเอง พฤติกรรมเหล่านี้ส่งผลต่

…น กระวนกระวายทุกอย่าง ตั้งแสนอย่าง มีประเภท คือ โลภะ โทสะ โมหะ วิปริตมนสิการ อหิริกะ อโนตตัปปะ โกธะ อุปนาหะ มักขะ ปลาสะ อิสสา มัจฉริยะ มายา สาเถยยะ ถัมภะ สารัมภะ มานะ อติมานะ มทะ ปมาทะ ตัณหา อวิชชา, อกุศล…

บทความนี้นำเสนอการอธิบายกิเลสที่มีอยู่ในพระพุทธศาสนา โดยพระอรรถกถาจารย์ได้กล่าวถึงจำนวนและประเภทของกิเลสที่มีอยู่มากมาย เช่น โลภะ โทสะ โมหะ สาเหตุที่ทำให้กิเลสปรากฏแฝงในรูปแบบต่าง ๆ และการจัดแบ่งกิเลส

…จริต) ปาปิจฉา (อยากได้โดยวิธีเลวๆ) มหิจฉา (มักมาก) กามฉันทะ (ชอบใจในกาม) โกธะ (เดือดดาล) 5. กามราคะ อุปนาทะ (ผูกโกรธ) 6. รูปราคะ 4. ปฏิฆะ มายา(เจ้าเล่ห์) สาเถยยะ(อวดดี) ถัมภะ(หัวดื้อ) ปมาทะ(เลินเล่อ) 2. ว…

บทความนี้สำรวจมิจฉาทิฏฐิและผลกระทบที่เกิดจากความเชื่อที่ผิด ทางศาสนาและจิตใจ ด้วยการอธิบายลักษณะของกิเลสต่างๆ เช่น โทสะและโลภะ ซึ่งเกี่ยวข้องกับการบิดเบือนความจริงและผลกระทบที่เกิดขึ้นกับสังคมและบุคคล

…โมหะ ทั้งสามสายนี้ก็มี ความแก่ความอ่อน เช่น โลภะ อยากได้ของผู้อื่น มีอภิชฌา เป็นต้น โทสะความโกรธ มี อุปนาหะ เป็นต้น โมหะ ความหลง ยึดถือปฏิบัติผิดว่าถูก เป็นต้น โดยสรุปแล้ว จิตของคนเราอยู่ในฐานะไม่รู้สัจธร…

เหง้าขวาสุดของกิเลสเรียกว่าเหง้าโมหะ ทำให้จิตโง่เขลา ยิ่งกว่ากิเลสอื่นๆ รากเหง้าของมันคืออวิชชาซึ่งทำให้เราไม่รู้จักบุญบาป ความไม่รู้นี้ส่งผลให้เกิดอุทธัจจะ ความฟุ้งซ่าน และทำให้เกิดโลภะ โทสะ และโมหะ

ธรระพี ประช เวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐ (ชูชก กล่าว ขอโอรสธิดา) ១៥៩ เราทุกคนต่างรู้กันดีว่า การมีอุปนิสัยบัณฑิตนักปราชญ์ เป็นการพัฒนาคุณธรรมให้สูงขึ้น เป็นบันไดก้าวสู่สวรรค์ การมี อุปนิสัยเพื่อให้บรรลุ…

ในเวสสันดรชาดก ตอนที่ ๑๐ เนื้อหาพูดถึงคุณธรรมและอุปนิสัยบัณฑิตที่นำไปสู่การบรรลุถึงนิพพาน ผ่านความกล้าหาญในการสละบุตรธิดาของพระโพธิสัตว์ แม้จะมีอุปสรรค …

…ท่านอันข้าพเจ้าถามแล้ว ได้โปรดบอกเหตุนั้นแก่ข้าพเจ้า อกฺโกจฺฉิ นํ อวธิ นํ อชินิ นํ อหาสิ เม เย จ ต์ อุปนยฺหนฺติ เวร์ เตสํ น สมุมติ อกฺโกจฺฉิ นํ อวธิ นํ อชินิ นํ อหาสิ เม เย จ นํ นูปนยฺหนฺติ เวร์ เตสูปสมมต…

พระติสสเถระในศาลาธรรมบท ภาค ๑-๘ ได้อธิบายถึงเรื่องราวของความโกรธและการปล่อยวางโดยนำเสนอแนวคิดที่ว่า หากผู้ใดไม่ผูกพันกับความโกรธ ก็ย่อมสามารถระงับเวรได้ ข้อความนี้สื่อถึงความสำคัญของการให้อภัยและการไม

…อบงำผู้สถิตย์อยู่ ย่อมไม่มี เรื่องภิกษุฉัพพัคคีย์ สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจโน อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ, สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา สัตว์

ในเนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมชั่วและความตาย โดยระบุว่าไม่มีประเทศใดที่สามารถหลีกหนีจากกรรมชั่วได้ และความตายเป็นสิ่งที่ไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้สำหรับสัตว์ทุกชนิด กล่าวถึงแนวคิดของพระพุทธศาสนาที่มีต่อกรรมและค

…้เป็น อุปมาแล้ว ไม่ควรฆ่าเอง ไม่ควรใช้ให้ฆ่าผู้อื่น) สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพส ชีวิต ปิย์ อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา ชีวิต ย่อมเป็นที่รักของสัตว์ทั้งหมด บุ…

เนื้อหาพูดถึงความหวั่นวิตกต่อความตายที่ทุกชีวิตมี และความรักที่มีต่อชีวิตของสัตว์ทุกชนิด กล่าวถึงการไม่ควรทำร้ายตนเองหรือผู้อื่น รวมไปถึงการแสวงหาความสุขโดยไม่ทำร้ายสิ่งมีชีวิตอื่น หากทำเช่นนั้นจะไม่ม

