การสืบทอดพระพุทธศาสนาในเกาะลังกา : หน้า 70/132

การสืบทอดพระพุทธศาสนาในเกาะลังกา ยุคนั้นยังเป็นแบบบูชู่อุ (การท่องจำสืบต่อกันมา) ยังมีการบันทึกเป็นลายลักษณ์อักษร แม่ว่าในช่วงเวลาที่พระมหินทเถระไปยังเกาะลังกานี้ถือสารณะระบบการเขียนแล้วก็มา ถึงกระนั้นก็ได้ปรากฎหลักฐานการจารพระไตรปิฎกเป็นลายลักษณ์อักษรแต่ยังไง จนกระทั่งราวปี พ.ศ. ๑๐๐ จึงมีการจารพระไตรปิฎกลงบนแผ่นลานเป็นครั้งแรกในสมัยของพระเจ้าวโกฬะ นอกจากนี้ยังตามหลักฐานที่ปรากฏในคัมภีร์ปัณฑิตซึ่งรุนโดยภิกษุเนิศลังกาเป็นพงศาวดารพระพุทธศาสนาที่เก่าแก่ที่สุดเล่มหนึ่งเนื้อหาว่าด้วยประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาที่เกี่ยวเนื่องกับประวัติศาสตร์ลังกา เนื้อหาในปริทัศน์ที่ ๒๐ ของคัมภีร์ที่ปวงศ์ในภาษาไทย สำนวนแปลและเรียบเรียงโดย รศ.ดร.ฉัตรสมบัติ กัลยสิทธิ (ภิกษุสมบูรณ์) ว่า "พระเจ้าวงศ์วาทานี้กลับมายืน หลังอีกครั้งโดยปลพระบันฑิตรีย์นิมม พาทุก พระเจ้าอภัยวัตถุคุปถครองอารัญอยู่ ๒๓ และล่วงหน้านั้น(ในช่วงที่พวกทิมพิมเข้ามาค้น) อีก ๒ เดือนก่อนหน้านั้น พระภิษุสงฆ์สีบทอดพระธรรมคำสอนทั้งไตรปิฏกและอรรถกถาโดยมุขปาฏิหาริย์ในช่วงนี้เองที่พระสงฆ์ได้เห็นถึงความเสื่อมของมนุษย์ เข้าร่วมประชุมเพื่อให้พระศาสนาสืบทอดไปได้อย่างน่าจำ จึงทำการบันทึกคำสอนโดยการจารจนเป็นลายลักษณ์อักษร" การจารคัมภีร์พระไตรปิฎก ณ เกาะลังกาเป็นจุดกำเนิดของคัมภีร์พระไตรปิฎกในบทวามที่ต่อมาได้เสียบทอดไปยังดินแดนต่าง ๆ ในเขตตะวันออกเฉียงใต้ โดยเฉพาะในแดนสุวรรณภูมิและขยายความรุ่งเรืองสู่ญี่ปุ่นในเวลาต่อมา ในสมียพระเจ้าปรากรมพุทธ พระพุทธ-ศาสนาสังกฤามีความรุ่งเรืองมาก ทำให้พระภิษุสูงสูงจากหลายประเทศเดินทางไปศึกษาหรือบวชเรียน ณ เกาะลังกา ขณะเดียวกันก็มีพระภิษุชาวสังกฤาเดินทางไปเผยแพร่พระศาสนายังดินแดนต่าง ๆ สำหรับในดินแดนสยามปรากฏหลักฐานว่า กษัตริย์ราชวงศ์พระรงโปรดเกล้าฯ ให้มณฑนิพระสงฆ์ ในสมัยพระเจ้าปรากรมพุทธ พระพุทธศาสนาสังกฤามีความรุ่งเรืองมาก ทำให้พระภิษุสูงสูงจากหลายประเทศเดินทางไปศึกษาหรือบวชเรียน ณ เกาะลังกา ขณะเดียวกันก็มีพระภิษุชาวสังกฤาเดินทางไปเผยแพร่พระศาสนายังดินแดนต่าง ๆ สำหรับในดินแดนสยามปรากฏหลักฐานว่า กษัตริย์ราชวงศ์พระรงโปรดเกล้าฯ ให้มณฑนิพระสงฆ์ ๒๘ อยู่ในบุญ พฤษภาคม ๒๕๖๐ เดี๋ยวกันก็มีพระภิษุชาวสังกฤาเดินทางไปเผยแผ่พระศาสนายังดินแดนต่าง ๆ สำหรับในดินแดนสยามปรากฏหลักฐานว่า กษัตริย์ราชวงศ์พระรงโปรดเกล้าฯ ให้มณฑนิพระสงฆ์