การเลี้ยงดูพัฒนาเด็กตามหลักพระพุทธศาสนา : หน้า 66/108

ພາສາ: Thai หลวงพ่ออตอบปัญหา โดย : พระภาวนาวิริยะคุณ การเลี้ยงดูพัฒนาเด็ก ควรจะเริ่มต้นอย่างไร ? เราเป็นขวัญกำลังใจในยามที่เป็นคำพูดที่ได้ยินกันเสมอ คือ คำพูดว่า “อัคตา อัตติโน นาโก” ขาวพูดได้ยินกันทุกคน แปลว่า “ทุกคนจะต้องฟังตัวเอง” การฟัดตัวเองนั้นต้องเริ่มตั้งแต่เมื่อไหร่ ทันที่ที่ผู้ลายสะดือ นั่นคือ อัคตา อัตติโน นาโก เพราะเมื่่อนั้นอยู่ในท้องแม่ แม่เติมลูกก็อิ่มด้วย แม่ห่มผ้า ลูกอุ่นด้วย พอตัดสายสะดือ ซึ่งเป็นสายสะพานระหว่างชีวิตเท่านั้น ถึงคราวที่ลูกต้องช่วยตัวเองแล้ว เพราะฉะนั้นสิ่งที่ต้องพยายามคือ พยายามช่วยตัวเองให้มากที่สุดเท่าที่จะทำได้ ดังนั้นการเลี้ยงลูกก็ต้องฝึกให้สามารถช่วยตัวเอง เป็นพีงให้เต็มที่เอง ทำด้วยตนเองให้ได้มากที่สุด พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงให้หลักเอาไว้ว่า คนเราจะดีได้ ขั้นต้นมีสิ่งที่ต้องฝึก คือฝึกให้เป็น “คนชื่อ” สิ่งที่พระพุทธองค์ทรงสอนพระธุดงค์ คือ หลักในการฝึกคน พระองค์ทรงนั่งสอนพระราหุล ซึ่งเป็นสามเณรอายุ ๗ ขวบ ว่า “ราหุล เห็นน้ำที่เหลือดกะลา หลังจากดน้ำล้างเท้าหรือไม่ ? คนที่พูดโกหกทั้ง ๆ ที่รู้ ความดีของเขาเหลือแค่นี้ก็คิดกะลาเท่านั้นเอง นั่นไม่ใช่คนดีจริง เสร็จแล้วพระองค์ก็ว่ากะลา ตรัสอีกว่า “ราหุล เห็นไหมในทะเลไม่มีน้ำเหลือเลย คนโกหกทั้ง ๆ ที่รู้ ความดีนั้นเหลืออยู่หน่อยเดียว คือความดีที่ตะกละน่ะ” พระองค์ทรงยกตัวอย่างนี้อย่างนี้ ทำให้พวกเราพอจะเห็นภาพได้ดี สรุปคือ การฝึกคนจะฝึกเรื่องอะไรได้มาก่อน แล้วนีี้ต้องฝึกให้พูดจริงก่อน เพราะฉะนั้น หน้าที่ของพ่อแม่ ผู้ปกครอง คือให้กำลังใจเด็กพูดจริง พูดถูกต้อง พูดครบถ้วน กระบวนความ แล้วก็ที่จะพูดความจริง รักที่จะให้เหตุผลทุกอย่าง ไม่ใช่ปากงิ้งป่องพูดจา ในบรรวาสธรรม พระพุทธองค์ก็เริ่มด้วยสัจจะ ๑. สัจจะ – มีความซื่อสัตย์ เป็นคนตรง เป็นคนจริง ๒. ทมะ – รักษาการฝึกตัว ๓. บันฑะ – อดทน ๔. จาคะ – เสียสละ เห็นแก่พวกพ้องหรือเห็นแก่ส่วนรวม ไม่ทิ้งหมูในบั้นต้น ต้องสร้างสัจจะขึ้นมาในตัวให้ได้ก่อน สิ่งเหล่านี้ไม่ใช่การบำเพาะทางสายเลือด แต่อยู่ที่การอบรม เรื่องที่เราต้องการคือ ต้องการให้คนมีความซื่อสัตย์ คนนี่เรียกชื่อหรือชื่อดั้งนั้น เขาใช้คำว่า “คนจริง” คนร้อต้องจริง ๕ อย่าง