๗๗ อุปนีตวโยว ทานิสิ สมุปยาโตสิ ยมสฺส สนฺติก วาโสปิ จ เต นตฺถิ อนุตรา ปาเถยฺยปี จ เต น วิชฺชติ โส กโรติ ทีป…

เนื้อหานี้กล่าวถึงการที่ผู้คนควรเตรียมตัวเมื่อเข้าสู่วัยชรา ทั้งในด้านจิตใจและการดำเนินชีวิต โดยมีการเปรียบเทียบถึงการเดินทางไปยังสำนักของพระยายม และการทำให้ตนเองเป็นบัณฑิตเพื่อไม่ต้องกลับมาเกิดอีก กา

…อบงำผู้สถิตย์อยู่ ย่อมไม่มี เรื่องภิกษุฉัพพัคคีย์ สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพ ภายนฺติ มจฺจโน อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ, สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา สัตว์

เนื้อหานี้กล่าวถึงกรรมชั่วและการไม่สามารถหลีกเลี่ยงจากกรรมชั่วในทุกสถานที่ ไม่ว่าจะอยู่ในประเทศไหน ไม่มีสถานที่ใดที่จะพ้นจากความตายได้ นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับธรรมะและการเตือนให้รู้ถึงอันตรายจากกรรมช

…้เป็น อุปมาแล้ว ไม่ควรฆ่าเอง ไม่ควรใช้ให้ฆ่าผู้อื่น) สพฺเพ ตสนฺติ ทนฺตสฺส สพฺเพส ชีวิต ปิย์ อตฺตานํ อุปนํ กตฺวา น หเนยฺย น ฆาตเยติ สัตว์ทั้งหมด ย่อมหวาดหวั่นต่ออาชญา ชีวิต ย่อมเป็นที่รักของสัตว์ทั้งหมด บุ…

บทความนี้พูดถึงความกลัวของทุกชีวิตต่อความตาย และการรักชีวิตของสัตว์ จุดสำคัญคือการที่บุคคลไม่ควรฆ่าตนเองหรือผู้อื่น เพราะทุกชีวิตมีความรักในชีวิต ตลอดจนการแสวงหาความสุขของสัตว์ ซึ่งไม่ควรต้องยึดโยงด้ว

๗๗ อุปนีตวโยว ทานิสิ สมุปยาโตสิ ยมสฺส สนฺติก วาโสปิ จ เต นตฺถิ อนุตรา ปาเถยฺยปี จ เต น วิชฺชติ โส กโรติ ทีป…

ในข้อความนี้กล่าวถึงความสำคัญของการเตรียมตัวก่อนเข้าสู่วัฏสงสาร โดยเน้นให้ผู้ที่มีวัยชรานั้นต้องใส่ใจถึงการไม่พึ่งพิงสิ่งใดในระหว่างทางและทำให้ดีขึ้นเพื่อชีวิตหน้า เน้นว่าความมลทินและกิเลสเป็นอุปสรรคท

Dsuem ประชาช ให้ทุกข์แก่ท่าน ทุกข์นั้นถึงตัว ๑๔๗ อุปนิสัยอย่างนี้เลย” ตอนที่อยู่กับอาจารย์ ท่านก็ดูรับฟังด้วย ความเคารพเชื่อฟังในทุกถ้อยคำ หลังจากที่ศึกษ…

…่าถึงพระเจ้าพรหมทัตราชาที่มีการสนับสนุนจากปุโรหิตเพื่อขยายอำนาจด้วยการยึดครองในชมพูทวีป โดยพระราชามีอุปนิสัยเชื่อฟังผู้ที่เขาเห็นคุณค่า แต่กลับต้องพบกับความขัดแย้งและสงครามที่เกิดจากความโลภของที่ปรึกษา ซึ…

…รรมดังเช่นพระอริยเจ้าทั้งหลาย แม้ปรารถนา ที่จะออกบวชในพระศาสนา แต่ก็ลังเล ตัดสินใจไม่ได้ ท่านคิดว่า อุปนิสัยเรานั้น ไม่เหมาะอย่างยิ่งที่จะมาอยู่ในท่ามกลางพระนคร ซึ่งมีผู้คนพลุกพล่าน หากเราบวชในพระศาสนาเพี…

เนื้อหานี้พูดถึงความรู้สึกซาบซึ้งต่อธรรมของพระผู้มีพระภาคเจ้า และความปรารถนาที่จะบรรลุธรรมของผู้เขียน แม้ไม่สามารถเข้าเฝ้าได้ แต่ตั้งใจเดินตามรอยพระองค์ ผ่านการบวชเป็นฤๅษีเพื่อแสวงหาความวิเวกในที่ที่เ

…หนึ่ง นั่งสาธยายอยู่เป็นประจำทุกค่ำคืน แม้ฟังไม่เข้าใจ แต่ก็ชอบฟัง เมื่อฟังแล้วก็มีจิตเลื่อมใส เป็น อุปนิสัยติดตามตัวไปในภพชาติเบื้องหน้า ภายหลังถูกนกเหยี่ยวจับกินเป็นอาหารเมื่อละจากอัตภาพ ของสัตว์เดียรัจ…

เรื่องราวของพระราชธิดาอุพพรีที่เกิดจากการฟังธรรมและอานิสงส์ของการสั่งสมบุญกุศล เมื่อสละชีวิตฆราวาสไปบวช และพัฒนาความเพียรจนเข้าถึงปฐมฌาน ก่อนจะเกิดใหม่ในโลกพรหมและกลับมาเป็นธิดาของเศรษฐีอีกครั้ง ซึ่งแ