ความกตัญญูและการตอบแทนบุญคุณ : หน้า 89/140

๒๒. อย่าประพฤติดั่งคำว่า “มั่งมีดีกว่าฒอม ช่วยกันตอบกิน” อีกประกาศหนึ่ง เราเป็นว่าฯ เป็นว่าฯ ท่าน ควรจะคิดในอันนี้ด้วย คือเจ้าของเรามีเมตตาฯ อาศรฝังบุญามี ได้รับความสุข และส่งเสริมแนะนำนำตูหนูให้ได้รับเกียรติ และคุณประโยชน์ อันใดีดี ชื่นชอบเราต้องคิดถึงพระเดชพระคุณเป็นอันมาก คำนี้เมื่ ท่านกายกกเสื่อมสเรามิควรอภินิญัติ บุญคุณ อย่าละเลยให้ เสื่อมเสียดความกตัญญูไป จะสนองคุณท่านด้วยอาการอย่างไร ที่ควร ที่ชอบก็ต้องกระทำไป อย่าให้เป็นดังความว่า “มั่งมิดหอม ช่วยกัน ตอบกิน ฉันหย่อยยอด เอาตัวรอดล้น” เช่นนี้ใจจจะเป็นที่ สรรเสริญของเทวาและมนุษย์ ซึ่งจะบังว่ารูซึมรู้ประเสริฐ ในความกตัญญู จรรยาข้อนี้อธิบายความได้ว่า เมื่อเราได้ดีเพราะการสนับสนุนของเจ้าหน้าที่ไม่ควรมิสมพระคุณ ท่าน ถึงแม้นท่านจะปลดเกษียณพันจากอำนาจหน้าที่ไปแล้ว หรือแม้นท่านจะตกต่ำถึงล่มละลาย ในภายหลัง ค่อยนำเรื่องความกตัญญ่าในเรื่องส่วนตัวของท่านมาเพิ่มเติมในความดีที่ท่านเคยทำไว้ กับเรา มีนั่นเจรียเป็นคนในเราคุณ อกตัญญู ไม่รู้คุณคน คนที่เนอคุณ ชาดนี้ใครเขามามาทำคุณกับเรา ฉะนั้นตั้งแต่โจงบารมีมีคำเปรียบเทียบที่ ค่อนข้างรุนแรงสำหรับคนที่เนอคุณว่า สุนัขนั่งรุดาบ้ำข้าวอันเก่งเราเลี้ยงมัน แต่คนเนอคุณ ผู้เคยเลี้ยงดูให้การสนับสนุน โดยมากถูกเหยียบย่ำท่านภายหลัง โบราณท่านว่า คน ๆ นั้นอะ ยิงว่่าสุนัขเสียอีก ดังนั้น เราเกิดมาเป็นคนในชาตินี้จึงอย่าให้ใครมาทำคุณได้ ใครที่ถูกตำหนิอย่างนั้นนั่นว่ เสียดชาติิดเกิด ถ้าไม่อยากให้ใครมาด่าหนีว่่าเสียชาติที่เกิดมาเป็นคน ก็ต้องมีความกตัญญู