ความสัมพันธ์ของจัตตากและอรรถกาจัตตาก : หน้า 7/33

ความสัมพันธ์ของจัตตาก (Jātaka) และอรรถกาจัตตาก (Jātakatthakathā) เป็นจัตตากที่ปรากฏอยู่ในพระไตรปิฎกและอรรถกาถากบเล่าว่าซึ่งเราคุ้นเคยกันเป็นอย่างดี มีเรื่องราวดีๆ ติดของพระสัมมาสัมพุทธเจ้า โดยมีรายละเอียดดังต่อไปนี้ ชาดกที่อยู่ในพระไตรปิฎกบัณฑูรได้ปรากฏเฉพาะในรูปของ “ร้อยกรอง” หรือ “คาถา” เท่านั้น แบ่งออกเป็น 22 นิมิต เริ่มต้นแต่เอกนิบาต (ekanitāpa) ไปจนถึงมหินิปาต (mahinipāta) รวมทั้งสิ้น 547 เรื่อง สำหรับชาดกที่ปรากฏอยู่ในอรรถกถานั้นเป็นรูปของ “ร้อยแก้ว” ซึ่งเป็นการบรรยายเนื้อหา โดยสามารถแบ่งออกเป็น 4 ส่วน คือ ก. เรื่องราวในปัจจุบัน (paccuppannavatthu) เป็นการแสดงถึงเหตุที่พระพุทธองค์เล่าเรื่องราวในอดีตรัตติของพระองค์ให้ฟัง ข. เรื่องราวในอดีต (atitavatthu) เป็นเรื่องราวที่กล่าวถึง sซึ่งจากเรื่องราวที่เป็นเหตุในปัจจุบันในข้อ ก สำหรับเนื้อหาในส่วนนี้จะมีคาถาชาดกที่ถูกนำมาจากพระไตรปิฎกอยู่เป็นแห่ง ๆ ค. อรรถาธิบายขยายศัพท์ (veyākarana) ซึ่งโดยมากเป็นการอธิบายขยายความของศัพท์ที่ปรากฏอยู่ในข้อ ข ง. ประชุมชาดก (samodhāna) เป็นการผูกเรื่องราวในอดีตและปัจจุบันเข้าด้วยกันโดยระบุว่าบุคคลในอดีตแต่ละท่านคือใครในปัจจุบันถือเป็นบทสุปของชาดกในแต่ละเรื่อง